بازار؛ گروه استانها: از دیرباز استان همدان در بخش چرم و مصنوعات آن سرآمد بوده به طوری که زمانی همدان به «شهر دباغ خانه ها » مشهور بوده و چرم همدان به کشورهای مختلفی چون ایتالیا نیز صادر شده است.
امروزه آثار چرم همدان را می‌توان در راسته بازارهای قدیمی شهر به خصوص موتاب خانه دید ضمن اینکه مستندات تاریخی نیز نشان می‌دهد به علت زمینه‌های مستعدی که از نظر مواد اولیه در دسترس و ارزان در همدان وجود داشته است، نخستین کارخانه چرم ایران را فردی به نام اردشیریگانگی در سال ۱۳۱۲ هجری شمسی در همدان دایر کرده که امروز هم در همدان محله‌ای به نام محله «چرم سازی» وجود دارد.
راسته «موتاب خانه» همدان هم جایی است که امروزه خوشه چرم همدان در آن واقع شده و کیف، کفش، کمربند و ابزار و یراق چرمی احشامی چون اسب از ورودی برخی مغازه‌ها آویزان شده‌اند و ذهن آدمی را به روزگاری می‌برد که از ابتدا تا انتهای این راسته را چرم‌دوزها تشکیل می‌دادند.
همدان روزگاری به شهر دباغ خانه‌ها معروف بوده و چرم‌های تولیدی این شهر نه تنها به شهرهای دیگر بلکه به کشورهای دیگر نیز صادر می شده اما چه اتفاقی افتاده که این صنعت و هنر در مسیر فراموشی در حال پیش روی است؟
در حالی درگذشته‌های نه‌چندان دور استان همدان به لحاظ بهره‌مندی از مراکز دامپروری درزمینه تولید مصنوعات چرمی به‌خصوص مصنوعاتی از نوع چرم گاوی از شهرت خاصی برخوردار بوده و حتی چرم تولیدی در همدان به علت کیفیت و کمیت خاص آن شهره بوده و در خبرهای مربوط به سال‌های قبل، آگهی‌های جذب نیرو و کمبود نیرو در واحدهای تولیدی این عرصه را شاهد بوده‌ایم اما این روزها رمقی برای بازار چرم همدان نمانده است.
بیشتر برندهای مشهور چرم در کشور تولیداتشان را از همدان تأمین می‌کنند اما اسمی از همدان در این‌بین نیست و علاوه بر اینکه برند چرم همدان حمایت نمی‌شود مشتریان همدانی نیز همان کیف و کفش‌های خود را باید به نام و برند چرم‌های دیگر و باقیمت بسیار بالاتری خریداری کنند!
این در حالی است که بیشتر برندهای مشهور چرم در کشور تولیداتشان را از همدان تأمین می‌کنند اما اسمی از همدان در این‌بین نیست و علاوه بر اینکه برند چرم همدان حمایت نمی‌شود مشتریان همدانی نیز همان کیف و کفش‌های خود را باید به نام و برند چرم‌های دیگر و باقیمت بسیار بالاتری خریداری کنند!
حال با این تفاسیر باید دید که این روزها وضعیت تولید، فروش و صادرات عرصه چرم همدان به کدام سمت و سو در حال پیش روی است و فعالین این عرصه چه وضعیتی دارند؟
آیا در دوران تحریم های اقتصادی، گرانی مواد اولیه و البته محدودیت های کرونایی و غیره توانسته ایم از فعالین این عرصه به خوبی حمایت کنیم یا تنها خسارت های وارده بر بدنه صنایع دستی را در چرتکه محاسبه کرده ایم؟
در این راستا گفتگویی با احمد گازرانی؛ رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان و ابوالفضل میرزایی؛ هنرمند و صنعتگر در عرصه چرم همدان ترتیب داده شد که در ادامه متن این صحبت ها را می خوانید:
تولیدات چرم همدان کاهشی است
احمد گازرانی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه با بیان اینکه محدودیت ها در شرایط شیوع ویروس کرونا اجازه فعالیت به رسته شغلی در عرصه چرم را نداد، عنوان کرد: این وضعیت در حالی بود که صنعت چرم، صنعتی است که ظرفیت بسیار بالا و جای کار بسیاری دارد.
رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان با بیان اینکه علی رغم مشکلاتی که سر راه فعالین این عرصه وجود داشت و دارد، واحدی در همدان نداشتیم که به کل تعطیل شده باشد، اظهار کرد: فعالیت های فعالین این عرصه با محدودیت روبرو شد و تولیدات آن ها نسبت به سال گذشته هم کاهشی بوده است.
صادرات امسال در این عرصه جزئی و فروش در سطح متوسط بوده است
وی با بیان اینکه تولید، فروش و صادرات چرم در استان همدان نسبت به سال گذشته و سال های قبل کاهشی بوده است، عنوان کرد: صادرات در سال جاری در این عرصه جزئی و فروش در سطح متوسط بوده است.
رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان با بیان اینکه با گرانی مواداولیه در عرصه صنایع مربوط به چرم بسیار روبرو شده ایم، خاطرنشان کرد: این موضوع یکی از اصلی ترین مشکلات در این صنعت است.
گازرانی در این راستا تشریح کرد: بخش اصلی مواد اولیه مورد نیاز در این صنعت وارداتی است بدین سان مشکلاتی در این عرصه چه به لحاظ قیمت و چه واردات آن روبرو هستیم.
وی در خصوص وضعیت خوشه چرم همدان نیز گفت: خوشه چرم در همدان ایجاد و هم اکنون مشغول فعالیت است، از سویی، مجموعه ای نیز در این عرصه ایجاد شد تا در آن بتوانیم به سمت نوآوری صنعت چرم پیش رویم.
گازرانی ادامه داد: در دنیا بالغ بر ۸۰۰ نوع کالای چرمی تولید می شود، این درحالی است که در ایران تنها ۱۱ نوع کالای چرمی تولید می شود و این موضوع نشان می دهد که جای نوآوری در این عرصه در کشورمان خالی است و بایستی برای آن برنامه ریزی و اقداماتی داشت.
رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان در ادامه صحبت های خود بابیان اینکه این مجموعه زیرمجموعه شرکت شهرک های صنعتی است و مرکز نوآوری صنعت چرم همدان و سازمان فنی و حرفه ای فعالیت دارد، اضافه کرد: در این راستا، سعی داریم تا رسته های مختلف صنعت چرم را وارد کار کنیم و بتوانیم با نوآوری نه تنها ارزآوری بلکه اشتغال زایی مناسبی را هم رقم بزنیم.
تمامی تولیدکنندگان و فعالین عرصه چرم چه مجوز دارند و چه فاقد مجوز هستند، در قالب خوشه چرم ساماندهی خواهند شد و سعی داریم با این اقدام برندسازی چرم همدان را محقق و فعالین این عرصه را به این سمت هدایت کنیم
گازرانی خاطرنشان کرد: تمامی تولیدکنندگان و فعالین عرصه چرم چه مجوز دارند و چه فاقد مجوز هستند، در قالب خوشه چرم ساماندهی خواهند شد و سعی داریم با این اقدام برندسازی چرم همدان را محقق و فعالین این عرصه را به این سمت هدایت کنیم.
رئیس اتحادیه کیف و کفش همدان در بخش پایانی این گفتگو عنوان کرد: با این روند می توان امید داشت تا فعالین صنعت چرم از فعالیت های زیرزمینی خارج می شوند و داخل کسب و کارهای نو می شوند و کارهای جدیدی را در این عرصه تولید کرده و وارد بازارهای فروش و صادراتی مناسب تری در عرصه چرم شد.
ابوالفضل میرزایی از فعالان صنعت چرم همدان نیز در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه چندین سال است که در این حوزه فعالیت دارد، عنوان کرد: در حال حاضر، وضعیت تولید و فروشمان افتضاح است.
وی با تصریح بر اینکه وضعیت خوبی در این عرصه نداریم، مطرح کرد: پیشتر صادرات محصولاتمان به نوعی بود که مشتری از ما خرید می کرد و خودش آن محصول را صادر می کرد اما از آغاز شیوع ویروس کرونا، همین روند نیز وجود ندارد.
تولید و فروش محصولاتمان نسبت به سال گذشته کاهش ۷۰ درصدی داشته است
این فعال حوزه چرم استان همدان با بیان اینکه تولید و فروش محصولاتمان نسبت به سال گذشته کاهش ۷۰ درصدی داشته است، اظهار کرد: متاسفانه علاوه بر اینکه بازار فروش و صادراتمان با مشکل روبرو شده قیمت مواد اولیه مورد نیازمان نیز روند افزایشی داشته است به نوعی که مواد اولیه مورد نیاز ما از ابتدای شیوع ویروس کرونا تا به امروز رشد ۳ تا ۴ برابری قیمت را تجربه کرده است.
وی ادامه داد: چرم مورد نیاز برای مصنوعات را از همدان و تهران تهیه می کنیم که علاوه بر همین چرم، قیمت یراق و سایر ملزومات روند افزایشی داشته است.
میرزایی در ادامه صحبت های خود مطرح کرد: متاسفانه با این وضعیت نیمی از نیروهای کارمان را تعدیل کرده ایم و اگر شرایط بازار خوب شود، باز آن ها را به کار برمی گردانیم.
در این روزها از ما به عنوان فعالین عرصه صنایع دستی و مشاغلی که در اقتصاد استان نقش دارند، حمایتی نشده است
این فعال حوزه چرم استان همدان در بخش پایانی گفتگو ضمن ابراز تاسف از این وضعیت، به عدم حمایت ها در این دوران نیز اشاره کرد و گفت: متاسفانه در این روزها از ما به عنوان فعالین عرصه صنایع دستی و مشاغلی که در اقتصاد استان نقش دارند، حمایتی نشده است و حتی علی رغم پیگیری ها وامی هم به ما اختصاص داده نشد.
همدان در عرصه چرم در گذشته ها سرآمد بوده و امروزه نیز مصنوعات چرمی آن در دیگر شهرها و کشورها به فروش می رسد، اما نامی از همدان در این بین نیست و فعالین این عرصه هم چنان دستانشان خالی مانده است.
اما به راستی علاوه بر اینکه این مسیر نیازمند حمایت و توجه مسئولین و ورود مناسب آن ها برای ایجاد بازارچه های دائمی، نمایشگاه های مجازی و معرفی هرچه مناسب تر چرم همدان است اما در این روند، توجه به زنجیره چرم نیز جایگاه ویژه ای دارد، مسیری که می تواند برندسازی و نوآوری را به همراه داشته باشد و اشتغالزایی و مسیرهای صادراتی را نیز هموار کند.
در سند راهبردی و عملیاتی سه‌ساله توسعه استان همدان بارها و البته در جای‌جای آن می‌توان نام چرم همدان را به‌عنوان یک ظرفیت و پیشینه تولید صنایع دستی دید که باید از این ظرفیت‌ها بهره ببریم؛ همچنین بارها تأکید شده که باید در مسیر توسعه و گسترش صنایع دستی محلی مانند چرم (دباغی و سراجی) در استان همدان پیش رویم و در عرصه صادرات آن‌ها به کشورهای هدف قدم برداریم، اما دراین‌بین به‌راستی چه قدم‌هایی برای فعالان این عرصه و البته نام و نشان چرم همدان و زنده نگه داشتن آن برداشته شده است؟
حال که از اجرای این سند سه‌ساله حدود دوسوم راه را آمده‌ایم، چه‌ها کرده‌ایم؟ در این روزهای شیوع ویروس کرونا و اعمال محدودیت‌ها و مشکلات صادراتی، آیا فکری برای فعالان این عرصه کرده‌ایم؟
چرا از سرمایه گذاران بزرگ در این عرصه حمایت نمی شود تا بتوان زنجیره تولید چرم در همدان را تکمیل کرد؟
ناگفته پیداست سرمایه گذارانی که بتوانند برند چرم همدان را معرفی کرده و در شهری که راسته دباغ خانه و چرمش در گذشته های دور رونق اقتصادی این شهر را به همراه داشته است نیازمند حمایت هستند.
در استان همدان تعداد فعالان حوزه صنعت چرم به یک هزار نفر می‌رسد و حال با توجه به اینکه در سالی هستیم که تاکیدات بر تولید، مانع زدایی و حمایت است، امید است تا مسئولین استان نیز در این عرصه آستین های همت را بالا بزنند
در استان همدان تعداد فعالان حوزه صنعت چرم به یک هزار نفر می‌رسد و حال با توجه به اینکه در سالی هستیم که تاکیدات بر تولید، مانع زدایی و حمایت است، امید است تا مسئولین استان نیز در این عرصه آستین های همت را بالا بزنند تا بتوانیم، رونق دوباره را به تولید و فروش و البته صادرات این صنعت بازگردانیم و با تکمیل زنجیره تولید چرم از دامپروری هایمان کار را آغاز و تا صادرات چرم همدان روند را ادامه و کارگاه ها را از حالت زیرزمینی خارج کرده و حیات و اشتغال دوباره را به این مسیر بازگرداند.
نظر شما