بازار؛ گروه استانها: از مرکز شهر مشهد که به‌طرف خیابان‌های حاشیه‌ای پا بگذارید ترتیب و ترکیب فعالیت‌های صنفی به‌گونه‌ای است که موجب تعجب هر بیننده‌ای می‌شود.
به‌طور مثال در بلوار پیروزی مشهد رستوران‌ها و یا فروشگاه‌های مواد غذایی بسیاری فعال هستند که در کمال تعجب مشاهده می‌کنید درست در چند قدمی آن‌ها تعمیرگاه‌ها و یا فروشگاه‌های مصالح ساختمانی در حال فعالیت است و درحالی‌که عده‌ای از شهروندان در حال صرف غذا هستند صدای چکش تعمیرکاران و یا گردوغبار مصالح‌فروشی به آسمان بلند است.
مغازه اختیاری
حسین اکبری یکی از ساکنان همین بلوار که در طبقه دوم یک واحد تجاری در حاشیه بلوار پیروزی زندگی می‌کند به خبرنگار بازار می‌گوید: صاحب‌ملک مغازه‌های زیر را به تعمیر اگزوز خودرو و مکانیکی اختصاص داده است و لذا از صبح تا شب صدای چکش و آچار و یا صداهای ناهنجار اگزوز در گوش ما غوغا می‌کند.
وی بابیان اینک در این رابطه حتی بارها به صاحب‌ملک اعتراض کردیم اما وی در جواب ما اذعان می‌کند که مغازه و مستأجر اختیاری و دل بخواهی است!
وی به ما می‌گوید: به نظرم مدریت شهری باید تعمیرگاه‌ها و کارگاه‌های آلاینده را به دلیل آلایندگی به خارج از شهر هدایت کند.
اکبری می‌گوید: اگر امکان خروج مشاغل مزاحم از شهرها وجود ندارد، حداقل از سد معبر آن‌ها در پیاده‌روها جلوگیری شود تا شهروندان و گردشگران به‌راحتی تردد کنند.
این شهروند معترض عنوان می‌کند: باید شهرداری‌ها برای ساماندهی مشاغل مزاحم، برنامه مدون داشته باشند و از دستگاه‌های مرتبط، روسای اتحادیه‌ها و اصناف برای همفکری و تصمیم‌گیری دعوت کند.
وی با اذعان به اینکه مشاغل در حوزه کاری شهرداری تعریف می‌شود و نمی‌توان این نهاد را از گردونه مدیریت کسب‌وکارها حذف کرد به ما می‌گوید: استعلام اصناف از شهرداری‌ها برای صدور پروانه کسب فقط ظاهراً به دریافت حق‌وحقوق شهروندان منتهی می‌شود و این‌گونه مشکلات و آلودگی‌های صوتی و یا زیست‌محیطی که مخل زندگی شهروندان است کمتر موردتوجه قرار می‌گیرد!
ضرورت فرهنگ‌سازی
مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری شهرداری مشهد در پاسخ به سؤال ما مبنی بر استمرار فعالیت برخی مشاغل مزاحم در بافت مسکونی شهر با قبول این موضوع که واگذاری ملک و استقرار مشاغل مزاحم و آلاینده علاوه بر وجود مسائل ترافیکی ، روانی و اقتصادی می‌تواند تأثیرات جدی بر شهروندان و شهر وارد می‌کند به ما می‌گوید: کاهش کیفیت محیط‌زیست شهری، افزایش آلودگی صوتی، آلودگی بصری، کاهش کیفیت زیست و رفاه شهری، مسائل سکونتی و ناهنجارهای رفتاری در شهرها، ضرورت و اهمیت گسترش آموزش شهروندی و آشنایی شهروندان با حقوق و وظایف خود در سطح شهر را تشدید کرده است .
مسعود رضوی در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: فرهنگ شهروندی در رفع مشاغل با فعالیت مزاحم و آلاینده اهمیت فراوانی دارد.
وی بابیان نقش و اهمیت فرهنگ شهروندی در رفع مشاغل با فعالیت مزاحم و آلاینده بیان می‌کند: فعالیت مشاغل مزاحم و آلاینده مستقر در شهر یکی از عواملی است که نیاز شدید به فرهنگ‌سازی عمومی و آموزش‌های شهروندی را می‌طلبد.
این مقام مسئول در این حوزه به ما می‌گوید: ناآگاهی از فرهنگ شهرنشینی و قواعد رفتاری زندگی شهری، هزینه‌های زیادی را به اداره‌کنندگان شهر و محیط شهری و ساکنان شهرها تحمیل کرده و می‌تواند علاوه بر هزینه‌های مالی باعث صدمات جسمی و روحی نیز را در برداشته باشد .
رضوی اذعان می‌کند: این قبیل مشکلات ایجادشده درنتیجه واگذاری واحدهای صنفی از سوی شهروندان و همچنین عدم اطلاع از قوانین و تسهیلات ارائه‌شده به صنوف مزاحم و آلاینده است و در حقیقت این مشکل با آگاهی و توسط برخی شهروندان ایجاد می‌شود که حقوق همسایگان را نادیده گرفته و به‌نوعی حق‌الناس را تحت‌الشعاع قرار می‌دهند.
وی در این راستا از شهروندان می‌خواهد تا در هنگام اجاره و یا واگذاری ملک تجاری خودآگاهی لازم در خصوص قوانین و مقررات کمیسیون بند ۲۰ را کسب کرده و به‌هیچ‌عنوان واحد و ملک تجاری خود را در اختیار واحد صنفی مزاحم و آلاینده قرار ندهند.
وظیفه شهرداری
رضوی در پاسخ به سؤال ما که وظیفه شهرداری در این راستا چیست و چه باید کرد توضیح می‌دهد: در این خصوص طی تصمیم‌های انجام‌شده مقرر گردیده است مالکانی که واحد و ملک تجاری خود را با هر نوع کاربری به‌صورت اجاره، رهن، سرقفلی و غیره به مشاغل مزاحم و آلاینده واگذارمی کنند ضمن جلوگیری از فعالیت واحد صنفی حتی پلمب، شهرداری برای بازدارندگی بیشتر می‌تواند اقدام به دریافت بهای خدماتی معادل ۱۰ برابر عوارض صنفی ازملک موردنظر به‌عنوان جریمه کند.
وی همچنین خاطرنشان می‌کند: البته در صورت تکرار واگذاری واحد تجاری یا غیرتجاری به مشاغل مزاحم و آلاینده قانون‌گذاری این اجازه را به شهرداری داده تا برای بار دوم به میزان یک و نیم برابر و بار سوم به میزان ۲ برابر تعرفه‌های یادشده به‌عنوان جریمه از متخلف دریافت کند.
وی ضمن بیان این مطالب در خصوص فرهنگ‌سازی و آموزش شهروندی در رفع مشاغل با فعالیت مزاحم و آلاینده اضافه می‌کند: می‌بایست آموزش‌های شهروندی با استفاده از تمامی ابزارهای تبلیغاتی و آموزشی جهت شهروندان و صنوف مزاحم و آلاینده توسعه یابد.
مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری شهرداری مشهد همچنین خواستار اصلاح قوانین و مقررات موجود در خصوص استقرار واحد صنفی در داخل شهر و هم در خصوص واگذاری ملک به واحد صنفی از سوی شهروندان است و به ما می‌گوید: توصیه می‌شود شهروندان و مالکان قبل از واگذاری واحد و ملک تجاری خود با هر نوع کاربری چه به‌صورت اجاره، رهن و غیره از قوانین مذکور با مراجعه به سازمان ساماندهی مشاغل شهری و اداره کمیسیون بند ۲۰ اطلاع حاصل کنند.
ساماندهی علاج واقعه
مرجان طیرانی کارشناس برنامه‌ریزی و جغرافیای شهری نیز در گفت‌وگو با بازار بر این نکته تکیه دارد که مدیریت شهری و مراجع بالادستی در طرح‌های توسعه شهری طی سال‌های گذشته کمی غفلت کرده‌اند.
وی مشاغل را نیاز هر شهر عنوان کرده و می‌افزاید: لازم است برای این مشاغل تمهیداتی اندیشه شود و از طرف دیگر باید اذعان کرد که بسیاری از کارگاه‌های غیر مزاحم شهری در داخل بافت مسکونی شهری می‌توانند خود را با ضوابط به‌خوبی سازگار کنند و در این مناطق مستقر شوند.
ایجاد گره ها و مزاحمت های ترافیکی و بروز مزاحمت های بصری در منظر شهری از انواع آلودگی های مشاغل مزاحم درکلانشهرمشهد است که باید به صورت کارشناسی به آن توجه کرد و البته یک شبه هم نمی توان آن را سر و سامان داد
طیرانی ابراز می‌کند: بسیاری از این مشاغل موردنیاز شهروندان هستند و حتی می‌توانند در قالب مساحت‌های پنج هزار متری در داخل بافت شهری ساماندهی شوند.
وی تأکید می‌کند: در ساماندهی مشاغل باید تمامی ضوابط و در همه عرصه‌های زیست‌محیطی، ترافیکی، حفظ مناظر شهری و ایجاد مسیرهای دسترسی مناسب رعایت شود.
این کارشناس مدیریت و برنامه‌نویسی شهری اذعان می‌کند: این نوع ساماندهی نه‌تنها مانع کسب‌وکار نیست بلکه تجمیع مشاغل در قالب یک مجتمع به رونق کسب‌وکار آن‌ها نیز منجر می‌شود.
این کارشناس شهری می‌گوید: وقتی صحبت مشاغل مزاحم می‌شود بی‌اختیار ذهن مردم به سمت صافکاری‌ها و مصالح‌فروشان و دیگر صنوف پرسروصدا می‌رود اما وقتی شما در یک منطقه شلوغ و پرازدحام شاهد تجمع بسیاری از مغازه‌های عمده‌فروشی مانند چهارراه مطهری در مشهد هستید باوجوداینکه این صنف مزاحم تلقی نمی‌شود اما به دلیل ترافیک و اثرات زیست‌محیطی که ایجاد کرده به‌نوعی مزاحمت است و باید ساماندهی شود.
وی تاکید می کند: ایجاد گره‌ها و مزاحمت های ترافیکی و بروز مزاحمت های بصری در منظر شهری از انواع آلودگی‌های مشاغل مزاحم در این کلانشهر است که باید به صورت کارشناسی به آن توجه کرد و البته یک شبه هم نمی توان آن را سر و سامان داد.
این کارشناس جغرافیای شهری می‌گوید: البته یکی از مشکلات ما این بوده که بسیاری از اصناف را وادار به خروج از شهرکردیم درحالی‌که زیرساخت‌های آن مهیا نبوده و لذا طبیعی است که اصناف هم در برابر این واژه و خروج از شهر حساس شدند.
نظر شما