بازار، گروه استانها؛ امروزه صنعتی شدن یکی از مهم‌ترین گام‌ها برای توسعه همه جانبه و متوازن کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود که ایران هم در این زمینه مستثنی نیست به این ترتیب ایجاد شهرک‌های صنعتی ضرورت توسعه صنعت به شمار می‌رود. با این حال در استان گلستان به رغم برخورداری از ۱۳ شهرک صنعتی و ۱۱ ناحیه صنعتی یکی از چالش‌های پیش روی صاحبان صنایع، فرسودگی زیرساخت‌های این مناطق صنعتی است.
موضوعی که این روزها مورد انتقاد فعالان اقتصادی قرار دارد چراکه به اعتقاد این افراد پس از گذشت چند دهه از ساخت شهرک‌های صنعتی، اقدامی در راستای بهسازی و نوسازی زیرساخت‌های آن انجام نشده است هرچند مطابق با قانون نگهداری و تعمیر زیرساخت‌هایی نظیر آسفالت، روشنایی، فضای سبز و حمل زباله به عهده هیات مدیره هر شهرک صنعتی است اما از آنجایی که این اقدامات در ابتدا به صورت کامل انجام نشده امروزه صاحبان صنایع مستقر در این فضا را با مشکل مواجه کرده است.
تا جایی که به باور این متخصصان اگر مشکلات زیرساختی در شهرک‌های صنعتی استان تا پنج سال آینده رفع نشود، مشکلات غیرقابل جبرانی در محیط‌های صنعتی در آینده ایجاد خواهد کرد در این رابطه «امیرحسین ساداتی» مدیرعامل شرکت اریکو می‌گوید: زمان ساخت برخی شهرک‌های صنعتی گلستان شاید به سه دهه بازگردد اما بعضی دیگر از نیم قرن گذشته و به این ترتیب تاسیسات آن فرسوده شده و از شرایط مناسبی برخوردار نیست.
*علت فرسودگی شهرک‌های صنعتی استان چیست؟
تعدادی از شهرک‌های صنعتی استان پیش از انقلاب تاسیس شده و ساخت بسیاری دیگر نیز به پس از پیروزی انقلاب اسلامی باز می‌گردد. آنهایی که در استان بعد از انقلاب ساخته شدند هم قدمتی بالای ۳۵ سال دارند. فاز یک شهرک صنعتی آق‌قلا نمونه آن است نکته بعدی اینکه شرکت شهرک‌های صنعتی با بودجه و منابع مالی که در اختیار داشته، پس از تملک زمین نسبت به ایجاد معابر، آسفالت، تاسیسات فضای سبز، لوله کشی آب، گاز، برق، مخابرات و فاضلاب زیرساخت‌هایی ایجاد کرده است. این اقدام برای استقرار واحد تولیدی در شهرک‌های صنعتی انجام شده که البته از وظایف ذاتی و رسالت کاری شرکت شهرک صنعتی به شمار می‌رود.
زمان ساخت برخی شهرک‌های صنعتی گلستان شاید به سه دهه بازگردد اما بعضی دیگر از نیم قرن گذشته و به این ترتیب تاسیسات آن فرسوده شده و از شرایط مناسبی برخوردار نیست
مسئله اینجا است که به دلیل اینکه شرکت شهرک‌های صنعتی مدت ساخت را در یک بازه زمانی مشخصی انجام نداده و به پایان نرسانیده، بعضی تاسیسات جدید و برخی قدیمی‌تر است که این به مشکلات فرسودگی زیرساخت شهرک‌های صنعتی دامن زده است بنابراین عمده تاسیسات شهرک‌ها حتی اگر قدمتشان هم زیاد نباشد زیرساخت آنها به دلیل طولانی مدت شدن پروژه ممکن است مستهلک شده باشد. اتفاقی که می‌افتد این است که زیرساخت عمده شهرک‌های صنعتی در طول زمان مستهلک شده نیاز به نوسازی و بازسازی دارد.
ضمن اینکه برای آن بخش‌هایی که روشنایی معابر انجام شده هم متاسفانه به دلیل اینکه در مناقصه با نازل‌ترین قیمت به پیمانکار واگذار شده، کیفیت مناسب را ندارد و به این ترتیب در حال حاضر خیلی از آنها معیوب است و نیاز به بازسازی و نوسازی دارد. به این ترتیب اینگونه به نظر می‌رسد که دولت برای همین شهرک‌های صنعتی که ایجاد کرده هیچ برنامه‌ای ندارد و از طرفی با توجه به تورم‌های موجود خود واحدهای مستقر در شهرک‌های صنعتی هم امکان سرمایه گذاری در این حوزه را ندارند.
*پروسه واگذاری زمین در شهرک‌های صنعتی به واحدهای تولیدی چگونه است؟
در حالت ایده آل باید پس از تملک زمین شهرک صنعتی و ایجاد زیرساخت‌های لازم به این زمین‌ها برای ساخت به صاحبان صنایع واگذار شود و در چنین شرایطی پس از واگذاری زمین به دلیل فراهم بودن تمامی زیرساخت‌های مورد نیاز دیگر شرکت شهرک‌های صنعتی برابر با قانون تعهدی نسبت به نوسازی و بهسازی زیرساخت‌های شهرک ندارد و باید این بخش از طریق ساکنان شهرک تامین شود.
و بعد از اینکه واگذاری ۱۰۰ یا حداقل ۹۰ درصد در شهرک‌ها اتفاق افتاد اداره و رسیدگی به امور شهرک‌ها در اختیار خود ساکنین شهرک‌ها باشد و از آن پس شرکت شهرک‌ها نباید هزینه‌ای در این زمینه کنند و هیات امنا در هر شهرک صنعتی با دریافت شارژ از هر واحد تولیدی هزینه تعمیر روشنایی معابر، تاسیسات و سایر موارد را انجام دهد.
برای آن بخش‌هایی که روشنایی معابر انجام شده هم متاسفانه به دلیل اینکه در مناقصه با نازل‌ترین قیمت به پیمانکار واگذار شده، کیفیت مناسب را ندارد
در برخی از شهرک‌های صنعتی بسیاری از این زیرساخت‌ها هنوز مهیا نیست و این واحدهای تولیدی را با مشکل مواجه می‌کند به عنوان مثال در برخی شهرک‌های صنعتی حتی سیستم حمل زباله وجود ندارند و به همین خاطر تولیدکنندگان ناگزیر زباله را در محیط بیرونی واحد تولیدی می‌سوزانند که این خیلی بد است موضوع بعدی بحث امنیت شهرک‌هاست که نیاز به امکاناتی نظیر دوربین و نگهبان دارد که در برخی شهرک‌های صنعتی هم این حداقل موارد مهیا نیست.
*مطابق با قانون یک درصد از مالیات بر ارزش افزوده به بهسازی زیرساخت شهرک‌های صنعتی باید اختصاص یابد، این موضوع در گلستان عملیاتی شده؟
متاسفانه ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده از طریق سازمان همیاری‌ها به روستاهای همجوار شهرک‌های صنعتی می‌آید اما تاکنون به شهرک‌های صنعتی تخصیص نیافته است در حالی که سه درصد از ۹ درصد مالیات بر ارزش‌افزوده‌ای که واحدهای تولیدی درشهرک‌های صنعتی به دولت می‌پردازند، به شهرداری اختصاص می‌یابد اما شهرداری‌ها هیچ‌گونه خدماتی به تولیدکنندگان شهرک‌های صنعتی ارائه نمی‌دهد. این موضوع تا چند سال آینده پیامدهای جدی به‌دنبال خواهد داشت.
نظر شما