بازار؛ گروه آب و انرژی: «اعضای اوپک برای بالا بردن قیمت نفت تبانی کرده اند.»این جدیدترین ادعای سناتورهای آمریکایی است. آنها در حالی به دنبال احیای لایحه شکست خورده نوپک هستند که کارشناسان انرژی سیاست های تحریمی خود آمریکا را یکی از عوامل اصلی رشد قیمت نفت در بازارهای جهانی می دانند. محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک در اینباره به بازار می گوید: بخش زیادی از رشد قیمت نفت حاصل رفتار سیاسی آمریکا با بازار جهانی نفت است. رشد تقاضا در بازار جهانی از دیگر عوامل افزایش قیمت نفت است که این کارشناس انرژی به آن اشاره کرد و گفت: بازار به شدت تحت تاثیر عرضه و تقاضاست. این ادعایی است که در سال ۲۰۲۰ به خوبی ثابت شد ... پاندمی کرونا به اوج خود رسید و تولیدکنندگان با کاهش شدید تقاضای نفت مواجه شده بودند. حتی در آوریل آن سال قیمت ها در بازار منفی شد.
البته آنگونه که حمید حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی به بازار می گوید: آمریکا برای اثبات این ادعای خود ابتدا باید ثابت کند که اوپک یک کارتل است. از آنجایی که طبق قوانین آمریکا ایجاد کارتل یا انحصار غیر قانونی است، می تواند به نوعی چنین اتهامی را به اعضای اوپک وارد کند. او البته در پاسخ به این سوال که آیا اوپک یک کارتل محسوب می شود یا خیر ابراز بی اطلاعی کرد و گفت: کارتل عبارت است از هر گونه «قرارداد، ادغام... یا تبانی» که «تجارت را محدود کند» و ایجاد انحصار، شامل همه تلاش‌هایی شد که در راستای برقراری شرایط انحصاری صورت بگیرند. اما از آنجایی که خود اوپک از تغییرات قیمتی نفعی نمی برد، بعید است که بتوان آن را یک کارتل دانست.
سناتورهای آمریکایی مدعی شده اند که نوعی تبانی برای بالابردن قیمت نفت در بین اعضای اوپک شکل گرفته است. البته حسینی کارشناس انرژی مدعی است که آمریکا برای اثبات این اتهام ابتدا باید ثابت کند که اوپک یک کارتل بوده و از تغییرات قیمتی نفع می برد
فرصت بی نظیر بازار برای غول های نفتی
با وجود نگرانی ها نسبت به شروع محدودیت های قرنطینه ای در چین بهای نفت برای پنجمین ماه پیاپی افزایش یافت. بهای معاملات شاخص نفتی وست تگزاس اینترمدییت در ماه آوریل با افزایشی ۴.۴ درصدی همراه شد و برنت نیز رشد ماهانه ۱.۳ درصدی داشت؛ این افزایش قیمت ماهانه، باعث ثبت رکورد بیشترین رشد ماهانه پیاپی بهای طلای سیاه از ژانویه ۲۰۱۸ شد. قراردادهای فعال تر نفت خام برنت برای تسویه در ماه جولای با ۱۲ سنت کاهش به بهای ۱۰۷ دلار و ۱۴ سنت در هر بشکه معامله شدند. قراردادهای تسویه در ماه ژوئن نیز که روز جمعه منقضی شدند با افزایشی ۱.۷۵ دلاری به قیمت ۱۰۹ دلار و ۳۴ سنت معامله شدند. هرچند که قیمت ها در هفته های اخیر کمی عقب نشینی کرده است اما همچنان وضعیت بازار برای غول های تولیدکننده نفتی همچنان ایده آل محسوب می شود. نماینده سابق ایران در اوپک در اینباره گفت: بر اساس پیش بینی های صورت گرفته چنانچه تحریم های نفتی علیه روسیه شدت نگیرد، متوسط قیمت نفت در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۰۰ دلار خواهد بود. این قیمت برای اعضای اوپک که اتفاق دسترسی به نفت ارزان دارند، قیمت های ایده آلی محسوب می شود. حتی تولید نفت ۱۰۰ دلاری برای شیل هم توجیه اقتصادی بالایی دارد. در چنین شرایطی تمامی کشورهای تولیدکننده نفت به دنبال استفاده بهتر از فرصت پیش آمده در بازار جهانی هستند سعی دارد تا با عرضه بیشتر درآمد بیشتری را کسب کنند.
او ادامه داد: بنابر این این ادعا که اعضای اوپک از تمام توان تولید خود استفاده نمی کند، کاملا نادرست است. در حال حاضر تنها کشور اوپکی که ظرفیت مازاد دارد ایران است که البته بازگشت تولید آن به سطح قبل از تحریم ها کمی زمان می برد. ضمن اینکه تحریم ها خود نیز مانع افزایش بیشتر تولید ما شده است.
خطیبی ادامه داد: اوپک پلاس طبق توافق قبلی روزانه ۴۳۲ هزار بشکه به ظرفیت تولید خود اضافه می کند.
البته حسینی نظر دیگری داشته و معتقد است که کشورهای عربستان، عراق و امارات این توان را دارند که در مجموع حدود ۲ میلیون بشکه به سقف تولیدات خود بیفزایند. کشورهای غربی و آمریکا هم به همین دلیل مدعی اند که اوپک خود عامدانه حاضر به افزایش تولید نیست تا بتواند قیمت ها را در سطح فعلی حفظ کند.
اظهارات سناتورهای آمریکایی درباره تبانی اعضای اوپک برای بالابردن قیمت ها برای انحراف افکار عمومی و کاهش فشارها نسبت به نارضایتی که نسبت به عملکرد دولت آمریکا وجود دارد، مطرح شده است
روش آمریکایی برای انحراف افکار عمومی
«آمریکا سالهاست که می خواهد اوپک را به عنوان یکی از عاملان رشد قیمت نفت در بازار جهانی محکوم کند. اینکه اوپکی با یکدیگر تبانی کرده اند، ادعای جدیدی نیست.» این بخشی از گفته های نماینده سابق ایران در اوپک است که معتقد است این اظهارات برای انحراف افکار عمومی و کاهش فشارها نسبت به نارضایتی که نسبت به عملکرد دولت آمریکا وجود دارد، مطرح شده است. حسینی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده های نفتی هم که به نوعی این گفته ها را قبول دارد، گفت: به نظر می رسد که سناتورهای آمریکایی قصد دارند از این مساله بهره برداری های شخصی و تبلیغاتی داشته باشند.
طی ماه های گذشته اوپک در برابر درخواست آمریکا و اتحادیه اروپا برای تولید نفت بیشتر با هدف کاهش قیمت‌ها مقاومت کرده است. آنها مدعی اند که رشد قیمت نفت حاصل تنش های روسیه و اوکراین بوده و ارتباطی به میزان عرضه آنها ندارد. قیمت نفت ماه گذشته پس از تحریم نفتی روسیه از سوی آمریکا و اروپا به بالاترین رقم در ۱۴ سال گذشته برابر با ۱۳۹ دلار رسید. البته به گفته کارشناسان این تنها دلیل افزایش قیمت ها در بازار نیست.
به گفته نماینده سابق ایران در اوپک، رشد قیمت ها در بازار حاصل رفتارهای سیاسی دولت آمریکا و اعمال تحریم های یک جانبه علیه تولیدکنندگانی همچون ایران، ونزوئلا و حتی روسیه است.
او با بیان اینکه سیاست های آمریکا بازار جهانی نفت را تحت فشار قرار داده است، گفت: در واقع با تحریم تولیدکنندگان نفتی از یک سو بازارها را از تولیدات این کشورها محروم کنیم و از سوی دیگر روند سرمایه گذاری در بازار جهانی را دچار اخلال می کنیم. هم اکنون بسیاری از سرمایه گذاران دنیا به دلیل آینده نه چندان روش بازار جهانی نفت، دست از سرمایه گذاری کشیده اند.
خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک:رشد قیمت ها در بازار حاصل رفتارهای سیاسی دولت آمریکا و اعمال تحریم های یک جانبه علیه تولیدکنندگانی همچون ایران، ونزوئلا و حتی روسیه است
سهم اخراجی از بازار جهانی نفت
ایران و ونزوئلا دو کشوری هستند که طی سال های گذشته با تحریم های سنگینی از طرف آمریکا مواجه بودند. ایران که تا پیش از تحریم ها دومین تولید کننده بزرگ اوپک بود، بعد از خروج آمریکا از برجام حتی در دوره ای صادراتش به حدود ۱۰۰ هزار بشکه در روز رسید. حال آنکه متوسط تولید روزانه نفت ایران قبل از تحریم های آمریکا ۳.۸ میلیون بشکه بود. با افزایش تقاضا در بازار جهانی تولیدات نفتی ایران به ۲.۴ میلیون بشکه افزایش داشت که البته باز هم با زمان پیش از تحریم حدود ۱.۴ میلیون بشکه فاصله داشت. بر اساس آنچه مسئولین نفتی کشور اعلام کرده اند، صادرات نفت ایران این روزها به بالای یک میلیون بشکه رسیده است.
بر اساس گزارش رویترز، تولید نفت و صادرات نفت ونزوئلا تحت تحریم های آمریکا به شدت سقوط کرد و از بیش از ۱.۵ میلیون بشکه در سال ۲۰۱۸ به حدود ۶۵۰ هزار بشکه در روز در سال ۲۰۲۱ رسید.
اما روسیه سومین تولیدکننده و دومین صادر کننده بزرگ نفت در جهان است. اهمیت روسیه در بازار انرژی جهان به حدی است که پس از شعله گرفتن جنگ روسیه و اوکراین، تحریم کشور مهاجم روسیه با شک و تردید اتفاق افتاد. روسیه هم چند وقتی است که به جمع اخراجی های از بازار نفت پیوسته است. این کشور که یکی ۳ تولیدکننده بزرگ بازر جهانی نفت است تا قبل از تحریم، روزانه پنج میلیون بشکه نفت خام و ۲.۸ میلیون بشکه میعانات و مایعات گازی و محصولات نفتی صادر می کرد. این میزان از صادرات، معادل هفت درصد بازار انرژی جهان است.
در حال حاضر فشار زیادی ازسوی کشورهای غربی و آمریکا برای افزایش سقف تولید نفت روی اوپک است. با این وجود ۶ منبع در اوپک‌پلاس نیز روز پنج‌شنبه به خبرگزاری رویترز گفته‌اند که سازمان کشورهای صادرکننده (اوپک) و متحدانش احتمالا به توافق فعلی خود پایبند خواهند بود و احتمالا در نشست پنجم ماه مه بر افزایش اندک تولید خود برای ماه ژوئن توافق خواهند کرد. حالا باید منتظر ماند و دید که اعضای اوپک در نشست بعدی خود سطح تولیدات خود را افزایش می دهند یا به همان ۴۳۲ هزار بشکه افزایش تولید خود بسنده خواهند کرد.
نظر شما