بازار، گروه استانها: ۱۸ سال است که استان سمنان با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند و هر سال که این پدیده شوم در استان دام گستراند، خسارات خودش را هم بیشتر و عمیق‌تر می‌کرد از پنج سال قبل تاکنون سرمازدگی هم دست به دست خشکسالی داده تا دیگر هیچ چیز از اقتصاد مبتنی بر زراعت و باغبانی استان سمنان به خصوص شرق این استان نماند.
کارشناسان و فعالان کشاورزی می‌دانستند که حجم خسارات ناشی از سرمازدگی و خشکسالی به زیرساخت‌های کشاورزی، دامداری، گلخانه‌ها، سیستم‌های آبرسانی، زیرساخت‌های راه و ابنیه و … وسیع باشد اما روز شنبه که میزان برآورد نهایی استانداری سمنان اعلام شد، شگفت زدگی در غالب شبکه‌های مجازی استان سمنان، موج وسیعی ایجاد کرد.
آمار خسارات طبیعی
مدیرکل مدیریت بحران استانداری سمنان در جمع خبرنگاران و اصحاب رسانه حاضر شد و با بیان اینکه خسارات وارد شده به استان از لحاظ بلایای طبیعی برآورد شده است، بیان کرد: یک هزار و ۱۱۸ میلیارد تومان از بابت خشکسالی و سرمازدگی به بخش‌های مختلف استان، خسارت وارد شده است.
۱۸ سال است که استان سمنان با خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند
کمال طاهریان با بیان اینکه این خسارات بر کشاورزی و دامداری بیشترین تأثیر را داشته است، افزود: سهم سرمازدگی از خسارات وارده به استان سمنان ۲۷۵ میلیارد تومان و سهم خشکسالی ۸۴۳ میلیارد تومان بوده است همچنین ۲۰۵ میلیارد تومان نیز از بابت سیل و تگرگ و طوفان به استان سمنان خسارت وارد شده است.
وی با بیان اینکه مجموع این خسارات‌ها بر روی هم یک هزار و ۳۲۵ میلیارد تومان برآورد شده است، گفت: میزان قابل توجهی خسارت به بخش‌های کشاورزی، دامداری، گلخانه‌ها، راه و ابنیه، برق رسانی، زیرساخت‌ها و … از بابت بلایای طبیعی وارد شده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری سمنان از ابلاغ ۱۲۶ میلیارد تومان اعتبار از منبع اعتبارات بند خ ماده ۳۳ برنامه ششم توسعه به استان سمنان و خسارت دیدگان بلایای طبیعی خبر داد و تاکید کرد: امهال، بخشودگی سود و جرایم و کارمزد تسهیلات برای خسارت دیدگان از سوی بانک‌ها عامل استان انجام می‌پذیرد.
۳ نکته مهم و مانع تولید
نکته مهم اینجا است که مجموع خسارات وارد شده بلایای طبیعی به استان سمنان بیش از یک هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان برآورد شده و این میزان با برآورد ۵۰۰ تا ۷۰۰ میلیارد تومانی که کارشناسان داشتند، بسیار متفاوت و البته مایه شگفتی است.
مجموع خسارات وارد شده بلایای طبیعی به استان سمنان بیش از یک هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان برآورد شد
نکته دوم که در این عددها نهفته، این است که دولت و به خصوص شرکت‌های بیمه‌گر هنوز از سال‌های قبل نتوانسته‌اند خسارات به مراتب کمتر از این میزان را جبران کنند، حال که چنین حجم وسیعی از خسارت‌ها مجدداً در استان سمنان رقم خورده چطور می‌توان آن را جبران کرد و با این شرایط بودجه‌ای و وضعیت کشور، اصلاً آیا دولت توان جبران این وضعیت را دارد؟
نکته سوم و مهم‌تر اما این است که سال به سال بر این میزان خسارت‌ها افزوده می‌شود و دولت هنوز خسارت دو سال قبل را جبران نکرده و برای خسارات سال گذشته برنامه‌ریزی نکرده، سال جدید و خسارت‌های جدید می‌آید، کشاورزی و ابنیه و زیرساخت‌ها را نابود می‌کند و می‌رود تا سال بعد دوباره این چرخه را پدید بیاورد.
مشکلات بیمه‌ها
کارشناس حوزه کشاورزی در گفتگو با بازار با بیان اینکه طبق آمارهای اعلامی از سوی مسئولان ۸۰ درصد از مساحت استان تحت خشکسالی شدید قرار دارد، گفت: طبق اعلام استانداری سمنان در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ تنها ۸۴۳ میلیارد تومان اعتبارات برای خشکسالی مصوب شده است همچنین ۴۴۰ میلیارد تومان اعتبارات نیز به سرمازدگی اختصاص یافت که البته به محض اینکه مسئولان به دنبال تأمین آن بودند یکباره خسارات عمده‌ای در سال زراعی بعد یعنی ۱۴۰۰- ۱۴۰۱ رخ داد که امید کشاورزان را ناامید کرد.
محمد حسین سلطانی با بیان اینکه سال زراعی گذشته میانگین بارش در استان به ۸۰ میلیمتر هم نرسیده در صورتی که سال قبل از آن میزان بارش نزدیک به ۱۲۰ میلیمتر بود که نشان می‌دهد سال به سال وضعیت بارندگی بدتر هم می‌شود از سوی دیگر طبق اعلام جهاد کشاورزی در سال زراعی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ بالغ بر ۶۵ روز یخبندان در استان ثبت شده که نشان می‌دهد بین خشکسالی و سرمازدگی رقابتی درگرفته که هدف هر دویشان هم نابودی اقتصاد استان سمنان است.
وی افزود: مشکل عمده کشاورزانی که درگیر خشکسالی و سرما زدگی می‌شوند دو مقوله عمده است یک اینکه شرکت‌های بیمه‌گر به تعهدات خود عمل نمی‌کردند و هنوز هم نمی‌کنند چرا که خسارات بسیار زیاد است البته در یکی دو سال اخیر شرکت‌های بیمه هم دیگر رویه خود را عوض کرده و با تجربه‌ای که پیدا کردند کاری می‌کنند که ضرر نکنند و البته اینها هیچکدام به درد کشاورز نمی‌خورد عجیب اینکه شرکت‌های بیمه موقع گرفتن حق بیمه مدام اصرار می ورزند اما موقع پرداخت خسارت کسی آنها را پیدا هم نمی‌کند و خسارتی که پرداخت می‌کنند هم آنقدر ناچیز است که کسری از مشکلات کشاورزان هم در بر نمی‌گیرد.
وعده‌ها عملی نشده
این کارشناس حوزه کشاورزی بیان کرد: شرکت‌های بیمه در ازای خسارتی که قرار بود پرداخت کنند اعلام می‌کردند که حق بیمه سال آتی را از بیمه گذار دریافت نمی‌کنند در حالی که این به هیچ کار یک کشاورز نمی‌آمد لذا مجموع این عوامل باعث شد تا کشاورزان نسبت به بیمه بدبین شوند و بسیاری شان وقتی عدم تعهدات را دیدند اصلاً باغ‌هایشان را بیمه هم نکردند در نتیجه زمان سرما فقط به روشن کردن آتش، مه پاشی آب، حفر چاه و … پرداختند که نتوانست کاری برایشان کند.
سلطانی افزود: دومین مشکل کشاورزان بدقولی مسئولان دولتی بود که مدام وعده اعتبارات می‌دادند اما خسارات امسال، سال دیگر محقق می‌شد و از آنجا که کشاورزان ارتزاق شأن از برداشت محصول است عملاً برهه‌های طولانی ۹ ماهه و یک ساله با مشکلات جدی ارتزاق روبرو می‌شدند و لذا بسیاری شأن در شاهرود و بسطام و … حتی درختان میوه زردآلو و انگور و… را از ریشه در آوردند و به جایش صیفی کاشتند.
یافته‌های علمی
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود) چندی پیش در یک همایش تحقیقاتی که به میزبانی شاهرود و با موضوع سرمازدگی و خشکسالی برگزار می‌شد با بیان اینکه سرمازدگی بر اثر تغییرات اقلیمی و تنش‌های محیطی ناشی از آن به خصوص در شهرستان شاهرود یکی از مهمترین مواردی است که محققان مقابله با آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند، گفت: حفاظت، پوشش و ایجاد سایه‌بان برای باغ‌ها، بهترین راهکارها برای جلوگیری از سرمازدگی و خسارت ناشی از آن است.
شرکت‌های بیمه در ازای خسارتی که قرار بود پرداخت کنند اعلام می‌کردند که حق بیمه سال آتی را از بیمه گذار دریافت نمی‌کنند در حالی که این به هیچ کار یک کشاورز نمی‌آمد
احمد دزیانیان با بیان اینکه دستیابی به ژنوتیپ های مقاوم به سرما از جمله مهمترین اقداماتی است که در مرکز صورت گرفته است، گفت: یکهزار و ۵۰۰ ژنو تیپ زردآلو تهیه شده است از سوی دیگر ۱۶۰ رقم زردآلو اکنون در مرحله پیوند گذاری و زیاد شدن است ۱۲ رقم نسبت به سرمازدگی مقاومت نشان داد که در برنامه‌های اصلاحی پس از پنج سال کاشت، ارقام مورد نظر شناسایی شد محققان به این نتیجه رسیدند که استفاده از سایه‌بان هم در مبارزه با تگرگ نتیجه بخش بود و حرارتی محدود نیز در جلوگیری از سرمازدگی مؤثر است.
علی رغم تمام تلاش‌های مسئولان متأسفانه حلقه مفقوده‌ای در استان سمنان وجود دارد که باید توسط جهاد کشاورزی پر شود اما به آن توجهی نمی‌شود و آن هم مقوله ترویج است یعنی بخشی که بتواند یافته‌های دانشمندان و متخصصان و ارقام تولیدی مقاوم به سرما و دانش امروز را به کف باغات و مزارع انتقال دهد تا کشاورزان از آن بهره مند شوند متأسفانه این موضوع در استان سمنان کمتر دیده می‌شود.
نظر شما