مهران ابراهیمیان؛ بازار: در بخش نخست مصاحبه با دکترسحر بنکدار پور دبیر کل مجمع شرکت های دانش بنیان در باره مشکلات شرکت های دانش بنیان و محدودیت های دولتی در حمایت از این شرکت ها سخن گفت شد. همچنین بروکراسی اداری را در مقابل تسهیل گری های کشورهای شکارچی نخبگان عاملی برای افزایش خروج متخصصان و نخبگان به ویژه برنامه نویسان مطرح شد و در بخش دوم و پایانی گفتگو به نقش قوانین بازدارنده و دور از تحولات جهانی در بی انگیزگی استارتاپ ها و باید هایی برای تشکل های بخش خصوصی می پردازیم که مشروح آن را می خوانید:
*تحولاتی در دو ماه اخیر اتفاق افتاد مبنی بر این که بازار شرکت های دانش بنیان به ویژه در فضای مجازی طراحانش به این نتیجه رسیدند که فقط قرار است که بازاریابی در منطقه خود ایران شود؟ آیا این تغییر درست است یا ممکن است برداشت اشتباهی باشد که شرکت ها بنا دارند به خارج از کشور بروند؟
جلسات بسیاری با طراحان قوانین جدید برگزار نمودیم اما این روح کنترل گری در طرح وجود دارد. هنگامی که عنوان می کنند که نرم افزارهای خارجی باید اینجا نماینده داشته باشد تا بتوانند کار خود را انجام دهند اما این مهم به واسطه تحریم انجام شدنی نیست و هیچ یک از این اپلیکیشن ها نمی توانند در داخل ایران نماینده داشته باشد. بنابراین این ها در بازه زمانی که در طرح نوشته شده در مدت بسیار کمی شرکت های بومی جایگزین آن ها می شوند که آن ها را نیز دولت تعیین می کند ولی محدودیت خدمات با توجه به زیر ساخت ها وجود خواهد داشت.
البته در این که باید بومی سازی شود و شرکت های داخلی این کار را انجام دهند شکی نیست اما این که درها را ببندیم و بگوییم اپلیکیشن های خارجی نباید فعالیت کنند و فقط با اپلیکیشن های داخلی که دولت مشخص می کند، این کار انجام شود با وجود شرایط اقتصادی اکنون که بودجه ای هم نداریم به نظر من به جز رانت و فساد چیز دیگری به دنبال ندارد.
اگر قرار باشد این اپلیکیشن ها کار نکنند، عملا ارتباط ما با دنیای خارج محدود شده و انجام پذیر نیست. اگر بخواهیم در داخل تولید کنیم خب کار عاقلانه ای بنظر نمی رسد چرا که از تمامی عرصه ها باز خواهیم ماند و باید بدانیم در دنیا علم تا کجا پیش رفته و از آن جا به بعد به آن چیزی اضافه کنیم. اما با این طرح عملا این اتفاق نمی افتد. هنگامی که اپلیکیشن‌های خارجی نتوانند در ایران نمایندگی داشته باشند در فاصله کمی بسته میشوند و به دولت واگذار می شوند که دولت باید برای بومی سازی آن ها بودجه را مشخص کند و در عرض چهار ماه شرکتی را با پلتفرم بومی بیاورد که عملا پهنای باند اپلیکیشن های خارجی یا کم می شود یا بسته می شود.
*در شرایط کنونی در کشورهای همسایه چه کاری انجام می دهند؟ مجمع بررسی هایی انجام داده تا گزارش هایی را به دولت یا قوه مقننه ارایه کند تا به تصمیم گیری های هوشمندانه منجر شود؟
رییس هیات مدیره مجمع تشکل های دانش بیان آقای کلاهی هستند که هرجایی که بتوانند خیلی خوب حمایت کردند و هم در معاونت کرسی دارند. بخش هایی که نظر ما را جویا شوند نظرمان را می گوییم و آن تحقیقات انجام شده را منتشر می کنیم و به نهادهای مرتبط ازجمله مجلس، دولت، قوه قضاییه ارسال می کنیم اما این که تا چه میزان از این نظر ها حمایت می شود و جنبه اجرایی پیدا می کند، باید منتظر آن باشیم.
حمایت از شرکت های فناور، نوآور و دانش بنیان باید با سازوکار درست و با ایجاد فضای رقابت باشد که شرکت ها بتوانند با یکدیگر رقابت کنند و کیفیت محصولات را بالا برده و روی قیمت رقابت کنند نه صرفا حمایتی که بگویند که در ایران یک محصولی را تولید کرده و فقط تو می توانی کار را انجام دهی
*انتظار مجمع تشکل های دانش بیان از دولت جدیدو اولویت های که باید در نظر گرفته شود، چیست؟
حمایت از شرکت های فناور، نوآور و دانش بنیان باید با سازوکار درست و با ایجاد فضای رقابت باشد که شرکت ها بتوانند با یکدیگر رقابت کنند و کیفیت محصولات را بالا برده و روی قیمت رقابت کنند نه صرفا حمایتی که بگویند که در ایران یک محصولی را تولید کرده و فقط تو می توانی کار را انجام دهی. حمایت ها می تواند به صورت مختلف باشد، از این شرکت ها، تیم ها و نخبگان آن ها که ایده ای را می پرورانند تا محصولی را آماده کنند، حمایت کنند تا به حضور در ایران دلگرم شوند.
اما مهم ترین دغدغه انجام و عمل به قانون بهبود محیط کسب و کار مصوب مجلس در سال ۹۰ است که اگر دولتمردان و رگولاتور ها تصمیم یا قانونی را وضع کنند با بخش خصوصی مشورت کنند و در تدوین استانداردها، قوانین با کمیسیون اتاق بازارکانی، تشکل ها مشورت کنند.
*چگونه شرکت های دانش بنیان ایرانی را در سایر کشور ها می شناسند و آن ها را شناسایی می کنند اما در ایران چنین اتفاقی نمی افتد؟
در ایران نیز کارهایی در دست انجام است و کار مراکزی مانند نوآوری و شتاب دهنده ها نیز به گونه ای است که این افراد را شناسایی می کنندیا تیم ها این مراکز را پیدا می کنند.
معاونت علمی ریاست جمهوری از طریق مراکز شتاب دهنده و نوآوری حمایت می کند و بحث های مالی وجود دارد که این ها محصول خود را بلوغ دهند و بروکرها نیز به آن ها برای ورود به بازار کسب و کار کمک می کنند اما این حمایت ها همچنان اندک است. این مراکز در دانشگاه ها مستقر هستند و دانشجویان می توانند به آن ها مراجعه کرده و ایده های خود را مطرح سازند و آن ها نیز زمینه سرمایه گذاری را فراهم سازند. اکنون فضا بهتر است و جای کار بیشتری نیز وجود دارد.
اتاق بازرگانی هم نیاز به تغییر دارد و یکی دوسال است که خوشبختانه این کار در حال انجام است به طوری که اتاق بازرگانی تهران با وجود کمیسیون اقتصاد دیجیتال خوب کار می کنند و ایجاد مرکز نوآوری این ادبیات را وارد کسب و کار کرده که بتواند کمک کند
*در کشور امارات، اتاق بازرگانی دبی دو بخش آن به اقتصاد دیجیتال و دانش بنیان را متحول می کند. با این ساختاری که برای دولت ایراد گرفتیم و چینشی که برای تشکل های بخش خصوصی وجود دارد، آیا بخش خصوصی جوابگوی این تحولات هستند؟
اتاق بازرگانی هم نیاز به تغییر دارد و یکی دوسال است که خوشبختانه این کار در حال انجام است به طوری که اتاق بازرگانی تهران با وجود کمیسیون اقتصاد دیجیتال خوب کار می کنند و ایجاد مرکز نوآوری این ادبیات را وارد کسب و کار کرده که بتواند کمک کند. در اتاق بازرگانی ایران هم کمیسیون کسب و کار دانش بنیان اتاق ایران این کار را انجام می دهد و مرکز نوآوری و شتاب دهی صادرات ایجاد شده است تا به تیم ها، شرکت ها و استارتاپ ها کمک کند تا بتوان محصول آن ها را صادرکند.
حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال و پلتفورم های مجازی موجب شد که رگولاتور ها مشاهده کنند که در این فضا قانونی وجود ندارد و باید یک سری قانون بوجود آورند و اگر بخواهیم این شتاب کماکان ادامه داشته باشد، نباید محدود کنیم
*با توجه به کرونا احتمال می رفت رشدی در شرکت های دانش بیان مشاهده شود و رشد انفجاری در کاربران و حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال و ایجاد شغل های که به دلیل کرونا ازدست رفته بود را مشاهده نمودیم. با این اوصاف ادامه این روند را چگونه ارزیابی می کنید و چه ابزاری نیاز است که همانند شتابی که در زمان کرونا اتفاق افتاد، برای پساکرونا اتفاق افتد؟
حرکت به سمت اقتصاد دیجیتال و پلتفورم های مجازی موجب شد که رگولاتور ها مشاهده کنند که در این فضا قانونی وجود ندارد و باید یک سری قانون بوجود آورند و اگر بخواهیم این شتاب کماکان ادامه داشته باشد، نباید محدود کنیم زیرا محدود کردن باعث توقف می شود و به طور ناگهانی وقفه ای را شاهد خواهیم بود و اگر قرار به اجرای این قوانین باشد به طور قطع با مشکل مواجه خواهیم شد.
امیدواریم در دولت جدید حمایت از شرکت های فناور، نوآور و دانش بنیان را شاهد باشیم و از مهاجرت نخبگان کاسته شود و قوانینی تصویب و اجرا شود که به توسعه این شرکت ها در ایران کمک کند نه برگشت آن ها به عقب.
* در ارتباط با فعالیت مجمع تشکل های دانش بنیان توضیح بفرمایید
این مجمع زیرمجموعه اتاق بازرگانی ایران است همانطور که می‌دانیم ساختار اتاق بازرگانی ایران به گونه ای است که از ۲۰۰ تشکل ملی تشکیل شده است که هر یک در حوزه خود به طور تخصصی مشغول به فعالیت هستند، شرکت های فعال در آن نیز عضو تشکلشان نیز هستند.
تعدادی از تشکل ها در اتاق بازرگانی، تشکل های بالادستی محسوب می شوند و مجمع تشکل های دانش بنیان یکی از ۱۲تشکل بالادستی به حساب می آید که در کنار فدراسیون های دیگر کار می کند و هدف آن خدمت رسانی به شرکت های دانش بنیان در حوزه های مختلف است.
*چرا این تشکل مجمع دانش بیان نام گرفته است؟
تشکل ها همانند اتحادیه ها، انجمن ها، سندیکا ها بر اساس سال تاسیس دسته بندی میشوند به طوری که قدیمی تر ها اتحادیه و آن هایی که پس از آن تأسیس شدند، نام سندیکا را برای آن انتخاب کردند و اخیر نیز تشکل ها به نام انجمن ثبت می شوند، تشکل های بالادستی نیز به همین منوال است به طوری که ابتدا به ساکن در صورت ثبت به نام فدراسیون بودند و اکنون به نام مجمع هستند.
زیر مجموعه مجمع تشکل های دانش بنیان، شامل تشکل هایی است که حداکثر اعضای آن را شرکت های دانش بنیان تشکیل می دهد. شرکت نمی تواند عضو مجمع باشد اما برای تشکل ها این امکان فراهم است و می توانند به عضویت این مجمع درآیند و شرکت ها نیز از طریق تشکل های خود می توانند از خدمات ما استفاده کنند.
*مجمع عملا چه کاری انجام می دهد؟
تشکل ها تسهیل گری را برای شرکت ها انجام می دهندیعنی اگر با پرسشی در مواجه با دولت روبرو هستند و در حوزه دانش بنیان با معاونت علمی و فناوری با مشکلی مواجه می شوند به ما درخواست می زنند و با توجه به عضویت ما در اتاق بازرگانی مشکلات آن ها را پیگیری می کنیم.
برای آن ها خدماتی در قالب مشاوره کسب کار، مشاوره حقوقی، قراردادهای بین اللمللی ارایه می شود و اگر به دنبال سرمایه گذار باشند در حوزه مشاوره کسب و کار راهنمایی می شوند و آموزش هایی که دوره آموزشی، مدیریتی، مالیاتی برای آن ها رایگان است و بنا به درخواست آنها نسبت به برگزاری هر دوره‌ای ازطریق تشکل های خودشان برای آنها دوره برگزار می شود.
شما دبیر سندیکای شرکت های رادیویی نیز هستند، از آخرین وضعیت آن صحبت کنید
آنجا نیز همانند سایر بخش ها شرکت ها کار خود را انجام می دهند و در سندیکا ۹۰عضو وجود دارد که شرکت هایی هستند که تولید کننده و وارد کننده هستند. آنجا نیز مشکلات خود را دارد اما شرکت ها با تمام توان کار خود را انجام می دهند و در تلاش هستند در شرایط دشوار اقتصادی و کرونا بتوانند کسب و کار خود را بچرخانند.
نظر شما