ترکیه چگونه از استارتاپها حمایت می کند؛ ۷۰۴ میلیون دلار سرمایه برای ۱۲۱ استارتاپ در یک نیم‌سال

فرحناز سپهری؛ بازار: از جمله عواملی که در مراحل مختلف راه اندازی یک استارت آپ می تواند در روند توسعه و ورود آن به بازار نقش داشته باشد شتاب دهنده ها و مراکز نوآوری و سرمایه گذاری در این حوزه هستند که با در اختیار قراردادن فضای کار اشتراکی و مشاوره و حمایت های مالی، آنها را در مسیر رشد و توسعه  قرار می دهند.

به طوری که در کشور های مختلف هم در این حوزه  اقداماتی شده است و توانسته اند با حمایت از کسب و کارهای نوپا، ورودشان را به بازار تسهیل کنند. در همین راستا خبرگزاری بازار گفتگویی با دکتر «میرای باشاران»، بنیانگذار و رئیس هیئت مدیره مرکز رشد و توسعه سرمایه گذاری سینرژیا در استانبول انجام داده تا از عملکرد این مرکز و راهکاری توسعه ای این مرکز آگاه شود؛ در ادامه متن گفتگو از نظرتان می گذرد.

*مرکز نوآوری سینرژیا از چه سالی و با چه هدفی تاسیس شده و درحال حاضر چند استارت آپ و در چه حوزه هایی تحت پوشش داشته یا حمایت کرده و روانه بازار کرده است؟
مرکز رشد و توسعه سرمایه گذاری سینرژیا در سال ۲۰۱۹ با هدف ارایه خدمات کامل و حرفه ای در جهت رشد و توسعه سریع استارتاپهای ملی و بین المللی در استانبول تاسیس گردید.

«سینرژیا» نه تنها یک مرکز رشد و نوآوری بلکه یک شتاب دهنده و در عین حال یک فضای کار اشتراکی بوده و اعضای این مرکز را بیش از ۵۰۰ استارت آپ و شرکتهای دانش بنیان ملی و بین المللی، شرکت های خرد و متوسط و یا مرکز شرکت های بزرگ خارجی در کشور ترکیه تشکیل می دهند.

بیش از ۶۰ درصد اعضای مجموعه سینرژیا خارجیان از ۲۶ کشور مختلف از جمله ایران هستند که همراه با سینرژیا در کشور ترکیه شرکت خود را تاسیس نموده و کسب و کار خود را گسترش می دهند.

این استارت آپ ها در حوزه های مختلف از جمله فین تک، حمل و نقل و دلیوری، بهداشت و سلامت و پزشکی، بازی و گیم، توریسم، آموزش، فروش اینترنتی و بازاریابی و غیره فعالیت می کنند.

مجموعه سینرژیا در سال ۲۰۲۱ به عنوان «مرکز تبدیل استانبول به قطب بین المللی کارآفرینی» از جانب آژانس توسعه استانبول ISTKA  انتخاب گردید. سینرژیا عضو رسمی سازمان مخترعین جهانی (IFIA) بوده و همچنین مورد تایید معاونت علمی و فن آوری ریاست جمهوری ایران می باشد. شعبات جدید این مرکز به زودی در کشور اوکراین و دیگر کشورها نیز شروع به فعالیت خواهد نمود.

* لطفا آماری از تعداد مراکز نوآوری  و مناطق توسعه فناوری در ترکیه را بفرمایید.
بر اساس آمار وزارت صنعت و فناوری ترکیه در سال ۲۰۲۰، در کشور ترکیه در مجموع ۸۸ منطقه توسعه فناوری (تکنوپارک) در کشور ترکیه در حال فعالیت هستند. تعداد کل شرکت هایی که در مناطق توسعه فناوری فعالیت می کنند و مطالعات تحقیق و توسعه را انجام می دهند به ۶۸۱۸ رسیده است و در مجموع بالغ بر۷۰ هزار پرسنل در این شرکت ها مشغول به کار هستند.

۱۴۴۰ شرکت فعال در مناطق توسعه فناوری، شرکت هایی هستند که توسط اساتید دانشگاه تأسیس شده و یا با ایشان همکاری می کنند. همچنین از دیدگاه سرمایه خارجی؛ در مجموع ۳۳۸ استارتاپ با شریک خارجی در مراکز نوآوری ترکیه وجود دارد. تعداد پتنت های ثبت شده توسط استارتاپهای فعال در این مراکز ۱۳۳۲ و تعداد پتنت هایی که روند درخواست آنها ادامه دارد ۲۹۳۷ مورد است. تعداد پروژه های تکمیل شده در مناطق توسعه فناوری به ۴۱۵۲۰ پروژه و تعداد پروژه های در حال انجام نیز به رقم ۱۱۲۰۵ پروژه رسیده است.

*آماری از استارت آپ های فعال در ترکیه در حوزه های مختلف را ارایه فرمائید؟
در سال ۲۰۲۰ جمعا مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار برای ۱۳۲ استارتاپ در کشور ترکیه سرمایه گذاری گردیده است که این رقم نسبت به سال ۲۰۱۹ حدود۳۸ درصد رشد داشته است. در صدر این استارتاپ ها شرکت هایGetir, Marti, Figopara, Tarfin, Apsiyon, Akinon جای دارند.

 ۷۵ درصد از استارتاپهایی که در سال ۲۰۲۰ سرمایه دریافت نمودند در شهر استانبول، ۱۲ درصد در آنکارا و مابقی در دیگر شهرها پایه گذاری گردیده اند. می توان گفت «اکوسیستم استارتاپی ترکیه» کاملاً جوان است. میانگین سنی استارتاپ هایی که اخیرا سرمایه گذاری دریافت کرده اند حدود ۴ سال می باشد.

در ۶ ماهه اول سال ۲۰۲۱ مجموعا برای تعداد ۱۲۱ استارتاپ مبلغ ۷۰۴ میلیون دلار سرمایه دریافت شده است. به طور مثال استارتاپ  Dream Gamesکه در سال ۲۰۱۹ تاسیس شد و به تولید بازی های موبایل در ژانر پازلی می پردازد، تاکنون ۳ راند سرمایه گذاری داشته است. این شرکت در نوامبر ۲۰۱۹ سرمایه گذاری ۷.۵ میلیون دلاری، در فوریه ۲۰۲۱ نیز ۵۰ میلیون دلار و در ژوئن سال جاری هم ۱۵۵ میلیون دلار دریافت کرد.

این استارتاپ که ارزش آن با آخرین سرمایه گذاری ۱۰۰۰ میلیون دلار گردید، در مدت کوتاه ۲.۵ سال به چهارمین یونیکورن ترکیه تبدیل شد. استارتاپهایی که بیشترین میزان سرمایه را در کشور ترکیه دریافت نموده اند به ترتیب در بخش های تحویل کالا، بازی و گیم، حوزه فناوری مالی و فین تک، صنایع غذایی، کشاورزی،CRM، فروش و بازاریابی، و تجزیه و تحلیل داده ها جای دارند.

*در مراحل مختلف راه اندازی یک استارتاپ مراکز نوآوری چه میزان و از چه طریق می توانند در پیشبرد آن نقش داشته باشد؟
استارتاپ ها در تمامی مراحل از جمله مرحله ایده (پیش بذری) تا مرحله خروج به حمایت مراکز نوآوری احتیاج دارند. بالاخص در مراحل اولیه به دلیل «آسیب پذیر تر بودن» یک استارتاپ نیاز دارد که هم مشاوره حرفه ای در خصوص تبیین مسیر درست دریافت نموده و هم اینکه با دریافت خدمات ویژه بتواند منابع مالی خود را مدیریت بهینه نماید.

همچنین در خصوص تامین مالی برای استارتاپ ها مراکز نوآوری می توانند نقش عمده ای ایفا کنند. مرکز رشد سینرژیا تنها مدلی در دنیا است که استارتاپ ها را با ارایه بیش از ۱۶۰ خدمات با کمترین هزینه ممکن حمایت نموده و به آنها در خصوص ترسیم مسیری درست، کوتاه و مطمئن مشاوره می دهد.

*به نظرتان مراکز نوآوری باید چه راهکارهای توسعه ای را در پیش بگیرند تا بتوانند استارتاپ ها را به مرحله رشد رسانده و روانه بازار کنند؟ شامل چه حمایتهایی از سوی دولت و ارگانهای مربوطه یک کشور می شود؟
مراکز رشد در کشور ترکیه با ساز و کارهای متفاوتی در خصوص حمایت از استارتاپ ها فعالیت می کنند. مراکز نوآوری و تکنوپارکها نقش مهمی در تولد، توسعه و رشد استارتاپها و شرکت های نوپا دارند.

نامزدهای کارآفرینی که معمولاً به یک زمینه یا محصول خاص دست پیدا می کنند، می باید روش کارآفرینی به معنای مدرن را بهتر درک کنند و مدیریت کسب و کار را در مورد امور تولید، بازاریابی، حقوقی، مالی، مالیاتی و غیره به خوبی بیاموزند.

یک کارآفرین و یا استارتاپ در حین اینکه کالا و یا خدمات خود را گسترش میدهد باید بتواند با شرکایی در ارتباط باشد که با آنها کار خود را توسعه دهد، و همچنین به مشتریان هر چه بیشتر و به سرمایه گذاران حاضری که در صورت لزوم در خانه آنها را بزنند نیاز خواهند داشت.

علاوه بر همه اینها، وقتی صحبت از کاهش هزینه‌های راه‌اندازی یک کسب‌وکار به میان می‌آید، می‌توانیم اهمیت مراکز نوآوری، کارآفرینی و شتاب‌دهنده ها را برای استارتاپها به ۴ دسته اصلی، اساساً مانند ۴ پایه یک میز، تقسیم کنیم. این ۴ دسته اصلی عبارتند از دانش، روش، شبکه ارتباطی و تقلیل هزینه ها.

*در ترکیه این حمایتها چگونه به مراکز نوآوری میشود؟ در قالب دادن تسهیلات و یا وام یا موارد دیگر؟ لطفا بیشتر توضیح دهید.
تکنوپارک ها در کشور ترکیه اکوسیستمی هستند که در آن دانشگاه و صنعت گرد هم می آیند و مابین خود اطلاعات و فناوری را مبادله می کنند. هر ۸۸ مرکز نوآوری و تکنوپارک که در کشور ترکیه فعالیت می کنند مستقیما تحت نظر وزارت صنعت و فناوری ترکیه بوده و به طور مستقیم توسط دولت حمایت می شوند.

همچنین سازمان های مختلف از جمله سازمان  TUBITAKو یا  KOSGEB با همکاری با تکنوپارک ها و مراکز نوآوری استارتاپها را با دادن وام های بلاعوض و یا کمک هزینه حمایت می کنند. همچنین بسیاری از پروژه های استارتاپی توسط اتحادیه اروپا در ترکیه از امکان دریافت تسهیلات مختلف برخوردار می شوند.

مرکز سینرژیا تنها مرکز رشد و توسعه خصوصی در کشور ترکیه است که در عین حال ساز و کار فضای کاری اشتراکی، پارک علم و فن آوری و مراکز نوآوری را تلفیق نموده و مدلی جدید و ویژه در جهت حمایت از استارتاپ ها ارایه نموده است.

*مراکز نوآوری چگونه می توانند روی اقتصاد یک کشور تاثیر بگذارند؟
اکثر اقتصاددانان موافق هستند که نوآوری های تکنولوژیکی محرک اصلی رشد اقتصادی و رفاه انسان است. نوآوری و فن آوری مزایایی به همراه دارد: بهره وری را افزایش می دهد، باعث جهش تولید می شود و کالاها و خدمات جدید و بهتری را برای شهروندان به ارمغان می آورد که استاندارد کلی زندگی آنها را بهبود می بخشد. البته این امر بر کسی پوشیده نیست که مراکز نوآوری نیز عمدتا نقش بسیار مهمی در حمایت از استارتاپ ها و رشد آنها در مراحل مختلف دارند.

*کلام پایانی خود را بفرمایید.
ما در سینرژیا یک راه جدید را شروع کرده ایم که در آن هر روز به تعداد همراهانمان اضافه می گردد. هر فرد جدید دنیایی از شبکه ارتباطی ویژه ای است و ما هر روز به شبکه ای گسترده تر تبدیل می شویم. همه اعضا و همراهان ما از هم افزایی «سینرژی» تولید شده بهره مند می شوند و در این مدل از کسب و کار ما نه تنها به عنوان یک شتاب دهنده برای استارتاپ ها عمل می کنیم، بلکه از انرژی و تجربه حاصله از هر عضومان برای نفع گروهی نیز استفاده می بریم. تعداد همراهان ایرانی ما هر روز در حال افزایش است، ما نیز با آغوش باز منتظر حضور هر چه بیشتر این عزیزان برای ساخت آینده ای بهتر برای ترکیه، ایران و تمام دنیا هستیم.