قراردادهای کشف پریمیوم، عاملی برای مصونیت صنایع از نوسانات بازار

وی افزود: در ادامه تلاش صنایع تکمیلی برای تحقق قراردادهای کشف پریمیوم، بورس کالا در اطلاعیه ای اعلام کرد که شنبه هفته آینده ۲۶ تیر ماه برای نخستین بار ۱۵۰۰ تن پی وی سی S۶۵ شرکت پتروشیمی غدیر در قالب قرارداد کشف پریمیوم در بورس کالای ایران عرضه می شود. این موضوع می تواند قدمی موثر در اجرایی کردن این قراردادها باشد که توسعه آن می توانند بخش قابل توجهی از التهابات بازار را مدیریت کند و تولیدکنندگان را از نوسانات لحظه ای بازار مصون دارند.

سید جواد جهرمی در خصوص جزئیات بیشتر این قرارداد،  اظهار کرد: در سال های گذشته همواره فعالانِ صنعت، خواهان ایجاد قراردادهای بلندمدت جهت تامین مواد اولیه بوده اند تا بتوانند از تامین مواد اولیه خود اطمینان حاصل کنند و مانند شرایط فعلی مجبور نباشند هفتگی در خصوص تامین مواد اولیه تصمیم گیری کنند.

جهرمی افزود: قراردادهای بلندمدت در جای جای جهان اجرا می شوند و با توجه به نیازی که به بورس کالا اعلام شد، قراردادهای کشف پریمیوم به عنوان قراردادهای بلندمدت مورد تصویب شورای عالی بورس قرار گرفت. این قراردادها در صنایع پالایشی در چند سال گذشته مورد استفاده قرار گرفته است و با توجه به بررسی هایی که در حوزه محصولات پتروشیمی صورت پذیرفت امیدواریم در این حوزه نیز موفقیت آمیز باشد.

معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران اظهار کرد: در این قراردادها عرضه کننده اقدام به فروش در بازه‌های بلندمدت خواهد کرد که از عرضه های هفتگی آن فروشنده جدا است و خریدارانی که به سررسیدهای بلندمدتی نیاز دارند و از جمله خریدارانی نیستند که با نوسانات بازار، وارد فرایند خرید شوند و با رکود نیز خارج شوند و در عین حال نیاز به تامین مواد اولیه به طور منظم، پایدار و بلندمدت دارند، می توانند وارد جریان این قراردادها شوند.

وی ادامه داد: قراردادهای کشف پریمیوم برای بالادست دستاورد مهمی مانند برنامه ریزی برای تولید را به همراه خواهد داشت و این واحدها می توانند برای شناسایی دقیق نیاز بازار داخل وارد این قراردادها شوند. علاوه بر این تعهدات عرضه، عرضه کنندگان نیز با وجود چنین قراردادهایی به صورت ساده تری قابل برنامه ریزی خواهد بود.

جهرمی همچنین توضیح داد: صنایع پایین دستی نیز با توجه به قراردادهایی که برای فروش دارند و برنامه ریزی تولید کرده اند، می توانند مواد اولیه خود را به صورت بلندمدت خریداری کنند.

وی با بیان این که بازه زمانی این قراردادها می تواند متفاوت باشد، گفت: در حوزه پتروشیمی نیز با بررسی های گسترده ای که صورت گرفت، قرار شد که پی وی سی شروع کننده این قراردادها باشد و این عرضه به عنوان آزمایشی اجرا شود.

حسن قراردادهای پریمیوم نسبت به فروش سلف چیست؟
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران اظهار کرد: حسن این قراردادها نسبت به قرارداد سلف این است که در قراردادهای سلف، خریدار ناچار است که همه پول را پرداخت کند و با توجه به ریسکی که بازار دارد، افزایش قیمت ها می تواند به ضرر عرضه کننده و کاهش قیمت ها به ضرر خریدار خواهد بود.

جهرمی افزود: اما در قراردادهای کشف پریمیوم قیمت در سررسید تحویل مشخص می شود و کسانی وارد این رقابت می شوند که بخواهند در آن زمان سررسید و بازه زمانی مد نظر خود، محصول را تحویل بگیرند. این مساله موجب خواهد شد که تولیدکنندگان واقعی وارد این قراردادها شوند و برای تولیدکننده ای که می خواهد برنامه ریزی بلند مدت انجام دهد، این ابزار می تواند بسیار کارآمد باشد. نکته دیگر این است که حداقل خرید در این عرضه این است که حداقل خرید ۱۰۰ تن است تا شرکت های بزرگ تر وارد این قراردادها شوند.

این مقام مسئول در بورس کالا ادامه داد: موضوع دیگری که قراردادهای کشف پریمیوم را یکی از ضرورت های بازار امروز می سازد، این است که این گونه عرضه ها می توانند به تنظیم بازار نیز در سررسید ها کمک کنند به این صورت که با توجه به فروشی که در سررسید ها صورت گرفته کمبود مواد اولیه از سایر روش ها تامین و عرضه شود.

نحوه تعیین قیمت در قراردادهای پریمیوم چیست؟
جهرمی همچنین در خصوص نحوه قیمت گذاری در قراردادهای پریمیوم گفت: در قراردادهای کشف پریمیوم، قیمت در زمان تحویل مشخص می شود، از این رو کسی که در این قراردادها در جایگاه خریدار است، پیشنهاد پریمیوم خود را برای فرمول قیمتی در روز عرضه ارائه می دهد و در صورت موفقیت در کسب قرارداد، محصول خریداری شده در زمان تحویل با قیمت های پایه به علاوه پریمیوم خواهد بود.

وی افزود: به عبارت دقیق تر یک قیمت مبنا در روز عرضه در نظر گرفته می شود و بر اساس این قیمت مبنا، پیش دریافت های ورود به معاملات انجام می شود و چنان چه تقاضا بیشتر از عرضه باشد، خریداران می توانند پریمیوم خود را بر قیمت کالا اعمال کنند. زمان معامله نهایی، در زمان تحویل نیز فرمول مجددا محاسبه می شود و طبق فرمولی که در اطلاعیه عرضه اعلام شده است، پریمیومی که خریداران اعلام کرده اند به آن قیمت افزوده می شود.

آیا تعیین پریمیوم منفی برای قراردادها ممکن است؟
وی در خصوص این که آیا اعلام پریمیوم منفی هم ممکن است، گفت: این عرضه از پریمیوم صفر شروع می شود و عرضه کننده این بازه را انتخاب کرده است و اگر رقابت در کشف پریمیوم صورت نگیرد، خریدار می تواند در زمان تحویل، محصول خود را با قیمت پایه تحویل بگیرد. با این وجود ساز و کار تعیین پریمیوم منفی ایجاد شده است و عرضه کننده ها می توانند در زمان عرضه بازه پریمیوم خود را از منفی در نظر بگیرند.

قراردادهای پریمیوم ادامه خواهند داشت؟
معاون عملیات و نظارت بر بازار بورس کالای ایران همچنین در خاتمه اظهار کرد: محصولات دیگری نیز در صف عرضه به صورت قرارداد کشف پریمیوم قرار دارند و معاملات اولین عرضه می تواند در تعیین سرنوشت آینده قراردادهای کشف پریمیوم تاثیرگذار باشد؛ mdi، پلی اتیلن ترفتالات بطری و نساجی از جمله این محصولات هستند.