تعرفه ترجیحی ایران و ترکیه

سید جلال ابراهیمی؛ بازار: ایران و ترکیه توافق نامه های تجاری متعددی میان خود دارند که متأسفانه غالب تجار و آنانکه تازه پا به عرصه تجارت و صادرات گذاشته اند، از آن ها ناآگاه هستند. این تعرفه گرچه مزیت چندانی برای ما ندارد و بیشترین صادرات ما به ترکیه در حوزه نفت است، اما در حوزه کشاورزی این تعرفه ها قابل توجیه است و این امر موجب شد تا ورود محصولات کشاورزی به ترکیه دارای تخفیفات گمرکی شود.

این امر اتفاق خوبی در صدور محصولات حوزه خشکبار، میوه و تره بار و محصولات جالیزی به ترکیه است و حتی ترکیه با استفاده از این آوانتاژ و قیمت مناسب کالاهای زراعی و صیفی جات میتواند قسمتی از آن را صادر کند.

ترکیه در هیچ موافقت نامه تجارت آزاد به اتحادیه اروپا تخفیف نداده است
البته باید در نظر داشت که یکی از علل عدم صدور محصولات کشاورزی ما به ترکیه و سایر مناطق بالا بودن تعرفه های گمرکی کشورهای مقصد بود که البته بسته بندی و یا عدم سورتینگ مناسب نیز یکی دیگر از دلایل است که تعرفه ترجیحی گشایشی در این امر ایجاد کرده است.

اصولا ترکیه در حوزه محصولات کشاورزی ما خوب مطالعه کرده و بدین سبب کالاهایی که مورد نیاز آنها و یا به نفع آنها است وارد میکند و بدین سبب تعرفه گمرکی پایین تری برای ورود کالاهای کشاورزی به خصوص جالیزی به کشورشان در نظر گرفته اند. در این انتخاب آنان با اتحادیه ها و تشکل های صنفی، تولیدی، صادراتی مشورت می کنند و سپس تقلیل تعرفه مینمایند که کشاورزان یا تولیدکنندگان لطمه نبینند.

در خصوص تعرفه های ترجیحی در حوزه محصولات کشاورزی، ایران بیش از ۵۰ ردیف کالای کشاورزی از ترکیه تخفیف گرفته و ترک ها نیز در حوزه محصولات صنعتی از ما تخفیف گمرکی دریافت کرده که البته ذکر این نکته لازم است که ما هم کالای قابل توجه صنعتی صادراتی نداشتیم و یا نداریم که به آن کشور صادر کنیم، مگر چند نوع کالا از قبیل تولیداتی از محصولات پتروشیمی، لوله های مسی و تا دو سال قبل گندوله و آهن اسفنجی نیز صادر میشد اما با افزایش راندمان تولید کارخانجات آهن و فولاد ایران، صادرات آن فعلا ممنوع است.

 متأسفانه بعد از پنج سال که از اجرای تعرفه ترجیحی میگذرد، هنوز بسیاری از دست اندرکاران تجاری از تعدد آن اطلاع ندارند که کافی است به آخر کتاب مقررات صادرات گمرک ایران و یا سایت خانه اقتصاد ایران و ترکیه و یا سازمان تجارت ایران رجوع کنند.

بازار ایران برای ترک ها مزیت است
بازار ایران برای ترک ها دارای مزیت های فراوانی است که از آن جمله ارزانی دستمزد کارگر است که در ترکیه این دستمزد در سال قریب ۱۵ هزار دلار است که در حال افزایش نیز می باشد، اما در ایران دستمزد سالانه هفت الی هشت هزار دلار است.

از طرفی ارزانی قیمت برق و گاز امتیاز بزرگی است که ترک ها میتوانند با مشارکت در تولیداتی که در حوزه تعرفه های ترجیحی است بیشتر سود ببرند. اتاق بازرگانی لزوما باید در دوره هایی که برای متقاضیان کارت بازرگانی برگزار میکند این مهم را در اولویت قرار دهد و به توجیه و تفسیر ردیف های تعرفه های ترجیحی بپردازد .

 در حوزه اقلام تعرفه های ترجیحی صیفی جاتی است که آب بر هستند مانند هندوانه، خربزه و سایر محصولات جالیزی که شاید میزان بهای آب مصرفی آن دو سه برابر قیمت خود محصول تولیدی است.

 ما بیشترین تلاشمان باید روی صادرات اقلامی باشد که مواد اولیه آن در ایران تولید میشود مثل محصولات استحصالی از مواد پتروشیمی، یا روغن های پایه، داروهای گیاهی،اقلام خاص هنری، صنایع دستی که تولیدات صنایع دستی میتواند در ترکیه که کشور توریستی است (فقط استانبول روزانه ۵۰۰ هزار نفر توریست ایستا دارد) بازار داشته باشد.

ما باید پیوسته در جریان حرکت های تولیدی کشاورزی بازار ترکیه باشیم تا بر اساس زمان خواسته کمبودها و نیاز مصرفی آنها را تأمین کنیم

توجه کنیم که ترکیه برای حوزه کشاورزی اتاق مستقل دارد و در نتیجه از طریق این  اتاق ها در استان ها و حتی در شهرستان هایی که کشت کاران  و ورزان زیاد هستند بتوان کار صادرات را انجام داد، حال باید توجه کرد که هم اکنون ترکیه به چین مقدار متنابهی تولیدات دامی، گوشت و شیر ارگانیک و لبنیات صادر میکند و این امر در نتیجه مطالعات سرزمینی و نیاز سنجی زیست محیطی  توسط ترک ها در چین صورت گرفته است که از سوی اتاق های مستقل کشاورزی در رده های مختلف آن مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته است.

لزوما باید گفت که چند سال است صدور سر درختی های موضعی و فصلی برای صدور به ژاپن، کره، تایلند، چین و جنوب شرق آسیا از سوی گروه های تحقیق اتاق های کشاورزی و وزارت تجارت ترکیه در برنامه کاری قرار  دارد و برای سرعت بخشیدن به حمل آن هواپیمای باری ترکیش، ایر ویز تخفیفات ویژه ای را به اتاق ها و اتحادیه های کشاورزی میدهد.

در این میان نقش مرکز بورس ها و اتاق های ترکیه TOBB را  مدنظر داشت که دانشگاه بزرگ این مرکز در حوزه های مختلف بالاخص در شاخه های  اقتصادی دانشجو پذیرفته و برای واحدهای صنعتی و معدنی و کشاورزی بر حسب نیاز کاری آنها رشته های تحصیلی ایجاد میکند و دوره ها و کورس های آموزشی به صورت پرسش و پاسخ حضوری و دیجیتالی برگزار کرده و نشریات تخصصی با بار علمی به روز که به صورت ترجمه از آخرین دیدگاه های متخصصین و استادان دانشگاه های مختلف جهان برداشت شده و یا توسط اساتید اقتصادی دانشگاه های ترک نوشته شده منتشر میکند در نظر گرفت و البته بی انصافی است که از نشریه وزین آینده نگر اتاق تهران که دارای مقالات به روز و آگاهی دهنده است یادی نکنیم که عالمان را بلاغت افزاید و تازه واردان به عرصه صنعت و تجارت را آگاهی میدهد.