رامین رحمتی؛ بازار: نمی‌دانم آیا این سؤال برای شما تاکنون پیش‌آمده که چرا با وجود این همه سازمان‌های عریض و طویل مانند تعزیرات، برنامه بودجه، بانک مرکزی و یا اقتصاد و دارایی و دستگاه‌های نظارتی دیگر چرا وضعیت اقتصاد این‌چنین است و تورم کوتاه نمی‌آید؟
ما در حال حاضر کالا به‌اندازه کافی در بازار کالا موجود داریم و خوشبختانه سازمان‌هایی هم مانند سازمان حمایت از مصرف‌کننده تشکیل دادیم اما چرا قیمت هیچ جنسی ثابت نیست دقیقا سؤالی است که در ذهن تمامی مردم شکل‌گرفته و البته بدون پاسخ مانده است.
درحالی‌که بسیاری از دولتمردان بر این باور بودند که واردات کالا و خرید با دلار ۴۲۰۰ تومانی می‌تواند قیمت‌ها را متعادل نگاه دارد اما در عمل مشاهده کردید که این ارز پاشی‌ها هم نتیجه‌ای نداد و حتی شرایط بدتر شد.
به‌رغم وجود تورم دورقمی در ایران، میانگین تورم کشورهای درحال‌توسعه و نوظهور، تک‌رقمی بوده است و در دنیا ۹کشور از تورم دورقمی رنج می‌برند که متأسفانه ایران نیز یکی از آن‌هاست.
در حال حاضر مهم‌ترین مطالبه عمومی جامعه به‌ویژه خواسته خانوارها و فعالان اقتصادی تک‌رقمی شدن همین نرخ تورم است و این خواسته جزو بدیهی‌ترین و ابتدایی‌ترین مطالبات و درعین‌حال مهم‌ترین مسئله اقتصادی کشور است.
مشکل تورم با افزایش حقوق حل نمی‌شود
حتماً شما هم این جمله را شنیدید «تورم مانند مالیاتی است که از جیب و سفره فقرا کم می‌کند و به جیب و سفره ثروتمندان می‌افزاید.»
این حقیقت است که در زمان افزایش تورم افراد با درآمدهای ثابت مانند حقوق‌بگیران شاغل و بازنشسته، صاحبان سپرده‌های بانکی و سهام، فقیرتر و افراد با درآمدهای متغیر ثروتمندتر می‌شوند و لذا این اتفاق موجب می‌شود تا افراد سرمایه نقدی خود را کاهش و در عوض سهم کالا و اموال غیر نقدی خود را افزایش دهند .
مردم عادی بر این باورند که اگر حقوق آن‌ها متناسب با تورم افزایش یابد مشکلی نخواهند داشت وزندگی آن‌ها برمدار خوش‌بختی خواهد چرخید اما واقعیت این‌گونه نیست.
واقعیت این است که حتی اگر دولت سطح حقوق و درآمدها را هم افزایش بدهد تا زمانی که این افزایش و این پول از محل ارزش‌افزوده و از محل رشد اقتصادی و به‌اصطلاح از بازار حقیقی اقتصاد تأمین نشود بازهم تورم را تشدید می‌کند .
محدودیت‌های ناشی از تحریم موجب شده تا امکان فروش نفت و یا صادرات محدودی داشته باشیم لذا این موضوع هرساله موجب شده تا ما با کسری بودجه‌ای بیش از ۵۰ درصد مواجه شویم و لذا این موضوع موجب می‌شود تا ما به بحران اقتصادی یا تورم مزمن دچار شویم.
متأسفانه دولت همیشه کسری را با استقراض از بانک مرکزی و سیستم بانکی و انتشار اسکناس و به حراج گذاشتن ذخایر و پشتوانه‌های پولی تأمین کرده است و لذا حالا نقدینگی به حجمی رسیده که آثار تخریبی بیشتری در سطح عمومی و به‌ویژه برای اقشار آسیب‌پذیر داشته است.
رشد نقدینگی عمدتاً از کسری بودجه دولت به‌واسطه سیاست‌های انبساطی ناشی می‌گردد و باعث افزایش تقاضا در مقابل کمبود عرضه است که این خود افزایش تورم را به دنبال خواهد داشت و لذا وابستگی شدید بودجه کشور به درآمدهای نفتی که خود با نوسانات متعدد روبروست عاملی است برای افزایش تورم!
افزایش هزینه‌های تولید چه به لحاظ پائین بودن بهره‌وری و چه به لحاظ مقیاس تولید و چه به لحاظ سایر عوامل افزایش‌دهنده هزینه‌های تولید، افزایش تورم را به دنبال خواهد داشت.
اگرچه بالا بودن نرخ تسهیلات جذابیت برای سپرده‌گذاری خواهد داشت ولی برای تولیدکنندگان که از این تسهیلات استفاده می‌کنند افزایش هزینه تولید و درنتیجه افزایش تورم را به دنبال خواهد داشت .
راه‌های پیشگیری از تورم
به نظر این حقیر انضباط مالی مهم‌ترین اصلی است که باید در دستور کار دولت سیزدهم قرار گیرد تا نقدینگی را بتواند کنترل و مدیریت کند.
کاهش هزینه‌های دولت و افزایش بهره‌وری بسیار مهم و نقش‌آفرین است و دولت سیزدهم باید تمام تلاش خود را برای کاهش وابستگی بودجه به درآمدهای نفت به کار گیرد.
کاهش وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی و استفاده صحیح از درآمدهای نفتی راهی است که ما ناگزیریم برگزینیم تا بتوانیم از التهابات و نوسانات درآمدهای ارزی برافزایش تورم بکاهیم.
ما مشکلمان این است که به ازای تولید نقدینگی که توسط بانک‌ها و یا به دلیل استقراض دولت از بانک مرکزی انجام می‌شود، سرمایه‌گذاری و تولید شکل نمی‌دهیم.
نقدینگی به‌خودی‌خود چیزی بدی نیست زیرا می‌تواند باعث چرخش چرخ اقتصاد و رونق تولید شود اما به شرطی که به‌اندازه‌ای که نقدینگی داریم به همان اندازه رشد تولید داشته باشیم.
در پایان ضروری است بر این موضوع تأکید کرد تا زمانی که تولید به معنای واقعی برمدار توسعه قرار نگرفته و امکان رقابت با سایر کشورها در تولید محصولات فراهم نشود و از این بابت درآمد ارزی وصل نکنیم لذا هیچ امیدی به مهار تورم نخواهیم داشت و این در هر دولت مصداق دارد و منحصر به دولت خاصی نمی‌شود.
نظر شما