بازار؛ گروه بین الملل: سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اخیراً اعلام کرده مذاکرات وین مذاکراتی برای رسیدن به یک متن جدید نیست. مذاکرات وین برای اطمینان از اجرای برجام طابق النعل بالنعل آنچنان که در برجام آمده و مطابق قطعنامه ۲۲۳۱ توسط آمریکاست. آن‌چه در وین تا امروز صورت گرفته اطمینان از این مسیر است که اگر آمریکا به تمامی تعهداتش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ به صورت راستی آزمایی شده برگردد، قطعا جمهوری اسلامی ایران موافقت خواهد کرد که آمریکا در اتاق و میز برجام بنشیند و ایران هم اقدامات جبرانی خودش را متوقف خواهد کرد و مطابق برجام تعهدات خود را انجام خواهد داد.
خطیب‌زاده تصریح کرده بود: این گفت‌وگوها بیش از این‌که گفت‌وگوهایی منتهی به یک متن جدید باشد، گفت‌وگوهای تکنیکی است که با جزییات فرابخشی با حضور برخی جهات مرتبط در مذاکرات وین انجام شده است و از این پس هم نیز همین طور خواهد بود و به صورت اجماع حاکمیتی پیش خواهد رفت. این‌که پیشانی آن وزارت خارجه و یا جای دیگر باشد، تصمیمی است که طی روزهای آتی اعلام خواهد شد. مهم این است که تاکنون و پس از آن به صورت اجماعی و با تصمیم ملی کارها جلو خواهد رفت.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «جفری کارلینر» استاد دانشگاه بوستون آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*«سعید خطیب زاده» سخنگوی وزارت خارجه ایران اخیرا به طور ضمنی اعلام کرد ممکن است در دولت ابراهیم رئیسی، متولی مذاکرات هسته ای وزارت خارجه نباشد و احتمالا شورای عالی امنیت ملی ایران مذاکرات را به پیش ببرد. این موضوع چه آثاری بر مذاکرات وین خواهد داشت؟
نهادهای وزارت امور خارجه و شورای امنیت ملی زیر نظر مستقیم رهبر ایران اداره می شوند و به نظر من موضع ایران در این صورت تغییر چندانی نخواهد داشت اما روند مذاکرات تسهیل خواهد شد.
*سعید خطیب زاده همچنین اعلام کرده است «ایران در مذاکرات وین براساس تصمیم نظام و تصمیم حاکمیتی مذاکره کرد. در ایران تغییر دولت صورت گرفته و طبیعی است تغییراتی انجام شود اما این بدان معنا نیست که تصمیم حاکمیتی ایران تغییر کند.» آیا این به معنای عدم تغییر در سیاست ایران در خصوص تداوم مذاکرات وین ارزیابی می شود؟
بله. سیاست کلی در ایران با تغییر دولت تغییر نخواهد کرد همانطور که در امریکا و سایر کشورها شاهد هستیم. با تغییر دولت اعضاء تیم مذاکره کننده فقط تغییر می کند و شاهد تغییرات جزئی خواهیم بود.
*سعید خطیب زاده همچنین گفته است «همه طرف‌ها در برجام باید به دقت توجه کنند که روزهای آتی روزهای بسیار مهمی است در نحوه صحبت‌ها و ارائه مواضع و موضع گیری‌هایشان و تلاش‌هایی که انجام می‌دهند دقت کنند. هر اقدامی که سازنده نباشد، قطعا مضر گفت‌وگوها در وین است. جمهوری اسلامی ایران مطابق رفتار طرف‌های مقابل تصمیم خود را اتخاذ خواهد کرد. آن‌چه الان مهم است این است که با همکاری ۱+۴ با ایران دور بعدی گفت‌وگوها در وین را از سر بگیریم.» به نظر می رسد سخنان وی اشاره به نشست آتی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی دارد. آیا به نظر شما، شورای حکام آژانس در نشست آتی جانب احتیاط را رعایت خواهد کرد یا برای فشار به ایران ممکن است قطعنامه صادر کند؟
دقیقا مشخص نیست شورای حکام آژانس انرژی اتمی چه اقدامی انجام خواهد داد. همیشه شاهد بوده ایم که این نهاد بین المللی تحت تاثیر ایالات متحده امریکا و متحدانش بوده است. باید منتظر تصمیم مهم آژانس درباره ایران باشیم. قطعا اتحادیه اروپا نقش مهمی در مذاکرات پیش رو خواهد داشت.
*اخیرا نخست وزیر اسرائیل با «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا دیدار کرد و در خصوص «طرح جایگزین» برجام به توفق رسیدند. این اقدام در حالی است که دولت رئیسی در ایران به قدرت رسیده، حاوی چه پیامی است؟
اسرائیل همواره نگران اتخاذ تصمیم در مورد برجام بوده است. نخست وزیر اسرائیل اخیرا با بایدن دیدار داشته و در مورد این موضوع مهم بین المللی گفتگو کرده اند. انجام این دیدار در این زمان نشان از اتحاد اسرائیل و امریکا و موضع مشترک آنها علیه تهران دارد.
*«رابرت مالی» اخیرا «دان شاپیرو» سفیر سابق آمریکا در اسرائیل را به تیم مذاکره کننده هسته ای با ایران اضافه کرده است. دلیل این موضوع چیست و آیا تغییری در رویکرد آمریکا در خصوص برجام ایجاد خواهد شد؟
دوستی بین «دان شاپیرو» تونی بلینکن آشکار است. اما انتخاب دان شاپیرو بر موضع آمریکا در مورد برجام تغییری ایجاد نمی کند هرچند بایدن بارها نشان داده خواهان تقویت روابط خود با اسرائیل و ارتقای نقش آن در منطقه خاورمیانه است.
نظر شما