بازار؛ گروه استانها: طبق آنچه بارها عنوان‌شده استان همدان یک هزار و ۹۵۰ هکتار وسعت دارد که ۴۶ درصد آن منابع طبیعی، ۳۳ درصد اراضی زراعی، ۳.۷ درصد باغ‌ها و حدود ۱۳.۱ درصد آن نیز آیش است.
این ظرفیت‌ها سبب شده همدان با ۱۱۷ هزار بهره‌بردار کشاورزی ۲۶ درصد اشتغال و ۲۹ درصد ارزش‌افزوده استان را به خود اختصاص دهد ضمن اینکه سالانه حدود ۴.۵ میلیون تن محصول کشاورزی تولید می‌کند که این میزان ۹ درصد تولیدات کشور را شامل می‌شود.
کشیده شدن چادری سیاه‌رنگ بر سر گردو زارهای برخی مناطق استان همدان که نتیجه سرمای بهاره و شوک دمایی در اولین ماه از فصل بهار است
اما این بخش قسمت خوب ماجراست و آنجا که کشیده شدن چادری سیاه‌رنگ بر سر گردو زارهای برخی مناطق استان همدان که نتیجه سرمای بهاره و شوک دمایی در اولین ماه از فصل بهار است و چهره‌ای عجیب از آن‌ها ایجاد کرده که در عبور از این باغ‌ها آن را مشاهده می‌کنیم؛ روی دیگر سکه است.
این تصویر تنها منظره‌ای گذرا از وضعیت درختان گردو است درحالی‌که درختان آلو، گیلاس، سیب، هلو و شلیل نیز وضعیت بهتری ندارند چراکه درحالی‌که انتظار می‌رود رنگ سفید و صورتی گل‌های این درختان را در بهار شاهد باشیم با گل‌ها و شکوفه‌های خشک‌شده بر درخت روبرو می‌شویم که دل هر بیننده‌ای را به درد می‌آورد.
قصه تکراری سرمازدگی محصولات کشاورزی در فصل بهار به‌خصوص فروردین‌ماه از چالش‌هایی است که همواره بر سر راه تولید محصولات کشاورزی قرار داشته تا آنجا که بر همین اساس در حالی استان همدان در تولید برخی محصولات کشاورزی رتبه دار کشور است که امسال کاهش یک‌باره دما و در پی آن سرمازدگی محصولات کشاورزی خسارت‌های سنگینی را به بخش کشاورزی استان همدان وارد کرده است.
امسال نیز با کاهش تولید برخی میوه‌ها و احتمال افزایش قیمت محصولات تولیدی روبرو خواهیم شد
گفتگو با کشاورزان استان همدان این واقعیت را بیان می‌کند که میزان خسارت‌های وارده از سرمای بهاره قابل‌توجه است و امسال نیز با کاهش تولید برخی میوه‌ها و احتمال افزایش قیمت محصولات تولیدی روبرو خواهیم شد.
خبرنگار بازار برای بررسی وضعیت سرمازدگی باغات سری به برخی مناطق استان زده و گفتگویی با کشاورزان داشته اما آنچه در میان جملات کشاورزان مشترک است غم و اندوه از سرمازدگی محصول و نبود حمایت از سوی مسئولان است.
حسین احمدی از کشاورزان باغدار استان همدان که به گفته خودش از محل فروش میوه‌های باغش زندگی می‌گذراند در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه روزهای ابتدایی فروردین‌ماه هوا گرم شد و احتمال می‌دادیم تداوم گرما را شاهد خواهیم بود اما افت یک‌باره دما پس از چند روز گرم؛ همه‌چیز را خراب کرد، گفت: فکرش را هم نمی‌کردم امسال محصولات باغم دچار سرمازدگی شود.
سال گذشته با مشورت یکی از کارشناسان بخش کشاورزی محلولی خریداری کردم و به تنه درختان مالیدم تا جلوی شکوفه دادن آن‌ها قبل از گرم شدن جدی هوا را بگیرد
وی بابیان اینکه سال‌های قبل با این چالش روبرو بودم اما سال گذشته با مشورت یکی از کارشناسان بخش کشاورزی محلولی خریداری کردم و به تنه درختان مالیدم تا جلوی شکوفه دادن آن‌ها قبل از گرم شدن جدی هوا را بگیرد، گفت: بااین‌حال امسال هم از سرمای بهاره متضرر شدم هرچند وسعت سرمازدگی محصولم به‌اندازه سال‌های قبل نیست.
وی بابیان اینکه در سال‌های قبل از روشن کردن آتش در فضای باغ برای گرم کردن درختان استفاده می‌کردم و لاستیک آتش می‌زدم تا سرمای هوا برای درختان محسوس نباشد، گفت: راهکارهای بسیاری را برای جلوگیری از سرمازدگی درختان امتحان کرده‌ام اما به نظرم طی سال‌های اخیر اقلیم همدان تغییر کرده و درحالی‌که انتظار داریم دیرتر شاهد شکوفه کردن درختان باشیم به‌یک‌باره درختان شکوفه می‌کنند و با اولین افت محسوس دما تمام شکوفه‌ها و گل‌ها دچار سرمازدگی شده و خسارت آن متوجه ما می‌شود.
یکی دیگر از کشاورزان نیز بابیان اینکه متأسفانه امسال سرمای فروردین‌ماه موجب خسارت به باغ من شد، گفت: من پنج هکتار زمین‌دارم که دو هکتار آن به باغ میوه اختصاص دارد و در این باغ میوه‌های تابستان را پرورش می‌دهم.
صفر ملکی بابیان اینکه عمده محصولات باغی ما سیب است اما در کنار آن آلو، شلیل، زردآلو، هلو و میوه‌هایی ازاین‌دست نیز تولید می‌شود، گفت: بیشترین آسیب سرمازدگی به درختان آلو و زردآلو و گیلاس واردشده است.
براثر سرمازدگی گل ها دچار سوختگی شده و شکوفه‌ها روی درخت خشک‌شده است
وی بابیان اینکه براثر سرمازدگی گل ها دچار سوختگی شده و شکوفه‌ها روی درخت خشک‌شده است، گفت: پارسال محصول تولیدی باغ من خوب بود اما امسال به نظر نمی‌رسد وضعیت خوبی داشته باشد.
یکی از کارشناسان کشاورزی استان همدان نیز در این خصوص در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه سرمازدگی محصولات باغی هرسال تکرار می‌شود به‌طوری‌که یک سال کم و یک سال قابل‌توجه است، گفت: برودت هوا و کاهش محسوس دما اجتناب‌ناپذیر است اما کشاورزان می‌توانند با اقدام اصولی تا حدی از ورود خسارت‌ها جلوگیری کنند.
نسرین دانشمند بابیان اینکه نباید از انجام اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از سرمازدگی غافل شد، گفت: مهم‌ترین موضوع و مسئله هنگام پیش‌بینی و وقوع سرمازدگی، اطلاع‌رسانی شفاف، سریع و به‌موقع است.
باغداران در صورت عدم رعایت نکات فنی در امر کشاورزی در اثر وقوع حوادث غیرمترقبه و سرما زدگی دچار خسارت می‌شوند
وی با تأکید بر اینکه باورهای نادرست کشاورزان در برخورد با وقوع سرمازدگی گاهی موجب سرمازدگی بیشتر درختان میوه می‌شود، ادامه داد: باغداران در صورت عدم رعایت نکات فنی در امر کشاورزی در اثر وقوع حوادث غیرمترقبه و سرما زدگی دچار خسارت می‌شوند.
دانشمند با تأکید بر اینکه مکان‌یابی اصولی در احداث باغ، خسارت‌ها را به حداقل ممکن می‌رساند، گفت: درختان باغی که طبق اصول فنی کشت می‌شود ضمن متحمل شدن خسارت کمتر ازنظر کیفیت محصول بهتر و بازارپسند تری خواهند داشت.
وی بابیان اینکه بیشتر درآمد مردم همدان از راه کشاورزی تأمین می‌شود، گفت: با وجود این هشدارها و تاکید ها متأسفانه هرسال سرمای بهاره و تغییرات آب و هوایی در فصل بهار خسارت زیادی به محصولات کشاورزی وارد می‌کند.
گذشته از صحبت‌های کشاورزان و کارشناس کشاورزی استان همدان نگاهی به خسارت‌های برجای‌مانده از سرمازدگی محصولات طی دهه‌های گذشته نشان‌دهنده این واقعیت است که سرمازدگی به لحاظ تغییرات اقلیمی به پدیده‌ای دائمی و همیشگی در کشاورزی تبدیل‌شده اما یکی دیگر از راه‌های کاهش خسارت‌ها و یا به‌نوعی جبران خسارت‌ها بیمه محصولات کشاورزی است.
گفتگو با کشاورزان از این واقعیت پرده برمی‌دارد که در بیمه محصولات خود همچنان با چالش جدی روبرو هستند به‌نحوی‌که حسین احمدی از کشاورزان باغدار شهر همدان معتقد است نرخ بیمه‌ها گران است و از سویی برای دریافت خسارت باید آن‌قدر رفت‌وآمد کرد که کشاورز عطای آن را به لقای می‌بخشد.
برای دریافت خسارت باید هفت‌خوان رستم را گذراند و آن‌قدر کشاورز در این مسیر دچار خستگی می‌شود که نمی‌توان این خستگی را نادیده گرفت
وی بابیان اینکه برای دریافت خسارت باید هفت‌خوان رستم را گذراند و آن‌قدر کشاورز در این مسیر دچار خستگی می‌شود که نمی‌توان این خستگی را نادیده گرفت، گفت: مثلاً برای دریافت یک‌میلیون تومان خسارت بیش از ۱۰ مرتبه باید به دفتر بیمه و مراکز ذکرشده مراجعه کرد.
وی بابیان اینکه بیمه به قول خود وفادار نیست و تنها هزینه به کشاورز تحمیل می‌کند، گفت: درآمد بیشتر کشاورزان و باغداران کشور از همین محصولات اندک کشاورزی است و شغل دیگری ندارند بنابراین دولت باید برای جبران آسیب واردشده برنامه داشته باشد.
اما کارشناس کشاورزی استان همدان در مورد ضرورت بیمه محصولات کشاورزی نظر دیگری دارد به‌نحوی‌که معتقد است کشاورزان باید نسبت به بیمه محصولات کشاورزی خود حساس باشند.
تغییر نگرش‌های کشاورزان نسبت به بیمه محصولات کشاورزی امری ضروری است تا بیش از این متحمل زیان نشوند
نسرین دانشمند بابیان اینکه گاهی بی‌اطلاعی کشاورزان از مزایای بیمه محصولاتشان آن‌ها را با ضررهای چشمگیر همراه می‌کند، گفت: تغییر نگرش‌های کشاورزان نسبت بیمه محصولات کشاورزی امری ضروری است تا بیش از این متحمل زیان نشوند.
خبرنگار بازار در گفتگو با مسئولان نیز پیگیر میزان خسارت واردشده به باغات براثر سرمای بهاره شد که رئیس اداره بحران سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه در باغات بین ۱۰ تا ۵۰ درصد خسارت را شاهدیم، افزود: محصولات گردو، هلو، بادام، شلیل و زردآلو بیشترین آسیب را دیده‌اند.
احد ظفری بابیان اینکه در بخش زراعت نیز چغندرقند، کلزا، گندم و جو از ۱۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت را متحمل شده‌اند، اظهار کرد: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته بیش از ۶ هزار هکتار از اراضی، باغات و زراعت استان همدان براثر سرمای بهاره دچار خسارت شده‌اند.
وی گفت: بیشترین خسات سرمازدگی در شهرستان های جنوبی از جمله نهاوند، تویسرکان، ملایر و اسدآباد رخ داده است چراکه در این نواحی اراضی در مرحله رشد رویشی و باغات در مرحله گلدهی بوده اما در شهرستان های شمالی به علت پایین بودن دما کمتر آسیب دیدند.
رئیس اداره بحران سازمان جهاد کشاورزی استان همدان افزود: خسارت واردشده به این بخش کشاورزی استان همدان رقمی معادل ۲۰۴ میلیارد تومان پیش‌بینی می‌شود.
سطح زیر کشت بیمه محصولات کشاورزی در استان همدان ۱۴۹ هزار هکتار است و باغداران نیز ۹۳۸ هکتار از باغ‌های خود را بیمه کرده‌اند
وی در توضیح سطح زیر کشت که بیمه هستند نیز گفت: سطح زیر کشت بیمه محصولات کشاورزی در استان همدان ۱۴۹ هزار هکتار است و باغداران نیز ۹۳۸ هکتار از باغ‌های خود را بیمه کرده‌اند.
ظفری بابیان اینکه بهره‌برداران بخش کشاورزی باید نسبت به بیمه محصولات اقدام کنند، گفت: آن دسته از کشاورزانی که محصولات خود را پیش‌ازاین بیمه کرده بودند باید درخواست خود را به دفاتر صندوق بیمه شهرستان‌ها ارائه دهند تا بازدید کارشناسی در سطح مزارع و باغات انجام شود.
رئیس اداره بحران سازمان جهاد کشاورزی استان همدان افزود: پس از بازدید میدانی از مزارع و باغات؛ صندوق بیمه کشاورزی استان همدان در کمترین زمان نسبت به پرداخت خسارت کشاورزان زراعی و باغی اقدام خواهد کرد.
همواره تأکید شده که کاهش شدید دما احتمال بروز سرمازدگی و یخ‌زدگی گیاهان زراعی و باغی را به حداکثر می‌رساند و بر همین اساس کشاورزان باید با انجام اقدامات پیشگیرانه خسارات احتمالی را به حداقل برسانند ضمن اینکه نباید از فواید بیمه محصولات غافل شد.
نظر شما