حمید رضا خالدی، خبرگزاری بازار: با آغاز به کار مجدد فعالیت واحدهای صنفی همزمان با اجرا نشدن طرح ترافیک در تهران باعث شده تا طی سه روز گذشته پایتخت با ترافیک بی سابقه ای مواجه باشد. ترافیکی که بی اختیار انسان را به یاد ترافیک های سرسام آور روزهای پایانی سال می اندازد. این ترافیک اما دلیل مشخصی دارد. با آغاز فعالیت های واحدهای صنفی و ادارات و سازمان ها دوباره حجم ترددهای شهری به حالت روزهای قبل از کرونا باز گشته. با این تفاوت که مردم ترجیح می دهند به جای استفاده از مترو و اتوبوس و تاکسی از وسایل نقلیه شخصی خود استفاده کنند. و این یعنی افزایش دوباره مصرف بنزین؛ آلودگی هوا در کنار خسارت های میلیاردی به شبکه حمل و نقل عمومی که می تواند کمر مدیریت شهری را خم کند. به خصوص که این روزها حتی درامدهای ناشی از پارکبانی هم کاهش شدید دارد.
این موضوع به حدی جدی است که محمد علیخانی، رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر تهران که به خاطر انتقادهای تند و تیزش معروف است چند روز قبل در صحن شورا در سخنانی، انتقادهای شدیدی را از عملکرد بی ثبات دولت در مواجه با بحران کرونا و نادیده گرفتن نقش مدیریت شهری در پایتخت مطرح کرد.
وی در گفت و گو با «بازار» با نقد سیاست های ستاد ملی مبارزه با کرونا گفت : در شهری مانند تهران، اداره شهر بدون لحاظ کردن دیدگاه های کارشناسی مدیران شهری امکان پذیر نیست. نتیجه این تصمیم ها نیز همین آشفتگی است که ما در این چند روزه در شهر می بینیم. مثلا روز گذشته ترافیک تهران عملا قفل شده بود و حتی مسیرهای خط ویژه هم توسط خودروهای شخصی پرشده بود. انگار نه انگار که هنوزکرونا می تواند به فاجعه ای بزرگ در پایتخت منجر شود!
علیخانی با اشاره به نقش کمرنگ شده مترو و اتوبوس در این روزها و تاثیر آن برافزایش بی سابقه ترافیک می گوید: تا قبل از کرونا بخش قابل توجهی ازبارحمل و نقل شهری بردوش مترو و اتوبوس ها بود ولی امروز این نقش بسیار کمتر شده است بطوریکه مثلا تعداد سفرهای مترو از ۲ تا ۲.۵ میلیون سفر در روز به چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار سفر در روزهای اخیر رسیده است. معنای این آمار و ارقام این است که مردم ترجیح می دهند به خاطر کرونا، به جای استفاده ازسیستم حمل و نقل عمومی از وسایل نقلیه خودشان استفاده کنند.
تعداد سفرهای مترو از ۲ تا ۲.۵ میلیون سفر در روز به چیزی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار سفر در روزهای اخیر رسیده که یعنی مردم ترجیح می دهند به خاطر کرونا، به جای استفاده ازسیستم حمل و نقل عمومی از وسایل نقلیه خودشان استفاده کنند
خسارت کرونایی حمل و نقل
همانطور که گفته شد کاهش استقبال مردم برای استفاده از اتوبوس ها، تاکسی ها و مترو باعث شده تا خسارت های سنگینی به شبکه حمل و نقل شهری وارد شود. شبکه ای که تا قبل از کرونا نیز به شدت آسیب پذیر بود و کمبودهای بسیاری داشت و حالا به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، بعد از فروکش کردن کرونا، معلوم نیست که چطور می تواند در زیر بار فشارهای سنگین خسارت های مالی وارد شده به آن، قد راست کند. به عنوان مثال، فقط در یک مورد مدیرعامل سازمان تاکسی رانی اعلام کرده که ۸۰ درصد رانندگان تاکسی درآمدهای خود را از دست داده اند و چنانچه فکری برای آنها نشود به زودی باید شاهد اضافه شدن مجموعه چند هزار نفری از رانندگان تاکسی به لیست آمار بیکاران ناشی از شیوع کرونا باشیم!
اما شبکه تاکسیرانی تنها بخشی از سیستم حمل و نقل عمومی نیست که به خاطر کرونا متحمل خسارت های سنگینی شده اند. به گفته علیخانی مترو و اتوبوس رانی هم برای کاهش مسافران خود با کاهش درآمدهای سنگینی روبرو شده است که شاید جبران آن به این سادگی ها ممکن نخواهد بود.
رئیس کمیسیون حمل و نقل ترافیک شورای شهر تهران درپاسخ به این سوال «بازار » که قرنطینه و کرونا چقدر به مترو و اتوبوسرانی خسارت وارد کرده است؟ می گوید : در مورد اتوبوسرانی هنوز آمار دقیقی از میزان خسارت هایی ناشی از کاهش مسافر نداریم ولی در مورد مترو، فروش بلیط مترو که درشرایط عادی، بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان در روز بوده؛ در شرایط کرونایی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان رسیده است. یعنی یک دفعه درآمد شهرداری از این محل به ۲ درصد رسیده است.
فروش بلیط مترو که درشرایط عادی، بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان در روز بوده؛ در شرایط کرونایی بین ۱۰ تا ۲۰ میلیون تومان رسیده است
نقش نادیده گرفته شده
به اعتقاد علیخانی اما، بسیاری از این مشکلات ناشی از شرایط انتشار کرونا در تهران می تواند با تعامل و همکاری و نظرخواهی ستادملی کرونا از مدیران شهری به راحتی حل شود. وی در این زمینه به نقشی که شورای شهر در تهیه پروتکل فاصله گذاری اجتماعی در سیستم حمل و نقل عمومی داشته اشاره می کند و می گوید: از وقتیکه قرار شد کسب و کارها در پایتخت دوباره از سرگرفته شود، به ابتکار شورای شهر و پس از مشورت با مدیران و کارشناسان مترو و اتوبوسرانی و کارشناسان سلامت و... و. پروتکلی برای چگونگی استفاده شهروندان از وسایل حمل و نقل عمومی تهیه کردیم که همین چند روز قبل از طرف رییس شورای شهر برای دکتر زالی – رییس ستاد ملی مبارزه با کرونا – ارسال شد تا درصورت تایید آنها، اجرایی شود. ولی متاسفانه به نظر می رسد که مسئولان ستاد کرونا چندان اعتقادی به مشورت با مدیران شهری ندارند. درحالیکه اداره این شهر چندین میلیونی، بدون دخالت مدیران شهری عملا ممکن نیست. برای همین هم هست که شهردار تهران در قد و قامت یک وزیر در جلسات هیات دولت حضور پیدا می کند.
وی ترافیک شدید این روزهای تهران و همچنین کاهش درآمدهای بخش حمل و نقل را دلیلی از همین یک بعدی نگری ستاد ملی مبارزه با کرونا و تصمیم های غیرقابل پیش بینی آن می داند و می گوید: چه بسا اگر در زمان تصمیم گیری برای باز شدن کسب و کارها از مدیریت شهری نظر می خواستند ما می توانستیم راهکارهایی ارایه دهیم که در عین رعایت پروتکل های بهداشتی، تردد در شهر تا این حد بحرانی و آشفته نشود.
این عضو شورای شهر تهران در ادامه به گفت و گوی خود با فرمانده راهنمایی و رانندگی پایتخت اشاره می کند و می گوید: دیروز ظهر صحبتی با سردار مهماندار داشتم. وی هم معتقد بود که می شود با راهکارهای ساده ای مانند شناور کردن ساعت کار ادارات یا اجرای طرح زوج و فرد حجم ترددها را به شدت کاهش داد تا شهر اینچنین قفل نشود. اما متاسفانه کسی از ما نظری نمی خواهد!
می شود با راهکارهای ساده ای مانند شناور کردن ساعت کار ادارات یا اجرای طرح زوج و فرد حجم ترددها را به شدت کاهش داد تا شهر اینچنین قفل نشود. اما متاسفانه کسی از ما نظری نمی خواهد
بازگشت کرونا از مترو
این ترافیک و این شیوه جدید تردد در شهر ولی عواقب دیگری را هم به دنبال دارد. همانگونه که به گفته زهرا صدر اعظم نوری، رییس کمیسیون سلامت شورای شهر، اگر فکری برای تصحیح تردد شهروندان در تهران نشود، باید در یکی – دو هفته آینده شاهد شیوع شدید و مجدد کرونا و حتی فاجعه ای انسانی در پایتخت کشورمان باشیم.
رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر نیز با تایید این نظریه می گوید : این مساله چیز جدیدی نیست ... لازم نیست پزشک باشید تا بخواهید به این نتیجه برسید! مسلم است وقتیکه ترافیک این چند روزه در روزهای آتی هم تکرار شود، مردم دوباره برای فرار از ترافیک به سمت استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و بخصوص مترو روی خواهند آورد. ما هم چاره ای نداریم جز اینکه به مردم سرویس دهیم. بدیهی است که با افزایش حجم مسافران در مترو و اتوبوس ها و واگن های مملو از مسافر، باید منتظر شیوع و اوج گیری مجدد ویروس کرونا در داخل مترو و اتوبوس ها باشیم.
وی همچنین به ضرورت تقویت ناوگان حمل و نقل عمومی پایتخت اشاره می کند و می افزاید : دولت گفته اگر تا پایان اردیبهشت، شهرداری بتواند ۵۰۰ دستگاه اتوبوس وارد کند دولت سهم خود را در خرید آنها پرداخت خواهد کرد. اصلا چنین چیزی ممکن است؟ حتی خرید و وارد کردن یک خودرو هم چندین ماه زمان می برد چه رسد به خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس! از سویی الان چند سال است که قرارداد ساخت ۶۰۰ واگن با چین بسته شده و دولت تعهد کرده تا هزینه آن را بپردازد. اما تاکنون حتی پیش پرداخت لازم را هم به طرف قرار داد چینی نداده تا کار را آغاز کند. آیا این سخنان به معنای سنگ اندازی آشکار برای خرید و تجهیز ناوگان اتوبوسرانی نیست؟ درحالیکه اگرمترو و اتوبوسرانی ما توسعه پیدا کرده بود، امروز برای رعایت فاصله اجتماعی برای مسافران و خدمات رسانی به شهروندان تهرانی تا این حد با مشکل مواجه نبودیم.
علیخانی در پایان تاکید می کند با ادامه این رویه و تصمیم های نه چندان کارشناسانه ستاد ملی مبارزه با کرونا، به زودی نه تنها باید منتظر آغاز موج دوم کرونا در تهران باشیم که حتی شاهد بحران های مالی جدی در بخش حمل و نقل پایتخت باشیم.
نظر شما