زیان ۷۰ هزار میلیارد تومانی جایزه بانک سپه برای ادغام| ورود نیروهای مسلح به حوزه بانکی زیان آور بود

بازر؛ گروه بانک و بیمه: ادغام بانک ها رویکردی درستی است که از اول انقلاب مورد توجه قرار گرفت و خیلی از بانک ها در اوایل دهه ۶۰ با هم ادغام شدند این موضوع پس از دو دهه سکون اما در اواخر دهه ۹۰ دوباره جان تازه به خود گرفت چنین موضوعی در حالی اتفاق افتاد که تعداد شعب بانک ها در برخی مناطق و خیابانها تا حدودی همتراز با تعداد مغازها و فروشگاهها شده بودند.  

صدور مجوز برای تاسیس موسسات مالی و تعاونی های اعتباری که مشکل آفرین شدند
افزایش تعداد بانکها به دلیل آن بود که در دهه های گذشته مجوز لازم برای ایجاد موسسات مالی و تعاونی ها اعتبار در ارگانها، نهادها و دستگاههای مختلف از سوی بانک مرکزی صادر می شد و این تعاونی ها پس از چند سال فعالیت مدعی تاسیس بانک بودند که بانک مرکزی نیز آنها را در این مسیر همراهی می کرد. از طرفی نیر سیاست تاسیس بانک های خصوصی با هدف ایجاد رقابت سالم در خدمات رسانی به مردم اقدام دیگری بود که طی سالهای گذشته منجر به رشد قارچ گونه بانک های مختلف خصوصی با عناوین خاص در کشور شد.

بانک های خصوصی و موسسات مالی در کنار بانک های معتبر در دهه های گذشته قدعلم کردند تا با رقابت در ارایه خدمات متنوع و نوین رضایت مردم را جلب کنند اما این بانکها و موسسات مالی پس از مدتی فعالیت، متاسفانه از رسالت کاری خود دور شده و به جای کمک به تولید و توسعه کشورهمچنین تامین نیاز شهروندان، مسیر بنگاهداری و درآمدزایی را در پیش گرفته اند

هرچند این بانک ها در کنار بانک های معتبر قدعلم کردند تا با رقابت در ارایه خدمات متنوع و نوین رضایت مردم را جلب کنند اما این بانکها پس از مدتی فعالیت، متاسفانه از رسالت کاری خود دور شده و به جای کمک به تولید و توسعه کشورهمچنین تامین نیاز شهروندان، مسیر بنگاهداری و درآمدزایی را در پیش گرفته بدون اینکه به ماهیت خود توجه کنند.و هنوز هم تبعات ادغام را سهامداران و  مشتریان بانکی این  بانک ها که به شکل جزیره ای مدیریت می شوند با پرجاست.

ادغام بانکها با هدف ساماندهی بازار پولی و افزایش توان نظارتی بانک مرکزی
بحث ادغام ۴ بانک و یک موسسه اعتباری در بانک سپه از سال ۹۶ مطرح شد و در نهایت در سال ۹۷ در پی مصوبات شورای پول و اعتبار و شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا با هدف اصلاح نظام بانکی، بانک‌ها و موسسه اعتباری وابسته به نیروهای مسلح در بانک سپه را با در نظر گرفتن ملاحظات مرتبط با مشتریان، سپرده‌گذاران، سهامداران، کارکنان و سایر ذینفعان، تدوین شد. هدف سیاست‌گذار پولی و بانکی کشور از اجرای طرح ادغام، ساماندهی بازار پولی کشور و افزایش توان نظارتی بانک مرکزی، به منظور بهره گیری از توانمندی‌ها و ظرفیت بانک‌های «انصار»، «قوامین»، «حکمت ایرانیان»، «مهراقتصاد» و «موسسه اعتباری کوثر» در قالب یک بانک واحد باثبات و کارآمدتر و ادغام این مجموعه در بانک سپه بود.

با ادغام ۴ بانک و یک موسسه اعتباری در بانک سپه مشکل امنیت شغلی کارکنان بانک ها را تهدید نمی کند، با ادغام بانک ها هیچ یک ازکارکنان بانکهای ادغامی برکنار نمی شوند و همه نیروها فعالیت خود را در بانک بزرگ سپه از سر می گیرند

اقدامی که به گفته محمدکاظم چقازدی، مدیرعامل بانک سپه با این ادغام بزرگترین بانک کشور شکل می گیرد. وی در نشستی در پاسخ به «خبرگزاری بازار» درباره اینکه آیا با ادغام ۴ بانک و یک موسسه اعتباری مشکل امنیت شغلی کارکنان این بانک ها را تهدید نمی کند؛ گفت: با ادغام بانک ها هیچ یک ازکارکنان بانکهای ادغامی برکنار نمی شود و همه نیروهای فعالیت خود را در بانک بزرگ سپه از سر می گیرند بدون اینکه کارمندی از کار بیکار شود.

وی خاطر نشان کرد: حتی با کاهش شعب، نیروهایی که در آن شعبه کار می کنند بعنوان کارمندان ستادی مشغول به کار خواهند شد و با اطمینان می گویم هیچ کارمندی در بانک های ادغامی نباید دغدغه بیکار شدن با ادغام بانک ها در بانک سپه را داشته باشد.

سال ۹۹ اعلام پایان فرایند ادغام بانک ها در بانک سپه و مشکلاتی که همچنان پابرجاست
در این میان اما سال گذشته رئیس کل بانک مرکزی پایان فرایند ادغام بانک ها را اعلام کرد و تمام تابلو سر در بانک های ادغامی عوض شد. فرایند ادغام بانک ها در حالی انجام شد که هنوز انسجام خاصی در سیستم بانکهای ادغامی وجود ندارد و این اقدام چون با کارکارشناسی بسیار دقیق صورت نگرفته است مشکلات خود را به همراه دارد.

احمد حاتمی یزدی، مدیرعامل اسبق بانک های تجارت و صادرات در گفتگو با خبرگزاری «بازار» در مورد وجود برخی چالش ها و مشکلات فرایند ادغام بانکها در بانک سپه گفت: این که شاید نیرویی در فرایند ادغام بانکها در بانک سپه بیکار شده باشد و یا یکپارچگی در خدمات رسانی بانک های تحت نظر بانک سپه وجود نداشته باشد خیلی نمی تواند چالش بزرگی برای بانک بزرگ سپه محسوب شود چرا که حل آن به مرور زمان امکان پذیر است و حقوقی در این مسیر پایمال نمی شود اما باید دید که بانکی که متحمل پوشش ۴ بانک و یک موسسه اعتباری است آیا با مشکلاتی مواجه خواهد شد یا خیر؟

وی با بیان اینکه بنده در سال ۱۳۶۰ تا سال ۱۳۶۳ مدیرعامل بانک تجارت بودم و زمانی که پا به این بانک گذاشتم ۱۲ بانک در بانک تجارت ادغام شدند، گفت:  کار بسیار سختی بود چرا که هر یک ار بانک ها یک مدیر عامل و حداقل ۴ تا ۵ عضو هئیت مدیره داشتند و هر کدام از این مدیران خواهان حفظ سمت خود بودند در حالی که با تشکیل بانک تجارت یک مدیر عامل و ۵ عضو هئیت مدیره بیشتر نیاز نداشت.

این کارشناس مسائل بانکی ادامه داد: در آن زمان تلاش براین شد که بهترین ها را از بین مدیران و اعضای هئیت مدیره ۱۲ بانک ادغامی که بیش از ۶۰ نفر بودند، انتخاب کنیم و از آنجایی که هیچ اقدامی در راستای حذف نیروهای کار انجام نشد اما استخدام دربانک را ممنوع کردیم.

اکنون که ۴ بانک و یک موسسه اعتباری در بانک سپه ادغام شده است چناچه چند هزار نیرو در فرایند ادغام اضافه باشند اما طی ۳ یا ۴ سال این نیروها به صورت خودکار تعدیل می شوند، بنابراین لازم نیست که نیرویی اخراج شود چرا که خیلی ها در این چند سال بازنشسته می شوند

حاتمی یزدی تصریح کرد: اکنون که ۴ بانک و یک موسسه اعتباری در بانک سپه ادغام شده است چناچه چند هزار نیرو در فرایند ادغام اضافه باشند اما طی ۳ یا ۴ سال این نیروها به صورت خودکار تعدیل می شوند، بنابراین لازم نیست که نیرویی اخراج شود چرا که خیلی ها در این چند سال بازنشسته می شوند.

وی افزود: درچنین شرایطی بیکار شدن نیروی کار در بانک سپه چالش اصلی نیست چرا که اگر چنین مشکلی نیز اتفاق بیفتد به خوبی قابل حل است اما مشکل اصلی ادغام ۴ بانک و یک موسسه اعتباری در بانک سپه، زیانی است که این بانک در پی بدهی برخی بانکهای ادغامی مواجه خواهد شد.

مدیرعامل اسبق بانک تجارت به مشکل آفرینی یکی از موسسات مالی در چند سال گذشته اشاره کرد و افزود: عدم مدیریت صحیح در برنامه ریزی و نبود نظارت دقیق بر عملکرد این موسسه اعتباری موجب شد تا بانک مرکزی رقمی حدود ۳۰ هزار میلیارد تومانی را به سپرده گذاران بدهد.

زیان بانک های ادغامی در بانک سپه مجموعا بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود و تا کنون هیچ فردی در این مورد از مسئولان بانک سپه سئوال نکرده است که چگونه می تواند زیان موجود را مهار کند

وی اظهارداشت: اکنون برخی بانکهای ادغامی با زیان انباشته زیادی مواجه اند که این زیان به راحتی حل نمی شود. حاتمی یزدی با بیان اینکه زیان بانک های ادغامی در بانک سپه مجموعا بیش از ۷۰ هزار میلیارد تومان برآورد می شود، گفت: تا کنون هیچ فردی در این مورد از مسئولان بانک سپه سئوال نکرده است که چگونه می تواند زیان موجود را مهار کند. از طرفی نیز منابعی برای کسب درآمدهای هنگفت چون فروش نفت در شرایط تحریم وجود ندارد تا حداقل از این طریق زیان بانکها را صاف کرد.

بانکها در اجرای برخی برنامه ها و اتخاذ تصمیمات قدرت مستقلی ندارند علاوه بر این هر مدیری برای حفظ جایگاه شغلی خود خیلی به این موضوعات توجهی نمی کند که این روند روندی اشتباه است

ابتدا باید مشکل زیان بانک های ادغامی حل می شد بعد ادغام صورت می گرفت
وی خاطر نشان کرد: رفع این معظل فقط با چاپ پول بی پشتوانه است که اگر اقدامی در این راستا انجام گیرد تورم در کشور افسار پاره می کند و دود آن به چشم مردم می رود. بنده قبل از ادغام بانک ها در بانک سپه چندین بار تذکر لازم را دادم که ابتدا بایستی مشکلات زیان بانک ها حل شود بعد ادغام انجام شود.

این کارشناس بانکی در پاسخ به این سئوال که چرا بانک سپه با وجود آگاهی از زیان برخی بانک های ادغامی اما زیر بار این مسئولیت رفت، گفت: ابتدا باید گفت که بانکها در اجرای برخی برنامه ها و اتخاذ تصمیمات قدرت مستقلی ندارد علاوه بر این هر مدیری برای حفظ جایگاه شغلی خود خیلی به این موضوعات توجه ای نمی کند که این روند روندی اشتباه است.

کار ادغام بانک ها کار بزرگی است که نیاز به تخصص بالایی دارد همانطور که گفته شد در اوایل دهه شصت ۲ بانک ملت و تجارت هر کدام با بانکهای دیگری ادغام شدند بدون اینکه مشکلی پرسنل را تهدید و یا ناامنی برای شغل و حقوق آنها ایجاد شود اما خوشبختانه کار به خوبی انجام شد

حاتمی یزدی تصریح کرد: بنده اوایل انقلاب در بانک تجارت طی ۳ سال فرایند ادغام ۱۲ بانک در بانک تجارت را بدون هیچ مشکلی انجام دادم. بنابراین باید گفت؛ کار ادغام بانک ها کار بزرگی است که نیاز به تخصص بالایی دارد همانطور که گفته شد در اوایل دهه شصت ۲ بانک ملت و تجارت هر کدام با بانکهای دیگری ادغام شدند بدون اینکه مشکلی پرسنل را تهدید و یا ناامنی برای شغل و حقوق آنها ایجاد شود اما خوشبختانه کار به خوبی انجام شد.

ادغام بانک ها نباید با تصمیم زودهنگام بدون توجه به عواقب آن صورت می گرفت
سید مرتضی افقه، اقتصاددان نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» درباره تبعات اجرای طرح ادغام بانک ها گفت: اصل تصمیم، در ادغام بانک ها تصمیمی خوبی است اما به نظر می رسد حرکت در این مسیر باید با ساز و کارلازم همراه باشد تا در زمان اجرا موانعی سد راه تسهیل امور فعالیت های بانکی مردم نشود.

وی با بیان اینکه ادغام بانک ها نباید با تصمیمی زودهنگام بدون توجه به عواقب آن صورت گیرد افزود: معمولا ادغام بانک ها ناهماهنگی و ناسازگاری هایی را به همراه دارد و این ناهماهنگی ها مشکلاتی را برای مردم ایجاد می کند.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: تاسیس بانک ها و موسسات در دهه های گذشته از ابتدا مسئله دار بود چرا که با بی تدبیری در تاسیس موسسات مالی و اعتباری و بانک ها شبهه بانک ها و بانک ها در کشور زیاد شدند. این درحالی است که بانک ها با هدف تسهیل فعالیت های اقتصادی و خدمت به مردم بنا شدند اما پس از گذشت چند سال محلی برای جذب سپرده ها و ورود آنها به فعالیت ای اقتصادی سودآور شدند.

ادغام بانک ها در بانک سپه خالی از اشکال نیست چرا که ناهماهنگی هایی بین بانک های ادغامی با بانک سپه به چشم می خورد و دردسر مردم بیشتر شده است

افقه ادامه داد: هم اکنون ادغام بانک های  نظامی در بانک سپه نیز خالی از اشکال نیست چرا که ناهماهنگی هایی بین بانک های ادغامی با بانک سپه به چشم می خورد و دردسر مردم بیشتر شده است.

بنا به این گزارش، هر چند تجمیع بانکهای همسو و حرکت در مسیر چابک سازی سیسیم بانکی اقدامی درست و شایسته است اما کارشناسان تاکید دارند؛ چنین اقدامی نیازمند کار کارشناسی دقیق بوده تا مشکلی در حین اجرا طرح را تهدید نکند، بنابراین این کار سخت را نباید آسان جلوه داد و همه مشکلات را باید قبل از ادغام به درستی حل کرد. مشکلاتی نظیر اینکه مشتری یکی از بانک های ادغامی نمی‌تواند در هیچ‌یک از شعب بانک سپه و سایر شعب بانک‌های ادغامی عملیات برداشت از حساب و انتقال وجه، دریافت کارت عابر بانک و... را انجام دهد این بدان معناست که هنوز شعب بانک‌های ادغامی و بانک سپه با یکدیگر ارتباط اطلاعاتی ندارند.