آموزش و فرهنگ‌سازی؛ لازمه ورود به بازار سرمایه

حمیدرضا جیهانی با اشاره به مفهوم عملیات بازار باز اظهار کرد: این عملیات، فرایندی است که بانک مرکزی برای مدیریت فضای نرخ بهره در بین بانک‌ها ایجاد کرده است. بر اساس این فرایند، بانک مرکزی، امکان فروش یا خرید اوراق دولتی به بانک‌های عامل و همچنین، مدیریت فضای نقدینگی در میان بازار بانکی را ایجاد می‌کند.

این کارشناس بازار پول و سرمایه ادامه داد: در عملیات بازار باز، کریدور سود ۱۴ تا ۲۲ درصدی برای این فرایند تعریف شده است. بر این اساس، بانک مرکزی زمانی که بخواهد نقدینگی را از طریق بانک‌ها و بازار جمع کند، از طریق فروش اوراق به بانک‌های عامل، با یک نرخ بهره ترجیحی، نقدینگی را به بانک مرکزی هدایت می‌کند.

وی با اشاره به سیاست انبساطی بانک مرکزی تصریح کرد: زمانی که بانک مرکزی بخواهد سیاست انبساطی را اعمال کند، به بیانی دیگر، بخواهد نرخ بهره را دستخوش تغییر قرار دهد، اوراق را از بانک‌ها بازخرید می‌کند و به‌ ازای آن به بانک‌ها پول می‌دهد.

به گفته نایب‌رئیس هیات مدیره شرکت سبدگردان فراز، بانک مرکزی عملیات فروش یا خرید اوراق دولتی به بانک‌های عامل را از طریق تابلوی فرابورس انجام می‌دهد.

وی با بیان اینکه خریداران یا فروشندگان تمامی اوراق دولتی، بانک‌ها نیستند، خاطرنشان کرد: بخشی از اوراق بدهی، توسط مردم یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت با توجه به نسبت هایی که از اقلام مختلف در سبد دارایی خود باید داشته باشند، معامله می‌شود.

این کارشناس بازار پول و سرمایه ادامه داد: زمانی‌که از عملیات بازار باز صحبت می‌کنیم، این عملیات تنها در حوزه بانک مرکزی و بانک‌های عامل است و از جمله سیاست‌گذاری‌های نظام پولی کشور به‌شمار می‌رود. این در حالی است ‌که موضوعات مرتبط با صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نمادهای بورسی، به بازار سرمایه و بورس مربوط می‌شوند.

وی با اشاره به سرمایه‌گذاری سهامداران در اوراق بدهی تصریح کرد: سرمایه‌گذاران از یک نقدینگی سرگردان برخوردار هستند که این سرمایه سرگردان، از یک بازار به بازار دیگر در حال مهاجرت و حرکت است. سرمایه‌گذاران با توجه به میزان ریسک‌پذیری خود وارد بازارهای مختلف می‌شوند و همچنین در بازار سرمایه، اقدام به خرید اوراق یا سهم‌های گوناگونی می‌کنند. این بخش از معاملات سرمایه‌گذاران، در بورس و فرابورس انجام می‌شود.

جیهانی توضیح داد: زمانی که این سرمایه‌ها، وارد صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا سهام یا گواهی سپرده شود،  در بازار سهام سرمایه‌گذاری شده و زمانی‌که سرمایه و نقدینگی در قالب اوراق اخزا یا اوراق مرابحه دولتی یا اوراق گام که اوراق‌هایی هستند که دولت منتشر می‌کند، سرمایه‌گذاری شود درواقع صرف خرید اوراق دولتی شده و از بازار سرمایه به بازار پول منتقل شده است.

آموزش و فرهنگ‌سازی؛ لازمه ورود به بازار سرمایه
وی با تأکید بر اینکه بازار پول و بازار سرمایه دو  رکن اساسی اقتصاد کشور هستند که تعامل و همکاری آنها به رونق هرچه بیشتر این دو بازار و همچین به رشد اقتصادی کشور منجر می‌شود، ابراز کرد: فروش اوراق توسط بانک مرکزی از طریق تابلوی فرابورس، موضوعی است که نباید به ایجاد ترس و هراس در میان سرمایه‌گذاران منجر شود. متأسفانه شناخت ناکافی از مفاهیم بازار سرمایه به این موضوع دامن می‌زد و رفتارهای هیجانی را در پی دارد. از این‌رو، ضروری است فرهنگ‌سازی‌های مناسبی در این راستا انجام شود.

نایب‌رئیس هیات مدیره شرکت سبدگردان فراز با بیان اینکه آموزش، اصل نخست در حوزه فرهنگ‌سازی است، گفت: مردم و سهامداران خرد باید تلاش کنند ظرفیت‌ها و ذخیره آموزشی خود را ارتقا دهند تا دچار رفتارهای هیجانی و شیدایی نشوند. طی دو یا سه سال اخیر، مشاهده شده است که افرادی که با بازار سرمایه و ادبیات سرمایه‌گذاری آشنایی اندکی داشتند، به امید سودهای بالا، وارد بورس شده‌اند. در حالی‌که بازار سرمایه نسبت به بازارهایی همچون سفته‌بازی سکه بسیار پیچیده‌ و تخصصی‌تر است.

این کارشناس بازار پول و سرمایه ادامه داد: در بازار سرمایه، اوراق و ابزارهای مشتقه متعددی وجود دارند که هم می‌توانند سودهای زیادی به مردم برسانند و هم ریسک‌های زیادی در پی دارند. بنابراین، آموزش، یادگیری و فرهنگ‌سازی باید به عنوان پیش‌نیاز و ضرورت اولیه بازار سرمایه در نظر گرفته شود و تا زمانی‌که دانش و آگاهی کافی در میان سرمایه‌گذاران بازار سرمایه ایجاد نشده است، از طریق شرکت‌های مشاوره و شرکت‌های سبدگردان بورسی که امین سازمان و سهامداران خرد هستند و از تیم‌های مشاور و سرمایه‌گذاری قوی برخودارند، وارد بازار سرمایه شوند تا از امنیت بیشتری در سرمایه خود برخوارد شوند.