مریم رضایی؛ گروه استانها: شهرستان‌های مینودشت، کلاله، گالیکش، مراوه تپه، رامیان، آزادشهر، گنبدکاووس و علی آباد از مناطق مستعد پرورش پیله‌تر ابریشم در گلستان هستند اما قطب اصلی پرورش پیله‌تر ابریشم این استان، شهرستان مینودشت است.
داستان حدود چهار هزار و ۲۰۰ نوغاندار گلستانی هرساله در دهه اخیر به همین روال بوده است، فروش پیله‌های‌تر شاید صرفه اقتصادی خیلی کمتری برای آن‌ها داشته باشد اما نبودن صنایع تبدیلی در استان و حمایت نکردن مسیولین باعث شده تولید کنندگان عطای ابریشم را به لقایش بخشیده و پیله‌های‌تر خود را بفروشند.
نوغانداری به عنوان شغلی که در دوره کوتاه پرورش و با سرمایه اندک می‌تواند سود قابل توجهی را برای نوغانداران به همراه داشته باشد در استان گلستان پتانسیل‌های فراوانی به همراه دارد اما گلایه‌های نوغانداران در این شهرستان‌ها ادامه کار را برای آن‌ها سخت می‌کند.
۹۵ درصد پیله تولید شده به خارج از استان گلستان می‌رود
حبیب کرامتلو در روستای چمانی بالا مینودشت به این کار مشغول است. تحصیلات دانشگاهی دارد اما کار اصلی‌اش نوغانداری است. او به خبرنگار بازار می‌گوید: ۹۵ درصد پیله تولید شده به خارج از استان گلستان می‌رود و تنها حدود ۵ درصد در استان تبدیل به نخ یا پارچه و قالی می‌شود و سود اصلی را هم آن‌ها می‌برند چرا که ابریشم درآمدزایی بالایی دارد. از استان خراسان شمالی و تربت حیدریه در فصل فروش به گلستان می‌آیند و خرید را انجام می‌دهند.
او توضیح می‌دهد: خرید تضمینی دولت هم تقریبا نصف است. سال گذشته قیمت خرید تضمینی ۴۵ هزار تومان در نظر گرفته شده بود در صورتی که در بازار پیله‌ها را ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان میفروختیم. اگر کار تولید ابریشم از پیله‌ها را خودمان انجام دهیم و از خام فروشی پیله‌ها پرهیز کنیم سود حاصله چند برابر می‌شود.
فقط ۲ تا ۳ ماه برای پرورش کرم ابریشم می توانیم خود را بیمه کنیم
او با اشاره به اینکه نتوانسته‌ام از تسهیلات کار آفرینی استفاده کنم، ادامه می‌دهد: ۶ نفر در یک فصل پرورش کرم ابریشم مشغول به کار هستیم ولی متاسفانه به نوغانداری به عنوان یک شغل و حرفه نگاه نمی‌کنند و برای بیمه کردن هم حتی ردیف شغلی برای آن تعیین نشده است و فقط دو تا سه ماه برای پرورش کرم ابریشم می‌توانیم خود را بیمه کنیم.
وی بیان می کند: پرورش کرم ابریشم را می‌توان در فصل‌های دیگر انجام داد اما هم باید شرایط مناسب را داشت و البته چون جعبه‌های تخم را به منطقه ما دیر می‌آورند، برگ درختان توت خشبی شده و دیگر برای مصرف کرم مناسب نیست به همین خاطر تنها در یک فصل کار پرورش انجام می‌شود.
۹۵ درصد پیله تولید شده به خارج از استان گلستان می رود و تنها حدود پنج درصد در استان تبدیل به نخ یا پارچه و قالی می شود و سود اصلی را هم آن ها می برند
این پرورش دهنده کرم ابریشم ادامه می‌دهد: در همین روستای چمانی بالا حدود ۵۸۰ تا ۶۰۰ پایه درخت توت برای پرورش کرم ابریشم وجود دارد و تقریبا نصف خانوارهای روستا کار پرورش را انجام می‌دهند. کرم‌ها در ده روز آخر برگ درخت توت بسیاری مصرف می‌کنند و در حال حاضر همه در حاشیه زمین‌های کشاورزی خود درخت توت کاشته‌اند و بعضی‌ها هم توتستان‌های هزار تا دو هزار متری دارند.
صحبت‌های مختلف با نوغانداران نشان می‌دهد که پایه‌های درخت توت در منطقه کافی است و از این نظر مشکلات کمتری برای نوغانداران وجود دارد اما آنچه که بیشتر دارای اهمیت است نبود حمایت سازمان‌های مرتبط با این شاغلین است که گویا به نوغانداری به عنوان یک شغل و صنعت نگاه نمی‌شود.
نوغانداران بین ادارات مختلف بلاتکلیف هستند
کرامتلو با بیان اینکه هیچ اداره ایی مسیولیت نوغانداران را قبول نمی‌کند، به خبرنگار بازار می‌گوید: پروسه کامل این کار با ادارات مختلف است و همیشه ادارات ما را به همدیگر ارجاع می‌دهند. برای قسمت پرورش کرم ابریشم با جهاد کشاورزی در ارتباط هستیم. در قسمت تبدیل به نخ و ابریشم و صنایع تبدیلی به صنایع دستی، میرات فرهنگی و گردشگری مربوط می‌شویم و برای بافت پارچه به صنعت، معدن و تجارت می‌رسیم. یک مدرک مشاعی هم برای این کار وجود ندارد و باید برای هر بخش مجوز جدا بگیریم.
استان گلستان در حالی هرساله در رتبه‌های بالا از نظر تولید پیله قرار دارد که هنوز در جهاد کشاورزی استان گلستان ساز و کار مناسبی برای این صنعت وجود ندارد و همین باعث شده است حدود چهار هزار نوغاندار بلاتکلیف بی‌مدیریتی باشند. اداره توسعه نوغانداری یکی از مطالبات اصلی شاغلین این حوزه در سال‌های اخیر بوده است و با توجه به اینکه استان گلستان به عنوان یکی از تولید کننده‌های اصلی پیله کرم ابریشم در رده سوم کشور قرار دارد این خواسته نه تنها به عنوان یک نیاز بلکه از نان شب هم برای نوغانداران دارای اهمیت است.
اداره توسعه نوغانداری یک مطالبه و نیاز برای استان گلستان است
کارشناس توسعه نوغانداری جهاد کشاورزی گلستان به خبرنگار بازار می‌گوید: برای توسعه نوغانداری در جهاد کشاورزی صحبت‌هایی در خصوص وجود اداره برای نوغانداران شده است املا هنوز ابلاغی از سوی سازمان نشده است. این یک مطالبه و نیاز برای استان ما است.
عباس ایران نژاد ادامه می‌دهد: سال گذشته چهار هزار و ۱۶۵ نوغاندار در استان گلستان فعالیت داشتند و رتبه سوم تولید کشور را با ۲۳۰ هزار و ۵۵۰ کیلوگرم پیله‌تر به خود اختصاص دادیم.
وی با اشاره به اینکه سال گذشته ۶۵ هزار نهال توت در بین علاقه مندان توزیع شد، توضیح می‌دهد: امسال هر جعبه با قیمت ۱۵ هزار تومان در اختیار نوغانداران قرار گرفت و پیش بینی می‌شود تا هفت هزار جعبه در اختیار آن‌ها قرار دهیم هر چند که شرایط آب و هوایی کار را کمی سخت کرده است.
ایران نژاد در خصوص گونه‌های خارجی و ایرانی تخم کرم ابریشم به خبرنگار بازار می‌گوید: خیلی از نوغانداران هر دو را پرورش می‌دهند، بعضی‌ها طرفدار تخم کرم ابریشم ایرانی هستند و بعضی‌ها خارجی. این بستگی به نوغاندار دارد که فوت و فن کدام را بیشتر یاد داشته باشد و رسیدگی به کرم‌ها در چه اندازه باشد تا تولید بیشتر شود.
وام ۵۰ میلیون تومانی برای خرید دستگاه‌های نخ ریسی
این کارشناس توسعه نوغانداری توضیح می‌دهد: یکی از مشکلات در این بخش فروش پیله‌تر است که باعث می‌شود نوغاندار به سود کمتری برسد. در تلاش هستیم بتوانیم از خام فروشی پرهیز کنیم و پیله‌ها را در استان خودمان به نخ تبدیل کنیم و برای خرید دستگاه‌های نخ ریسی وام‌های قابل توجهی تا ۵۰ میلیون تومان هم در نظر گرفته شده است.
وی در خصوص اینکه نوغانداران از وام‌های کارآفرینی و تسهیلات مشاغل خانگی استفاده نکرده اند، می‌گوید: نوغاندارانی که یک یا دوجعبه تخم کرم ابریشم می‌گیرند نیاز به هزینه زیادی ندارند و بیشتر استفاده از نیروی کار مهم است. سال گذشته نوغاندارانی را برای تجهیز و خرید دستگاه نخ ریسی به بانک معرفی کرده‌ایم و اگر شخصی نتوانسته از وام‌ها استفاده کند احتمالا مشکلاتی در خصوص مسایل بانکی وجود داشته است.
ایران نژاد با بی‌اطلاعی از این که آیا بیمه برای نوغانداری ردیف شغلی در نظر می‌گیرد یا نه؟ در خصوص بیمه جعبه تخم‌های نوغان توضیح می‌دهد: نوغانداران می‌توانند با هزینه خیلی کم در حدود ۳۰ هزار تومان هر جعبه خود را بیمه کنند و اگر عملکرد تولید هر جعبه بنا به هر دلیلی کمتر از ۲۰ کیلوگرم باشد، بیمه تا مبلغ حدود یک میلیون تومان خسارت خواهد داد.
کارشناس توسعه نوغانداری جهاد کشاورزی گلستان در خصوص اینکه قیمت خرید تضمینی هنوز اعلام نشده است، می‌گوید: رقم‌های پبش بینی شده امسال در حدود ۱۰۰ هزار تومان برای هر کیلو است اما نوغانداران باید با آموزش‌های لازم در خصوص خشک کردن پیله‌تر و تبدیل به نخ ابریشم تلاش کنند.
نظر شما