بازار: گروه بین‌الملل؛ در اکتبر امسال، برزیلی‌ها به پای صندوق‌های رای می‌روند، انتخاباتی که بسیاری انتظار دارند مهم‌ترین انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور در دهه‌های اخیر باشد.
رقابت بین رئیس جمهور فعلی ژایر بولسونارو و رئیس جمهور سابق لوئیز ایناسیو "لولا" داسیلوا اخیراً فشرده شده است. بسیاری از دوره اول ریاست جمهوری بولسونارو توسط رویکرد دولت برای مقابله با کووید-۱۹ ناراضی هستند چون برزیل یکی از کشورهایی بود که بیشترین آسیب را از این بیماری همه گیر دیده است، اما جدیدترین حملات بولسونارو به سیستم انتخاباتی این کشور اکنون بر تیتر خبرها تسلط یافته و باعث ایجاد هشدار فزاینده شده است.
دو دور رای گیری در برزیل وجود دارد که از اولین یکشنبه ماه اکتبر آغاز می‌شود. اگر یک نامزد بیش از ۵۰ درصد آرا را کسب کند، به طور کامل برنده می‌شود. در غیر این صورت دو نامزد برتر در آخرین یکشنبه ماه اکتبر وارد دور دوم می‌شوند. از آنجایی که رای دادن در برزیل اجباری است، دور دوم می‌تواند نتیجه یک انتخابات را به طرز چشمگیری تغییر دهد، زیرا رای دهندگانی که نامزدهای دور اول حذف شده‌اند، حمایت خود را به یکی از دو گزینه نهایی تغییر می‌دهند.
بین سالهای ۱۹۶۴ و ۱۹۸۵ برزیل تحت حکومت نظامی بود. هنگامی که یک دولت غیرنظامی احیا شد، تعداد بیشماری از احزاب سیاسی مختلف ظهور کردند. در حال حاضر ۳۲ حزب به طور رسمی ثبت شده است، به این معنی که هر دولت منتخب یک ائتلاف است. با این حال، در هر رقابت ریاست جمهوری، رقابت بین دو نامزد کلیدی وجود دارد.
جدال چپ و راست
انتخابات امسال کاملا دوقطبی شده و تا حدودی چپ در مقابل راست است، این یک نبرد ایدئولوژیک بین دو طرف کاملاً متضاد پرجمعیت‌ترین کشور آمریکای لاتین است. لوئیس ایگانسیو داسیلوا (معروف به لولا) رهبر حزب چپگرای PT (حزب کارگران)، دومین حزب سیاسی بزرگ برزیل است. زمانی که او رئیس جمهور بود (۲۰۰۳-۲۰۱۰)، همواره به عنوان محبوب‌ترین سیاستمدار در کشور و در میان محبوب‌ترین سیاستمداران در جهان انتخاب می‌شد. برای بسیاری از برزیلی‌ها، دوره او سالهای رفاه و تحرک اجتماعی بود که از آن به عنوان دوران طلایی یاد می‌شد. این کشور عضو گروه معروف به BRIC (برزیل، روسیه، هند، چین و اخیراً آفریقای جنوبی) نیز شد و به عنوان یک اقتصاد صنعتی اولیه، رونق کالایی را تجربه کرد.
همچنین جنگل‌زدایی در آمازون در دوره لولا سال به سال به طرز چشمگیری کاهش یافت. سیاست‌های اجتماعی اجرا شد که معروف‌ترین آن، پرداخت ماهانه رفاه، بولسا فامیلیا بود و یکی از موفق‌ترین برنامه‌های این چنینی در یک کشور در حال توسعه است. «طبقه C» زمانی پدیدار شد که برزیلی‌های طبقه کارگر خود را با ورود به طبقه متوسط، با درآمد قابل تصرف بالاتر و کیفیت زندگی بهبود یافته، مشاهده کردند. به طور خلاصه، برزیل در حال شکوفایی بود.
اما میراث ژائیر بولسونارو، رئیس جمهور کنونی، تضاد آشکاری دارد - یک پوپولیست دست راستی که گاهی به دونالد ترامپ، نارندای مودی، و نخست وزیر مجارستان، ویکتور اوربان شبیه می‌شود. در مورد بولسونارو بین برزیلی‌ها اختلاف نظر وجود دارد. در سال ۲۰۱۸ او به عنوان نامزد حزب راست افراطی PSL انتخاب شد، اما اکنون عضو بزرگترین حزب سیاسی برزیل، PL (حزب لیبرال) است. این نهمین حزب سیاسی او در طول ۳۰ سال فعالیت حرفه‌ای او است. در طول دوران ریاست جمهوری وی بیش از ۶۸۰۰۰۰ مورد مرگ و میر ناشی از کووید-۱۹ (حدود ۱۰ درصد تلفات جهانی) به طور رسمی ثبت شده است. بولسونارو در طول همه‌گیری، تهدید این ویروس را انکار می‌کرد و آن را «آنفولانزای کوچک» نامید. تحقیقات کنگره برزیل در مورد نحوه رسیدگی این کشور به این بیماری همه گیر اعلام کرد که او باید به چندین جرم از جمله جنایت علیه بشریت متهم شود.
تحت دولت بولسونارو، این کشور همچنین آتش سوزی‌های ویرانگر و افزایش جنگل زدایی در آمازون را تجربه کرده است. با توجه به اینکه برزیل اکنون بالاترین تورم را در سال های اخیر تجربه می کند و رکود اقتصادی فلج کننده ای را تجربه می کند، نمی توان گفت که دوره ریاست جمهوری او موفقیت آمیز بوده است.
سیاست‌های لولا از بسیاری جهات با بولسونارو متفاوت است و او به‌عنوان یک سوسیال دموکرات با پیشینه اتحادیه‌ای، به‌طور شگفت‌انگیزی بر روی اصلاحات مالیاتی برای توزیع یکنواخت‌تر ثروت، تغییرات در قوانین برای اجازه دادن به هزینه‌های عمومی بیشتر و تعهد به حفاظت از آمازون و بهبود قوانین زیست‌محیطی در مبارزات انتخاباتی تأکید می‌کند
انتخابات ۲۰۲۲ بر چه اساسی برگزار خواهد شد؟
انتخابات در ماه اکتبر یک لحظه مهم برای برزیل و همچنین یک رویداد مهم جهانی است. کمپین انتخاباتی بولسونارو به حمایت از لابی‌های کشاورزی و انرژی ادامه می‌دهد، که او پایگاه قوی هم در طبقه حاکم و هم در طبقه کارگر دارد. او با ادعای حمایت از ارزش‌های سنتی مسیحی، حمایت جامعه انجیلی قابل توجهی را جلب تا حدی به دلیل تعهد مبارزاتی‌اش علیه سقط جنین می‌کند. او اظهار می‌دارد که مالیات شرکت‌ها را کاهش می‌دهد، خدمات پستی و شرکت نفت دولتی را خصوصی و قوانین اسلحه را محدود می‌کند.
سیاست‌های لولا از بسیاری جهات با بولسونارو متفاوت است. او به‌عنوان یک سوسیال دموکرات با پیشینه اتحادیه‌ای، به‌طور شگفت‌انگیزی بر روی اصلاحات مالیاتی برای توزیع یکنواخت‌تر ثروت، تغییرات در قوانین برای اجازه دادن به هزینه‌های عمومی بیشتر و تعهد به حفاظت از آمازون و بهبود قوانین زیست‌محیطی مبارزات انتخاباتی می‌کند.
مهم این است که بولسونارو بارها اعلام کرده است، نتیجه‌ای را که در آن برنده نباشد نمی‌پذیرد. او گفته است: «فقط خدا می تواند من را از سمت خود برکنار کند». او که قبلاً "ترامپ استوایی" نامیده می‌شد، در حال گسترش انتقاد و تردید در مورد سیستم رای گیری الکترونیکی برزیل است. با این حال، برزیل نسبت به ایالات متحده تدابیر امنیتی کمتری در برابر چنین ادعاهایی دارد. از همین روی، انتخابات اکتبر می‌تواند لحظه‌ای مخاطره آمیز برای این دموکراسی جوان باشد.
تاثیر نتیجه انتخابات برزیل بر رابطه با تهران
رابطه ایران با آمریکای لاتین به سال ۱۹۶۰ و زمانی که سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) تأسیس شد، بازمی‌گردد. روابط دوجانبه در طول جنگ اول خلیج فارس (۱۹۹۰-۱۹۹۱) زمانی که ایران خرید گندم از ایالات متحده را به حالت تعلیق درآورد و واردات خود را از برزیل آغاز کرد، بیشتر تقویت شد. برزیل به‌عنوان بزرگترین اقتصاد آمریکای لاتین، پنجمین کشور بزرگ جهان از نظر مساحت و ششمین کشور پرجمعیت، در کنار روسیه، هند و چین در میان گروهی است که به عنوان کشورهای BRIC شناخته می‌شوند و انتظار می‌رود که بر تولید، خدمات و تولید مواد تا اواسط قرن تسلط داشته باشند که البته اخیرا ایران نیز دذرخواست عضویت آن را داده است.
برزیل مدت‌هاست که یک شریک تجاری استراتژیک مهم برای ایران در آمریکای لاتین بوده است، اما همیشه بیش از آنچه به چشم می‌آید در این رابطه وجود داشته است. روابط ایران و برزیل در دهه‌های اخیر از چندین مرحله متمایز عبور کرده که گاهی منعکس‌کننده تغییرات کلی در سیاست خارجی این کشور و اساساً بر اساس منافع تجاری متقابل است. پویایی این رابطه نیز تحت تأثیر شخصیت رهبران متوالی هر دو دولت، گرایش‌های ایدئولوژیک آنها و برداشت آنها از غرب بوده است.
لولا می‌تواند در انتخابات ریاست‌جمهوری اکتبر ۲۰۲۲ بازگشت سیاسی بزرگی داشته باشد که از یک رشته محکومیت‌های جنایی نیز تبرئه شده است. صرف نظر از اینکه چه کسی در قدرت است، منافع اقتصادی و تجاری مولفه ثابت روابط دوجانبه بین برزیل و ایران، به ویژه در نفت، گاز، اکتشاف معدنی و کشاورزی بوده و خواهد ماند
به عنوان مثال، لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور چپگرای برزیل از سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰، برای روابط با ایران ارزش زیادی قائل بود زیرا می‌خواست تمرکز سیاست خارجی خود را از کشورهای آمریکای شمالی و اروپا دور و به سمت کشورهای در حال توسعه آمریکای لاتین، آفریقا و خاورمیانه حرکت کند. این تغییر در سال ۲۰۰۹، زمانیکه محمود احمدی نژاد بعنوان اولین رئیس جمهور ایران پس از چهار دهه از برزیل بازدید می‌کرد، به شدت افزایش یافت. لولا پس از حمایت برزیل از حق ایران برای انجام تحقیقات هسته‌ای برای مقاصد صلح‌آمیز، دیدار متقابل را با سفری به ایران در ماه می سال بعد برای دیدار با رهبر معظم انقلاب اسلامی انجام داد.
برزیل یکی از دو کشور، بهمراه ترکیه، بود که در ژوئن ۲۰۱۰ در شورای امنیت سازمان ملل علیه تحریم‌های جدید علیه ایران و برنامه هسته‌ای آن رای داد. روابط نزدیکی که بین لولا و احمدی نژاد ایجاد شد به تقویت قابل توجه تجارت بین دو کشور کمک کرد که در دوره ریاست جمهوری آنها به طول انجامید.
البته از جنبه منفی، وابستگی روابط دوجانبه به شخصیت‌های فردی باعث ایجاد یک شراکت بلندمدت ناپایدار شده است. برای مثال، پس از اینکه دیلما روسف بین سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ رئیس‌جمهور برزیل شد، این رابطه گرم ناپدید شد. روسف در رویکرد خود به روابط بین‌الملل، روابط برزیل با ایالات متحده را در اولویت قرار داد.
انتخاب ژایر بولسونارو در سال ۲۰۱۸ کمک چندانی به بهبود روابط دوجانبه نکرد. رئیس‌جمهور دست راستی خود را نزدیک به دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده آمریکا اعلام کرد و به یکی از معدود رهبران جهانی تبدیل شد که آشکارا از ترور سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران در ۳ ژانویه ۲۰۲۰ حمایت کرد. در حالی که بسیاری از کشورها خواستار تنش زدایی در خاورمیانه بودند، برزیل از حمله پهپادی آمریکا در نزدیکی فرودگاه بغداد که به شهادت سردار سلیمانی به همراه ابومهدی المهندس منجر شد، حمایت کرد.
حالا شاید شانس افزایش نفوذ ایران در برزیل دوباره تغییر کند. لولا می‌تواند در انتخابات ریاست‌جمهوری اکتبر ۲۰۲۲ بازگشت سیاسی بزرگی داشته باشد که از یک رشته محکومیت‌های جنایی نیز تبرئه شده است. صرف نظر از اینکه چه کسی در قدرت است، منافع اقتصادی و تجاری مولفه ثابت روابط دوجانبه بین برزیل و ایران، به ویژه در نفت، گاز، اکتشاف معدنی و کشاورزی بوده و خواهد ماند.
بطوریکه در حال حاضر بیشتر نهاده‌های دامی ایران از این کشور تامین می‌شود و براساس آمار رسمی مبادلات دو کشور در سال ۱.۲ میلیارد دلار بود که البته به گفته فعالان حوزه آمار غیررسمی بسیار بیشتر از آن است. همچنین امروزه بیش از ۵ میلیون مهاجر لبنانی اکثر شیعه و فرزندان آنها تنها در دو کشور (برزیل و آرژانتین) زندگی می‌کنند که یک مزیت بزرگ برای ایران است.
نظر شما