بازار؛ گروه بین الملل: سرمایه گذاری مستقیم خارجی نقشی کلیدی در رشد اقتصادی هر کشور دارد به همین دلیل دولتها سیاستهایی برای جذب سرمایه ها وضع می کنند.
بررسی های انجام شده توسط صندوق توسعه و تجارت سازمان ملل نشان می دهد در سال ۲۰۲۰ میلادی ارزش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در دنیا ۳۵ درصد نسبت به سال قبل از آن تنزل یافت و از ۱.۵ هزار میلیارد دلار در سال ۲۰۱۹ به ۱ هزار میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ رسید.
نکته مهم این گزارش در کاهش بیشتر سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای صنعتی در مقایسه با کشورهای در حال توسعه بود.در این سال سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای صنعتی ۵۸ درصد نسبت به سال قبل از ان تنزل داشت که عامل مهمی در کاهش نرخ رشد اقتصادی در این کشورها بود. از طرف دیگر تاثیر کاهش نرخ سرمایه گذاری خارجی روی اقتصاد این کشورها برای سالهای طولانی هم باقی می ماند و این مساله نگران کننده است.
آنکتاد در ادامه نوشت: «در سال قبل دو سوم کل سرمایه گذاری خارجی انجام شده در دنیا، در کشورهای در حال توسعه انجام شده است و کشورهای اسیایی سهم اعظم این سرمایه را به خود اختصاص داده اند.
ارزش سرمایه گذاری خارجی انجام شده در کشورهای در حال توسعه در سال گذشته برابر با ۶۶۳ میلیارد دلار بود ولی کشورهای صنعتی تنها ۳۱۲ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کردند. در سال گذشته اقتصادهای در حال گذار تنها ۲۴ میلیارد دلار سرمایه گذاری خارجی جذب کردند که ۵۸ درصد کمتر از سال قبل بود.»
آمارهای ارایه شده توسط آنکتاد نشان می دهد از سال ۲۰۰۷ تا کنون ارزش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در کشورهای در حال توسعه افزایش یافته است. در سال ۲۰۰۷ میلادی ۵۰۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی وارد این کشورها شد ولی در جریان بحران مالی سال ۲۰۰۹ ارزش سرمایه های خارجی در این منطقه حدود ۴۸۵ میلیارد دلار تقلیل پیدا کرد.
اما به سرعت این وضعیت تغییر کرد به گونه ای که در سال ۲۰۱۱ کشورهای در حال توسعه توانستند ۵۹۶ میلیارد دلار سرمایه جذب کنند. تا سال ۲۰۱۵ روند ورود سرمایه های خارجی به این کشورها رشد کرد تا اینکه به مرز۷۰۰ میلیارد دلار رسید و این وضعیت با اندکی نوسان تا قبل از همه گیری کرونا ادامه داشت.
در سال ۲۰۲۰ و در سالی که دنیا درگیر بحران کرونا بود و اغلب فعالیتهای اقتصادی تعطیل بود، کشورهای در حال توسعه کاهش معناداری در جذب سرمایه های خارجی تجربه نکردند. این در حالیست که شرایط در کشورهای صنعتی کاملا متفاوت بود.
این کشورها در سال ۲۰۰۷بالغ بر ۱۳۷۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب کرده بودند که در جریان بحران مالی سال ۲۰۰۹ ورود سرمایه های خارجی به این کشورها به کمتر از ۸۰۰ میلیارد دلار رسید و تا سال ۲۰۱۰ در همین شرایط باقی ماند.
در سال ۲۰۱۱ ارزش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این کشورها اندکی افزایش یافت ولی این شرایط موقتی بود و بازهم تا سال ۲۰۱۴ ما شاهد روند نزولی ارزش سرمایه گذاری مستقیم خارجی در این کشورها بودیم تا اینکه بالاخره شرایط تغییر کرد و در سال ۲۰۱۶ این کشورها توانستند۱۴۲۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی را جذب کنند.
اما این روند افزایشی ارزش سرمایه گذاری هم موقتی بود و از آن سال تا کنون ورود سرمایه های خارجی به این کشورها کاهش یافت تا اینکه در سال ۲۰۲۰ به کمترین میزان طی دو دهه اخیر رسید.
نظر شما