بازار؛ گروه بین الملل: مرحله دوم از دور هفتم مذاکرات هسته ای ایران با ۱+۴ روز جمعه ۲۶ آذر با برگزاری نشست چهارمین کمیسیون مشترک برجام و اعلام موضع طرف‌های حاضر در گفت و گوها به پایان رسید. بر اساس اعلام سرپرست تیم‌های مذاکره کننده؛ رسیدن به یک متن مشخص به عنوان مبنای توافق، مهم‌ترین دستاورد گفت و گوهای ایران با هیات‌های انگلیس، آلمان، فرانسه، چین و روسیه بوده است.
باید گفت لغو تحریم ها، اقدامات هسته‌ای و نحوه و زمان بندی اجرای توافق، سه سند مهم گفت و گوی ایران با کشورهای ۱+۴ است، تیم جدید مذاکره کننده در این دوره از گفت و گوها تلاش کرد تا اصلاحیه‌هایی در این اسناد اعمال کند تا منافع ایران تضمین شود. این اصلاحیه‌ها با مقاومت سه کشور اروپایی حاضر در برجام به ویژه در سند هسته ای روبرو شد، ایستادگی ایران بر سر مواضع خود این مقاومت را کاهش داد و در نهایت طرفین به متنی دست یافتند که خواسته‌های طرفین را تا حدود زیادی تامین و مبنای دور جدید مذاکرات خواهد بود.
علی باقری سرپرست هیات ایرانی حاضر در وین گفت: اصلاحات و موارد مورد نظر تیم جدید در سند مربوط به لغو تحریم‌ها درج و به طرف مقابل ارائه شد و بر این اساس چارچوب جدیدی برای گفت‌وگو درمورد لغو تحریم‌ها شکل گرفت. با وجود مقاومت غیر موجه طرف اروپایی و ایستادگی ایران بر سر مواضع خود نهایتا آن‌ها پذیرفتند که نگاه جمهوری اسلامی ایران در مواردی که در پیش‌نویس هسته ای مد نظر بود در سند درج شود و مبنای گفت‌وگوها قرار گیرد.
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا نیز گفت: در حال پرداخت بهای تصمیم فاجعه‌بار خروج از برجام هستیم.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*اولین نشست هفتمین دور مذاکرات وین در حالی به پایان رسیده بود که انتظار حصول توافق را غیر محتمل کرده بود. اما در جند روز اخیر و بعد از دومین نشست اخبار مثبت از ادامه روند مذاکرات مخابره شد و طرفین اروپایی نیز اظهارات مثبتی بیان کرده بودند. دلیل تغییر مواضع در یک هفته اخیر چه بود؟
به نظر می رسد طرفین تا حدودی از خواسته های خود کوتاه آمده تا بتوانند به نوعی سازش برسند. به هر حال دور هفتم مذاکرت وین خاتمه یافته و روند مذاکرات به دور بعدی که در سال جدید خواهد بود موکول شده است.
*نقش روسیه و چین را در مذاکرات اخیر چگونه ارزیابی می کنند و تا چه میزان بر اشتراک نظرات طرف مقابل با ایران موثر هستند؟
روسیه و چین به ویژه روسیه در این دور مذاکرات نقش داشتند اما نقش اصلی بر عهده اتحادیه اروپا به عنوان واسطه بین ایران و ایالات متحده آمریکا بود. این دو کشور از طرفین اصلی در مذاکره توافق هسته ای ایران بوده و باید نقش بیشتری به عنوان متحد ایران بازی کنند. امیدواریم در دور بعدی شاهد افزایش نقش روسیه و چین در مذاکرات وین باشیم.
**ایران و آژانس در خصوص نصب دوربین در تاسیسات کرج به توافق رسیدند. با این توافق نشست حکام که قرار بود به این موضوع برسد تشکیل نخواهد شد. مطابق NPT و توافق پادمانی ایران موظف نبود نصب دوربین در تاسیاست کرج را بپذیرد. اما ایران با این کار حسن نیت نشان داد. دلیل موافقت ایران با این اقدام چه بود؟
آژانس بین المللی انرژی اتمی بیشتر از آنکه در حیطه تخصی خود عمل کند سیاسی عمل می کند. این آژانس می خواهد مطمن شود ایران فعالیت هسته ای خود را محدود کرده و تحت نظارت بین المللی است و از سوی دیگر متاسفانه گزارش های آژانس انرژی اتمی برای ادامه مذاکرات بسیار حیاتی است.
*با وجود برخی اظهارات مقامات اروپایی مبنی بر منطقی بودن روند مذاکرات، آلمان اعلام کرده است که در مذاکرات وین پیشرفتی حاصل نشده و زمان برای ایران رو به اتمام است. دلیل سخت گیری موضوع آلمان چیست؟ با توجه به روی کار آمدن حزب جدید در آلمان که بیشتر مخالف ایران است، موقعیت آلمان را در ادامه مذاکرات چگونه ارزیابی می کنید؟
از موضع جدید دولت آلمان در قبال برنامه هسته ای ایران اطلاعی ندارم. آلمان یکی از کشورهای اصلی اروپا بوده که خواهان بازگشت طرفین به برجام بوده و در این جهت حرکت خواهد کرد.
نظر شما