طاهره شهابی*؛ بازار: تابستان امسال گرمای هوا درختان باغ های مناطق مختلف کشور به خصوص استان همدان را زودتر از همیشه به خزان فرستاد به گونه ای که در گذر از باغ های همدان زرد شدن برگ درختان به چشم می خورد حال آنکه هنوز تابستان به نیمه راه هم نرسیده است.
تنها کافی است یکی از هزاران کوچه باغ همدان را انتخاب و دقایقی در آن کوچه باغ قدم بزنیم تا تشنگی درختان باغ ها را بیشتر احساس کنیم هرچند در گذر از این مسیر برخی باغ ها وضعیت به نسبت خوبی دارند و هنوز سرسبزی درختان آنها حفظ شده که وقتی علت آن را جویا می شویم به چاه هایی می رسیم که به واسطه آب دهی آنها باغ به مراتب زنده تر است.
منکر لزوم وجود منابع آبی در باغ ها و مزارع کشاورزی نیستیم اما آنجا که در یک منطقه متمرکز باغی سرسبز و باغی دیگر تشنه باشد به طور حتم قضیه مشکوک خواهد بود چراکه اگر بحث از حقابه برای آبیاری باشد باید تمام باغ های یک مسیر وضعیت مشابهی داشته باشند.
یکی از متهمان اصلی بی آبی های امروز همدان حفر چاه های غیرمجازی است که رگ های زمین را می مکند
به هرحال صحبت از چاه های حفر شده در باغ ها و حتی مزارع کشاورزی که به میان می آید خواسته یا ناخواسته ذهن به سمت عبارت مجاز و غیرمجاز منحرف می شود چراکه یکی از متهمان اصلی بی آبی های امروز همدان حفر چاه های غیرمجازی است که رگ های زمین را می مکند ضمن اینکه بارها عنوان شده یکی از دلایل مهم در کاهش سطح آب های زیر زمینی و بیلان منفی دشت های استان، برداشت بی رویه و بی حد و مرز از منابع آب زیر زمینی توسط حفر چاه های غیر مجاز است.
نگاهی به آمار و ارقام منتشر شده پیرامون فعال بودن چاه های غیرمجاز در استان همدان گویای آن است که رقمی افزون بر چهار هزار حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان فعال است هرچند مدیرعامل شرکت آب منطقه ای همدان عنوان کرده در سه ساله گذشته ۱۹۰۹ حلقه چاه غیرمجاز در استان همدان مسدود شده و بااین اقدام از برداشت ۶۵ میلیون مترمکعب منابع آبی جلوگیری شده است.
به گفته منصور ستوده طی چهار ماهه نخست سالجاری نیز ۱۴۰ چاه غیرمجاز در استان همدان مسدود شده که به واسطه این اقدام از برداشت سه میلیون متر مکعبی منابع آبی استان جلوگیری به عمل آمده که همین موضوع نشان می دهد شاید شمار چاه های غیرمجاز بیشتر از رقمی باشد که مسئولان به آن رسیده اند.
این روزها همچنان عده ای از باغداران و کشاورزان برای آبیاری باغ ها و زمین های کشاورزی خود بدون توجه به بحران آب در استان همدان اقدام به حفر چاه می کنند که این موضوع باعث کاهش شدید منابع آبی در استان شده است
این اقدامات در حالی شکل گرفته که این روزها هم همچنان عده ای از باغداران و کشاورزان برای آبیاری باغ ها و زمین های کشاورزی خود بدون توجه به بحران آب در استان همدان اقدام به حفر چاه می کنند که این موضوع باعث کاهش شدید منابع آبی در استان شده است حال آنکه برداشت آب از چاه های غیر مجاز و چاه های مجاز و خشکسالی هایی که در سال های اخیر اتفاق افتاده است باعث شده منابع تجدید پذیر استان همدان کاهش یابد.
آنچه مسلم است با فعالیت چاه ها حال چه مجاز چه غیرمجاز کاهش شدید آب دهی منابع زیرزمینی رقم می خورد که این اتفاق در کنار متکی بودن اکثر فعالیت های کشاورزی و آب آشامیدنی و صنعت به منابع آب زیرزمینی، توسعه پایدار این استان را به چالش می کشد.
شاید بیراه نباشد اگر گفته شود یکی از عللی که سبب شده در جلوگیری از حفر چاه های غیر مجاز موفق نباشیم این است که هنوز باور نداریم کم آبی و خشکسالی وجود دارد حال آنکه آب مایه حیات است و همه موجودات وابسته به آب هستند.
این روزها که استان همدان با بحران کمبود آب مواجه شده برداشت بی رویه آب روز به روز به این مشکل می افزاید بنابراین برای پیشگیری از این موضوع علاوه بر همت مسئولین استانی و تامین اعتبارات، مردم استان نیز باید به این موضوع واقف باشند که حفر چاه غیر مجاز مساوی با نابودی منابع آبی، دشت ها و استان همدان بنابراین برای مقابله با بحران کم آبی به عزم ملی نیاز است و این مهم زمانی تحقق می یابد که تمام بهره برداران منابع آب در حفظ و حراست از این منابع خدادادی فعالانه مشارکت کنند.
در این میان نباید از چشم دور بماند که اهمیت دادن به زندگانی نسل حاضر و نسل های آینده توجه به موضوع حفاظت از منابع آب به ویژه منابع آب زیرزمینی را ضروری کرده تا بدین طریق بتوان این سرمایه ملی را از وضعیت بحرانی نجات داد و از نابودی آن جلوگیری کرد.
*روزنامه نگار
نظر شما