بازار؛ گروه بین الملل: از اوایل ماه جاری اتفاقات و جریاناتی برای ایران در عرصه بین المللی رخ داده است. یکی از این مسائل مهم، سفر وزیر راه و شهرسازی به جمهوری آذربایجان با هدف گسترش و توسعه روابط تجاری دو کشور بود.
در چهارم بهمن ماه خبر سفر رستم قاسمی وزیر راه و شهرسازی به جمهوری آذربایجان و دیدار با همتای آذری و همچنین دیدار آنلاین با الهام علی اف منتشر شد. قاسمی به همراه هیئتی بلندپایه با هدف پیگیری اجرای طرح‌های زیر ساختی مشترک دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان با دعوت رسمی مقامات آذری به این کشور سفر کرد.
در خصوص این دعوت مسائلی وجود دارد که قابل توجه است. ارسال کالا از ایران به روسیه در چند نوبت با استفاده از کشتی‌های رو_رو صورت گرفته است. این تجربه از قرار معلوم موفقیت آمیز بوده به طوری که ایران سفارش ساخت چند کشتی رو_رو را به صنایع کشتی‌سازی روسیه جهت فعالیت در دریای کاسپین داده است. استفاده از مسیر دریایی و حمل همزمان ده ها کامیون و تریلر حامل بار از طریق بنادر کشور به سمت بنادر روسیه صرفه جویی بسیار بزرگی در وقت و هزینه دارد.
این موضوع باعث نگرانی عمیق رژیم باکو شد و آن ها که متوجه شدند عزم ایران برای فعال کردن مسیر دریای جدی است و کالا از این طریق بدون هیچ زحمتی راهی روسیه شده، با دعوت از وزیر راه و شهرسازی ایران و وعده همکاری گسترده، حتی مشارکت در برخی طرح ها و مسیرهای ترانزیتی تلاش کردند تا ایران را از پیگیری این مسیر جایگزین پشیمان کنند.
به صورت مشخص تاکید مقامات ایران بر استفاده از این مسیر صرفه‌جویی قابل توجهی برای رانندگان کامیون‌ها و تریلرهای ایرانی دارد که ناچار بودند باجگیری رژیم باکو را تحمل کنند. حتی روسها نیز موافق این مسیر دریایی هستند.
بر همین اساس این سفر در راستای توسعه روابط و سرمایه گذاری ایران و نیز حضور شرکتهای فنی ـ مهندسی ایرانی در این کشور مورد بررسی و مذاکره قرار گرفت چرا که از دیدگاه او ایرانی ها توانایی ساخت مسکن، شهرسازی، راهسازی و پروژه های مختلف عمرانی را در جمهوری آذربایجان دارند و بر همین اساس میتوان از این ظرفیت در کشور همسایه استفاده کرد.
او در خصوص این سفر که در مسیر رویکرد دولت سیزدهم در گسترش همکاریها با کشورهای همسایه صورت گرفت، اینگونه گفت که قبلا با مقامات آذری مذاکراتی را انجام داده بودیم تا برای گسترش و توسعه روابط تجاری دو کشور گامهایی اساسی برداشته شود.
به اعتقاد برخی کارشناسان با وجود ظرفیت های بالای همکاری های دوجانبه در زمینه های مختلف هنوز از ظرفیت های تجاری دو کشور به درستی استفاده نشده است.
بر همین اساس یکی از اهداف این سفر به صورت جزئی کاهش تعرفه ها و امکان سرمایه گذاری شرکتهای ایرانی در پروژه های جمهوری آذربایجان به همراه احداث پلی مشترک برای افزایش ترانزیت و حمل بار بین دو کشور بود در حالی که یکی از اهداف دیگر، پیگیری، تسهیل و تسریع ترانزیت و تردد ناوگان تجاری بین دو کشور مطرح شد.
او در بدو ورود به شهر فضولی مورد استقبال شاهین مصطفی یف معاون نخست وزیر آن کشور قرار گرفت و در اولین روز سفر به جمهوری آذربایجان از برخی مناطق آزاد شده در قره باغ بازدید کرد و با روند اجرای پروژه های زیرساختی و حمل و نقل در این مناطق آشنا شد.
هیئت اقتصادی کشور ابتدا در جریان شرایط فعالیت فرودگاه بین المللی شهر فضولی که پروازی مستقیم از تهران به این فرودگاه در قره باغ را فراهم می کند و پس از آزادسازی مناطق متعلق به جمهوری آذربایجان، در سال گذشته طی ۹ ماه احداث شده است، قرار گرفت.
در ادامه این سفر، هیئت ایرانی از فعالیت های انجام شده در قالب پروژه راه آهن هورادیز_آقبند که بخشی از مسیر حمل و نقل بین المللی در منطقه زنگیلان جمهوری آذربایجان واقع در مرز ارمنستان است، آگاه شدند در حالی که بازدید از تونل‌های در حال ساخت در مسیر زنگزور و طرح راه آهن در منطقه جوجوق مرجانلی و چند طرح جاده ای و ریلی از جمله پروژه بارانداز ریلی آستارا_آستارا نیز صورت گرفت.
قاسمی در خصوص پایانه آستارا اعلام کرد که جمهوری آذربایجان بخشی از تعهدات خود را در خصوص سرمایه گذاری انجام داده ولی مشکلاتی در پایانه وجود دارد که بخشی به ایران و بخشی نیز به جمهوری آذربایجان بر می‌گردد که این موضوع مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در جریان دومین روز سفر این مقام ایرانی، توافقنامه ساخت پل جاده‌ای روی رودخانه «آستاراچای» در مرز دو کشور در باکو به امضا رسید و مراسم کلنگ زنی این پل جاده ای روی این رود با حضور رستم قاسمی و شاهین مصطفی یف معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان برگزار شد.
در همان مراسم، معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان گفت که رئیس جمهور و دولت جمهوری آذربایجان برای گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران اهمیت ویژه‌ای قائل هستند و رؤسای جمهوری دو کشور در دیدار صمیمانه در عشق آباد علاقه مندی برای توسعه هرچه بیشتر روابط فی مابین را ابراز داشته اند. یکی از زمینه های همکاری های دو جانبه و چند جانبه همکاری در بخش انرژی است که پس از دیدار روسای جمهوری آذربایجان و ایران در عشق آباد شاهد اجرایی شدن سوآپ گازی بین باکو_تهران و عشق آباد بودیم و این مسئله نشان می دهد که میان دو کشور فرصت های خوبی برای اجرایی کردن پروژه های مشترک در این حوزه ها وجود دارد.
توسعه تجارت مرزی به ویژه در مناطق آزاد شده قره باغ؛ ساخت پل جاده‌ای آستارا چای و حل مشکلات ترانزیت و تردد جاده ای، گسترش همکاری ها در حوضه خزر و دهها طرح دیگر، در سفر رستم قاسمی به باکو حرکتی ضروری در مانع زادیی و ارتقای روابط دو کشور به شمار می رود
توسعه تجارت مرزی به ویژه در مناطق آزاد شده قره باغ؛ ساخت پل جاده‌ای آستارا چای و حل مشکلات ترانزیت و تردد جاده ای، گسترش همکاری ها در حوضه خزر و دهها طرح دیگر، در سفر رستم قاسمی به باکو حرکتی ضروری در مانع زادیی و ارتقای روابط دو کشور به شمار می رود، ضمن اینکه او در در دیدار با علی اف ضمن اشاره به این موضوع که ایجاد کریدور های ترانزیتی از مهمترین برنامه های ما و منطقه است و همکاری دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان می‌تواند گشایش های اقتصادی در منطقه را فراهم کند، اینگونه گفت که فصل جدیدی از روابط دو کشور دوست و برادر ایران و جمهوری آذربایجان آغاز شده و اطمینان داریم با اراده جدی که میان دو کشور وجود دارد، شاهد تعمیق روابط دوجانبه بیش از پیش باشیم. ایران تجارب خوبی در بازسازی کشورهای مختلف منطقه دارد و این همکاری ها به توسعه و امنیت پایدار منطقه کمک خواهد کرد
علاوه بر مسائل ذکر شده در خصوص این سفر، چند ماه پیش در آستارا نشست معاونان وزاری راه ایران و جمهوری آذربایجان برای ساخت پل مشترک اتومبیل رو بر روی رودخانه مرزی آستاراچای برگزار شده بود که در جریان همین سفر به باکو به امضای طرفین رسید.
در آن نشست، معاون وزیر راه جمهوری آذربایجان با اشاره به اینکه روابط دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان بر اساس اصل برادری، دوستی و حسن همجواری برقرار است، اظهار کرد: دولت آذربایجان عملیات احداث اتوبان باکو - آستارا را در دستور کار قرار داده بود که به عنوان یکی از مهمترین پروژه ها به بهره برداری رسیده است. علاوه بر آن، مسائل مرتبط با اتصال اتوبان باکو به اتوبان قزوین_رشت از طریق مرز آستارا و همچنین راه‌اندازی مجدد قطار مسافری نخجوان _مشهد به شکل کامل و همه جانبه مورد بررسی قرار گرفت.
رستمی اعلام کرده بود که امضای موافقتنامه تأسیس کریدور دریای سیاه و خلیج فارس و از سرگیری پروازها نیز یکی دیگر از موارد در دستور کار این مذاکرات خواهد بود. او همچنین گفته بود که سال گذشته ۴۰۰ دستگاه خودرو صادر کردیم و امسال خوشبختانه به ۱۴۰۰ دستگاه افزایش یافته است. همچنین با راه‌اندازی تولید مشترک خودروی ایرانی در جمهوری آذربایجان، می‌توانیم به سایر کشورهای منطقه از طریق جمهوری آذربایجان صادرات خودرو داشته باشیم.
وزیر راه و شهرسازی ایران و معاون نخست وزیر جمهوری آذربایجان همچنین در خصوص تردد کامیون های ایرانی از خاک این کشور به سمت ارمنستان مذاکراتی را انجام داده بودند، زیرا از اواخر تابستان امسال دولت آذربایجان در راستای اجرای موافقت نامه آتش بس مناقشه قره باغ در نوامبر ۲۰۲۰، بر سر بخشی از جاده گوریس_کاپان عوارضی و گیت های گمرک ایجاد کرده و از کامیون های ایرانی عبوری از این مسیر به سمت ارمنستان، عوارض ۱۳۰ دلاری اخذ می‌کند. در مدت کوتاهی و در پی پادر میانی روسیه، باکو از اخذ عوارض از کامیون های ایرانی صرف نظر کرده بود اما مجدداً در هفته های گذشته دولت باکو نسبت به اخذ عوارض از کامیون های ایران اقدام کرده بود.
حال با توجه به این سفر و بر اساس اشتراکات تاریخی و فرهنگی و زمینه های همکاری های اقتصادی مشترک که همگی نشان دهنده تمایل دو طرف در افزایش و تعمیق روابط دوجانبه است، میتوان مشاهده کرد که جمهوری آذربایجان و ایران روابط عمیقی در حوزه های تجاری، اقتصادی، انرژی، گمرک و سرمایه گذاری داشته و میان دو کشور فرصت های خوبی برای اجرایی کردن پروژه های مشترک در این حوزه ها وجود دارد.
بر همین اساس میتوان دید که حتی در ماههای اخیر علی رغم ادامه پاندمی کرونا در دو سال اخیر، گردش تجاری ایران و جمهوری آذربایجان در ۱۱ ماه سال گذشته نسبت به یک سال قبل ۳۰ درصد و میزان حمل‌ونقل جاده‌ای نیز ۶۲.۵ درصد افزایش یافته است، در این مدت حمل و نقل و ترانزیت کالا میان دو کشور یک روز هم متوقف نشده است.
نظر شما