بازار؛ گروه استانها: زعفران این ادویه طلایی؛ سال‌ها است که طعم دهنده غذاهای ایرانی است و رنگ و بوی خاصی به آن می‌بخشد ضمن اینکه براساس تحقیقات این ادویه گران قیمت می‌تواند به عنوان آنتی اکسیدان به بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن کمک کند و سطح انرژی بدن را افزایش دهد.
براساس تحقیقات انجام شده مبدا اصلی زعفران در ایران استان همدان است و حتی یکی از شهرهای تویسرکان به نام «رودآور» منبع اصلی کشت زعفران به شمار می‌رفته و در ورای آن شهرستان بهار به عنوان یکی دیگر از خاستگاه‌های زعفران شناخته شده است.
استان همدان با وجود اینکه به عنوان مبدا گیاه زعفران مطرح بوده اما به دلایل نامشخص از سالیان دور کشت این محصول در استان مورد غفلت قرار گرفته است
استان همدان با وجود اینکه به عنوان مبدا گیاه زعفران مطرح است اما به دلایل نامشخص از سالیان دور کشت این محصول را مورد غفلت قرار داده تا جایی که اکنون استان خراسان به عنوان قطب تولید زعفران شناخته می‌شود؛ با این حال از وقتی استان همدان در کشت زعفران ورود پیدا کرده کشاورزان خوبی در این زمینه در سطح ملی معرفی کرده است.
زعفرانکاری در همدان با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده تا جایی که زعفران کاران آینده خوبی را برای کشت این محصول در همدان پیش بینی نمی‌کنند؛ با این تفاسیر در ادامه گفتگوی خبرنگار بازار با گیتی سالاری و محمد علی جعفری دو زعفرانکار همدانی و صاحب نظر در این زمینه را می خوانید:
افراد ناوارد با آوردن پیازه آلوده زعفران به کشت این محصول آسیب می‌زنند
گیتی سالاری در گفتگو با خبرنگار بازار در رابطه با مشکلات زعفران کاران اظهار کرد: متاسفانه شرکت‌های مختلفی با داشتن مدرک تحصیلی و یا حتی بدون مدرک تحصیلی در استان ثبت شده‌اند که برخی از آنها بسیار کلاهبردار و حقه باز هستند و سر کشاورزان و زعفران کاران کلاه می‌گذارند به طوری که یا از آنها با فروش پیاز زعفران آلوده و یا با دادن اطلاعات غلط کلاه برداری می‌کنند تا جایی که کار من با این افراد به شکایت هم کشید.
این زعفرانکار نهاوندی با اشاره به اینکه بیش از ۲۰ سال است که در زمینه کشت زعفران فعالیت دارم، ادامه داد: نخستین کسی بودم که در منطقه غرب کشور کشت زعفران را انجام دادم و سپس در داخل استان و در استان‌های همجوار مانند کردستان، کرمانشاه و اراک فعالیت کردم.
وی در ادامه گفتگو با بیان اینکه متاسفانه هم اکنون شرایط به گونه‌ای شده که افراد ناوارد با آوردن تریلی تریلی پیازه آلوده زعفران به کشت این محصول آسیب می‌زنند، افزود: این افراد با عناوین مختلف پیاز زعفران آلوده وارد می‌کنند.
وی در ادامه با اشاره به اینکه من برای زعفران تولیدی خود برند ثبت کرده‌ام، اضافه کرد: برای دریافت استاندارد و سیب سلامت پیگیر شدم تا برند برای صادرات زعفران ثبت کنم اما راه دشواری باید طی شود.
این زعفران کار نهاوندی با بیان اینکه زعفران تولیدی من به صورت سوغات و چمدانی با کمک دوستانم به خارج از کشور می‌رود، عنوان کرد: زعفران تولیدی من به کشورهای اروپایی از جمله ایتالیا، فرانسه، انگستان و کانادا رفته و در کشور عراق و در دبی فروش فوق العاده‌ای داشته است.
سالاری با اشاره به اینکه برای دریافت استاندارد پیگیر شدم و در ابتدا استقبال خوبی به عمل آمد اما با پیگیری بیشتر دیگر اصلا پاسخ من را ندادند، ادامه داد: فکر می‌کنم علت عدم پاسخگویی به من برای ارائه استاندارد پارتی بازی باشد تا استاندارد را به نام کسی دیگری بدهند.
ملایری‌ها از زعفران کاران خود خوب حمایت می‌کنند و به نحوی که زعفران کاران ملایر از زعفران کاران با سابقه جلو افتاده‌اند و شرکت‌هایی در ملایر ثبت شده که کار ما را سخت می‌کنند
وی با اشاره به اینکه در شهرستان ملایر برخی از زعفران کاران اشکال کار خود را از من می‌پرسند، افزود: ملایری‌ها از زعفران کاران خود خوب حمایت می‌کنند و به نحوی که زعفران کاران ملایر از زعفران کاران با سابقه جلو افتاده‌اند و شرکت‌هایی در ملایر ثبت شده که کار ما را سخت می‌کنند.
این زعفران کار نهاوندی در ادامه به موضوع دریافت سیب سلامت اشاره کرد و با بیان اینکه برای دریافت سیب سلامت هم مسئولان اداره بهداشت نهاوند را دعوت کردم تا از منطقه بازدید کنند، اضافه کرد: ساختمان کار من یک ساختمان اداری است که سال‌هاست از طرف جهاد اجاره شده و این ساختمان تمیز و مرتب است اما مسئولان بهداشت نهاوند به من گفتند باید کلا ساختمان را بهم بزنید و یک درب ورودی و یک درب خروجی ایجاد کنید.
وی در این راستا بیان کرد: زعفران کاری هنوز در استان همدان مانند استان خراسان رونق ندارد که بخواهم گل‌های منطقه را جمع آوری کرده و فرآوری کنم چراکه صرفه اقتصادی ندارد اما در صورتی که زعفران کاری رونق داشت می‌توانستم یک کارگاه برای فعالیت خودم ایجاد کنم.
سه سال پیش در کشور زعفران کار نمونه شدم و به من امتیاز دادند یک وام ۲۰۰ میلیون تومانی بگیرم که برای من آن زمان ۲۰۰ میلیون تومان کفایت می‌کرد و می‌توانستم کار خود را گسترش دهم و کارگران را بیمه کنم
وی در ادامه از پرداخت وام به زعفران کاران انتقاد کرد و با بیان اینکه به عنوان زعفران کار نمونه قصد دریافت یک وام داشتم، ادامه داد: به دلیل اینکه سه سال پیش در کشور زعفران کار نمونه شدم، به من امتیاز دادند یک وام ۲۰۰ میلیون تومانی بگیرم، برای من آن زمان ۲۰۰ میلیون تومان کفایت می‌کرد و می‌توانستم کار خود را گسترش دهم و کارگران را بیمه کنم.
سالاری با بیان اینکه همه مدارک لازم را به بانک ارائه دادم، افزود: مدارک را برای دریافت وام به همدان بردم و در همدان هم استقبال شد و دوباره پرونده را به نهاوند دادند اما این بار بانک کار آفرین نهاوند با توهین و بی‌اعتنایی نامه را پرتاب کرد و گفت کار شما ایراد دارد گفتم چه ایرادی؟ گفت باید بیمه نداشته باشید.
وی با اشاره به اینکه من بیمه آموزش و پرورش هستم و نمی‌توانم بیمه خود را قطع کنم، بیان کرد: از من خواستند که مدارک را پیش مدیر عامل بانک ببرم و مدیر کل هم در پایین نامه نوشت که ایرادی ندارد.
این زعفران کار نهاوندی ادامه داد: برای دریافت وام سه بار از من ایراد گرفتند، بار اول از بیمه ایراد گرفتند و بار دیگر ایراد سن را گرفتند و در نهایت بار سوم سنگ اندازی ها بیشتر شد و دیگر پیگیر نشدم.
وی افزود: با پارتی بازی وام‌ها را به کسانی می‌دهند که در رشته‌های مختلف کشاورزی فعالیت ندارند و فقط با اسم وارد کار شده‌اند و این کاره نیستند.
سالاری با بیان اینکه جهاد کشاورزی نهاوند نسبت به جهاد کشاورزی ملایر خیلی خیلی ضعیف عمل می‌کند، عنوان کرد: تحقیقات، سفرها و مقاله‌های بسیاری در مورد زعفران دارم و اگر ادعایی دارم جوابگوی ادعای خود هستم.
این زعفران کار نهاوندی تاکید کرد: با لطمه‌ای که افراد ناوارد و شرکت‌های قلابی به زعفران کاری استان همدان می‌زنند، پیش بینی می‌کنم در آینده دوباره زعفران کاری از استان بر چیده شود.
استان همدان مرکز اولیه زعفران کاری در ایران بوده و زعفران از منطقه روداور ما به خراسان رفته است
وی با تاکید بر اینکه استان همدان مرکز اولیه زعفران کاری در ایران بوده و زعفران از منطقه روداور به خراسان رفته است، ادامه داد: با مقاله علمی ثابت کردم زعفران از استان همدان به وسیله تجار به خراسان رفته است.
سالاری در ادامه به مساحت زیر کشت زعفران مزرعه خود اشاره کرد و افزود: بیش از ۲۱ سال است که زعفران کشت می‌کنم؛ پیازهایی که سال اول می‌کاریم بعد از هفت سال باید جابجا شود ولی من با روش خود پیازها را تا ۱۰ سال نگه داشتم و الان مزرعه ۱۰ ساله دارم.
وی با اشاره به اینکه جدیدترین مزرعه من دو ساله است و سال گذشته یک مزرعه یک هزار و ۵۰۰ متری داشتم که امسال سه ساله شد، افزود: از هر هزار متر مربع یک کیلو گرم زعفران برداشت کردم.
این زعفران کار نهاوندی با بیان اینکه از مزرعه‌های جدید از هر هکتار ۱۰ کیلو برداشت زعفران داشتم، عنوان کرد: از مزرعه‌های دارای هفت یا هشت سال عمر برداشت کمتری داشتیم و برداشت بین چهار تا پنج کیلو گرم در هکتار بوده است.
وی با بیان اینکه هم اکنون مزرعه دو ساله، سه ساله و هفت ساله دارم، اضافه کرد: باز هم پیاز زعفران را جابجا می‌کنم و سه یا چهار ماه آینده مزرعه جدید کشت می‌کنم ضمن اینکه در حال حاضر سطح زیر کشت مزرعه زعفران من حدود ۴.۵ هکتار است.
سالاری با اشاره به اینکه برند بسته بندی شرکت «زعفران سالار گل پونه» را هم اکنون ثبت کرده ام، اظهار کرد: در صورت گرفتن سیب سلامت و استاندارد برند اختصاصی خودم را خواهم داشت و ظرف انتخابی و لوگو اختصاصی خواهد بود که باید ۱۰۰ میلیون تومان برای آن هزینه کنم.
زعفران کاران همدان برند خاصی ندارند و مجبور به ارسال زعفران به خراسان و استفاده از برندهای خراسان هستند
وی با اشاره به اینکه زعفران کاران همدان برند خاصی ندارند و مجبور به ارسال زعفران به خراسان و استفاده از برندهای خراسان هستند، افزود: زعفران کاران استان همدان یک تعاونی ندارند و فعالان این بخش مشتاق برای راه اندازی یک تعاونی هستند.
وی بر نیاز به آموزش زعفران کاران برای برداشت و فرآوری تاکید کرد و افزود: برای صادرات باید کیفیت محصول را بالا برد اما الان برداشت زعفران برداشت مناسب صادرات نیست.
سالاری در ادامه با اشاره به اینکه زعفران تولیدی خود را با بسته بندی به نام شرکت زعفران سالار عرضه می‌کنم، اضافه کرد: از استان‌های گیلان، تهران و از نقاط مختلف کشور مشتری دارم.
متاسفانه زعفران همدان جا نیفتاده است و وقتی از زعفران همدان صحبت می‌کنیم مردم می‌گویند مگر همدان هم زعفران دارد!
این زعفران کار نهاوندی در بخش پایانی صحبت های خود با اشاره به اینکه مشتریان از زعفران همدان رضایت دارند، ادامه داد: متاسفانه زعفران همدان جا نیفتاده است و وقتی از زعفران همدان صحبت می‌کنیم مردم می‌گویند مگر همدان هم زعفران دارد!
محمدعلی جعفری یکی دیگر از تولیدکنندگان زعفران در استان همدان در گفتگو با خبرنگار بازار با اشاره به اینکه چهار هزار متر زعفران کشت کرده‌ام، اظهار کرد: به مدت ۱۴ سال در همدان و در منطقه در حیدره کشت زعفران انجام می‌دهم.
این تولیدکننده زعفران در همدان با اشاره به اینکه در گذشته زعفران کاری مختص همدان بوده و بعد به مشهد رفته است، ادامه داد: زعفران تولیدی استان همدان مرغوب است چراکه خاک خوبی دارد و مورد پسند کشت زعفران است.
وی با بیان اینکه شنیده‌ام که در شهرستان های بهار و اسدآباد کشت زعفران انجام می‌شود، افزود: برای انجام کشت زعفران در هکتار باید وام گرفت و من همه چهار هزار متر را با هزینه خود کشت کرده‌ام.
این زعفرانکار همدانی با اشاره به اینکه کشت چهار هزار متر زعفران تولید زیاد ندارد و سالانه بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ گرم زعفران برداشت می‌کنم، اضافه کرد: زعفران تولیدی را بسته بندی می‌کنم و افرادی که اطلاع دارند که زعفران کشت می‌کنم برای خرید مراجعه می‌کنند.
روستای حیدره در دامنه کوه قرار دارد و در صورت کشت زعفران در این منطقه می‌توان زعفران مرغوبی برداشت کرد اما متاسفانه استقبال نمی‌شود
وی با بیان اینکه زمین برای توسعه کار ندارم و همین مقدار زعفران را بین درختان گردو کشت کردم، بیان کرد: روستای حیدره در دامنه کوه قرار دارد و در صورت کشت زعفران در این منطقه می‌توان زعفران مرغوبی برداشت کرد اما متاسفانه استقبال نمی‌شود.
زعفران به‌عنوان یکی از گیاهان گران‌قیمت و البته گران‌ترین ادویه جهان معرفی می‌شود، محصولی که در حوزه گیاهان کم‌آب‌بر قرار گرفته و این موضوع نیز یکی دیگر از حُسن‌های تولید آن است.
استان همدان که بارها بحث‌های کم‌آبی در آن را شنیده‌ایم، این‌روزها به سمت و سویی سوق یافته که در دل خود نیاز به استفاده از آبیاری‌های نوین، کشت محصولات کم‌آب‌بر و نجات سفره‌های زیرزمینی را دارا بوده؛ بدین‌سان نیاز است تا نسخه نجات‌بخش کشت طلای سرخ را در این استان رونق داد و از آن حمایت کرد تا در این مسیر نه‌تنها مشکلات کم‌آبی را حل کرد، بلکه موضوع اشتغال‌زایی و صادرات را نیز رونق داد.
این در حالی است که نه تنها نام و نشان زعفران همدان در کشور جا نیفتاده و جایگاه پیشین خود را به خراسان داده است، بلکه در این مسیر، بارها شاهد مانع تراشی هایی بر سر راه تولید کنندگان هستیم، حال که در سال «تولید؛ پشتیبانی ها؛ مانع زدایی ها» هستیم، امید است که شاهد ورود به عرصه تولید محصولات کم‌آب‌بر، اشتغال‌زا و البته ایجادکننده ارزش‌افزوده از طریق محصولات و تولیدات کشاورزیباشیم، موضوعی که این روزها در همدان بدان نیاز است و در سایه بی توجهی به آن، عائدی در آمدها به جیب دلالان می رود و محصولات کشاورزی و گیاهان دارویی با ارزش همدان چون طلای سرخی با نام زعفران به صورت فله ای بی آن که نام و نشانی از همدان به همراه داشته باشند به دیگر استان ها و خارج از کشور می روند.
نظر شما