۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۰۷:۰۰
بی خانمانی صنایع دستی کرمان| غفلت از صنعتی که بلای جان بیکاری است
گزارش بازار؛

بی خانمانی صنایع دستی کرمان| غفلت از صنعتی که بلای جان بیکاری است

کرمان- استان کرمان در زمینه صنایع دستی پتانسیل بالایی دارد اما هنوز از داشتن خانه تخصصی محروم است و البته برای به دست آوردن امتیاز جهانی شهر صنایع دستی نیازمند اِلمان های صنایع دستی است.

بازار؛ گروه استان ها؛ وقتی از صنایع دستی سخن می گوییم منظورمان طیف وسیعی از محصولات از جمله سوزن دوزی، چرم دوزی، حصیر بافی، قالی بافی و... است.

اهمیت صنایع دستی در اقتصاد جوامع روشن است تا جایی که توسط سازمان بین المللی کار نیز به عنوان بخشی از اقتصاد از آن نام برده شده است. این صنعت ویژگی های خاصی دارد و به همین دلیل در بازارهای آزاد و رقابتی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است.

بار صنایع دستی استان کرمان بر دوش بانوان
هویت و چگونگی خاص و ویژه محصولات هر صنعتگر ناشی از یک سری ویژگی های متفاوت است و می تواند شامل سوداگری، خلاقیت، وابستگی فرهنگی و... باشد.

این صنعت از دیدگاه عملکردی، مذهبی، اجتماعی و سنتی جایگاه مهمی دارد. به شکلی که در برخی از کشورهای در حال توسعه به این صنعت به عنوان یک محصول صادراتی نگاه می شود و تامین کننده اشتغال سودآور و یکی از عوامل اصلی تولید سرانه ملی است.

کرمان نیز در بخش صنایع دستی حرف های زیادی برای گفتن دارد، بخش عظیمی از بار صنایع دستی کرمان بر دوش زنان این استان است و تاکنون به سختی توانسته اند چراغ این صنعت را روشن نگه دارند.

بانوان فعال در عرصه صنایع دستی کرمان رنج زیادی را متحمل می شوند و برای تولید صنایع دستی مشکلات زیادی را سر راه دارند.

عدم وجود بازار مناسب و بیمه
عدم وجود بیمه و نبود بازار فروش مناسب از مهم ترین مشکلات فعالان این عرصه به حساب می آید.

حکیمه موسی زاده از فعالان اجتماعی شهرستان بم در این خصوص به «بازار» می گوید: برخی از صنایع دستی استان ما شهرت و آوازه جهانی دارد و در زمینه تولیدات صنایع دستی حرف های زیادی برای گفتن داریم.

وی افزود: تولیدات صنایع دستی در این استان قدمت بالایی دارد و درصد بالایی از فعالان این عرصه را زنان تشکیل می دهند که اکثر آنها از این راه هزینه های اقتصادی خانواده خود را تامین می کنند.

موسی زاده تاکید کرد:‌ از قدیم الایام بانوان کرمانی ساعات زیادی را به تولید صنایع دستی اختصاص می دادند و صنایعی از جمله پته، گلیم، قالی و...را به شکل یک ارث مهم برای نسل های آینده به جا گذاشتند.

دولت اغلب کمک خاصی به این بخش نمی کند و صنایع دستی رونق خود را مدیون هنرمندانی است که در این عرصه کار می کنند

وی افزود: در گذشته زنان کرمانی از آثار خود برای تزیین منازل استفاده می کردند اما امروز مردم آثار غیربومی را ترجیح می دهند و همین مساله باعث شده تا آسیب بدی به این میراث اصیل و ارزشمند وارد شود.

وی تاکید کرد: دولت اغلب کمک خاصی به این بخش نمی کند و صنایع دستی رونق خود را مدیون هنرمندانی است که در این عرصه کار می کنند.

لزوم بازاریابی محصولات صنایع دستی برای دستیابی به اقتصاد پایدار

موسی زاده اضافه کرد: این هنر و صنعت نیازمند تبلیغات است و فعالان این عرصه با بازاریابی محصولات خود می توانند به بقای این صنعت و تبدیل آن به یک اقتصاد پایدار کمک کنند.

این فعال اجتماعی یادآور شد: هزینه های کسب و کار در بخش صنایع دستی زیاد است و با وضعیت فعلی اقتصاد و گرانی، راه انداختن یک شغل در این حوزه نیز سخت شده است و کاش دولت و بخش خصوصی با تعامل با یکدیگر به هنرمندان این عرصه کمک کنند تا تولیدات خود را روانه بازار کنند.

دست واردات بر گلوی هنرمندان صنایع دستی
وی افزود: متاسفانه واردات محصولات بی کیفیتی که اصالت ندارند به اقتصاد خانواده هایی که از این راه ارتزاق می کنند آسیب وارد کرده و راه را برای آنها ناهموار کرده است.

موسی زاده می گوید: البته نمی توان منکر این شد که صنایع دستی ما همان چهره قدیمی خود را هنوز دارد و باید به روز رسانی شود و این هم خلاقیت هنرمندان این عرصه را می طلبد تا چگونه در آثار تولیدی خود جذابیت و تنوع را به اجرا در بیاورد.

ما باید تکنیک های جدی را بیاموزیم تا بتوانیم در بازارهای دنیا جایگاه خود را پیدا کرده و با دیگر هنرمندان رقابت کنیم

وی گفت: می شود حتی برخی از هنرها را با هم تلفیق کرد البته امروز کمابیش شاهد این گونه خلاقیت ها هستیم و خوشبختانه استقبال خوبی هم از این مدل کارها شده است. ما باید تکنیک های جدی را بیاموزیم تا بتوانیم در بازارهای دنیا جایگاه خود را پیدا کرده و با دیگر هنرمندان رقابت کنیم.

صنایع دستی می تواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند

یک کارشناس صنایع دستی در این خصوص می گوید: این هنر ویژگی های زیادی دارد که می توان به پتانسیل بالای آن در زمینه اشتغالزایی اشاره کرد.

ایمان موحدی افزود: ارزش افزوده بالا و مشارکت زنان و اقشار ضعیف جامعه نیز از دیگر ویژگی های این صنعت است البته از سازگاری این هنر با طبیعت و محیط زیست نیز نمی توان غافل شد.

وی تصریح کرد: صنایع دستی قابلیت آن را دارد تا در روند رشد اقتصادی کشور نیز نقش خوبی را اجرا کند.

موحدی بیان داشت: فعالیت در این عرصه فواید زیادی به دنبال دارد. برای راه اندازی یک شغل در این زمینه شما به کمترین میزان سرمایه نسبت به دیگر مشاغل نیاز دارید و ساعات کاری تان نیز منعطف است و می توانید در منزل نیز به فعالیت بپردازید و مدیر کسب و کار خود باشید به قول معروف آقای خودتان باشید.

وی اضافه کرد: صنایع دستی فرصتی خوب را برای نوجوانان و جوانان کارآفرین فراهم می کند تا مهارت های خود را به اجرا بگذارند و همچنین برای اشتغال فصلی نیز شغل مناسبی به شمار می رود.

این هنرمند فعال عرصه صنایع دستی گفت: بیکاری اکنون در استان و حتی در کشور بیداد می کند و فقر نیز گریبان بسیاری را گرفته است به جرات می توانم بگویم یکی از حوزه هایی که می تواند ما را از تنگنای بیکاری نجات دهد رونق بازار صنایع دستی است.

فرهنگ مصرف صنایع دستی را بالا ببریم
موحدی تاکید کرد: البته باید فرهنگ مصرف صنایع دستی را بالا برده و برای واردات صنایع دستی از دیگر کشورها نیز محدودیت ایجاد کنیم.

وی با اشاره به اینکه نرخ مشارکت زنان در استان پایین است، گفت: با سرمایه گذاری، تغییر کاربری صنایع دستی و تلفیق در آنها و ایجاد خلاقیت و... می توانیم از هدر رفت منابع انسانی نیز جلوگیری کنیم و نرخ اشتغال زنان را بالا ببریم.

این کارشناس ادامه داد: آمار مهاجرت از روستاها بالا رفته و مهم ترین دلیل روستاییان برای مهاجرت نبود شغل و امکانات مطلوب زندگی است و با توسعه صنایع دستی و رونق آن در روستاها می توانیم از مهاجرت روستاییان نیز جلوگیری کنیم.

اینکه گفته می‌شود با سرمایه اندکی بین ۱۵ تا ۳۰ میلیون در زمینه صنایع دستی شغل ایجاد کرد حرف بیراهی نیست اما چنین فردی نمی تواند انتظار داشته باشد که تولید انبوه داشته باشد

موحدی که خودش یکی از فعالان بازار صنایع دستی است یادآور شد: اینکه گفته می‌شود با سرمایه اندکی بین ۱۵ تا ۳۰ میلیون در زمینه صنایع دستی شغل ایجاد کرد حرف بیراهی نیست اما چنین فردی نمی تواند انتظار داشته باشد که تولید انبوه داشته باشد.

وی ادامه داد: با این مبلغ قطعا نمی شود کارگاه بزرگی را راه انداخت البته می شود به شکل تعاونی یک کارگاه بزرگ را راه اندازی کرد و بدون دردسر البته با بازاریابی و طراحی های خوب اقدام به فروش محصولات کرد.

تولیدات باید کاربردی باشد
موحدی اضافه می‌کند: این روزها طرفداران استفاده از محصولات صنایع دستی در کشور کم نیستند و به نوعی استفاده از صنایع دستی در منازل ترند و مد شده است.

وی با بیان اینکه صرفا نگاه تزیینی به صنایع دستی برای بقای این صنعت تضمین نیست گفت: اکنون استفاده از ظروف مسی، حصیری و چوبی و... در منازل رواج یافته و ما باید تلاش کنیم صنایع دستی و انواع آن را به مردم معرفی کنیم. البته طراحی های مورد نیاز مردم را نباید فراموش کنیم؛ تولیدات مان باید کاربردی باشد.

وی تاکید کرد: برای این مساله نیازمند تولید انبوه هستیم و قطعا به نیروی انسانی ماهر نیاز است و نباید این را نادیده گرفت که هر چه تعداد نیروی انسانی در این زمینه بالا برود قیمت ها نیز پایین می آید و این مساله با قدرت خرید کنونی مردم نیز مطابقت دارد.

این فعال بازار تولید صنایع دستی بیان کرد: اکنون توسعه و ترویج مشاغل صنایع دستی بیش از هر زمان دیگری ضروری است. پیوند هنر به اقتصاد در قالب تولید صنایع‌دستی می‌تواند هم افراد زیادی را از بیکاری نجات دهد و هم هنر ایرانی را زنده نگه دارد.

کسب امتیاز جهانی شهر صنایع دستی کرمان در گرو المان های صنایع دستی
عقیل سیستانی نایب رئیس کمیسیون گردشگری استان در این خصوص به بازار گفت: هم اکنون ۵ شهر استان از جمله شهربابک به عنوان شهر ملی فیروزه، راور؛ شهر ملی فرش دستباف، راین؛ شهر ملی چاقو، قلعه گنج؛ شهر حصیر و کرمان نیز به عنوان شهر ملی صنایع دستی به ثبت رسیده اند.

یک سال کار کردیم و اکنون به این نتیجه رسیدیم که برای کسب امتیاز جهانی شهر صنایع دستی المان های اصلی را که حاوی تاریخ و فرهنگ صنایع دستی هستند را نداریم و باید در این زمینه عجله کنیم

وی افزود: یک سال کار کردیم و اکنون به این نتیجه رسیدیم که برای کسب امتیاز جهانی شهر صنایع دستی المان های اصلی را که حاوی تاریخ و فرهنگ صنایع دستی هستند را نداریم و باید در این زمینه عجله کنیم.

وی گفت: مجسمه های موجود در سطح شهر کرمان به فرهنگ و آداب و رسوم و ظرفیت های صنایع دستی کرمان ربط دارند اما باید طرح ها و المان های جدیدی طبق فرهنگ کرمانی ساخته و نصب شود.

سیستانی گفت: کم کاری در عرصه صنایع دستی صورت گرفته و یک عزم جدی باید این مشکل را رفع کند، مهمترین هنر ما در استان کرمان «فرش بافی» است اما متاسفانه در این شهر حتی یک عدد فرش که دارای چارچوب استاندارد روز باشد نداریم.

وی ادامه داد: کرمان ظرفیت های زیادی در این زمینه دارد می توان با سرمایه گذاری بر روی آنها صنایع دستی استان را به دنیا معرفی کرد اما لازم است تا در این زمینه سرمایه گذاری شود.

وی تاکید کرد: ظرفیت های بالقوه کرمان هنوز بالفعل نشده اند و ما هنوز جایگاه اصلی خود را به دست نیاورده ایم و برای برندسازی صنایع دستی هنوز باید تلاش کنیم.

کرمان خانه تخصصی صنایع دستی ندارد
سیستانی با اشاره به موانع موجود در این مسیر گفت: استان کرمان از داشتن واحد تخصصی «خانه صنایع دستی» محروم است و ما نیاز داریم تا چنین مرکزی راه اندازی شود و فعالیت های صنایع دستی استان را سر و سامان بخشد.

وی تاکید کرد: تمامی مسائل که برای رشد صنایع دستی لازم است در این واحد به صورت چارت سازمانی دیده شده اما کرمان تاکنون از مرکزیت این خانه بی بهره بوده است.

عدم وجود محله متمرکز جهت تولید، عرضه و فروش مواد اولیه صنایع دستی در کرمان نیز یکی دیگر از دلایل عدم رشد و توسعه صنایع دستی استان است

وی اضافه کرد: عدم وجود محله متمرکز جهت تولید، عرضه و فروش مواد اولیه صنایع دستی در کرمان نیز یکی دیگر از دلایل عدم رشد و توسعه صنایع دستی استان است. اگر بازارچه هایی مختص این مساله در استان ایجاد شود می توانند به حل این مشکل کمک کنند.

سیستانی گفت: استان کرمان ثبت ملی شده است و باید در خور شأن خود معرفی شود. برای رسیدن به هدف گردشگری باید زیرساخت های لازم در استان ایجاد شود و بازارچه ها نیز توسط بخش خصوصی احیا شوند. راه اندازی بازارچه های تخصصی می تواند به این مساله کند، البته می توان از تسهیلات سازمان میراث فرهنگی نیز برای تقویت افرادی که اقدام به راه اندازی بازارچه و...می کنند نیز کمک گرفت.

وی با گلایه از فروش زیاد محصولات صنایع دستی هندی و پاکستانی در بازار کرمان گفت: فروش این محصولات صنایع دستی کرمان را به حاشیه خواهد برد و باید در این زمینه فکری شود.

طبق گفته سیستانی ۷۲ هزار نفر هنرمند در عرصه فرش دستباف در کرمان فعالیت می کنند. ۷۰ هزار نفر نیز در دیگر رشته های صنایع دستی فعال هستند.

فقط ۳ هزار هنرمند صنایع دستی بیمه هستند
سیستانی بیان داشت: ۱۴۲ هزار هنرمند در کرمان بدون بیمه هستند و فقط ۳ هزار و ۲۰۰ نفر در استان از خدمات بیمه صنایع دستی بهره مند هستند و اگر بخواهیم صنایع دستی را توسعه دهیم باید به هنرمندان این عرصه سهمیه بیمه دهیم.

نایب رئیس کمیسیون گردشگری و صنایع دستی اتاق بازرگانی کرمان افزود: کرمان شهر فرش است اما فقط در یکی از دانشگاه های استان رشته فرش وجود دارد و تحصیلات تکمیلی در این رشته در استان نیست و این نشان از کم کاری مسئولان دارد.

توسعه صنایع دستی به برنامه ریزی کلانی نیاز دارد تا صنعتگران این عرصه به سمت دیگر مشاغل نروند. بسیاری از صنایع دستی رو به منسوخ شدن می روند و تعداد زیادی از این صنایع نیز منسوخ شده اند و حیف است که این میراث کهن را اینگونه از دست بدهیم. می توان با هموار کردن راه، بیمه کردن هنرمندان و فعالان صنایع دستی، بازاریابی محصولات، اعطای تسهیلات ارزان قیمت و... این صنعت را نجات داده و زیر با و پرش را گرفت تا جانی تازه بگیرد. این صنعت با گرفتن جان دوباره می تواند به کاهش آمار فقر و بیکاری در جامعه کمک کند.

کد خبر: ۱۴۷٬۵۹۵

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha