بازار؛ گروه بین الملل: آمریکا در صد و پنجاه سال گذشته، قدرت برتر جهان بوده است. جنگ جهانی دوم در ۱۹۴۵، جایگاه آمریکا را چنان در جهان تثبیت کرد که اقتصاد آمریکا به تنهایی حدود نیمی از اقتصاد کل جهان شد.
پس از آنکه آمریکا در جنگ سرد هم پیروز مطلق میدان شد (۱۹۸۹) و شوروی فروپاشید، این کشور خود را ناظم نظم نوین جهانی تلقی کرد و در جهانی تک قطبی به مداخله و ماجراجویی پرداخت.
در دوران ترامپ شکاف بین آمریکا و جامعه جهانی به شدت گسترش یافت و آمریکا از بسیاری از نهادها و کنوانسیون‌های بین‌المللی خارج شد. در عوض چین شریک اول تجاری حدود ۱۵۰ کشور جهان شد و جایگاه خود در جامعه جهانی را تثبیت کرد.
هم اکنون چین پیشتاز جهانی شدن و آمریکا پسماند آن است. جهان در یک بزنگاه تاریخی مهمی قرار گرفته، جایگاه آمریکا و نه فقط اقتصاد آن در حال افول است و اقتصاد چین در کمتر از یک دهه از اقتصاد آمریکا پیشی می‌گیرد و اقتدار ایالات متحده به رتبه دوم جهانی سقوط می‌کند.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «رابرت شاپیرو» استاد دانشگاه کلمبیا امریکا تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*بیل کلینتون رئیس جمهور پیشین ایالات متحده در یک سخنرانی در سال ۲۰۰۰ اظهار داشت: «چین با پیوستن به WTO فقط با واردات بیشتر محصولات امریکا موافقت نمی‌کند بلکه وارد کردن یکی از ارزشهای لیبرالی یعنی آزادی اقتصادی را هم می‌پذیرد» ارزیابی این سخنان در حال حاضر چیست؟ یعنی دولت آمریکا کماکان باید برای حفظ ارزشهای لیبرال در حوزه اقتصاد تلاش کند؟
آزادی اقتصادی و تجاری در سطح بین الملل به عنوان یکی از ارزشهای لیبرال پذیرفته شده است و امریکا به عنوان رهبر لیبرالیسم اقتصادی به ارزشهای این مکتب توجه خاص داشته و همیشه و در هر شرایط جهت حفظ آنها تلاش خواهد کرد.
*بر اساس برخی اخبار آمریکا در صدد تغییر در اصول تجارت آزاد مندرج در سازمان تجارت جهانی است تا چین نتواند از مزایای آن استفاده کند. این موضوع چه آثاری بر ارزشهای لیبرال در خصوص تجارت آزاد خواهد داشت؟
ایالات متحده امریکا به تنهایی نمی تواند اصول تجارت آزاد سازمان تجارت جهانی را تغییر دهد. به علاوه سازمان تجارت جهانی بر اساس اصول لیبرالیسم بوده و بعید می دانم امریکا خواهان تغییر آنها باشد.
*در چین اپلیکیشن‌های عمومی گسترش زیادی یافته اند و مردم چین کمپانی‌های چینی نظیر علی‌بابا، هواوی و تیک‌تاک را عامل افتخار ملی می‌بینند. بر اساس این افتخار ملی، مردم چین نوعی تعصب به استفاده تکنولوژی چینی نیز خواهند داشت. ارزیابی شما چیست؟
هر کشوری به افتخارات ملی خود می بالد. نرم افزارهای ذکر شده جزء بهترین نرم افزارها و اپلیکیشن های عمومی در جهان بوده و خدمات گسترده ای ارائه می دهند. مردم چین به دلیل سیستم حاکم بر آنها از حس ملی گرایی خوبی برخوردار هستند.
*«جوزف نای» نظریه پرداز معروف آمریکایی بر حفظ برتری و رهبری امریکا در زمینه فناوری تأکید دارد و در مقاله ای می گوید: «آمریکا همچنین در فناوری های کلیدی پیشتاز بوده و دانشگاه های تحقیقاتی آمریکا بر رتبه بندی آموزش عالی غالب هستند. در همان زمان، چین سرمایه گذاری زیادی در زمینه تحقیق و توسعه می کند و اکنون در برخی زمینه ها به خوبی رقابت می کند و هدف خود را تعیین کرده که تا سال ۲۰۳۰ پیشرو در زمینه هوش مصنوعی باشد.» اهمیت فناوری برای آمریکا در حفظ رهبری جهان چیست و چرا نظریه پردازانی چون «نای» به دولت آمریکا برای حفظ برتری در این زمینه هشدار می دهند؟
برتری امریکا در زمینه فناوری و کمک به رهبری جهان توسط آن یکی از مهمترین مزیت های آمریکایی است که باید به دلایل اقتصادی و همچنین دلایل امنیت ملی از آن محافظت کند. بنابراین رقابت با چین در مورد این موضوع برای سیساستمداران آمریکایی بسیار مهم است.
*بخش زیادی از پیشرفت‌های تکنولوژیکی چین به واسطه یک ارتش به شدت نوآور و بخوبی تأمین مالی شده که مقادیر عظیمی در صنایع جدید به سرعت در حال رشد چین سرمایه‌گذاری کرده، بدست آمده است. البته این اقدام ارتش چین بسیار شبیه نقش مخارج دفاعی و اطلاعاتی ایالات متحده در توسعه دره سیلیکون است. در واقع این موضوع این ایده که سیستم تک حزبی قادر به ایجاد توسعه اقتصادی نیست را زیر سوال می برد. ازیابی شما چیست؟
ما قبلاً شاهد قابلیت اقتصادی سیستم غیر دموکراتیک تک حزبی چین بودیم. چین می تواند منابع را به آنچه که در اولویت قرار می دهد اختصاص دهد. اما باید این نکته را نیز در نظر گرفت: پیشرفت چین تا چه اندازه به استفاده بدون مجوز از فناوری و مالکیت معنوی از کشورهای دیگر مرتبط است؟ ایالات متحده امریکا همواره نگران این موضوع بوده است.
نظر شما