بازار؛ گروه انرژی: افزایش دما در روزهای اخیر میزان مصرف آب را به شدت بالا برده است. حالا تنش آبی در ایران به وضعیت نگران کننده ای رسیده است. روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز در مطلبی با استناد به گزارش انستیتوی منابع جهانی سازمان ملل متحد می گوید ایران در بین ۱۷ کشوری است که با تنش شدید آبی دست و پنجه نرم می کند و به نوعی تمام منابع آبی را که در اختیار دارند را استفاده می کنند. از آن طرف گزارش های منتشر شده از سوی وزارت نیرو نشان می دهد که ۲۸۲ شهر کشور با تنش آبی مواجه هستند. در حالی دست کم یک پنجم شهرهای ایران با کمبود منابع آبی مواجه هستند که میزان مصرف مدام در حال افزایش است.
این افزایش مصرف به قدری بالاست که معاون وزیر نیرو نسبت به آن ابراز نگرانی کرده و به بازار می گوید: بحران آب در راه است و گذر از بحران امسال بدون همکاری مردم امکان پذیر نیست.
با این وجود محمدرضا بختیاری مدیرعامل آبفای تهران به بازار می گوید که متاسفانه در کشور ما نگاه ملی به مساله آب وجود ندارد و همین مساله موجب شده که وزارت راه و شهرسازی توجهی به ظرفیت آبی شهرهای جدید نداشته باشد. دستگاه مسئول در حوزه شهر سازی بدون توجه هزینه بر و حتی غیر ممکن بودن تامین آب در برخی از نقاط همچنان در حال توسعه شهرهای اطراف تهران هستند.
او در ادامه بی توجهی مسئولین وزارت جهاد کشاورزی به کشت محصولات آب بر را مورد انتقاد قرار داد و گفت: در ایران نه تنها بیشتر از ۹۲ درصد منابع آبی برای کشاورزی و دامپروری مصرف می شود که حتی مدیران ایرانی به کرات درباره خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی سخن گفته اند.
بختیاری : متاسفانه نگاه ملی به بحران آب در کشور نداریم. به عنوان مثال وزارت راه و شهرسازی بی توجه به مساله خشکسالی، شهرهای جدید را در مناطقی که ظرفیت منابع آبی آن محدود است، ایجاد کند. وزارت جهاد کشاورزی هم کشت بی برنامه محصولات آب بر را ادامه دهد
ایران وارد کننده آب می شود؟
حالا وضعیت آب در ایران به حدی بحرانی است برخی از کارشناسان از احتمال واردات آب سخن می گویند. فروردین امسال بود که رییس جمهور افغانستان اعلام کرد که حاضر به تهاتر آب با نفت است. البته مسئولین وزارت نیرو این گزینه را رد کرده و می گویند برنامه ای برای ورود آب از کشورهایی همچون افغانستان نداشته و بیشتر به دنبال انتقال آب و شیرین سازی آب هستند.
هدایت فهمی کارشناس حوزه آب در اینباره به بازار می گوید: گره زدن مساله آب به یک کشور دیگر مساله حساسی بوده و به هیچ وجه منطقی نبوده و حتی نگران کننده است.
به گفته او، با راه کارهایی ساده می تواند مصرف آب در کشور را تا ۱۰ درصد کاهش داد اما مسئولان معمولا به دنبال راه کارهای پر هزینه چه به لحاظ زیست محیطی و چه به لحاظ اقتصادی می روند. به عنوان مثال مساله انتقال آب مخاطرات بالایی را برای شهر مبدا دارد اما بعضا به دلیل اهداف سیاسی در دستور کار دولت ها قرار می گیرد.
بهترین راه مقابله با خشکسالی تغییر الگوی مصرف است. این در حالی است که واردات آب به هیچ وجه منطقی نبوده و حتی نگران کننده است. همچنین مساله انتقال آب مخاطرات بالایی را برای شهر مبدا دارد اما بعضا به دلیل اهداف سیاسی در دستور کار دولت ها قرار می گیرد
موجودی ۲۸ میلیارد متر مکعبی سدها
وزارت نیرو می گوید که در سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ از مجموع ظرفیت ۵۰.۵ میلیارد متر مکعبی مخازن سدها، حدود ۲۸ میلیارد و ۸۱۰ میلیون متر مکعب، معادل ۵۷ درصد مخازن پر شده است.
بر این اساس، به تبع روند کاهشی بارش ها و افزایش گرای هوا، حجم ورودی آب از ابتدای سال آبی ۰۰-۹۹ تاکنون برابر با ۲۵ میلیارد و ۲۹۰ میلیون متر مکعب بوده که نسبت به مدت مشابه سال آبی قبل از آن (۴۷ میلیارد و ۵۸۰ میلیون مترمکعب)، بیانگر کاهش ۴۷ درصدی ورودی آب به مخازن سدهای کشور است.
این گزارش حاکی است، آخرین وضعیت سدهای کشور نشان می دهد که افزایش دمای زودرس کار خود را انجام داده و میزان ذخایر آب در مخزن سدها به ۲۸ میلیارد و ۸۱۰ میلیون متر مکعب رسیده که در مقایسه با سال آبی ۹۹-۹۸ (۳۹ میلیارد و ۶۸۰ میلیون مترمکعب) دارای ۲۷ درصد کاهش است.
بر اساس این آمار، به تبع میزان ورودی به سدهای کشور، خروجی آب از سدها با کاهش مواجه بوده و تا این مدت ۲۳ میلیارد و ۶۳۰ میلیون مترمکعب خروجی آب از سدهای کشور صورت گرفته، به گونه‌ای که در مقایسه با مدت مشابه سال آبی قبل، از کاهش ۳۵ درصدی برخوردار بوده است.
الگوی مصرف در ایران هیچ تناسبی با اقلیم خشک و نیمه خشک ما ندارد. مساله بحران آب و اضافه برداشت از ذخایر زیر زمینی حالا ایران را در آستانه ورشکستگی آبی قرار داده است
ایران در آستانه ورشکستگی آبی
جدی‌تر شدن مشکلات ناشی از خشک سالی حالا منجر به واکنش مقامات مختلف هم شده است. آنگونه که معاون وزیر کشور و رییس سازمان مدیریت بحران اعلام کرده سه‌هزار و ۲۲۰ میلیارد تومان اعتبار برای کاهش تنش آبی ناشی از کمبود بارش ها و خشکسالی پیش رو در کشور اختصاص یافته است. اما کارشناس سابق حوزه آب وزارت نیرو می گوید: تخصیص منابع بدون تغییر الگوی مصرف نمی تواند دردی از ایران دوا کند. متاسفانه الگوی مصرف در ایران هیچ تناسبی با اقلیم خشک و نیمه خشک ما ندارد.
به گفته او، ایران همواره سرزمینی کم آب با دوره های طولانی خشکسالی بوده و باید سبک زندگی و تولید خود را بر پایه این اقلیم شکل دهیم. اما متاسفانه بی توجهی به مساله بحران آب و اضافه برداشت از ذخایر زیر زمینی حالا ایران را در آستانه ورشکستگی آبی قرار داده است.
نظر شما