بازار؛ گروه بین الملل: آمریکا در صد و پنجاه سال گذشته، قدرت برتر جهان بوده است. جنگ جهانی دوم در ۱۹۴۵، جایگاه آمریکا را چنان در جهان تثبیت کرد که اقتصاد آمریکا به تنهایی حدود نیمی از اقتصاد کل جهان شد. پس از آنکه آمریکا در جنگ سرد هم پیروز مطلق میدان شد (۱۹۸۹) و شوروی فروپاشید، این کشور خود را ناظم نظم نوین جهانی تلقی کرد و در جهانی تک قطبی به مداخله و ماجراجویی پرداخت.
در دوران ترامپ شکاف بین آمریکا و جامعه جهانی به شدت گسترش یافت و آمریکا از بسیاری از نهادها و کنوانسیون‌های بین‌المللی خارج شد. در عوض چین شریک اول تجاری حدود ۱۵۰ کشور جهان شد و جایگاه خود در جامعه جهانی را تثبیت کرد.
هم اکنون چین پیشتاز جهانی شدن و آمریکا پسماند آن است. جهان در یک بزنگاه تاریخی مهمی قرار گرفته، جایگاه آمریکا و نه فقط اقتصاد آن در حال افول است و اقتصاد چین در کمتر از یک دهه از اقتصاد آمریکا پیشی می‌گیرد و اقتدار ایالات متحده به رتبه دوم جهانی سقوط می‌کند.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «پروفسور رابرت اسمیت» استاد دانشگاه سانفرانسیسکو آمریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین ایالات متحده در یک سخنرانی در سال ۲۰۰۰ اظهار داشت: «چین با پیوستن به WTO فقط با واردات بیشتر محصولات امریکا موافقت نمی‌کند بلکه وارد کردن یکی از ارزشهای لیبرالی یعنی آزادی اقتصادی را هم می‌پذیرد» ارزیابی این سخنان در حال حاضر چیست؟ یعنی دولت آمریکا کماکان باید برای حفظ ارزشهای لیبرال در حوزه اقتصاد تلاش کند؟
در سال ۲۰۰۰ که چین به سازمان تجارت جهانی پیوست؛ محصولات بیشتری از آمریکا وارد نموده و به مرور زمان محصولات زیادی نیز به آمریکا صادر نموده است. چین در سازمان تجارت جهانی، اصول لیبرالیسم مانند آزادی اقتصادی و تجاری را پذیرفته و خلاف آن عمل نمی کند. بله امریکا همواره بر حفظ ارزشهای لیبرالیسم تاکید می کند.
*بر اساس برخی اخبار آمریکا در صدد تغییر در اصول تجارت آزاد مندرج در سازمان تجارت جهانی است تا چین نتواند از مزایای آن استفاده کند. این موضوع چه آثاری بر ارزشهای لیبرال در خصوص تجارت آزاد خواهد داشت؟
اصل تجارت آزاد اصل زیربنایی سازمان تجارت جهانی بوده و آمریکا نمی خواهد و نمی تواند این اصل را تغییر دهد.
*«جوزف نای» نظریه پرداز معروف آمریکایی بر حفظ برتری و رهبری امریکا در زمینه فناوری تأکید دارد و در مقاله ای می گوید: «آمریکا همچنین در فناوری های کلیدی پیشتاز بوده و دانشگاه های تحقیقاتی آمریکا بر رتبه بندی آموزش عالی غالب هستند. در همان زمان، چین سرمایه گذاری زیادی در زمینه تحقیق و توسعه می کند و اکنون در برخی زمینه ها به خوبی رقابت می کند و هدف خود را تعیین کرده که تا سال ۲۰۳۰ پیشرو در زمینه هوش مصنوعی باشد.» اهمیت فناوری برای آمریکا در حفظ رهبری جهان چیست و چرا نظریه پردازانی چون «نای» به دولت آمریکا برای حفظ برتری در این زمینه هشدار می دهند؟
نظریه پرازان مهم از جمله «جوزف نای» بر رابطه فناوری و رهبری جهان تاکید می کنند زیرا در دنیای کنونی فناوری باعث برتری کشوری بر کشور دیگر است. امریکا به عنوان یکی از بزرگترین قدرتهای جهان نمی تواند این منبع قدرت مهم را نادیده بگیرد.
*بخش زیادی از پیشرفت‌های تکنولوژیکی چین به واسطه یک ارتش به شدت نوآور و بخوبی تأمین مالی شده که مقادیر عظیمی در صنایع جدید به سرعت در حال رشد چین سرمایه‌گذاری کرده، بدست آمده است. البته این اقدام ارتش چین بسیار شبیه نقش مخارج دفاعی و اطلاعاتی ایالات متحده در توسعه دره سیلیکون است. در واقع این موضوع این ایده که سیستم تک حزبی قادر به ایجاد توسعه اقتصادی نیست را زیر سوال می برد. ازیابی شما چیست؟
نقش ارتش چین در توسعه تکنولوژی چین را نمی توان ناچیز دانست. باید گفت دولت پکن از طریق سرقت مالکیت معنوی نیز قدرت فناوری و تکنولوژی خود را توسعه داده است. همچنین باید به نقش تلاش و پشتکار مهندسین و سیاست های دولت پکن در این زمینه اشاره نمود.
نظر شما