بازار؛ گروه استانها: پنبه به‌عنوان یکی از محصولات راهبردی و پرکاربرد در صنایع نساجی به شمار می‌رود که این محصول در خراسان شمالی نیز کشت می‌شود و این استان جزء پنج استان برتر درزمینهٔ تولید طلای سفید در کشور است قطب تولید این محصول در خراسان شمالی شهرستان‌های مانه‌وسملقان و بجنورد هستند، میانگین تولید وش پنبه در هر یک هکتار، سه تن است و طبق برآورد سازمان جهاد کشاورزی استان در سال جاری پیش‌بینی می‌شود از ۹ هزار هکتار کشتزار، ۲۷ هزار تن وش پنبه برداشت شود.
به گفته مسئولان جهاد کشاورزی قیمت وش پنبه امسال ۲۷ هزار تومان است که با توجه به قیمت مناسب پیش‌بینی می‌شود امسال برداشت به‌سرعت انجام شود اما پنبه‌کاران به دلیل بالا بودن هزینه تولید و قیمت پایین محصول، گلایه‌مند هستند.
هزینه پنج برابری تولید پنبه
یکی از پنبه‌کاران خراسان شمالی در گفتگو با بازار می‌گوید: در سال جاری حدود پنج هکتار از اراضی خود را به کشت پنبه اختصاص دادم و اکنون در حال جمع‌آوری محصول هستم اما در سال جاری به دلیل کم‌آبی محصول کمی نسبت به سال گذشته برداشت کنم اما اگر قیمت پنبه در سال جاری از ۲۵ هزار تومان کمتر شود اصلاً برای کشاورز نمی‌صرفد و تنها هزینه‌های انجام‌شده را می‌تواند جبران کند.
قیمت وش پنبه امسال ۲۷ هزار تومان است
یعقوب غلامی اظهار می‌دارد: اما مزارعی در برخی از مناطق استان که سطح کمتری را به کشت پنبه اختصاص دادند و مشکل آب نداشتند، تولید خوبی داشتند حتی شاید از سال‌های قبل بهتر ولی ما به دلیل مشکل کم‌آبی و ماهی یکبار آب دادن محصول خوبی نداشتیم.
وی در خصوص زمان کشت پنبه و هزینه‌های آن می‌گوید: ما پنبه‌کاران ۴۰ تا ۴۵ روز بعد از عید زمین را شخم می‌زنیم و با پاشیدن کود و سم زمین را آماده کشت می‌کنیم که در سال جاری با هزینه اولیه بذر، ادوات، کارگر و... فکر نمی‌کنم درآمدم با هزینه‌ها بخواند زیرا هزینه‌ها نسبت به سال قبل سه تا پنج برابر شده، بطوریکه بذری ده‌هزارتومانی را امسال تا ۵۷ هزار تومان نیز خریده‌ام. بعد از این همه مشکلات و هزینه‌های زیادی که صرف کاشت محصول کرده‌ایم باید دغدغه فروش محصول را نیز داشته باشیم.
هزینه های بالا
یکی دیگر از پنبه‌کاران خراسان شمالی نیز که به گفته‌ی خود هرساله با خانواده خود مشغول کشت و برداشت پنبه هستند در گفتگو با بازار در خصوص مشکلات پنبه‌کاران می‌گوید: اکنون هزینه‌های کشت پنبه مانند کود، بذر، کرایه تراکتور و...مانند بسیاری از کالاها بالا رفته است به‌طوری‌که کرایه تراکتور از ۳۰۰ هزار تومان به یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان رسیده است.
قاسم ریحانی یکی دیگر از مشکلات پنبه‌کاران استان را وجود واسطه‌ها و دلالان عنوان می‌کند و می‌گوید: دلال‌ها همین روزها می‌آیند تا طلای سفید و گران بهای ما را بخرند و معلوم نیست به چه قیمتی آن را به کارخانه بفروشند. ما رزق و روزی خانواده را از این راه تأمین می‌کنیم و از همین محصول نان می‌خوریم.
صادق جعفری دیگر پنبه‌کار این استان در گفتگو با بازار؛ با ابراز گلایه و نارضایتی افزایش هزینه‌های تولید محصول پنبه می‌گوید: از ابتدای شروع محصول تا برداشت آن‌همه‌ی هزینه‌ها بسیار بالا رفته و چیزی برای کشاورز نمی‌ماند و بیشترین سود عاید دلالان می‌شود. تا اتمام برداشت کامل محصول مان چیزی نمانده، بعد فروش محصول اگر درآمدم با هزینه‌ها نخواند باید به فکر کشت جایگزین باشم لذا باید گفت شرایط استفاده از دستگاه‌های پنبه جمع کنی را نیز نداریم و اکنون جمع‌آوری پنبه‌صورت سنتی انجام می‌شود و دستگاه‌های کشت مکانیزه در شهرستان کم هست و زمان کشت پنبه محدود است و نمی‌شود زمان زیادی منتظر بود که این امر اجرا شود.
برداشت ۲۷ هزار تن وش پنبه
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی نیز در گفتگو با بازار؛ می‌گوید: در سال جاری سطح زیر کشت مزارع پنبه استان ۹ هزار هکتار است که پیش‌بینی می‌شود ۲۷ هزار تن وش پنبه در این استان برداشت شود. کشاورزان استان در سال جاری بابت فروش پنبه دغدغه‌ای نخواهند داشت و لیکن افزایش قیمت ارز و بالا رفتن قیمت جهانی این محصول سبب شده تا در کشور نیز قیمت پنبه افزایش یابد.
دلال‌ها همین روزها می‌آیند تا طلای سفید و گران بهای ما را بخرند و معلوم نیست به چه قیمتی آن را به کارخانه بفروشند
محمدجواد تشکری در خصوص کشت قراردادی پنبه می‌گوید: تعدادی از کشاورزان نیز کشت را به‌صورت قراردادی با کارخانه‌های پنبه انجام داده‌اند که این واحدهای تولیدی نیز محصول تولیدی را به قیمت روز خریداری می‌کنند.
وی در پاسخ به سؤال اینکه چرا برداشت پنبه در استان ما به‌صورت سنتی جمع‌آوری می‌شود می‌گوید: ازآنجایی‌که اراضی کشت پنبه در این استان به‌صورت خرده مالکی است، امکان استفاده از کمباین برداشت پنبه در این اراضی وجود ندارد درنتیجه خود کشاورز به همراه خانواده به‌صورت دستی اقدام به برداشت این محصول می‌کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با بیان اینکه برداشت پنبه به‌صورت سنتی از جمله مشکلاتی است که پنبه‌کاران با آن مواجه هستند می‌گوید: کمباین برداشت پنبه در این استان وجود دارد اما از این دستگاه در زمین‌های کشاورزی که سطح آن‌ها زیاد هستند، استفاده می‌شود. یکی از معضلات تولید پنبه در این استان استفاده از کیسه‌های نایلونی هنگام برداشت است. همچنین الیاف نایلونی با الیاف پنبه مخلوط می‌شود و سبب می‌شود تا از کیفیت این محصول بکاهد درنتیجه قیمت آن کاهش می‌یابد که از کشاورزان درخواست می‌شود هنگام برداشت پنبه از کیسه‌های نایلونی استفاده نکنند و به‌جای آن از کیسه‌های چتایی استفاده کنند.
کشت قراردادی
طبق اعلام رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی در سال جاری ۹ هزار و ۲۲ هکتار از زمین‌های استان پنبه کشت‌شده است که از این میزان سه هزار و ۳۵۰ هکتار آن کشت قراردادی پنبه است که کارخانه طلای سفید اترک و کارخانه کیمیا قرارداد کشت دارند. سطح برداشت تا نیمه آبان ماه شش هزار هکتار و وش تحویلی تا این تاریخ ۱۰ هزار ۸۱۶ تن است سطح برداشت مکانیزه پنبه ۶۰ هکتار با هزینه برداشت شش میلیون تومان در هکتار و سطح برداشت دستی سه هزار ۳۴۰ هکتار و هزینه برداشت ۹ میلیون تومان در هکتار است.
گفتنی است مدیرکل دفتر پنبه، دانه‌های روغنی و محصولات صنعتی وزارت جهاد کشاورزی هفته گذشته در بازدید از مزارع پنبه خراسان شمالی خواستار انعقاد قرارداد صنایع نساجی با کشاورزان شد و گفت: دولت در این خصوص بسته‌های حمایتی برای صنایع و کشاورزان دارد.
انعقاد قرارداد صنایع نساجی با کشاورزان الزامی است
ابراهیم هزارجریبی بابیان اینکه هر بذری زیرخاک می‌رود باید برای آن برنامه‌ای داشته باشیم افزود: کشاورزان باید باهدف کشت کنند و بدانند که چه محصولی به چه میزان برای چه کسی و یا چه کارخانه‌ای تولید کنند، نباید کشاورزان بدون برنامه‌ریزی کشت داشته باشند چراکه در فصل فروش با مشکل مواجه خواهند شد.
وی بابیان اینکه زراعت در بخش پنبه که محصولی استراتژیک و مهم است گفت: کشت پنبه برای کشت قراردادی مستعد است چراکه کشاورزان بعد از برداشت باید محصول خود را تحویل کارخانه‌ها پنبه پاکنی و صنایع نساجی قرار دهند و در سابقه دیرینه نیز بین کارخانه‌ها و کشاورزان مرسوم بوده است.
تامین بذر و حمایت از تولید
مدیرکل دفتر پنبه، دانه‌های روغنی و محصولات صنعتی وزارت جهاد کشاورزی بابیان اینکه پنبه‌کاران از سوی کارخانه‌ها در تأمین بذ و کود نیز موردحمایت قرار خواهد گرفت اظهار داشت: کشت قراردادی باید در سطح کشور بین کشاورزان نهادینه شود و صنایع نیز برای توسعه این نوع کشت و افزایش راندمان تولید با ارائه آموزش ترویجی و انتقال دانش و علم به کشاورزان کمک کنند از سوی دیگر باید ارتقای مکانیزاسیون در بخش مزارع پنبه را نیز لحاظ کرد همچنین کارخانه‌ها با حمایت‌ها دولت باید نسبت به خرید کمباین‌ها و سایر ماشین‌آلات لازم در این بخش باعث ارتقای تولید و پایین آوردن هزینه‌ها شوند.
در نهایت باید گفت بخت کشاورزان پنبه کار خراسان شمالی امسال هم سفید نشد و حال باید دید که سیاست های حمایتی از سوی جهاد کشاورزی تا چه میزان می تواند مشکلات و مسائل را برطرف کند و چه زمان می توانیم شاهد ارتقای اقتصادی کشت پنبه باشیم.
نظر شما