محمود نواصر، بازار: در شرایطی رهبر معظم انقلاب اسلامی سال ۹۹ را به عنوان سال «جهش تولید» نامگذاری کردند که طی سال‌های گذشته به تولیدات داخلی و در واقع پرهیز از هرگونه واردات توجه خاصی شده بود.
یکی از محورهایی که تاثیرگذاری آن در تاریخ کشورمان مشهوده بوده، کشاورزی است. کشاورزی و خودکفایی در برخی محصولات باعث شده است که در این حوزه برنامه‌ریزی‌های زیادی صورت گیرد.
وجود زمین های حاصلخیز در ایران یک ظرفیت عظیم و بی بدیل است و می‌توان یک اشتغالزایی خوبی را نیز ایجاد کند.
یکی از مناطقی که زمینه لازم برای کشت بسیاری از محصولات را دارد استان خوزستان است تا جایی که خوزستان به استان چهار فصل نیز شهرت دارد. مردم خوزستان از قدیم به امر کشاورزی مشغول بوده‌اند و حتی پس از ورود صنایع و پیشرفت علم در جهان، تفکر دولتی نداشته‌اند.
با احداث پالایشگاه آبادان در استان خوزستان، آبادان به عنوان دروازه ورود مدرنیته در ایران مطرح شد و سیل عظیمی از مردم ایران و حتی دیگر نقاط جهان همچون انگلستان، یونان، آمریکا، فیلیپین، هند، میانمار و سایر نقاط جهان به این شهر مهاجرت کردند.
با اینکه برای اولین بار در خاورمیانه یک پالایشگاه عظیم در آبادان احداث شد اما یک اقتصاد غیر نفتی دیگر در این شهر وجود داشت و آن کشاورزی بود.
قدمت ۱۰۰ ساله کشاورزی
کشاورزی در آبادان بالای ۱۰۰ سال قدمت دارد و بین تمام گیاهان و درختان، نخل از همه معروف‌تر است و بسیاری از خرماها که در نخیلات آبادان به ثمر می‌آید شاید فقط در چند نقطه جهان وجود داشته باشد که همین امر نشان دهنده توانمندی کشاورزان آبادان به کشت این نوع محصول است.
پس از وقوع جنگ تحمیلی صنعت کشاورزی در آبادان آسیب جدی دید و بسیاری از نخیلات از بین رفتند و اقتصاد این شهر با یک چالش مواجه شد.
وقتی مردم آبادان که در حوزه کشاورزی فعالیت و امرار معاش می‌کردند بعد از پایان جنگ تحمیلی به این شهر بازگشتند، عملا کاری دشوار داشتند. زمین‌های کشاورزی، نخیلات و برخی محصولات در برخی از مناطق به صورت کامل نابود شده بودند. دستاوردی که از اجداد آنها به ارث رسید و به عنوان یک میراث ارزشمند بود، نابود شده بودند.
در طی سال‌های اخیر مقام معظم رهبری بارها بر توسعه کشاورزی تاکید ویژه‌ای داشتند و دولت‌های مختلف از جناح‌های سیاسی مختلف تلاش کردند تا کشاورزی در این منطقه احیا شود ولی چیزی که مشهود بود ۹۰ درصد همت اصلی بستگی به کشاورز داشت.
کشاورز خوش ذوق
برخی کشاورزان با نوآوری و خلاقیتی که داشتند توانستند موفق شوند. «سیدحمید موسوی» یکی از همین کشاورزان خوش ذوق آبادانی است که در روستای شلحه حاج حسین به صورت گلخانه موفق به کشت خیار، بامیه و گوجه شده و کشت چند محصول دیگر را نیز در برنامه خود دارد. ۶۳ ساله است و در بهداری کار می‌کرده اما پس از جنگ تحمیلی ترجیح داده است به سنت انبیاء مشغول شود و کار دولتی را فراموش کند.
روستای «شلحه حاج حسین» با کمتر از ۱۰ کیلومتر فاصله از شهر، یکی از مناطقی است که مردم آنجا به امر کشاورزی مشغول هستند.
برای رسیدن به روستای شلحه حاج حسین باید از منطقه ذوالفقاری آبادان عبور شود. در طول مسیر هیچ تابلویی که راهنمای مسافران به سمت شلحه حاج حسین باشد به چشم نمی‌خورد. فقط ابتدای خیابان اصلی روستا، تابلویی راهنمای مسیرتان می‌شود و شما را برای رسیدن به مقصد سوق می‌دهد.
جذابیتی به نام نخلستان
بعد از عبور از جاده‌های انتهای آبادان، روستایی کوچک در ورای سبزینگی درختان نخل پدیدار می‌شود. بهشتی کوچک با کوچه‌های باریک و بدون بن بست که گویی زمان در آن متوقف شده، مردمانش در دل تاریخ جنگ تحمیلی ماندگار گشته‌اند.
فضایی سرسبز که یادآور مراسم‌های جهانی در کشورهای بزرگ بود. مردمی که ما را در مسیر می‌دیدند به نشانه احترام و خوش آمدگویی دست بلند می‌کردند و چه زیباست فرهنگ غنی مهمان نوازی در این منطقه.
رنگ کرمی خاک روستا، خانه‌های بزرگ با معماری محلی، پنچره‌های بزرگ و لباس‌های محلی، اولین چیزی است که نظرتان را به خود جلب می‌کند.
جاده‌ای باریک آغوشش را برایت می‌گشاید و تمامت را دربرمی‌گیرد. درختان نخل بلند با سایه‌سارهای زیبا که شاخ و برگ‌هایشان را روی جاده گسترانده‌اند گویا به تو خوشامد می‌گویند.
سنت قدیمی زنده
سفر به روستای شلحه حاج حسین آدم را به سال‌های خیلی دور پرتاب می‌کند. گویا موزه‌ای سنتی که زندگی در آن جریان دارد. به هر گوشه‌ای که می‌نگری سنت با تو حرف می‌زند. سفر به روستای شلحه حاج حسین سفر به منطقه جغرافیایی یا سفر به نقطه‌ای روی نقشه جغرافیایی نیست بلکه سفر به قلب سنت و فرهنگ زیبای مردم بومی آبادان است.
قدم زدن بر خاک و زمین‌های خاکی کوچه‌های این روستا و نظاره خانه‌های سنتی قد برافراشته در کوچه‌های تنگ و باریک از آن تجربه‌های ناب و شیرینی است که فقط در تابلوهای نقاشی می‌توان آن را جستجو کرد.
مهمان نوازی اهالی
مردم روستای شلحه حاج حسین گردشگران را به شدت دوست دارند و به گرمی از مهمانان استقبال می‌کنند و حتی گاهی آنها را به یک استکان چای تازه‌دم مهمان می‌کنند.
باورش دشوار است که این روستا با تمام زیبایی‌های چشم‌نواز و آثار شگفت‌انگیزش از دردهای بی‌شماری همچون خیابان‌های فرسوده رنج می‌برد.
دیگر به انتهای مسیر رسیده بودیم که از همان دور تفاوت یک مزرعه زیبا با سایر مزارع به چشم می‌خورد.
پیرمرد کشاورز را دیدیم که با لباس محلی و با لبخندی پر از مهر به استقبالمان آمد. یک نخلستان بسیار بزرگ و زیبا همراه با آواز پرنده‌هایی بود که شاید هر شهری نشین را متعجب می‌کرد و افسوس از اینکه حضور در چنین مکان‌های زیبا که قطعا نعمت و موهبتی الهی است، مورد توجه قرار نگرفته است.
نهری کم آب در عین حال زیبا و یک باربیکیوی بزرگ نیز وجود داشت که به نظر برای چای و پخت غذا بود.
کشت صیفی جات در دل نخلستان
در بین نخلستان زیبای سید حمید، سه گلخانه وجود داشت. در گلخانه اول را که باز کرد بی درنک متحیر شدم؛ مزرعه خیارهای زیبا که عطر آن در فضا پیچیده بود. خیارهای خاردار با رنگ سبز طبیعی و درختچه‌هایی که بعضی از آنها ارتفاعشان بیش از یک متر بود.
چند ردیف طولانی و بسیار منظم که نشان دهنده کاشت اصولی و علمی بود. نوری ملایم همراه با جریان هوای مطبوع از طریق هواکش در جریان بود.
مزرعه دوم، خیارهای بدون خار بود که به اندازه‌ای زیبا و فضایی تماشایی بود که نظیر آنها را در فیلم‌های مستند دیده بودم. مزرعه سوم نیز ترکیبی از خیار و همچنین بامیه بود. از گذشته بیشتر صیفی جات در روستای شلحه حاج حسین کشت می‌شده و زمین برای این کار حاصلخیز است.
پس از جنگ تحمیلی شرکت کشاورزی «جهاد نصر» اقداماتی همچون لوله گذاری انجام داده ولی به دلیل اینکه کشاورزان ۱۰ سال از منطقه دور بودند قطعا برای اینکه به شکل اول بازگردد نیاز به حمایت است که دولت باید کمکی کند. کشاورزی این منطقه نه فقط خوزستان بلکه کل ایران را می‌توانند از اکثر محصولات تامین کند.
وسعت هر کدام از این سه گلخانه ۳۳۰ متر مربع بود و این کشاورز خوش ذوق هر سال محصولات را تغییر می‌دهد. بامیه، خیار، بادمجان، انگور و همچنین تا مدتی دیگر گیاه آلوئه ورا کشت می‌شود.
سید درخواست دارد
این کشاورز می‌گوید: چنانچه یه مقدار وسایل سردکننده و گرم کننده به ما بدهند در تمام فصول کشت خواهیم کرد و با توسعه فضای فعلی نیز برای ۱۲ جوان بیکار اشتغالزایی می‌شود.
محصولات این مزرعه کاملا ارگانیک بوده و کود و سمی به جز ریز مغذی‌هایی که مجاز هستند در زمان کشت به کار نرفته است.
این کشاورز در خصوص سازمان منطقه آزاد اروند نیز خواسته خود را اینگونه مطرح کرد: انتظار داریم فقط آنها را ببینیم. حتی شده در این مزرعه حضور یافته و این ظرفیت‌ها را ببینند و متوجه شوند ما هستیم و می‌خواهیم کار کنیم.
اهالی منطقه به این کشاورز گفته‌اند «سید پیش قدم بشود ما حاضریم کمک کنیم».
تا ظهر پیش این کشاورز که به سید معروف بود، به گفتگو نشستیم و سپس از خیابان مملو از نخلستان به شهر بازگشتیم.
ماشین آلات یکی از بخش‌های پر هزینه کشاورزی است و باید دولت در این زمنیه نقشی جدی ایفا کند.
در روستای شلحه حاج حسین که معیشت مردم بر پایه کشاورزی استوار است قطعا باید وام‌های کم بهره در اختیار آنان قرار گیرد و باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود تا کشاورزان این منطقه دغدغه‌ای جز تولید محصولات با کیفیت نداشته باشند.
باید در قوانین ضمانت‌نامه‌های بانکی و بروکراسی اداری تجدید نظر شود زیرا تمام دارایی یک کشاورز زمینش است و نمی‌تواند برای یک وام کل زمین خود را رهن بگذارد و بهتر است در این خصوص از قوانین مناطق آزاد استفاده شود و یا سازمان منطقه آزاد اروند تفاهمنامه‌ای را با بانک کشاورزی در راستای ارائه تسهیلات ویژه به کشاورزان خطه اروند داشته باشد.
در حالی که خاک آبادان حاصلخیز است و حتی می‌توان در آن موز کاشت لذا باید یک سند جامع راهبردی کشاورزی تدوین شود. جهاد کشاورزی آبادان باید در حوزه آموزش انواع کشاورزی‌ها همچون کشاورزی مدرن، نوین، آنلاین و ارگانیک را متناسب با شرایط اقلیمی منطقه در دستور کار خود قرار دهد.
راه فروش و صادرات یکی از عوامل مهم برای توسعه زمین‌های کشاورزی در روستاها است که باید آموزش‌های لازم در این خصوص صورت گیرد تا بتوان در شرایط فعلی کشور به وسیله صادرات ارزآوری صورت گیرد.
متاسفانه برخی روستاییان به دلیل عدم حمایت از سوی دولت و ناتوانی در راه‌اندازی مجدد زمین‌های زراعی خود، به دنبال مهاجرت به شهرها هستند در صورتی که در شهر خبری نیست بلکه توسعه در این نعمت‌های خدادادی طبیعت بکر رقم می‌خورد.
نظر شما