تهمینه غمخوار؛ بازار: از آن جایی که توسعه اقتصادی کشورها همواره به درجاتی از ثبات و توسعه روابط خارجی به خصوص با کشورهای همسایه نیاز دارد، کشور سلطان نشین عمان نیز دارای چشم اندازی به نام «عمان ۲۰۴۰» است که در آن طرح ها و برنامه هایی در جهت بهبود جایگاه اقتصادی کشور تدوین شده و اینگونه مشاهده شده که سلطان جدید پس از سلطان قابوس نیز بر بهبود روابط تجاری با همه کشورها به خصوص کشورهایی که روابط دیرینه حسنه با آنها داشته اند، تاکید جدی خواهد کرد.
از نظر پادشاه عمان، کشور همسایه و دوست جمهوری اسلامی ایران می تواند توسعه مکمل عمان باشد. بنابراین، وی بارها بر توسعه روابط تجاری با ایران تاکید کرده و شرایط جغرافیایی دو کشور حکم می کند که این نقطه بسیار استراتژیک و مهم با همکاری نزدیک ایران و عمان تکمیل شود، اما بر اساس داده ها و گزارشات برخی از منابع عمانی، علی رغم ظرفیتهای اقتصادی قابل توجه و توانمندی های بالقوه ای که می تواند دو کشور را به بزرگترین قطب تجاری منطقه تبدیل کند، این روابط در سطح بالایی قرار نداشته و هدر رفت این توان بالقوه، این همکاری دو جانبه را دچار مشکلاتی ساخته است.
جالب است که وجود این همکاری اقتصادی میان دو دولت ایران و عمان، علاوه بر منافع دو جانبه، می تواند به عنوان یک الگوی مناسب در جهت گسترش همکاری های اقتصادی برای کشورهای همسایه در دراز مدت در نظر گرفته شود.
بر همین اساس، در سال گذشته، دو کشور یک خط دریایی به منظور حمل و نقل کالا و انجام تجارت دو جانبه بین دو کشور ایجاد کردند که پس از خط بندر عباس _ بندر سلطان قابوس، دومین بندر مشترک محسوب می شود. در حقیقت دو کشور در نظر دارند تا خط سومی نیز میان بندر عباس_ بندر خصب عمان ایجاد نمایند زیرا رفت و آمد تاجران بین مسقط و تهران، موجب تقویت روابط تجاری دوجانبه و بررسی فرصت های سرمایه گذاری در دو کشور می گردد.
در همین راستا، با توجه به اهمیت گسترش و تقویت روابط تجاری و اقتصادی میان ایران و عمان، خبرنگار بازار گفتگویی با «دکتر جعفر قناد باشی»، سفیر اسبق ایران در لیبی و کارشناس ارشد مسائل افریقا و غرب آسیا انجام داده که مشروح مصاحبه را در ادامه می خوانید:
* توسعه و گسترش سطح مراودات تجاری میان ایران و عمان همواره مورد تاکید رهبران عالی رتبه دو کشور بوده است. دو کشور از چند سال گذشته به دنبال تقویت این روابط از طریق خطوط دریایی و بنادر بوده اند. حال، از نظر شما، ایجاد خط سومی میان خط دریایی بندر عباس_ بندر خصب|، تا چه اندازه مناسبات تجاری دو کشور را افزایش خواهد داد؟
ایران و عمان از سالیان گذشته دارای روابط دو جانبه بر پایه نگاهها و دیدگاههای متعادل و منطقی هستند، به طوری که طی سالهای اخیر توجه به گسترش توانمندی های اقتصادی میان دو کشور افزایش یافته و آنچه که هم اکنون در حال رخ دادن است، حاصل شناخت این ظرفیت ها در کنار یک سلسله بررسی ها و نگاههای درست از سوی دو طرف است.
عمان کشور نسبتا پهناوری است به خصوص که در تنگه هرمز، نزدیکترین همسایه به ما است، یعنی از بندر عباس تا بندر خصب در حدود ۱۲۰ کیلومتر یا کمتر فاصله است و این مسئله کمک می کند که ما بتوانیم در حوزه دریایی روابط بسیار بیشتری با یکدیگر داشته باشیم. در حقیقت، ایران هم از طریق جزیره قشم و هم از طریق بندر عباس به خصب راه دارد.
از طرفی، با وجود این که در کنار عمان کشورهای کوچک دیگری نیز قرار دارند، اما پتانسیل های این کشور به دلیل دسترسی به اقیانوس هند و وجود بنادر، موجب شده تا در کنار ظرفیت های ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی ایران، ما شاهد اشتیاق دو کشور در جهت گسترش مناسبات تجاری دو جانبه باشیم.
همچنین عمان که به طور کلی یک رابطه تاریخی تجاری با کشورهای آفریقایی دارد، در همسایگی یمن نیز واقع شده است. به همین دلیل، می توان از تجار عمانی در این خصوص استفاده کرد و نقش عمان را به عنوان یک پایگاه جهت صادرات مجدد کالاهای ایرانی به این کشورها حائز اهمیت قرار داد؛ یعنی در حقیقت این مسئله موجب می شود که در آینده، پس از اتمام جنگ یمن، ما بتوانیم از طریق عمان به یمن با مسیر زمینی راه پیدا کرده و بازار جدیدی را در این کشور ایجاد نماییم.
در خصوص خط دریایی بندر عباس _ بندر خصب، نکته قابل توجه این است که مدتی است که این خط دریایی در عرصه توریستی و جهانگردی به صورت محدود فعال شده؛ اما تا کنون فعالیت اقتصادی مطمئنی صورت نپذیرفته است.
در خصوص خط دریایی بندر عباس _ بندر خصب، نکته قابل توجه این است که مدتی است که این خط دریایی در عرصه توریستی و جهانگردی به صورت محدود فعال شده؛ اما تا کنون فعالیت اقتصادی مطمئنی صورت نپذیرفته است
از طرفی به دلیل اینکه امارات به سمت اسرائیل حرکت کرده و روابط خود را با اسرائیل عادی سازی نموده است، به همین اندازه موجب شده که نگاه کشورهای اسلامی نسبت به امارات همانند گذشته نباشد. لذا، در اینجا بحث جایگزینی به وجود می آید که عمان این قابلیت را دارد که جایگزین امارات شود.
در رابطه با نقش تنگه هرمز و اهمیت تجاری آن، باید بگویم که این تنگه آبراه بسیار مهمی است که علاوه بر عبور و مرور کشتی های نفتی، کشتی های سرشار از کالا و محصولات، از نقاط مختلف جهان از این آبراه عبور می کنند.
* وزیر نفت و گاز عمان اعلام کرده که کشورش تمایل دارد تا قراردادی که شش سال پیش با ایران برای واردات نفت پارس جنوبی منعقد کرده، احیا کند و در نظر دارد تا این خط لوله را تا یمن گسترش دهد. این امر نشانگر این است که عمان به دنبال واردات گاز ایران از بستر دریا و توسعه خط لوله گاز به یمن می باشد. از نظر شما این خط لوله تا چه اندازه در گسترش مناسبات تجاری ایران، عمان و یمن موثر است؟
ایران از نظر برخورداری از منابع گازی در دنیا در ردیف سه کشور تولید کنندگان در نظر گرفته شده است که بسیاری از آن ها در خلیج فارس قرار دارند. همچنین، ایران در عرصه انرژی به خصوص گاز در میان کشورهای دور و نزدیک موقعیت بالایی دارد که همین موقعیت کشورهای همسایه و منطقه را به خرید و بهره برداری از این منابع ترغیب می کند.
البته یمن خود نیز دارای منبع گازی و نفتی است؛ اما به هر ترتیب، خط لوله و شبکه گازی متشکل از ایران، یمن و عمان که تا دریای سرخ انتقال می یابد، می تواند در افزایش فروش گاز و همچنین رشد صادرات برای هر سه کشور در کنار گسترش و تعمیق روابط تجاری تاثیر گذار باشد. نکته قابل توجه این است یمن به دریای سرخ راه دارد و بندر عدن که مشرف به باب المندب است، می تواند مسیرهای صدور گاز ایران نیز در نظر گرفته شود.
در همین راستا باید مطالعاتی صورت گیرد زیرا هر توافقی که در ابتدا منعقد می گردد، لازم است که پس از آن یک سلسله بررسی در راه تکمیل خط لوله گاز، مسائلی چون چگونگی ارسال و انتقال آن و برآورد هزینه ها نیز در نظر گرفته شود.
حضور ایران و عمان در حوزه انرژی در منطقه خلیج فارس موجب توسعه همکاری های فی مابین می شود
حضور ایران و عمان در حوزه انرژی در منطقه خلیج فارس موجب توسعه همکاری های فی مایبن می شود. در حقیقت، خطوط انتقال گاز ایران به برخی کشورها که فاقد گاز هستند، موجب شده تا مشتریان ثابتی در این زمینه وجود داشته باشد و بنابراین ایران از این طریق و با صادرات این بخش از انرژی و نیاز به فروش آن موجب سودآوری خواهد شد.
نظر شما