بازار؛ گروه بین الملل: یکی از وعدههای داده شده از سوی بایدن در خصوص بازگشت به برجام و لغو تحریمهای ایران بوده، اما تا کنون این امر محقق نشده و دولت آمریکا همانند همیشه با بهانه جویی اعلام میکند که در ابتدا ایران باید به تعهدات خود در برجام عمل کند.
مدیرکل آژانس بین المللی اتمی نیز میگوید دسترسی به دادههای لازم برای راستیآزمایی فعالیتهای ایران مستلزم بازگشت تهران به تعهدات برجامی است.
در این راستا خبرنگار بازار گفتگویی با «طارق رئوف» رئیس سابق بخش امنیت سیاسی و شفاف سازی آژانس بین المللی انرژی اتمی تنظیم نموده که در ادامه می آید.
*«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی اتمی، میگوید دسترسی به دادههای لازم برای راستیآزمایی فعالیتهای ایران مستلزم بازگشت تهران به تعهدات برجامی است. بر این اساس آژانس به دنبال این است تا بدون رفع تحریمها از سوی آمریکا، تهران را وادار به انطباق کامل با برجام کند. ارزیابی شما چیست؟
به نظر من ، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای گروسی علاقه مند است آژانس بین المللی انرژی هسته ای تداوم اطلاعات در مورد فعالیت های هسته ای در ایران در ارتباط با توافقنامه پادمان NPT را حفظ کند.
و به همین ترتیب اوایل این ماه به تهران رفت تا در مورد توافقنامه فنی با آژانس انرژی اتمی در مورد تداوم نظارت الکترونیکی/ از راه دور در نطنز و فردو توافق کند و سوابق الکترونیکی را برای بررسی توسط آژانس انرژی هسته ای بین المللی حفظ می کند. این امر مربوط به تعهدات ایران در توافق نامه پادمان NPT است و ارتباط مستقیمی با برجام ندارد.
موضوعات حل نشده مربوط به فعالیت های احتمالی هسته ای اعلام نشده در ایران قبل از سال ۲۰۰۳ باعث ایجاد تنش جدیدی بین آژانس انرژی هسته ای ایران و ایران شده است. اسرائیل اتهامات بیشتری را از بایگانی هسته ای که به گفته خودش از ایران گرفته است، حفظ نموده تا قابلمه را در حال جوش نگه دارد.
ایران باید برای اتمام این اتهامات در مورد برنامه عملیاتی با آژانس بین المللی انرژی هسته ای توافق کند و اصرار دارد که هرگونه اطلاعاتی که سایر کشورها در مورد فعالیت های هسته ای اعلام نشده توسط ایران به آژانس بین المللی انرژی هسته ای ارائه می دهند، باید در اصل با ایران به اشتراک گذاشته شود و آژانس بین المللی انرژی هسته ای نباید در مورد چنین اطلاعاتی که به صورت کپی یا به شرط عدم اشتراک با ایران به آن داده شده است، اقدام کند. این امر باید روشن شود و ایران می تواند این موضوع را به دیوان بین المللی دادگستری بکشاند.
*آژانس در حالی ایران را برای انطباق کامل با برجام تحت فشار می گذارد که کاهش تعهدات برجامی ایران نقض NPT و پادمانهای آژانس نیست و مرتبط با برجام است که آمریکا آنرا نقض کرد و اروپا هم به تعهدات خود ذیل آن عمل نکرد. به نظر می رسد آژانس ایفاگر نقشی سیاسی شده است. چرا که ایران به تعهدات خود ذیل NPT عمل کرده است. نظر شما چیست؟
آژانس بین المللی انرژی هسته ای طرف برجام نیست اما از کشورهای امضاکننده برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت خواسته شده است که راستی آزمایی ایران مطابق با برجام را انجام دهد. از این رو نقش آژانس بین المللی انرژی هسته ای صرفاً به راستی آزمایی هسته ای تحت برجام بوده و مربوط به تحریم ها و سایر موارد نیست.
*رهبر ایران در سخنرانی اخیر خود اعلام کرده که عجله ای برای بازگشت به برجام وجود ندارد. به نظر می رسد ایران به دنبال این است تا حاصل ۳ سال مقاومت را به راحتی از دست ندهد. از سوی دیگر دولت بایدن نیز عجله ای از خود نشان نمی دهد. روند کنونی را چگونه ارزیابی می کنید؟
به نظر من، دولت بایدن سیاست مشخصی در مورد برجام و ایران ندارد. وی از واکنش در کنگره (توسط دموکرات ها و جمهوری خواهان) می ترسد که به سرعت روی پرونده ایران و برجام حرکت کند و به نظر می رسد اولین قدم بازگشت به برجام است. بنابراین ایالات متحده اصرار دارد که ایران اولین قدم در بازگشت به محدودیت های برجام را بردارد.
گزارش ها حاکی از آن است که در سفر اخیر بلینکن به بروکسل، E۳ (فرانسه، آلمان، انگلستان) از این سیاست ایالات متحده در برداشتن اولین قدم ها حمایت می کند. با این حال، گزارش های دیگر حاکی از آن است که اتحادیه اروپا در تلاش است تا از رویکرد اقدام برای عمل یا استراتژی گام به گام برای بازگشت ایران و ایالات متحده به برجام حمایت کند. ترامپ قبلاً از بایدن به دلیل نرم بودن در مقابل ایران انتقاد کرده است.
لابی اسرائیل در ایالات متحده اکنون از هر زمان دیگری قوی تر است و نتانیاهو نیز بیشترین کرسی های پارلمانی را بدست آورده است. مخالفت آمریکا و اسرائیل با ایران همچنان قوی و تسلیم ناپذیر است. بسیاری از کارشناسان در واشنگتن بر این باورند که ایران با سیاست فشار حداکثری و تحریم ها به شدت ضعیف شده است و این سیاست باید ادامه یابد تا زمانی که ایران آماده سازش شود. در حالی که بسیاری ترامپ را دیوانه می دانستند، بایدن به عنوان سیاستمداری با کله داغ که مشتاقانه برای پیشگیری و توهین به رهبران خارجی عمل می کند می شناسند.
اخیراً او از اوباما انتقاد کرده است که مدت زمان طولانی برای تصمیم گیری مهم اتخاذ نموده و گفته است که خود به سرعت تصمیم خواهد گرفت. در حال حاضر بایدن نشان می دهد که مرد عمل است. به طور خلاصه، اوضاع همچنان پیچیده است. تیم بایدن ظاهراً گیج و E۳ / EU مشتاق رضایت ایالات متحده است و ایران برای انجام اولین اقدام بازگشت به برجام به سختی به ایالات متحده آمریکا چشم دوخته است.
نظر شما