خدیجه ستارزاده؛ بازار: استارت آپ ها در ابتدای کار با چالش ها و مشکلات زیادی مواجه هستند و برای رشد سریع به حمایت و شرایط و زیرساخت هایی که زمینه را برای فعالیت و توسعه آنها فراهم کند، نیاز دارند.
این شرکت های نوپا، سرمایه گذاران و کارآفرینان عمدتا" در حوزه فن آوری های نوین هستند و در دیگر حوزه ها کمتر فعالیت دارند.
خانه های استارت آپ فضای کار مشترکی است که با اقداماتی از قبیل آموزش و شبکه سازی مناسب، فاصله دانش فنی تا بازار را کم می کند تا این شرکت ها محصولات و خدمات خود را به بهترین شکل توسعه داده و عرضه کنند.
در برخی از استان ها و شهرها استقبال و حمایت خوبی از استارت آپ ها شده و برخی از کارخانه ها و سرمایه گذاران بزرگ در این راستا ورود کرده اند اما در البرز استقبال و حمایت خوبی از این موضوع نشده و تنها یک خانه استارت آپ با همت شهرداری کرج ایجاد شده است.
برای اطلاع از وضعیت استارت آپ های استان و معضلات و موانعی که در این حوزه وجود دارد با «بهنام برزگر» مسئول خانه استارت آپ کرج گفتگو کردیم که مشروح آن را با هم می خوانیم.
*چند استارت آپ در استان داریم؟
در حال حاضر حدود ۴۰ نفر در خانه استارت آپ نیرو داریم که به صورت انفرادی یا تیمی کار می کنند. از سال گذشته ۱۵ -۱۰ نفر کاهش داشته ولی امسال حدود ۴۰ نفر فعال داریم.
*دلیل کاهش این تعداد چه بوده است؟
شرایط کرونا بی تاثیر نبوده که می تواند یکی از دلایل این کاهش باشد. اما عمده دلیل کاهش استارت آپ ها این است که زمانی که کار برخی از آنها به حد و نصابی می رسد از خانه استارت آپ می روند و جداگانه فعالیت می کنند.
*حوزه فعالیت این استارت آپ ها عمدتا" در چه زمینه ای است؟
بیشتر فعالیت های ما در کرج در طراحی سایت، تولید محتوا و سئو است. بعد از آن هم فروشگاه های اینترنتی مانند سلامت پزشکی، اینترنت اشیاء، بازی های رایانه ای و حوزه های اجتماعی-هنری هستند ولی اولویت با طراحی سایت و تولید محتوا است.
* عمده مشکلات این واحد ها چیست؟
به نظر من یکی از مشکلات هماهنگی بین استارت آپ ها هست که این هماهنگی ایجاد نشده و ما نمی توانیم فضای کار اشتراکی داشته باشیم، دومی این است که از لحاظ مالی نمی توانند ایده شان را به محصول اولیه برسانند. عدم استقبال سرمایه گذار و اعتماد به اینها در اکثر زمینه ها مشکلاتی هستند که می تواند روی کار آنها تاثیر گذار باشد. علاوه بر اینها ما در کرج فضای کار اشتراکی برای این واحد ها کم داریم.
*تامین این شرایط و فضای کار بیشتر بر عهده چه کسی است؟ متولی این امر کیست و چه نهادهایی می توانند در این زمینه حمایت کنند؟
هر دستگاه و نهادی می تواند این فعالیت را انجام دهد «دانشگاه ها، شهرداری، استانداری و اکثر ارگان های دولتی و حتی بخش های خصوصی» می توانند از استارت آپ حمایت کنند.
اما برای این کار باید یک نگاه و پیش درآمدی داده شود که بدانند بازخوردی از اینها خواهند داشت. در تهران علاوه بر واحد دولتی حدود۲۰۰ استارت آپ خصوصی داریم.
واقعیت این است که ما فقط یک استارت آپ در کلانشهر کرج داریم که آن هم دولتی است، حمایت استان البرز از این قضیه در حد صفر است و شهرداری هم که این فضا را ترتیب داده فقط یک فضای کار اشتراکی به استارت آپ ها داده و حداقل امکانات را هم نداریم
واقعیت این است که ما فقط یک استارت آپ در کلانشهر کرج داریم که آن هم دولتی است. حمایت استان البرز از این قضیه در حد صفر است و شهرداری هم که این فضا را ترتیب داده فقط یک فضای کار اشتراکی به استارت آپ ها داده و حداقل امکانات را هم نداریم.
به عنوان مثال استارت آپ ها اینترنت قوی می خواهند که ما حداقلش را داده ایم و یک سالن بسیار کوچکی هم برای تولید محتوا داریم در حالیکه خیلی بیشتر از اینها می شود در کرج کار کرد.
در حقیقت به غیر از شهرداری که همین حداقل را به آنها داده، هیچ ارگان دیگری هیچ کاری انجام نداده حتی تشویق برای بخش خصوصی هم در این زمینه نبوده است.
*به نظر شما استان ما ظرفیت رشد و پیشرفت در بحث استارت آپ ها را دارد و در صورت حمایت در کدامیک از حوزه ها می تواند موفق عمل کند؟
بله با وجود ایده ها و ظرفیت هایی که این استارت آپ ها دارند، قطعا در صورت حمایت صددرصد جای پیشرفت داریم.
ما افرادی را داریم و می شناسیم که در طراحی سایت، برنامه نویسی یا فعالیت هایی که ما کمتر روی آنها کار می کنیم جذب تهران می شوند و در تهران مشغول بکار می شوند، اگر ما بتوانیم نیرو ها را در اینجا مستقر بکنیم از لحاظ هوشمند سازی و پیشرفت برای شهر هم موثر خواهند بود اگر همین حداقل هارا در شهر تامین کنیم می توانیم این نیرو ها را حفظ کنیم و جای پیشرفت خوبی خواهیم داشت
ما افرادی را داریم و می شناسیم که در طراحی سایت، برنامه نویسی یا فعالیت هایی که ما کمتر روی آنها کار می کنیم جذب تهران می شوند و در تهران مشغول بکار می شوند. اگر ما بتوانیم نیرو ها را در اینجا مستقر بکنیم از لحاظ هوشمند سازی و پیشرفت برای شهر هم موثر خواهند بود اگر همین حداقل هارا در شهر تامین کنیم می توانیم این نیرو ها را حفظ کنیم و جای پیشرفت خوبی خواهیم داشت.
*در کل چند درصد از زیرساخت ها برای فعالیت استارت آپ ها در کرج فراهم است؟
عرض کردم که فقط فضای اشتراکی و اینترنت در حد خانگی به آنها داده ایم که اینترنت هم ضعیف است و با وجود اینکه فضای کار اینها به اینترنت پر سرعت نیاز دارد اما متاسفان برایشان مهیا نیست.
یک سری امکانات هم اینجا هست که شاید کارشان را راه بیندازد ولی در واقع این چیزی نیست که کارکنان از دولت توقع دارند.
*شما به عنوان مسئول خانه استارت آپ یا شهرداری، برای بحث اینترنت با شرکت ارتباطات و مخابرات استان تعاملی داشتید و چه نتیجه ای گرفتید؟
مدت زیادی نیست که من در خانه استارت آپ کرج هستم ولی یک صحبت هایی انجام شده که حداقل اینترنت مورد نیازشان را قوی تر کنیم. درخواست های اولیه را داشتیم و انشاءالله بتوانیم در این ما یا ماه بعد این کاررا انجام دهیم که حداقل در این مدت زمان از این امکان اولیه استفاده کنند.
*گردش مالی و کسب و کار این استارت آپ ها را چگونه میبینید آیا شرایط خوبی دارند؟
در کل اوضاع اقتصادی، اوضاع خوبی نیست و اکثر این استارت آپ ها خودگردان هستند و گردش مالی ندارند، چون دولت نتوانسته زمینه ای برای حمایت کارخانجات و شرکت ها از استارتاپ ها را فراهم کند و خودشان هم به دلیل خوب نبودن اوضاع مالی نتوانسته اند هنوز فعالیت را به محصول برسانند. در کل شکست ها و عدم موفقیت های استارت آپ ها ها بخاطر زمینه مالی و بازاریابی است.
اندک دوستانی هستند که موفق می شوند سرمایه گذار پیدا کرده و ایده های خود را به محصول رسانده و در اختیار مشتری قرار بدهند. عمده مشکلات استارت آپ ها به قضیه مالی و بازاریابی برمی گردد.
*چه تعداد از این استارت آپ ها درسطح استانی و چه تعداد در کشور فعالیت دارند؟
اطلاع دقیقی از این موضوع نداریم زیرا ما فقط همین یک استارت آپ را در استان داریم. برخی از این افراد روزهایی را به تهران می روند و در آنجا فعالیت دارند اما اطلاع دقیقی از این مورد ندارم.
*از نظر شما عمده ضعف هایی که واحد های استارت آپی دارند چیست؟
هر کدام از این استارت آپ ها در مقوله ای ضعف و نیاز به آموزش و حمایت دارند، ما برای اینکه بتوانیم در این بحث ورود و کمک کنیم باید چند فضای اشتراکی خوب در استان داشته باشیم. به عنوان مثال دوستانی اینجا داریم که از شرق و غرب استان به مرکز می آیند. ما باید فضای اشتراکی را در استان افزایش دهیم تا این مشکل حل شود. باید اینترنت خوب در اختیارشان بگذاریم و اگر بتوانیم بین اتاق بازرگانی، صنایع، شرکت ها و استارت آپ های دیگر هماهنگی ایجاد کنیم می توانیم به آنها کمک کنیم.
یک زیرساخت ساده مانند سرور بسیار ضرورت دارد که اگر بتوانیم اینها را تامین کنیم به می شود یک راهبرد برای استارت آپ ها در نظر بگیریم.
*به طور کلی راهکار پیشنهادی شما برای برطرف شدن موانع رشد و فعالیت فعلی استارت آپ ها چیست؟
به نظر من فقط با یک ارگان نمی شود این کار را عملی کرد. اگر همه ارگان های دولتی اعم از «استانداری، شهرداری، اتاق اصناف و صنایع ورود کنند، با تشکیل جلسه و بررسی شرایط و تعیین راهکار می توانیم مشکلات استارت آپ ها را تا حدی حل کنیم.
با شرایط فعلی که شهرداری کرج فقط فضای اشتراکی را در اختیارشان گذاشته، درست است تا حدی کار این واحدها جلو و پیش می رود، اما قطعا" برای تبدیل ایده به محصول و بازاریابی که در حال حاضر با مشکل مواجه هستند، به حمایت دستگاه های دیگر نیاز دارند.
اگر این واحدهای استارت آپ به شرکت ها و صنایع معرفی شوند، ارگان های دولتی هم برای شهر هوشمند و برای اتوماسیون خود از ایده ها و ظرفیت استارت آپ ها استفاده کنند، می توانیم شاهد موفقیت این واحدها و همچنین پیشرفت شهر باشیم
اگر این واحدهای استارت آپ به شرکت ها و صنایع معرفی شوند، ارگان های دولتی هم برای شهر هوشمند و برای اتوماسیون خود از ایده ها و ظرفیت استارت آپ ها استفاده کنند، می توانیم شاهد موفقیت این واحدها و همچنین پیشرفت شهر باشیم.
نظر شما