تصورمان از صادرات اشتباه است | اصلاح رویه کنونی یک نیاز مهم

محمد رضا نیازی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه صادرات کشور و بالتبع استان سمنان با مشکلاتی روبرو است که از جمله آنها باید به موانع تولید، افزایش قیمت تولید، عدم برند سازی، فرسودگی لوازم، عدم رعایت استانداردهای لازم، دلار و تلاطم ارزی و … اشاره کرد اما باید اذعان داشت که برخی موانع نیز قابل روئیت نیستند که مهمترین آنها اشتباه در تفکرمان نسبت به صادرات است، بیان کرد: امروز که محصولاتمان بازگشت می‌خورد بهترین زمان برای اصلاح رویه صادراتی است.

وی افزود: ما معمولاً دو تفکر اشتباه درباره صادرات در بین تولیدکنندگان و یک تفکر اشتباه درباره صادرات در بین شرکت‌های تجاری داریم در مورد اول بسیاری از تولیدگران ما در همین استان سمنان وقتی صحبت از صادرات به میان می‌آید فکر می‌کنند که چون طرف قرار داد خارجی است می‌توانند هر قیمتی را بدهند در نتیجه کالاهای صادراتی معمولاً با سه برابر حتی در برخی موارد تا ده برابر قیمت فاکتور می‌کنند که این یک عامل بی رغبتی خارجی‌ها برای خرید از ایران است چرا که به خوبی رفتار تولیدگران ما را زیر نظر دارند.

رصد بازارهای ایران توسط کشورهای خارجی
این کارشناس تجارت با بیان اینکه ساده‌لوحانه است اگر فکر کنیم برای مثال ترکمنستان اگر قرار است یک میلیون دلار پرتغال از ایران بخرد، اوضاع بازار این میوه را در یکسال اخیر در کشورمان بررسی نکرده باشد، گفت: تصور اشتباه این است که چون مقوله صادرات در پیش است پس باید با اولین مشتری کاری کرد که سود یک سال تمام تولید و کارگر و کود و … یک جا به دست بیاید در صورتی که خریدار خارجی گناهی ندارد که تولیدگر ما بخواهد او را پوست بکند.

معمولاً دو تفکر اشتباه درباره صادرات در بین تولیدکنندگان و یک تفکر اشتباه درباره صادرات در بین شرکت‌های تجاری داریم

نیازی با بیان اینکه بسیاری از کشورها برنامه‌ریزی شأن به این صورت است که کالاهای صادراتی شأن در داخل کشور میزبان با قیمت همان کالا در داخل کشور خودشان برابر و حتی در مواقعی کمتر است! چرا که حاضر هستند از سودشان بکاهند اما بازار خارجی را از دست ندهند این موضوع برای مثال در زمینه نوشابه انرژی زا از مارک معروف این روزها صادق است آیا فکر می‌کنید قیمت این نوع نوشابه آلمانی در برلین با مثلاً توکیو برابر است؟ جالب است بدانید که قیمت این نوشیدنی در ژاپن با این بعد مسافت نهایتاً با قیمت آلمان برابری می‌کند.

وی با بیان اینکه این تفکر است که بازار صادراتی را نگه می دارد، افزود: دیگر اشتباه تولیدگر ما درباره صادرات این است که فکر می‌کند آن کیفیت و نوعی که او می‌خواهد باید کشت و تولید و بعد صادر شود نه آن کیفیت و تولیدی که بازار میزبان می‌خواهد در نتیجه از هر جور کود و سم شیمیایی و … استفاده می‌کند تا محصول فقط شکل زیبایی داشته باشد در صورتی که برای کشورهای مصرف کننده محصولات ما مثلاً در بخش کشاورزی کیفیت بسیار مهم است اما آنقدر ما سعی کرده‌ایم به ظاهر بپردازیم که فراموش کرده‌ایم قرار است این محصولات را کس دیگری مصرف کند.

تعامل بین دستگاهی را شاهد نیستیم
این کارشناس تجارت درباره اشتباهات رایج شرکت‌های تجاری هم بیان کرد: شرکت‌های تجاری هم متأسفانه نتوانسته‌اند به خوبی به صادرات ما رونق دهند البته می‌پذیریم که در محاصره مشکلات هستند اما باید یکی دو مورد را هم پذیرفت که ایراد از درون شرکت‌ها است برای مثال این شرکت‌ها همیشه با تولید فاصله دارند در صورتی که شرکت و تولیدگر باید در یک طرف باشند به هم مشاوره دهند، از موضوعات تولیدی آگاه باشند اما خوشان وارد عرصه تولید نشوند چرا که صادرکننده خوب الزاماً تولید کننده خوبی نیست و تولیدگر خوب هم الزاماً صادرکننده خوبی نیست. در نتیجه تعامل را متأسفانه شاهد نیستیم.

تصور اشتباه این است که چون مقوله صادرات در پیش است پس باید با اولین مشتری کاری کرد که سود یک سال تمام تولید و کارگر و کود و … یک جا به دست بیاید در صورتی که خریدار خارجی گناهی ندارد که تولیدگر ما بخواهد او را پوست بکند

نیازی بیان کرد: مشکل اینجا است که بسیار شرکت‌های تجاری ما به محض اینکه دو پارتی اقلام مصرفی مورد نیاز کشورهای منطقه مثلا روسیه و یا امارات را تهیه کردند یک باره از خودشان می‌پرسند خوب چرا برای سود بیشتر خودمان این محصول را تولید نکنیم! یا به دنبال این می‌افتند که همان محصول را با قیمت کمتر پیدا کنند در نتیجه کیفیت پایین می‌آید چرا که کشور میزبان توقع دارد پارتی اول و پارتی بیستم و اجناسی که از شما خریداری می‌کند همگی از یک کیفیت بالای خوب و استاندارد برخوردار باشد و در نتیجه بازار را به همین راحتی از دست می‌دهیم.

وی همچنین با بیان اینکه این نشان می‌دهد که ما نوک بینی خودمان را می‌بینیم در صورتی که ایستادن تولیدگر و صادرات کننده در کنار هم حتی اگر سود کمتری داشته باشد (که ندارد زیرا سود صادرات بسیار بالا است) به هر صورت مداومت دارد و به صورت مستمر به کشور پول می‌آورد، گفت: به نظر می‌رسد باید خیلی سریع در همین دولت سیزدهم رویه های صادراتی اصلاح و سعی کنیم در تفکراتمان تغییر ایجاد کنیم تا شاهد ضررهای هنگفت نباشیم، وقتی فلفل ما از روسیه باز می‌گردد نشان می‌دهد که ما آنچه خودمان خواسته‌ایم را برای روسیه تولید کرده‌ایم نه آنچه روسیه خواسته! این نشان می‌دهد که ما با نقطه مطلوب فاصله زیادی داریم.