مهدیه ضیائیان در گفتگو با خبر نگاربازار درباره سهم خراسان جنوبی از بودجه ۱۴۰۱ اظهار کرد بودجه استانها قسمتی از بودجه عمومی کشور است که سیاست‌گذاری، توزیع، اجرا و نظارت بر آن به شورای برنامه‌ریزی و توسعه استانها محول شده است.
به گفته وی قوانین و ضوابط ناظر بر تهیه، تدوین و اجرای بودجه های استانی در ماده ۴۴ قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) ، مواد ۳۱ و ۳۲ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه، قانون استفاده متوازن از امکانات کشور و توزیع عادلانه و رفع تبعیض و ارتقای سطح مناطق کمتر توسعه یافته و تحقق پیشرفت و عدالت و اصلاحیه آن و همچنین مواد ۲۶، ۲۷ و ۹۴ قانون برنامه ششم توسعه مشخص شده است.
وی اضافه کرد: در بودجه‌های سنواتی سال‌های گذشته برش استانی حدود ۵۰ درصد از درآمدهای عمومی کشور در جداول نشان داده می‌شد، در صورتی که در حوزه مصارف، صرفاً حدود ۴ درصد اعتبارات هزینه‌ای و ۳۹ درصد اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای و به صورت سرجمع حدود ۱۱ درصد از کل مصارف بودجه عمومی کشور در قوانین بودجه سنواتی دارای برش استانی بودند.
وی ادامه داد :همچنین احصای منابع و مصارف دولت در هر استان به شناسایی اندازه دولت، استقرار نظام درآمد - هزینه جامع و رفع عدم تعادل‌های منطقه‌ای کمک بسزایی می کند و هدف غایی نظام درآمد - هزینه که از ابتدای برنامه سوم توسعه مطرح شد، برقراری ارتباط بین منابع و مصارف استان و ایجاد انگیزه در استانها برای ایجاد درآمد از طریق واگذاری بخشی از آن به استان وصول‌کننده است.
به گفته ضیائیان تا قبل از لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، بخش کوچکی از نظام درآمد - هزینه استانها ارائه می‌شد و برش مصارف محدود به بودجه هزینه‌ای و تملک دارایی‌های استانی بود؛ که با رویکرد به کار رفته در لایحه بودجه سال ۱۴۰۰ و استمرار آن در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، تصویر روشن‌تری از نظام درآمد - هزینه استانها ارائه شده است.
کل درآمدهای استانی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، بالغ بر ۲۱۴ هزار میلیارد تومان است که از این رقم، درآمد عمومی معادل ۲۱۲ هزار میلیارد تومان با رشد ۲۷ درصد و از کل درآمدهای عمومی، درآمد مالیاتی برابر ۲۰۱ هزار میلیارد تومان با رشد ۲۹ درصد و سایر درآمدها ۱۱ هزار میلیارد تومان است که تقریباً معادل سال گذشته است
وی تصریح کرد: کل درآمدهای استانی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱، بالغ بر ۲۱۴ هزار میلیارد تومان است که از این رقم، درآمد عمومی معادل ۲۱۲ هزار میلیارد تومان با رشد ۲۷ درصد و از کل درآمدهای عمومی، درآمد مالیاتی برابر ۲۰۱ هزار میلیارد تومان با رشد ۲۹ درصد و سایر درآمدها ۱۱ هزار میلیارد تومان است که تقریباً معادل سال گذشته است.
به گفته این کارشناس اقتصادی استان همچنین درآمدهای اختصاصی استانها (ادارات آموزش و پرورش و بهزیستی) حدود ۱.۷ هزار میلیارد تومان است که رشد ۱۱.۶ درصدی نسبت به قانون بودجه سال ۱۴۰۰ دارد. همچنین در لایحه بودجه ۱۴۰۱، سهم درآمدهای عمومی استانی از درآمد عمومی کشور برابر ۶۷ درصد، درآمد مالیاتی برابر ۸۱.۲ درصد و سهم ردیف‌های استانی از سایر درآمدها ۱۸.۹ درصد است.
دبیر کمیته کار آمدی برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی با بیان این که بررسی وضعیت منابع درآمدی استانها، در لایحه بودجه ۱۴۰۱ بیانگر آن است سهم بودجه عمرانی استان از منابع درآمدی کمتر از ۵۰ درصد است، اظهار کرد: بودجه عمومی کشور یکی از ابزارهای اصلی یا مهم‌ترین ابزار دولت برای برقراری عدالت در پهنه جغرافیایی کشورها است و فضای جغرافیایی ایران به لحاظ منابع طبیعی، مانند نوع آب‌های سطحی و زیرزمینی، اقلیم، منابع زیرزمینی و خاک بسیار متنوع است و این تنوع در جغرافیای انسانی این مرزوبوم کاملاً منعکس‌شده است.
ضیائیان تصریح کرد: این ظرفیت ها و توانایی‌ها خود به نوعی آمایش سرزمینی را بر پهنه جغرافیایی کشور تحمیل کرده است و نتیجه این آمایش طبیعی توسعه‌یافتگی برخی مناطق کشور و در مقابل عقب‌ماندگی برخی مناطق دیگر است.
به گفته وی وجود زمینه‌های سرمایه‌گذاری بیشتر، وجود زیربناها، توجه مقامات تصمیم گیر و عوامل طبیعی و انسانی دیگر موجب شده است که در طول یک قرن اخیر اعتبارات دولتی بیشتر به مناطق توسعه‌یافته کشور گسیل پیدا کند که نتیجه آن به حاشیه رانده شدن بیشتر استانها و مناطق حاشیه‌ای بوده است.
به گفته وی در سال های گذشته که دولت‌ها در ایران بحث عدالت بودجه‌ای را سرلوحه برنامه‌های اعلامی خود قرار داده‌اند اما به عقیده کارشناسان بودجه‌بندی کشور برای دستیابی به هدف غایی خود یعنی برقراری عدالت در پهنه جغرافیایی کشور راه بسیاری است.
بر اساس تحلیل اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱ ، استان خراسان جنوبی باید سال آینده ۳.۴ درصد درآمدهای پیش‌بینی‌شده دولت را به‌حساب خزانه واریز کند که البته این سهم «کمتر» از استان‌های تهران، اصفهان، خوزستان و کرمان است اما باید توجه داشت که این استانها به‌جز تهران پایتخت دارای منابع سرشار درآمدی مانند معادن و نفت و گاز هستند
ضیائیان اظهار کرد: بر اساس تحلیل اعداد و ارقام لایحه بودجه ۱۴۰۱ ، استان خراسان جنوبی باید سال آینده ۳.۴ درصد درآمدهای پیش‌بینی‌شده دولت را به‌حساب خزانه واریز کند که البته این سهم «کمتر» از استان‌های تهران، اصفهان، خوزستان و کرمان است اما باید توجه داشت که این استانها به‌جز تهران پایتخت دارای منابع سرشار درآمدی مانند معادن و نفت و گاز هستند.
به گفته وی بر اساس گزارش مرکز ملی آمار درباره« تولید منطقه‌ای کل کشور در سال ۹۸» که در بهار امسال منتشر شد، خراسان جنوبی ۱.۹ درصد درآمدهای ناخالص کشور را در سال ۹۸ بر عهده داشت و استان تهران به‌تنهایی ۲۲ درصد، استان خوزستان ۱۴.۸ درصد، استان بوشهر۶ درصد و استان اصفهان با ۵.۸ درصد سهم بالاتری نسبت به خراسان جنوبی در تولید ناخالص ملی در سال ۹۸ داشته‌اند.
سهم کم استان از بودجه ۱۴۰۱
وی ادامه داد: بنابراین خراسان جنوبی کمترین سهم را در تأمین درآمدهای دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۰ دارد و همانطور که گفته شد این استان سهم ناچیزی در درآمدهای ناخالص داخلی در سال ۹۸ داشته است. در واقع سهم خراسان جنوبی به‌عنوان یکی از محروم‌ترین استان‌های کشور در سبد دخل و خرج نخستین برنامه مالی قرن جدید خیلی کم و محدود است.
وی تصریح کرد: بر اساس برنامه بودجه سال ۱۴۰۱ سهم استان خراسان جنوبی از اعتبارات تملک دارایی سرمایه‌ای ۹,۵۸۴,۵۵۷ میلیون ریال است. همچنین خراسان جنوبی در ردیف اعتبارات کلان استانی حدود ۳,۱۴۴,۹۵۹ میلیون ریال بودجه خواهد داشت که این رقم نسبت به استان‌هایی با همین میزان جمعیت و امکانات تقریباً بسیار ناچیز است .
ضیائیان اضافه کرد: عدد ۴۰۰ میلیون ریال نیز در قسمت اعتبارات درآمدی استان نشان‌دهنده پایین‌ترین سطح درآمدی در استان‌های کشور است و برای به انجام رساندن پروژه‌های عمرانی بزرگی نظیر راه و راه‌آهن در استان اعتبارات بسیار کمی در نظر گرفته شده است.
وی درپایان گفت: با توجه به انتشار بودجه و نهایی شدن آن از سوی دولت نخواهیم توانست اتفاق خاصی را برای افزایش بودجه استان در نظر داشته باشیم ولی به نشست‌های کمیسیون‌های مجلس و افزایش بودجه‌های خاص استان امیدواریم.
نظر شما