بازار؛ گروه استانها: برداشت زعفران به‌تازگی و در برخی از نقاط استان خراسان رضوی از جمله تربت‌حیدریه و قسمت‌هایی از شهرستان زاوه، به شکل محدود آغازشده است.فصل برداشت زعفران همواره از نیمه دوم مهر آغاز می‌شود و کاهش نرخ این محصول همه‌ساله در بورس و هم‌زمان با برداشت محسوس است.
نبود برنامه‌ریزی منسجم و اصولی برای بسته‌بندی و فرآوری مناسب، خام فروشی و فروش فله‌ای محصول زعفران باعث شده است سود زعفران به‌جای اینکه به جیب کشاورزان برود نصیب عده‌ای دیگر شود که دراین‌بین نقش واسطه‌گر و دلال را بازی می‌کنند.
امسال البته به دلیل خشکسالی و کاهش بارندگی و سایر خاطرات تلخی که ناشی از خرید تضمینی و ارزانی گل زعفران در خاطر تولیدکنندگان مانده است بنا بر پیش‌بینی مسئولان جهاد کشاورزی سطح زیر کشت و هم‌چنین تولید این محصول روند کاهشی داشته است.
زعفران یکی از محصولاتی است که تقریباً کشت آن در دوسوم روستاهای استان خراسان رضوی رواج دارد و این استان سهم قابل‌توجهی در تولید این محصول استراتژیک دارد.
کاهش سطح زیر کشت
متأسفانه امسال کاهش بارندگی‌ها و سایر مشکلات پیش روی تولیدکنندگان موجب شده تا سطح زیر کشت این محصول کاهش داشته باشد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار به این نکته اشاره داشته و می‌گوید: کاهش بارش‌ها و هم‌چنین تغییرات جوی در سال گذشته کشت این محصول را در استان تحت‌الشعاع قرارداد و لذا امسال پیش‌بینی می‌شود که میزان محصول کمتری در مقایسه با سال گذشته برداشت کنیم.
غلامحسین ساربان بابیان اینکه سال گذشته افزون بر ۳۰۰ تن در خراسان رضوی تولید زعفران داشتیم به ما می‌گوید: پیش‌بینی تولید محصول امسال ۲۰۰ تن است.
وی در پاسخ به این سؤال که امسال برای حمایت از تولیدکنندگان چه برنامه‌ای در دستور کار قرار دارد بیان می‌کند: از مرحله کاشت تا زمان برداشت و تا زمانی که این محصول به بازار می‌رسد زنجیره بزرگی در فعالیت و تکاپو هستند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بابیان اینکه تمامی مراحل تولیدی این محصول به نحو مطلوب موردتوجه جهاد کشاورزی است اظهار می‌کند: در طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری و پیشرفت خوبی برای مراحل پاک‌سازی و خشک‌کردن زعفران با بهره‌گیری از ماشین‌آلات صنعتی صورت پذیرفته است.
وی اذعان می‌کند: از تعداد ۲۰۵ واحد فراوری زعفران در کشور نیمی از این واحدها و به تعداد ۱۲۱ واحد در خراسان رضوی فعالیت دارند که سهم عده‌ای در فراوری این محصول داشته و نشان از سرمایه‌گذاری لازم در این رابطه است.
ساربان با اشاره به اینکه کیفیت زعفران و افزایش آگاهی تولیدکننده برای ارائه محصول مطلوب و قابل‌رقابت در بازارهای جهانی بسیار حائز اهمیت است بیان می‌کند: ایران تولیدکننده بیش از ۹۲ درصد زعفران جهان است که ۷۰ درصد از این مقدار در خراسان رضوی تولید می‌شود لذا سرمایه‌گذاری در این راستا و تلاش برای تولید محصول مرغوب‌تر درنهایت به ارزش‌افزوده بیشتری منجرمی شود.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی می‌افزاید: به‌منظور حمایت دولت از تولید و فروش زعفران، وزارت جهاد کشاورزی تصویب‌نامه‌ای در راستای حمایت از کشاورزان و افزایش قیمت زعفران از شورای قیمت‌گذاری ابلاغ کرده و در پی این موضوع تصویب‌نامه‌ای در سطح استانها مطرح‌شده که طبق آن زعفران نگین صادراتی باید به ازای هر کیلوگرم ۲۰۵ میلیون تومان از کشاورز خریداری شود.
وی بیان می‌کند: در همین راستا نیز بانک مرکزی مکلف به ارائه تسهیلات با نرخ ۸ درصد به شرکت‌های مادر تخصصی که مجری فروش زعفران هستند، شده است .
ضرورت حمایت از کشاورز
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران نیز در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: نقش حمایتی دولت برای حمایت از تولیدکننده و کشاورز بسیاری ضروری است.
غلامرضا میری با اشاره به اینکه ما در دنیا اولین تولیدکننده زعفران هستیم و این محصول ما انحصاری است اظهار می‌کند: این در حالی است که در داخل کشور بسیاری از کشاورزان ما ضررمی دهند و حتی بسیاری از آن‌ها از کاشت این محصول صرف‌نظر کردند.
وی با اشاره به این موضوع که زعفران یک محصول ملی است بیان می‌کند: این محصول تنها ۲۰ درصد در داخل مصرف داشته و ۸۰ درصد آن در خارج مصرف می‌شود لذا دولت باید برنامه‌ای منسجم برای تولید بهتر و هم‌چنین تضمین خرید از کشاورز داشته باشد.
میری با اشاره به اینکه در صورت برنامه‌ریزی منسجم می‌توان دست دلالان را در ای راستا کوتاه کرد می‌افزاید: زعفران افزون بر چند سال است که در بازار داخلی به قیمت یکسانی فروخته می‌شود، درحالی‌که نرخ تورم بالایی داشته‌ایم و قدرت خرید کشاورزان در عمل به‌شدت کاهش‌یافته است و لذا تولیدکننده‌ها نیازمند حمایت بیشتر از طرف دولت هستند.
قاچاق زعفران
نایب‌رئیس شورای ملی زعفران بابیان هم‌چنین در خصوص روند قاچاق زعفران نیز توضیح می دهد: متأسفانه همه‌ساله مقادیری زعفران از مبادی و کانال‌های غیررسمی از کشور خارج می‌شود و لذا کشورهایی که زعفران ایران به این شکل وارد آنجا می‌شود، این محصول را باقیمت‌های ارزان‌تر در بازارهای جهانی عرضه می‌کنند و این موضوع درنهایت به ضرر ما تمام می‌شود.
وی ادامه می دهد: افرادی که درزمینهٔ واردات کالاهای مختلف به کشور فعال هستند با محدودیت ارز مواجه‌اند و به همین جهت زعفران را خریداری و در بازارهای جهانی زیر قیمت می‌فروشند تا ارز موردنیازشان را تأمین کنند درواقع می‌توان گفت که این واردکنندگان و صادرکنندگان غیرحرفه‌ای بازار زعفران را دچار اختلال می‌کنند و قیمت آن را در بازارهای جهانی می‌شکنند.
واردکنندگان و صادرکنندگان غیرحرفه‌ای بازار زعفران را دچار اختلال می‌کنند و قیمت آن را در بازارهای جهانی می‌شکنند
وی توضیح می دهد: با توجه به مشکلات بازگشت ارز به سامانه نیما و مقرون به صرفه نبودن صادرات، قاچاقچیان از این موقعیت سوء استفاده کرده و تا زمانی که صادرکننده به ازای هر کیلو زعفران صادراتی مجبور به پرداخت ۲ میلیون تومان مابه التفاوت به سامانه نیما باشد به نظرم این روند ادامه خواهد داشت.
خرید حمایتی زعفران
در همین حال مدیر تعاون روستایی خراسان رضوی از خرید حمایتی زعفران توسط صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی با همکاری سازمان تعاون روستایی خبر داد و گفت: برحسب خواسته صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی مراکز خرید حمایتی زعفران در تربت‌حیدریه، زاوه، تربت‌جام، رشت خوار، باخرز و مشهد بازگشایی‌شده و آماده فعالیت است.
ایرج ناصری‌مقدم در خصوص وضعیت خرید حمایتی زعفران در سال جاری اظهار کرد: در سال جاری مجری طرح خرید زعفران صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی است که امسال در جهت کمک به صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی برای خرید و انبار زعفران دستورات لازم به سازمان تعاون روستایی ابلاغ‌شده است.
وی افزود: در همین راستا جلساتی تشکیل شد که در طی آن سازمان تعاون روستایی به‌عنوان مباشر با صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی قرارداد و تفاهم‌نامه‌ای را منعقد کرد.
ناصری مقدم تصریح کرد: در حال حاضر زعفران در چهار دسته نگین به قیمت ۲۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، شبه نگین ۱۶ میلیون، پوشال مرغوب ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و پوشال معمولی به قیمت ۱۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان خریداری می‌شود.
نظر شما