بازار؛ گروه استانها: همه ما در خانه خود کم‌وبیش گلدان‌ها و گیاهانی را پرورش می‌دهیم تا ضمن بهره‌مندی از زیبایی آن سرگرمی برای خودمان دست‌وپا کرده باشیم اما بسیاری از افراد با پرورش همین گلدان‌ها و گل و گیاه به‌ظاهر ساده موجب ایجاد اشتغال در کشور و امرار معاش صدها خانواده هستند.
متأسفانه این روزها به دلیل فاصله اجتماعی ناشی از بیماری کرونا و ایجاد محدودیت‌ها مانند عدم برگزاری مراسم شادی و عزا خریدوفروش گل و گیاه هم از رونق افتاده است و لذا این موضوع بسیاری از کارآفرینان را با مشکل معیشتی روبرو کرده است و رنگ اقتصاد سبز را به سمت زردی سوق داده است!
برای آشنایی پیرامون فراز و نشیب‌هایی تولیدکنندگان گل و گیاه ساعاتی را با «ملیحه نوروز بیگی» نائب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان گل و گیاه خراسان رضوی و هم‌چنین یکی بانوان کارآفرین برتر کشور به گفت‌وگو نشستیم.
* شما به‌عنوان یک کارآفرین موفق کار را از کجا شروع کردید؟
«یک گلخانه زدیم که دوهزار متر وسعت داشت و گل‌های رز و لیلیوم بخشی از تولیدات ما درزمینهٔ گل‌های شاخه بریده بود. خوشبختانه کیفیت تولید گل لیلیوم ما به حدی رسید که به صادرات آن به یکی از کشورهای حوزه خلیج‌فارس پرداختیم.
حتی تصور اینکه شاخه گلی از ایران در دست شهروندی در کشوری دیگر است برایم جالب بود. شهرداری هم برای فضای سبز شهر و در جریان استقبال از بهار، گل‌های فصلی‌اش را از ما می‌خرید.
ما وقتی در کل سطح شهر، گل‌هایمان را می‌دیدیم که طراوت و نشاط می‌دهند، لذت می‌بردیم جالب اینجاست که گل‌هایمان را در بین هزاران گل مشابه تشخیص می‌دادیم.
تولیدکننده‌ها از زمانی که بذر گلی را در خاک می‌کارند تا زمانی که به نهال تبدیل می‌شود با او هستند و محصول خود را می شناسند.
* آیا در رشته کشاورزی تحصیلات آموختید؟
بله من دارای مدرک مهندسی فناوری گل و گیاهان زینتی هستم و از سال ۹۱ به این شغل روی آوردم.
* به نظر شما آیا کرونا گل را از زندگی مردم حذف کرده است؟
با شیوع و اوج‌گیری ویروس کرونا، شغل ما در دسته مشاغل بسیار آسیب‌پذیر قرار گرفت و حجم تولیدمان به یک‌دهم ظرفیت تولید رسید.
اما واقعیت این است که نمی‌توان گل را از زندگی مردم حذف کرد زیرا ما حتی با هدیه دادن یک شاخه گل، لذت بردن از زیبایی را با یکدیگر تقسیم می‌کنیم. از همین رو به دنبال ایجاد خلاقیت و راه برون‌رفت از این شرایط هستیم.
* کرونا چه بلایی بر سر شغل شما آورد؟
متأسفانه با شیوع کرونا تولیدکنندگان با مشکلات فراوانی مواجه شدند و این در حالی است که میزان خسارت به تولیدکنندگان گل و گیاه به رقمی حدود ۲۷میلیارد تومان در سطح استان رسید که شامل گل‌های شاخه بریده، آپارتمانی‌ها و گل‌های فصلی می‌شود.
در طی این دوران برخلاف بسیاری از مشاغل که نیروهای خود را تعدیل کردند اما این کار در این صنف غیرقابل اجرا بود برای اینکه نمی‌توانستیم گلخانه را رها کنیم و یا از میزان تولید بکاهیم.
تمامی تلاش برای آن‌که این صنف جز مشاغل آسیب‌دیده کرونا نباشد انجام شد از این‌رو اتحادیه تولیدکنندگان گل و گیاه خراسان با کمک انجمن‌های ملی رز ایران مکاتباتی را در سطح ریاست جمهوری انجام دادیم که بالاخره بعد از مدتی توانستیم در ردیف چهارم صنوف آسیب‌دیده قرار بگیریم.
پس‌ازاین تعطیلی و محدودیت‌های هوشمند کرونا پیش آمد که جایی برای صنف گل و گیاه در نظر گرفته نشده بود و فقط شامل صنوف تره‌بار می‌شد.
متأسفانه گل و گیاه را در این رسته هم نپذیرفته بودند که بازهم با رایزنی و مکاتبات فراوان و در جلسات توانستیم گل و گیاه را در گل‌فروشی‌ها را در رسته یک بیاوریم به دلیل آن‌که آن‌ها کالایی که می‌فروشند قابلیت تولید نشدن، نگهداری و انبارداری نداشت.
* افزایش قیمت‌ها و تورم چقدر بر روی تولیدات شما اثر گذاشته است؟
قیمت گل متناسب باقیمت تمام‌شده تولید گل و گیاه نیست و لذا فروش همراه با درآمد بی‌معنا شده است.
برای مثال قیمت تمام‌شده یک شاخه گل رز در حال حاضر حدود ۱۰ هزار تومان برای تولیدکننده آب می‌خورد اما همین شاخه گل در بازار به بهای کمتری فروخته می‌شود.
به‌طور مثال یک دسته‌گل ۲۰ تایی رز را از۶۰ تا ۱۲۰ هزار تومان نیز به فروش می‌رسانند درحالی‌که برای گلخانه دار این بسته ۲۰۰هزار تومان تمام می‌شود و به عبارتی دچار یک سیکل معکوس شدیم!
* برای تأمین مواد اولیه مشکلی ندارید؟
مواد اولیه‌ای که ما در گلخانه‌ها استفاده می‌کنیم شامل نهاده‌هایی است که عمده آن‌ها بخصوص درکشت های گلخانه‌ای و به روش هیپدروپونیک استفاده می‌شود که متأسفانه بخشی از آن‌ها وارداتی است و لذا تأمین آن دردسرساز و گران است.
* نرخ ارز چقدر بر روی تأمین مواد اولیه تأثیر داشته است؟
اینکه ارز دولتی از روی آن برداشته شد و قیمت‌ها آن‌قدر افزایش یافت که امکان خرید وجود ندارد و گران است برای مثال کودی که قیمت خرید ما حدود ۱۵ الی ۱۸ هزار تومان بوده است الآن برای خرید آن باید ۴۸ هزار تومان بپردازیم .
افزایش نرخ ارز و به دنبال آن افزایش هزینه‌های تولید موجب شده تا قیمت گل و گیاه هم سر به فلک بگذارد این در حالی است که قدرت خرید مردم کاهش‌یافته و لذا بازار کشش قیمت‌های بالا را ندارد.
طبیعی است در این شرایط وقتی شرایط اقتصادی مردم خوب نباشد اول ا زهمه گل و گیاه را از سبد خرید خانوار حذف می‌کنند و به اقلام ضروری‌تر می‌پردازند اگرچه ما معتقدیم برای بحث سلامت روح و روان افراد وجود گل در خانه و محیط کار لازم است اما مشکلات اقتصادی اجازه خرید گل را نمی‌دهد.
* آیا راهی برای کاهش هزینه تولید هست؟
ما در حال حاضر بر روی همین موضوع تمرکز داریم که چگونه می‌توان هزینه‌های تولید را کاهش داد؟ واقعیت این است که از گرانی کود و سم و مواد اولیه که بگذریم یکی از بیشترین هزینه‌ها در گلخانه‌ها همین ارقام پرداختی بیمه کارگری است.
در هر گلخانه ۵۰۰ متری حداقل به سه کارگر برای انجام امورات و رسیدگی به گل گیاه نیروی کار نیاز است لذا با این تعرفه پرداختی در شرایط حاضر برای گلخانه داران رقم بسیار زیادی است و بر هزینه‌های سربار افزوده است و توجیه اقتصادی ندارد.
درواقع درآمدهای کشاورزی جوابگو پرداخت هزینه بیمه نیست و این مشکلات باعث می‌شود کارفرماها فرار بیمه‌ای داشته باشند و متأسفانه در ابتدا هم بانوان از لیست بیمه حذف می‌شوند!
* با این تفاسیر حمایت چندانی از این صنف انجام‌نشده است؟
متأسفانه تاکنون دولت از محصولات ما حمایتی نکرده است. برنامه دولت گسترش کشت‌های گلخانه‌ای است به دلیل آن‌که کشور ما یک کشور گرم و خشک بوده و لذا بحث منابع آبی بسیار حیاتی است و در این راستا کشت‌های گلخانه‌ای می‌تواند به بهبود این شرایط کمک کند از همین رو سیاست دولت به این سمت است که کشت‌های گلخانه‌ای را گسترش دهد .
اما یک نکته مغفول اینجا وجود دارد که ما وقتی کشت‌های گلخانه‌ای را توسعه می‌دهیم به همان میزان باید برای فروش محصولات آن نیز برنامه‌ریزی داشته باشیم و زیرساخت‌های مناسبی برای این موضوع ایجاد کنیم.
شما مشاهده می‌کنید که ما د خراسان رضوی یکی از قطب‌های تولید وهم چنین صادرکننده به کشورهای آسیایی هستیم اما امکانات لازم برای این صادرات متناسب با تولید فراهم نشده است و برای بازاریابی و فروش اقدام چندانی انجام ندادیم.
نظر شما