بازار؛ گروه آب و انرژی: بعد از واردات گاز از روسیه حالا برخی از منابع خبری از احتمال واردات نفت مسکو هم خبر می دهند. این گمانه زنی ها در شرایطی مطرح می شود که شمارش معکوس برای اجرایی شدن تحریم های اتحادیه اروپا علیه جریان نفت خام روسیه در ماه دسامبر آغاز شده است. از آن طرف آمریکا هفته گذشته پاسخ خود به آخرین پیش نویس این قرارداد را ارسال کرد و امید به امضای زودهنگام آن را بالا برد. برخی امیدوارند که در صورت لغو تحریم ها ایران علاوه بر افزایش ظرفیت صادرات خود، قادر به فروش نفت مسکو در بازار جهانی باشد. اما این فرضیه تا چه اندازه درست بوده و چه منافعی را می تواند بر اقتصاد ایران در شرایط غیر تحریمی داشته باشد؟
هاشم اورعی استاد دانشگاه صنعتی شریف که معتقد است واردات نفت از روسیه چه برجام احیا شود و چه احیا نشود، نمی تواند به نفع ایران باشد، خیلی موافق این فرضیه نیست.
چراغ سبز عربستان برای بازگشت نفت ایران
او در توضیح ادعای خود به خبرگزاری بازار می گوید: آخرین اخبار منتشر شده از چراغ سبز عربستان برای افزایش ۱.۵ میلیون بشکه ای عرضه نفت ایران در بازار جهانی حکایت می کند. به عبارت دیگر چنانچه برجام احیا شود ایران خیلی راحت می تواند ظرفیت تولید خود را به مقدار قبل از تحریم ها یعنی همان حدود ۳.۸ میلیون بشکه در روز برساند.
او با بیان اینکه این میزان افزایش صادرات نفت با قیمت های فعلی سالی حدود ۷۰ میلیارد دلار درآمد برای ایران خواهد داشت، به بررسی ابعاد واردات نفت و زیان حاصل از آن برای اقتصاد ایران پرداخت.
این کارشناس انرژی گفت: برای واردات نفت از روسیه ۳ حالت وجود دارد. حالت نخست این است که شرایط تحریمی روسیه ادامه داشته و تحریم های ایران لغو شده باشد. در این حالت اگر دولت تصمیم به سوآپ نفت روسیه بگیرد، باید از سهمیه خود از بازار جهانی را کم کرده و در مقابل به بازیگری برای فروش نفت روس ها تبدیل شود. به عنوان مثال از ظرفیت ۱.۵ میلیون بشکه ای صادراتی که در اختیارش گذاشته شده، یک میلیون آن را به نفت خود اختصاص داده و ۵۰۰ هزار دیگر را خرج فروش نفت مسکو بکند. به عبارت دیگر می توان گفت که اینگونه سود احیای برجام و لغو تحریم های اقتصادی ایران به جیب روس ها خواهد رفت. بدون شک در این حالت بازنده اصلی از مراودات ایران خواهد بود.
اورعی ادامه داد: حالت دوم به شرایطی بر می گردد که ایران بخواهد از ظرفیت ۱.۵ میلیون بشکه ای صادراتی خود به صورت تمام و کمال استفاده کند. در این حالت ما باید نفت وارد شده از روسیه را در بازار سیاه عرضه کنیم. این حالت هم هیچ توجیه اقتصادی ندارد؛ چرا که ما به خاطر روسیه به نوعی خود را در برابر یک ریسک بزرگ قرار می دهیم. بالاخره خیلی زود کشورهایی اروپایی خواهند فهمید که روسیه نفت خود را از طریق ایران در بازار عرضه می کند و این مساله می تواند حتی در روند فروش نفت خود ما هم اخلال ایجاد کند.
۱۰۰ میلیون نفت ایران آماده عرضه در بازار جهانی
این کارشناس انرژی افزود: حالت سوم هم به شرایطی بر می گردد که ایران بخواهد نفت روسیه را با تخفیف های سنگین در بازار عرضه کند، این همان کاری است که همین امروز مسکو به خوبی از عهده انجام آن بر می آید و در عمل لزومی به دخالت ما ندارد. البته بعید می داند که مسکو خود نیز به دنبال این حالت باشد به طوری که با وجود تحریم های کشورهای عضو اتحادیه اروپا همچنان روسیه بخش زیادی از نفت خود را در بازار جهانی عرضه می کند.
ایران حدود ۱۰۰ میلیون بشکه ذخایر نفتی و میعانات گازی روی دریا دارد. ما می توانیم این مقدار ذخایر را به محض اینکه برجام پا گرفت در بازارهای جهانی عرضه کنیم
این کارشناس بازار انرژی ادامه داد: ایران حدود ۱۰۰ میلیون بشکه ذخایر نفتی و میعانات گازی روی دریا دارد. ما می توانیم این مقدار ذخایر را به محض اینکه برجام پا گرفت در بازارهای جهانی عرضه کنیم. در واقع با این کار ضمن اینکه به سرعت از فرصت پیش آمده برای خود استفاده می کنیم، برای آماده سازی میادین نفتی و افزایش برداشت از آنها زمان می خریم.
نظر شما