به گزارش بازار، یکی از مشکلات حقوقی در جامعه که خیلی از شهروندان به نوعی با آن درگیر هستند، دعاوی مربوط به چک و چک‌های برگشتی است که طبق قانون به چهار طریق میتوان برای وصول وجه چک اقدام کرد. چک نوشته ای است که به موجب آن صادرکننده، وجوهی را که در نزد طرف مقابل یا محال علیه دارد کلا یا بعضا مسترد یا به دیگری واگذار می نماید. گاها پیش می آید که عامه مردم به دلیل عدم آگاهی کامل از قوانین، اقدام به صدور چک در زمانهای مختلف، می نمایند و بعضاً ممکن است مشکلاتی را نیز ایجاد نمایند. بنابراین در صورتی که، دارنده چک بنا به دلایلی، با گواهی عدم پرداخت از سوی بانک مواجه شود، دارنده ی چک برای مطالبه وجه چک و رسیدن به حقوق خود از روش های متفاوتی اقدام نماید.
مراحل مطالبه وجه چک
برای دعوای مطالبه چک باید با مدارک و شواهد کافی به دادگاه مراجعه کرده و دادگاه نیز با درنظر گرفتن تمام زوایا حکم می دهد. بنابراین مراحل مطالبه وجه چک به شرح زیر می باشد:
· اگر مبلغ چک کمتر از ۲۰ میلیون تومان باشد، برای حل دعوا و اختلاف طرفین به شورای حل اختلاف ارجاع داده می شود. در صورتی که مبلغ آن بیش از ۲۰ میلیون تومان باشد، به دادگاه محل صدور چک ارجاع خواهد شد.
· برای ثبت دادخواست مطالبه وجه چک می بایست هزینه دادرسی پرداخت شود که هزینه دادرسی مبلغ زیر ۲۰ میلیون تومان ۵ درصد و بالای ۲۰ میلیون تومان ۵ درصد مبلغ خواسته شده است.
· اگر خواهان مطالبه چک از اموال و دارایی صادر کننده چک آگاه باشد، در صورت بد رفتاری و بد قولی صاحب دسته چک، او می تواند از طریق قرار تامین خواسته، حکم توقیف اموال صادرکننده چک را تا صدور حکم قطعی دادگاه بگیرد. هزینه تامین خواسته بر اساس چک، بسیار اندک است.
· دادخواست مطالبه وجه چک از جمله دعاوی حقوقی و مالی است. بنابراین می توان علاوه بر اصل مبلغ خواسته، خسارت تاخیر، هزینه دادرسی، هزینه وکیل چک در حد تعرفه را از صادرکننده چک طلب نمود.
مطالبه چک حقوقی از طریق دادگاه حقوقی
در این روش دارنده چک بلامحل باید با طرح دادخواست، تحت عنوان مطالبه وجه چک از محکمه حقوقی خواستار الزام صادرکننده چک به پرداخت مبلغ مندرج در چک به انضمام خسارت تاخیر تادیه شود. نکته حائز اهمیت در خصوص وظایفی که دارنده چک باید به آنها توجه نماید این است که دارنده پس از مراجعه به بانک در صورتی که متوجه شد حساب صادر کننده چک خالی می باشد باید نسبت به دریافت گواهی عدم پرداخت اقدام کند. در گواهی عدم پرداخت نام و نام خانوادگی و مشخصات کامل صادرکننده و دارنده چک درج می گردد. همچنین موجودی حساب و حسابی که چک از آن صادر شده است نیز باید ذکر شود. اما نکته ای که در گواهی عدم پرداخت توجه به آن دارای ضرورت می باشد این است که دارنده باید توجه داشته باشد که تاریخ گواهی عدم پرداخت به درستی در آن درج شود.
مطالبه وجه چک از ظهر نویس
در خصوص مطالبه وجه چکی که به امضاء ظهرنویس رسیده، می توان دادخواست مطالبه وجه چک را به طرفیت صادر کننده چک و ظهر نویس آن مطرح نمود و صادرکننده چک را خوانده ردیف اول و ظهر نویس چک را خوانده ردیف دوم قرارداد و دادخواست مطالبه وجه چک را به طرفیت هر دو نفر مطرح نمود و در صورت صدور حکم محکومیت علیه آن ها، هر دو متضامناً مسئول پرداخت وجه چک می باشند .
مطالبه چک مفقود شده
دارنده چک مفقود شده نیز در صورت اثبات می تواند جهت مطالبه چک مفقود شده، علیه صادرکننده و ظهرنویس شکایت تضامنی نماید. با توجه به مواد مختلف قانون تجارت در مواردی که شخص دارنده چک آن را مفقود نموده و وجه چک را از طریق دادگاه مطالبه می نماید. همچنین دارنده چک مفقود شده پس از اثبات اینکه چک متعلق به او بوده می تواند با دادن ضمان تأدیه وجه آن را به موجب امر محکمه مطالبه کند، در نتیجه مسئولیت صادرکننده و ظهرنویس ها همانند قبل از فقدان احیاء و بر طبق قانون تجارت این مسئولیت ها که تضامنی خواهد بود ادامه خواهد یافت.
مطالبه چک بدون تاریخ
مهم ترین اشکالی که برای چک های بدون تاریخ برای دارنده پیش خواهد آورد این است که در بیشتر مواقع این چک فاقد اعتبار تجاری شناخته می شود و هیچ گونه اقدام حقوقی نمی توان در این زمینه انجام داد. وصول این چک ممکن نیست و این امر برای پذیرنده چک عواقب خاصی را به دنبال خواهد داشت ضمن این که صادر کننده را ملزم به انجام هیچ تعهدی در هیچ دادگاهی نمی توانید بکنید. به خصوص در بحث سود و زیان تجاری چک تضمین بدون تاریخ برای پذیرنده مشکلات بیشتری پیش خواهد آورد. در قانون چک، تاریخ چک باید قید شود تا در حیطه اسناد لازم الاجرا یا تجاری محسوب شود.
مطالبه چک تضمینی از چه طریقی امکان پذیر است؟
مطالبه چک تضمینی در صورتی در دادگاه حقوقی قابل پیگیری است که واگذار کننده به تعهدات مالی خود عمل نکرده باشد و یا معامله صورت نگیرد یا یک طرف وظیفه تعهد شده را انجام ندهد. لازم است جهت اقامه دعوی حقوقی چک تضمین در محل اقامت صادر کننده چک، اقدام حقوقی و طرح دعوی شود البته در صورتی که صادر کننده و دارنده چک در محل دیگری عقد قرارداد کرده باشند یا محل بانک صادر کننده چک جایی متفاوت از محل اقامت صادر کننده چک باشد. دارنده مجاز است در یکی از این سه محل اقدام به طرح دعوی کند.
مطالبه چک سفید امضا
وجه چک سفید امضا را پس از تکمیل مندرجات از طریق اداره اجرای مفاد اسناد رسمی و دادگاه می توانید مطالبه نمایید. مطالبه چک سفید امضا از دو طریق مطالبه از اجرای ثبت و دادگاه امکان پذیر است. از آن جایی که چک یک سند عادی لازم الاجرا است، به همین دلیل می توان بدون مراجعه به دادگاه و گرفتن حکم، وجه آن را از طریق اداره اجرای ثبت مطالبه کرد. برای این کار هم ابتدا باید گواهی عدم پرداخت از بانک دریافت شود.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب گفته شده، برای اقامه دعوی حقوقی در خصوص مطالبه چک، در صورتی که چک باید در ایران تادیه شود، بایستی ظرف یک سال از تاریخ عدم پرداخت چک و چنانچه بایستی در خارج پرداخت شود، ظرف دو سال از تاریخ عدم پرداخت چک، اقامه دعوی حقوقی شود، وگرنه دعوی حقوقی علیه ظهرنویس هم قابل استماع نخواهد بود. مسئولیت ظهر نویسان تضامنی است و دارنده چک می تواند علیه هر یک از مسئولان چک، منفردا یا مجتمعا، اقامه دعوی نماید، و هر ظهر نویس ماقبل خود و علیه صادر کننده اقامه دعوی، نماید. بنابراین علاوه بر این موارد گفته شده، نکات قانونی دیگری نیز در خصوص مطالبه چک وجود دارد که بدون مشاوره های قبلی و اطلاع از این نکات، قادر به اقامه دعوا در این زمینه نخواهید بود. سامانه دادیاب یک سامانه جامع پاسخ به پرسش های حقوقی و مشاوره حقوقی در زمینه های مختلف است که می تواند در این زمینه به شما کمک شایانی نماید.
نظر شما