بازار؛ گروه صنعت: صنعت سنگ ایران به اعتقاد برخی از مسئولان بیش از ۴ میلیارد تنی ظرفیت دارد اما با این حال با عدیده ای از مشکلات از جمله فرسودگی ماشین آلات معدنی و فناوری های فرآوری مواجه است.
همین موضوع نه تنها قیمت تمام شده محصولات این حوزه را افزایش می دهد بلکه باعث کاهش بهره وری این صنعت تا ۶۰ درصد می شود. همچنین حجم بالای ضایعات تولید نیز یکی از چالش های دیگر این حوزه معرفی می شود. در این راستا جواد منصوری، مدیرعامل یک شرکت معدنی که صفر تا ۱۰۰ استخراج تا فرآوری را در کارخانه انجام می دهند در گفت و گو با بازار درباره چالش های این حوزه توضیح می دهد.
وقتی ساخت و ساز خوب باشد، وضعیت تولیدکنندگان صنعت سنگ نیز بهبود می یابد. اما وقتی این صنعت با رکود مواجه می شود، کسب و کار ما هم دچار رکود می شود
* چند سال است که در حوزه سنگ تزئینی فعالیت دارید و بفرمایید طی سال های فعالیت تان تاکنون با چه مشکلاتی مواجه شده اید؟
حدود ۳۵ سال است که در حوزه سنگ تزئینی از صفر تا ۱۰۰ استخراج تا فرآوری و تراش سنگ فعالیت داریم. در پاسخ به بخش دوم سوال تان؛ صنعت سنگ همیشه یکی دو سال خوب بوده و حدود دو سال بعد دوباره متوقف می شود. بنابراین هیچ وقت این صنعت بر روی یک روال حرکت نکرده است. علت اصلی این ماجرا هم به خصوص طی سال های اخیر به موضوع تحریم ها و تورم بر می گردد.
همانطور که می دانید بازار محصولات صنعت سنگ، صنعت ساختمان است. بنابراین وقتی ساخت و ساز خوب باشد، وضعیت تولیدکنندگان صنعت سنگ نیز بهبود می یابد. اما وقتی این صنعت با رکود مواجه می شود، کسب و کار ما هم دچار رکود می شود.
علاوه بر این تحریم ها هم طی چند سال گذشته به صنعت سنگ خیلی لطمه زده و صادرات را کمرنگ کرده است. صادراتی که به هیچ عنوان از سوی مسئولان حمایت نمی شود و اگر فعالیتی هم در این حوزه انجام می شود فقط از طریق بخش خصوصی و تولیدکنندگان این حوزه است.
* توقع چه نوع حمایتی از متولیان دولتی دارید که از انجام آن سر باز می زنند؟
برای مثال وقتی در حوزه معدن قصد داریم یک لودر یا ماشین آلات معدنی وارد کنیم، به رغم پیگیری های بسیار اما هیچ مجوزی به ما ارائه نمی شود. بنابراین ناچار هستیم همواره با تجهیزاتی که نزدیک به ۵۰ سال از عمر آن ها می گذرد کار کنیم که آن تجهیزات هم همیشه با نقص فنی مواجه می شوند و این اتفاق به صورت زنجیره ای روند تولید را کند می کند و سفارش مشتری به تاخیر می اندازد.
حدود ۱۵ سال است که با ممنوعیت واردات تجهیزات و ماشین آلات مواجه هستیم. این ممنوعیت نیز باعث خسارت ۶۰ درصدی به تولید تولیدکنندگان سنگ می شود
* بفرمایید چند سال است که با معضل ممنوعیت مداوم واردات تجهیزات مواجه هستید و چقدر فرسودگی این ماشین آلات باعث افزایش ضایعات می شود؟
حدود ۱۵ سال است که با ممنوعیت واردات تجهیزات و ماشین آلات مواجه هستیم. این ممنوعیت نیز باعث خسارت ۶۰ درصدی به تولید تولیدکنندگان سنگ می شود. این درحالی است که اگر ماشین آلات خوب داشته باشیم می توانیم به راحتی فرآوری سنگ را انجام دهیم و حجم تولید و صادرات را افزایش دهیم.
استخراج اصولی و با حداقل ضایعات تنها بخشی از کار ما است که نیاز به تجهیزات به روز و نو دارد اما بخش اصلی بعد از این مرحله با برش سنگ و فرآوری و غیره شروع می شود. بنابراین متولیان به سادگی می توانند با رفع معضل ممنوعیت واردات مسیر صادرات محصولات را فراهم کنند.
محصول سنگ ایران به صورت خام به کشورهای دیگری همچون چین و دبی صادر می شود و همین تولیدات بعد از فرآوری با ماشین آلاتی که از آن محروم شده ایم به قیمت گزاف به ما فروخته می شود
* با توجه به اینکه تاکید به لغو ممنوعیت واردات تجهیزات دارید، بفرمایید آیا نمونه داخلی این ماشین آلات را در کشور نداریم؟
هرچند تولیداتی در زمینه تجهیزات معدنی در کشور انجام می شود که این ماشین آلات نیز کپی برداری از همان محصولات خارجی هستند اما هنوز به کیفیت قابل توجه نرسیده اند و کیفیت کافی را ندارند.
لذا در نبود تجهیزات اغلب شاهد این هستیم که محصول سنگ ایران به صورت خام به کشورهای دیگری همچون چین و دبی صادر می شود و همین تولیدات بعد از فرآوری با ماشین آلاتی که از آن محروم شده ایم به قیمت گزاف به ما فروخته می شود.
* با این تفاسیر فکر می کنید ادامه ممنوعیت واردات تجهیزات رانتی برای شرکت های صادر کننده سنگ ایجاد کرده است؟
نمی توان گفت عده ای با ممنوعیت واردات تجهیزات برای خودشان رانت ایجاد کرده اند؛ چرا که شرکت ما هم بخشی تولیدات خود را به صورت خام فروشی صادر می کند. کارخانه های داخلی نمی توانند تمام سنگ استخراج شده را فرآوری کنند. دلیل این ماجرا هم همانطور که اشاره کردم فرسودگی تجهیزات است و با ادامه این شرایط خام فروشی برای ما هم ساده تر و کم ضرر تر است.
حداقل ۴۰ درصد تولیدات صنعت سنگ خام فروشی می شود که اصلی این اتفاق نبود تجهیزات است
* در حال حاضر چند درصد از تولیدات صنعت سنگ خام فروشی می شود؟ اگر دستگاه ها را داشتیم این درصد چقدر کاهش می یافت؟
حداقل ۴۰ درصد تولیدات صنعت سنگ خام فروشی می شود که همانطور که اشاره کردم دلیل اصلی این اتفاق به خاطر نبود تجهیزات است.
البته مشکلات فقط به همین جا محدود نمی شود و همانطور که می دانیم راه اندازی یک کارخانه فرآوری سنگ نیز با چالش های دیگری مواجه است. یکی از این مسائل زمان بر بودن دریافت مجوز ها و شروع به کار کارخانه است که بین ۳ تا ۵ سال طول می کشد.
* فکر می کنید در صورت رفع چالش های این حوزه و توجه بیشتر متولیان به صنعت سنگ کشور، چقدر بتوانیم از همین بخش سالانه درآمد ارزی برای کشور داشته باشیم؟
محدودیتی وجود ندارد چرا که سنگ کشور ما شناخته شده است و تنوع زیادی دارد اما متاسفانه نمیتوانیم استفاده کنیم. کشور عمان یک معدن سنگ دارد اما تمام بازارهای اطراف را با همان یک معدن خود تسخیر کرده است. اما در ایران حداقل حدود هزار معدن فعالیت دارد. بنابراین محدودیتی برای ارز آوری وجود ندارد.
همچنین هیچ کدام از فعالان این حوزه خواستار دریافت وام و تسهیلاتی از دولت نیستند و به راحتی می توانند مخارج و نیاز خود را مرتفع سازند اما نیاز است که همین موانعی همچون ممنوعیت واردات تجهیزات برداشته شود.
نظر شما