مصطفی تقی پور؛ بازار: وقتی صحبت از تولید و اشتغال زایی که لازمه رشد اقتصاد کشور است می شود، انتظار می رود شرایط برای فعالیت تولیدکنندگان و سرمایه گذاران از مقامات بالادستی تسهیل شود. اما امروزه تولیدکنندکان ما با مشکلات و موانع زیادی دست و پنجه نرم می کنند و می توان گفت شغل های زیادی مثل دلالی و آپارتمان سازی سود بیشتری دارد و آنچه تولیدکنندگان را در شرایط سخت کنونی سرپا نگه داشته، امید به بهبود شرایط و به ویژه امید به دولت جدید است تا این موانع را از پیش پای تولید بردارد.
از عمده مشکلات واحدهای تولیدی و صنعتی تامین انرژی و زیرساخت های آنهاست. افزایش تعداد کارخانه های جدید بدون فکر نسبت به تامین انرژی آنها، کارخانه های موجود را هم به چالش می کشد و چرخه تولید را مختل می کند.
البته قطعا" راهکارهای کوتاه مدت و بلند مدتی برای این مشکلات وجود دارد، مشروط بر اینکه کسی بخواهد انجام دهد و در فرصت مناسب انجام شود و ما منتظر و امیدواریم که دولت جدید برای این معضلات چه چاره جویی انجام دهد.
تقریبا" درآمد نفتی ما در چند سال گذشته به حدود یک سوم رسیده و هزینه های ماثابت مانده یا حتی بیشتر شده است و این بین ارز دولتی به واردات دستگاه ها و کالاهایی اختصاص می دهند در واقع بخشی از درآمد حاصل از فروش نفت یا صادرات غیرنفتی ماست که به نحوی صرف می شود تا معیشت مردم را از خطر گرانی ها حفظ کند و دردسرها را کمتر کند.
ارز به برخی کالاها اختصاص داده می شود که مشابه آن و با کیفیت حتی بالاتر در داخل کشور تولید می شود و نباید برای واردات آن ارز تخصیص داده شود، کما اینکه اگر از خودمان بپرسیم ظرف سه سال گذشته کدام کالا که در معیشت ما بطور مستقیم اثر گذار بود گران نشده است، به جواب مشخصی نمی رسیم
اما متاسفانه در این بین ارز به برخی کالاها اختصاص داده می شود که مشابه آن و با کیفیت حتی بالاتر در داخل کشور تولید می شود و نباید برای واردات آن ارز تخصیص داده شود، کما اینکه اگر از خودمان بپرسیم ظرف سه سال گذشته کدام کالا که در معیشت ما بطور مستقیم اثر گذار بود گران نشده است، به جواب مشخصی نمی رسیم.
ارز و پول حاصل از فروش نفت می تواند صرف زیرساخت ها شود مثل ساخت نیروگاه جدید یا تعمیر نیروگاه های فعلی و یا برای ساخت کارخانجات صرف شود و یا بابت واردات کالایی صرف شود که امروز تولیدکننده داخلی دارد یا می توان آن را تولید کرد. اما متاسفانه همیشه گزینه غلط تیک می خورد و سالانه چندین میلیون دلار بابت واردات کالاهایی صرف می شود که تولید داخلی مشابه و با کیفیت مناسب دارد.
قابل توجه است که این ارز (ارز دولتی) سرمایه مردم است که صرف واردات چنین کالاهایی می شود و تولید داخل را از بین می برد و مطمئنا" کسی موافق انحصار نیست همانطور که کسی موافق رانت ارز دولتی نیست.
در کشور ما تولید کننده باید به هر نحو و قیمتی مواد اولیه را تامین کند، اگر مواد اولیه خارجی باشد باید با سختی تمام و پرداخت حقوق و عوارض مواد اولیه مورد نیاز خود را ترخیص کند و در زمان فروش وقتی با یک کالای خارجی قیاس شود این طور به نظر می رسد که کالای خارجی ارزانتر و با کیفیت تر از کالای داخلی است. در حالیکه یارانه پنهان از جیب تک تک ۸۰ میلیون ایرانی خارج و بابت واردات آن پرداخت شده که مردم از آن اطلاع ندارند و در این بین تولید داخلی و اشتغال نابود می شود.
در ایران مردم تصور می کنند تولید در ایران نمی صرفد، در حالیکه امروز اگر از حقوق و عوارض مساوی تولید کننده و وارد کننده از ارزهای برابر استفاده کنند تولید کنندگان داخلی می توانند رقابت کنند فقط باید زیرساخت های مناسب فراهم شود و اگر توجهی که طی ۴۰ سال گذشته به واردات شد تنها ظرف ده سال به تولید و ماشین آلات تولید شود، و در کنار آن ساختار های اقتصادی نیز اصلاح شود می توان به آینده تولید امیدوار تر بود.
در برخی کالا ها متاسفانه سرمایه کشور ما در حال حاضر صرف این می شود که فلان برند بدون حقوق و عوارض توسط یک مجموعه وارد شود و در این بین عده ای دلال سود می برند. پول به کمپانی خارجی رفته صرف تحقیق و توسعه می شود که باز هم از ما جلوتر بیفتند و بعد فرزندان تحصیلکرده این مملکت که از زمان مهدکودک و ابتدایی با هزینه پدر و مادر و با سرمایه های این کشور رشد کردند و به ثمر رسیدند اکنون به دلیل نبود شغل مناسب و آیتم های اجتماعی مناسب مجبور به مهاجرت شوند.
ما نفت را با هزار زحمت در دوره تحریم می فروشیم بعد بخشی از پول آن را برای واردات کالاهایی می دهیم که نیاز نداریم از این دست موارد در بخش های مختلف بسیار است با این واردات هم نفت خود را می دهیم هم جوان های مملکت را به آنها می دهیم (به دلیل واردات بی رویه و تعطیل شدن کارخانجات) و آنها ثمره جوانان ما و تحصیلات و نبوغشان را برداشت می کنند
به طور کل می توان گفت ما نفت را با هزار زحمت در دوره تحریم می فروشیم بعد بخشی از پول آن را برای واردات کالاهایی می دهیم که نیاز نداریم از این دست موارد در بخش های مختلف بسیار است با این واردات هم نفت خود را می دهیم هم جوان های مملکت را به آنها می دهیم (به دلیل واردات بی رویه و تعطیل شدن کارخانجات) و آنها ثمره جوانان ما و تحصیلات و نبوغشان را برداشت می کنند.
موضوع دیگر در کشور ما اینکه نگاه مردم به تولید داخلی خیلی مناسب نیست، در برخی موارد هم حق دارند اما از شانتاژی که واردکننده ها به جریان می اندازند نباید غافل شد، به عنوان مثال در مورد کالای تولیدی خود ما می شونیم که بعضی متخصصین ما می گویند اگر کالای تولید داخل را تایید کنید باید منتظر انحصار باشید و دیگر دستتان به دستگاه خارجی نمی رسد در حالی که همان واردکننده می داند این مطلب دروغی بیش نیست و بجای رقابت سالم و کاهش قیمت ها بدنبال ایجاد التهاب در دل مصرف کنندگان است، این ها همان مافیای واردات هستند.
برخی از مصرف کنندگان هم از ترس اینکه مبادا تولید داخل جلوی واردات را ببندد، یا به دلیل منافع پشت پرده و یا ارتباطات گذشته، بدون در نظر گرفتن اینکه تولید داخل کیفیت مناسب دارد و فقط به دلیل کسب منفعت شخصی مانع رشد تولید می شوند، اما آنها زمانی متوجه اشتباه می شوند که تک تک ما برای دیدن فرزندانمان دربه در سفارت خانه ها برای گرفتن ویزا و بلیط باشیم. در حالی که باید لذت بزرگ شدن فرزندمان و ثمره آن را ببینیم باید به دیدن چندباره آنها در سال آن هم در کشوری دیگر قناعت کنیم.
سالهای اخیر تولید آسیب زیادی دیده و اکنون وقت چاره اندیشی برای این معضل است نه اینکه مانند معضل برق امروز که می توانستیم دو سال قبل اقدام کنیم اما گذاشتیم کارخانه ای ورشکست شود بعد اقدام کنیم. من به شخصه از آمدن آقای رئیسی بعنوان رئیس جمهور خیلی خوشحالم و امیدوارم ایشان برای قطع ارز دولتی به سرعت اقدام کنند تا مسیر رانت و فساد را ببندند.
مصطفی تقی پور؛ رئیس هیات مدیره شرکت دانش بنیان مدفناوران پلاس
نظر شما