بازار؛ گروه بین الملل: روزنامه «دیلی صباح» در تحلیلی نوشت: ایران، طرف های غربی توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ خود را متهم کرد که در بازی سرزنش خود پافشاری می‌کنند؛ درست یک روز پس از آن که دیپلمات‌های اروپایی هشدار دادند که این پیمان در صورت احیا نشدن به زودی به پوسته‌ای خالی تبدیل خواهد شد.
بر همین اساس، علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران در پست توییتری خود نوشت: برخی بازیگران به جای دیپلماسی واقعی، به عادت بازی های سرزنش خود ادامه می‌دهند. ما ایده های خود را زود مطرح کردیم و به گونه ای سازنده و انعطاف‌پذیر در جهت کاهش شکاف ها اقداماتی را انجام دادیم. دیپلماسی یک خیابان دو طرفه است. بعضی بازیگران به جای دیپلماسی واقعی به عادت مقصرنمایی خود پافشاری می‌کنند، اگر اراده‌ای برای جبران خطای مقصر باشد، راه برای توافق خوب سریع هموار می‌شود.
دیپلمات‌های اروپایی با ابراز ناامیدی از موضع ایران در مذاکرات با هدف نجات از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ که به برجام معروف است، می‌گویند که آنها «زمان گرانبها» را تلف می‌کنند.
در ارزیابی بدبینانه از مذاکرات ایران و قدرت های بزرگ در وین، دیپلمات های بریتانیا، فرانسه و آلمان روز دوشنبه هشدار دادند که زمان رو به اتمام است. بنابراین، بدون پیشرفت سریع، با توجه به پیشبرد سریع برنامه هسته ای ایران، برجام خیلی زود به پوسته ای خالی تبدیل خواهد شد.
دیلی صباح همچنین اضافه کرد که گفت وگو های غیرمستقیم ایران و آمریکا در ماه آوریل آغاز شد، اما در ژوئن پس از انتخاب ابراهیم رئیسی که تیم مذاکره کننده اش پس از پنج ماه با موضعی سازش ناپذیر به وین بازگشته، متوقف شد. بنابراین، مخاطرات در سطح بالایی هستند.
این روزنامه تاکید کرد که شکست در مذاکرات خطر یک جنگ منطقه‌ای جدید را به همراه خواهد داشت، در صورتی که دیپلماسی نتواند کار هسته‌ای ایران را مهار کند، اسرائیل برای اتخاذ یک سیاست سخت‌گیرانه تلاش می‌کند.
در سال ۲۰۱۹، ایران در واکنش به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ مبنی بر خروج از این توافق و بازگرداندن تحریم های شدیدی که اقتصاد ایران را ویران کرده بود، نقض محدودیت های هسته ای بر اساس این پیمان را آغاز کرد.
بر اساس اظهارات رویترز، یک مقام ارشد ایرانی گفت: چه کسانی توافق را نقض کردند؟ آمریکایی ها، امریکاییها باید انعطاف پذیر باشند و جبران کنند. از طرفی، تحلیلگران و دیپلمات های اروپایی معتقدند که رویکرد سخت گیرانه رهبر ایران می‌تواند واشنگتن را مجبور به پذیرش «خواسته‌های حداکثری» تهران کند.
در همین راستا، یک دیپلمات در خاورمیانه گفت: ممکن است مذاکرات نتیجه معکوسی داشته باشد. این توافق یک موضوع بسیار خطرناک و حساس است و شکست دیپلماسی عواقبی برای همه خواهد داشت.
یک مقام ارشد آمریکایی گفته است که در دور هفتم مذاکرات که در ۲۹ نوامبر آغاز شد، ایران هرگونه مصالحه ای را که در شش دوره قبلی انجام داده بود کنار گذاشت، مصالحی را که دیگران انجام دادند به جیب زد و خواستار دریافت امتیازات بیشتر شد.
اروپاییها معتقدند و بارها اعلام کرده اند که با وجود شکاف های قابل توجه بین ایران و ایالات متحده در مورد برخی از مسائل کلیدی مانند سرعت و دامنه لغو تحریم ها و اینکه ایران چگونه و چه زمانی گام های هسته‌ای خود را برمی‌گرداند، احتمال دستیابی به توافق بسیار دور به نظر می‌رسد
اروپاییها معتقدند و بارها اعلام کرده اند که با وجود شکاف های قابل توجه بین ایران و ایالات متحده در مورد برخی از مسائل کلیدی مانند سرعت و دامنه لغو تحریم ها و اینکه ایران چگونه و چه زمانی گام های هسته‌ای خود را برمی‌گرداند، احتمال دستیابی به توافق بسیار دور به نظر می‌رسد.
آنها می گویند که ایران بر لغو فوری تمامی تحریم ها در یک فرآیند قابل راستی آزمایی اصرار دارد.از طرفی، ایالات متحده گفته است که در صورت از سرگیری پایبندی ایران به توافق، محدودیت‌های «ناسازگار» با توافق هسته‌ای را برمی‌دارد، به این معنی که دیگر مواردی مانند موارد اعمال شده در تروریسم یا اقدامات حقوق بشری را بر جای می‌گذارد.
ایران همچنین به دنبال تضمینی است که دولت ایالات متحده دوباره از این پیمان تخطی نکند. اما بایدن نمی تواند این قول را بدهد زیرا توافق هسته ای یک تفاهم سیاسی غیر الزام آور است، نه یک معاهده الزام آور قانونی.
دیلی صباح تصریح کرد که یک مقام ایرانی گفت: چگونه می توانیم دوباره به آمریکایی ها اعتماد کنیم؟ اگر آنها دوباره توافق را کنار بگذارند چه؟ این مشکل آنهاست نه ما که مجبور به حل آن باشیم. آنها می توانند راه حلی پیدا کنند و به ما تضمین دهند.
دیپلمات های بریتانیا، فرانسه و آلمان از تهران خواسته بودند که با «پیشنهادهای واقع‌بینانه» بازگردد. دیپلمات‌های ارشد این سه قدرت اروپایی دوشنبه شب به صراحت اعلام کردند که اوضاع بهبود نیافته است، اگرچه «همه هیئت ها بر ایران فشار آورده اند تا منطقی عمل کند». روسیه و چین نیز به عنوان بخشی از توافق با ایران هستند.
اروپاییها اعلام کرده اند که هم اکنون وضعیت ناامیدکننده است، زیرا طرح کلی یک «توافق جامع و منصفانه» که تمام تحریم های مربوط به توافق هسته ای را حذف می کند و در عین حال نگرانی های مربوط به عدم اشاعه را برطرف می کند، تابستان گذشته قابل مشاهده بود
دیپلمات های اروپایی گفتند: «تا این لحظه، ما هنوز نتوانسته ایم به مذاکرات واقعی دست یابیم. ما در برخورد با مواضع جدید ایران مغایر با برجام یا فراتر از آن، زمان گرانبهایی را از دست می دهیم.»
آنها گفتند که وضعیت ناامیدکننده است، زیرا طرح کلی یک «توافق جامع و منصفانه» که تمام تحریم های مربوط به توافق هسته ای را حذف می کند و در عین حال نگرانی های مربوط به عدم اشاعه را برطرف می کند، تابستان گذشته قابل مشاهده بود.
آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا در روز سه‌شنبه در جریان سفر به جاکارتا، پایتخت اندونزی، گفت: واشنگتن در صورت شکست مذاکرات برای احیای توافق در جهت محدود کردن جاه‌طلبی های هسته‌ای ایران، «جایگزین‌هایی» با متحدان آماده می‌کند.
به نقل از خبرگزاری فرانسه، او تاکید کرد: «ما در این ساعت، در این روز، به دیپلماسی ادامه می دهیم، زیرا در حال حاضر بهترین گزینه باقی مانده است، اما ما فعالانه با متحدان و شرکا در مورد گزینه های جایگزین تعامل داریم».
بلینکن سه‌شنبه به بیانیه اخیر کشورهای اروپایی درگیر در مذاکرات اشاره کرد و گفت: «زمان در حال اتمام است و ایران هنوز درگیر مذاکرات واقعی نیست». اظهارات بلینکن پس از آن بیان شد که بایدن اخیراً اعلام کرده که ایالات متحده در حال تدارک «اقدامات اضافی» علیه ایران است.
لیز تراس وزیر خارجه بریتانیا پا را فراتر گذاشت و هشدار داد که از سرگیری مذاکرات «آخرین فرصت ایران برای آمدن به میز مذاکره با یک قطعنامه جدی» است. او در یک کنفرانس خبری گفت: «هنوز زمان وجود دارد که ایران بیاید و با این توافق موافقت کند».
در همین حال، رئیس سازمان انرژی هسته ای ایران در روز سه شنبه اعلام کرد که درخواست های آژانس بین المللی انرژی اتمی برای دسترسی به کارگاه کرج فراتر از پادمان‌ها و برای تهران غیرقابل قبول است. محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: کرج خارج از پادمان است. ما در چارچوب پادمان ها و ان پی تی (معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای) عمل می کنیم و هیچ چیز دیگری را نمی پذیریم.
وی گفت: موضوع کرج بسته است و پرونده های ادعایی و کرج به هم مرتبط هستند و باید با هم حل و فصل شوند.
نظر شما