بازار؛ گروه استانها: آب و خاک دو عنصر مهم در کشاورزی هستند اما از سال‌های گذشته به موضوع آب بسیار توجه شده و همه تلاش‌های برای استفاده بهینه از آب انجام شده اما بالعکس آب؛ خاک مورد غفلت قرار گرفته تا جایی که ایران از سال ۲۰۱۱ به بعد رتبه نخست فرسایش خاک را در دنیا دارد.
همان گونه که کمبود آب تهدیدی برای بشر به شمار می‌رود فرسایش خاک و از دست دادن مواد آلی در خاک نیز باعث بروز مشکلاتی خواهد شد و امنیت غذایی را تهدید خواهد کرد چراکه ایجاد یک سانت خاک به هزاران و شاید میلیون‌ها سال زمان نیاز داشته باشد.
لزوم حساسیت در مورد حفظ خاک کارشناسان صاحب نظر در این زمینه و خبرنگاران حوزه کشاورزی استان همدان را بعداز ظهر سه شنبه گرد هم آورد تا با بررسی وضعیت این ماده آلی شرایط پیش روی آن در ایران و استان همدان به بحث گذاشته شود.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه استان همدان و ایران در کل کشور و جهان مقام نخست فرسایش خاک را دارند، اظهار کرد: تا سال ۲۰۱۱ پاکستان رتبه نخست فرسایش خاک را در دنیا داشت اما بعد از آن ایران آمار بالاترین فرسایش خاک را به خود اختصاص داد.
سالانه در استان همدان به طور میانگین بین چهار تا ۱۷ تن فرسایش خاک انجام می‌شود
قاسم اسدیان با اشاره به اینکه سالانه در استان همدان به طور میانگین بین چهار تا ۱۷ تن فرسایش خاک انجام می‌شود، ادامه داد: این آمار رقمی سنگین است.
وی با بیان اینکه تنها بحث فرسایش مطرح نیست و شرایط آبی و اقلیمی هم وجود دارد، افزود: طی پنج دهه گذشته به طور میانگین ریزش نزولات ۲۹ میلیمتر کم شده است.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه براساس تحقیقات انجام شده در پنج دهه گذشته سالانه رخدادها و وقوع بارندگی ۶۰ مورد و در هر بار پنج میلیمتر بارش اتفاق افتاده است، اضافه کرد: اکنون تعداد بارش‌ها به ۸۰ مورد رسیده اما میزان هر بار بارش به دو میلیمتر رسیده و این یعنی بارندگی موثر نداریم.
وی با اشاره به اینکه در رابطه با افزایش درجه حرارت کشور به طور میانگین نیم درجه و استان همدان حدود ۰.۴ درجه افزایش دما دارد، بیان کرد: افزایش دما تا سال ۲۰۵۰ به یک درجه می رسد.
به ازای هر یک درجه افزایش حرارت ۱۷ درصد نیاز آبی گیاه بیشتر می شود درحالی که تبخیر و تعرق در ایران سه برابر جهان است
اسدیان با بیان اینکه به ازای هر یک درجه افزایش حرارت ۱۷ درصد نیاز آبی گیاه بیشتر می شود درحالی که تبخیر و تعرق در ایران سه برابر جهان است، ادامه داد: سالانه بین سه تا هفت درصد اراضی از حیز انتفاع خارج می شود.
اسدیان در ادامه به موضوع شوری خاک اشاره کرد و با بیان اینکه بیشتر شوری خاک در اراضی آبی و دشت ها اتفاق می افتد، افزود: در تمام جهان و کشور های پیشرفته اول آموزش می دهند و ما هم زمانی موفق خواهیم بود که آموزش و ترویج را در کنار هم قرار دهیم.
رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی استان همدان یاد آور شد: ۹۵ درصد خورد و خوراک ما از خاک تولید می شود و ۷۰ درصد ساخت ساز از خاک است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان همدان نیز در ادامه با اشاره به اینکه روز جهانی خاک به این منظور است که برای امسال فرمتی آماده کنیم که دور نمای کار یکساله ما شود، اظهار کرد: آلودگی خاک و شوری خاک منشاهایی دارد.
همدان خاک شور ندارد و کاهش بارندگی باعث شده املاح خاک بالا برود
شهرام پرورش با اشاره به اینکه استان همدان خاک شور ندارد و کاهش بارندگی باعث شده املاح خاک بالا برود، افزود: همیشه به آب فکر شده و خاک را فراموش کرده ایم.
وی خاک را یک موجود زنده دانست و با بیان اینکه پیش بینی شده تا سال ۲۰۵۰ جمعیت دنیا به ۹ میلیاردنفر برسد، افزود: باید از منابع؛ خاک را حفاظت کنیم و به آن ضربه نزنیم چراکه خاک عنصری مهم در کشاورزی و تامین امنیت غذایی است.
همدان ۸۰ درصد اراضی دیم دارد و نوسانات بارندگی و تغییر اقلیم باعث شده در کشور راهبرد های خاصی در تولید داشته باشیم
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه کشاورزی پایدار منجر به این می شود که خاک زراعی را حفظ کنیم، بیان کرد: استان همدان ۸۰ درصد اراضی دیم دارد و نوسانات بارندگی و تغییر اقلیم باعث شده در کشور راهبرد های خاصی در تولید داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه آموزش بیس و پایه کار ما است، ادامه داد: از سال ۸۷ کشاورزی حفاظتی در استان همدان آغاز شده و استقبال خوبی از سمت کشاورزان به عمل آمده است.
پرورش با اشاره به اینکه ما نیاز به ادوات غول پیکر و وارداتی نداریم و می توانیم از تولیدات از واحد های داخل استفاده کنیم، ادامه داد: در دنیا و در کشور باید ۳۰ درصد بقایای کشاورزی در کشاورزی حفاظتی را در اراضی حفظ کنیم.
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از راهبردها تناوب در کشت است، بیان کرد: در تناوب کشت باید در اراضی آیش محصولات دیم کشت شود.
سالانه بخشی از مواد غذایی خاک توسط گیاه جذب شده و خاک به سمت فقیر شدن می رود
پرورش سومین راهبرد را استفاده از ادوات کشاورزی حفاظتی عنوان کرد و با بیان اینکه سالانه بخشی از مواد غذایی خاک توسط گیاه جذب شده و خاک به سمت فقیر شدن می رود، عنوان کرد: در این مورد باید از کود های شیمیایی، کود بیولوژیک و مواردی از این دست استفاده کرد.
مشاور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در امور محیط زیست نیز در ادامه بابیان اینکه یک روز به نام روز جهانی خاک نامگذاری شده که نشان از اهمیت بالای خاک دارد، اظهار کرد: حفاظت از خاک در جلوگیری از فرسودگی و بیابان زایی اهمیت دارد.
احمدآئینی با اشاره به اینکه آب و خاک دو عنصر مهم هستند که نباید آنها را هدر بدهیم و باید از آنها در راستای توسعه پایدار استفاده کرد، افزود: خاک و زمین قابل جابجایی نیست و خاک از نظر فیزیکی از بین نمی رود اما یک سانت خاک ۱۰ قرن طول می کشد تا ایجاد شود.
وی با تاکید بر اینکه حفاظت از خاک و جلوگیری از شوری خاک اهمیت دارد چراکه تامین غذای جمعیت هشت میلیارد انسان مهم است، اضافه کرد: درحال حاضر ۵۰ درصد جمعیت دنیا شهری و ۵۰ درصد روستایی است اما در سال ۲۰۵۰ پیش بینی شده که ۸۰ درصد جمعیت دنیا شهری و ۲۰ درصد روستایی باشد.
گسترش شهرها اراضی پیرامون خود را بلعیده است
وی با اشاره به اینکه برای تامین امنیت ملی باید امنیت غذایی تامین شود، افزود: در کل کشور ۱۶۴ میلیون هکتار زمین کشاورزی وجود دارد و ۱۰ تا ۱۲ درصد اراضی کشور قابلیت کشت دارد و گسترش شهرها اراضی پیرامون خود را بلعیده است.
مشاور رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در امور محیط زیست با اشاره به اینکه در صورتی که بخواهیم یک هکتار زمین کشاورزی را از بین ببریم تامین غذای ۲۰ نفر را تهدید کرده‌ایم، افزود: با این اوصاف در ۳۰ سال آینده میزان کالری موردی نیاز هر فرد ۳۷۰۰ کالری است و پیش بینی شده جمعیت ایران به ۱۱۰ میلیون نفر برسد.
وی در ادامه به سلامت غذا اشاره کرد و با بیان اینکه در واقع عقل سالم در بدن سالم است و بدن سالم باید غذای سالم مصرف کند، اضافه کرد: زمانی می توانیم محصول سالم داشته باشیم که خاک سالم داشته باشیم.
نظر شما