سوخت روزانه ۴۹۲ میلیارد یارانه/ یارانه گازوییلی دولت بیش از بنزین

بازار- ایرانی ها روزانه ۷۵ میلیون لیتر گازوییل مصرف می‌کند. گازوییلی که مرکز پژوهش‌های مجلس قیمت واقعی آن را ۶ هزار و ۸۶۹ تومان اعلام کرده به قیمت ۳۰۰ تومان در ایران عرضه می شود. یک حساب کتاب ساده نشان می دهد که دولت روزانه چیزی حدود ۴۹۲ میلیارد و ۶۷۵ میلیون تومان یارانه به گازوییل پرداخت می کند. این در حالی است که یارانه پرداختی به بنزین پیش از واقعی سازی قیمت‌ها چیزی حدود۴۷۵ میلیارد تومان بوده است.

قاچاق سوخت همچنان ادامه دارد

با وجود واقعی سازی قیمت بنزین در کشور، به نظر می‌رسد که قاچاق سوخت همچنان طرفداران زیادی دارد. محمدرضا صالحی یکی از اعضای کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی به بازار می‌گوید:روزانه هفت میلیون لیتر گازوئیل از مرزها قاچاق و خارج می شود و پولشویی هایی نیز اتفاق میفتد. محمودرضا افشاریان، مدیرکل دفتر پیشگیری از قاچاق فرآورده های نفتی هم  پیشتر در اینباره به یکی از رسانه‌ها اعلام کرده بود که «۸۰درصد قاچاقی که انجام می شود مربوط به نفت گاز(گازوییل) است.»

او که خود نیز تلویحا بی‌تاثیری سهمیه‌بندی بنزین در قاچاق سوخت را تایید می‌کند، ادامه می‌دهد: بیشترین تاثیری که بازگشت کارت سوخت و سهمیه بندی بنزین در دو نرخ سهمیه ۱۵۰۰ تومان و آزاد ۳۰۰۰ تومان داشت، مدیریت مصرف داخل بود و آمارها نیز این موضوع را نشان می‌دهند. به طوری که مصرف بنزین حدود ۲۰ درصد کم شده است. اما در مورد قاچاق،میان نرخ بنزین آزاد کشور و مناطقی که به آنها قاچاق می شود، هنوز اختلاف زیادی دیده می‌شود. اما بی تاثیر نیست و در یک بازه زمانی بلندتر می‌توان آمار آن را بر اساس شواهد و تحقیقات اعلام کرد.

نگاهی به تفاوت قیمت سوخت در ایران و سایر کشورها نشان می‌دهد که این ادعا چندان هم بیراه نیست. اگر بهای فوب خلیج فارس را در نظر بگیریم می توان گفت که حتی بنزین آزاد در ایران حداقل ۳ هزار تومان از سایر کشورها ارزان تر است.

گازوییل در ایران، ۹۶درصد ارزان تر از فوب

قیمت گازوئیل بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، به قیمت ‌۳۰۰ تومان در هر لیتر عرضه می‌شود. گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی اما نشان می‌دهد که قیمت فوب خلیج فارس هر بشکه گازوئیل، ۷۳ دلار و ۶۴ سنت است. اگر هر بشکه گازوئیل را معادل ۱۵۹ لیتر در نظر بگیریم، ‌قیمت هر لیتر گازوئیل فوب خلیج فارس حدود  ۶ هزار و ۸۶۹ تومان خواهد بود. به عبارت دیگر می توان گفت که ایرانی ها تنها ۴ درصد قیمت واقعی گازوییل را پرداخت می کنندو ۹۶ درصد مابقی تحت عنوان یارانه از جیب دولت پرداخت می‌شود.

آنگونه که مدیر کل برنامه‌ریزی شرکت پخش فرآورده های نفتی به بازار اعلام کرده در حال حاضر روزانه حدود ۷۵ میلیون لیتر گازوییل در کشور مصرف می‌شود. در واقع اگر یارانه‌ای دولت به ازای هر لیتر از این سوخت پرداخت می‌کند را حدود ۶۵۶۹ تومان در نظر بگیریم، می‌توان ادعا کرد که دولت هم اکنون 492 میلیارد و 675 میلیون تومان یارانه  تنها به این سوخت پرداخت می‌کنند.

یارانه بنزینی دولت هم اکنون چقدر است؟

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، ‌هر بشکه بنزین سوپر فوب خلیج فارس ۶۷ دلار و ۹۷ سنت قیمت دارد. باتوجه به اینکه هر بشکه بنزین معادل ۱۶۷ لیتر است، ‌با در نظر گرفتن قیمت دلار به نرخ سامانه سنا یعنی ۱۴ هزار و ۸۳۳ تومان، قیمت هر لیتر بنزین سوپر فوب خلیج فارس، ‌۶ هزار و ۳۷ تومان تعیین می‌شود. قیمت بنزین سوپر در حال حاضر ۳۵۰۰ تومان تعیین شده و این بدان معنا است که دولت یارانه‌ای ۲۵۳۷ تومانی برای هر لیتر بنزین سوپر با توجه به قیمت‌های منطقه‌ای پرداخت می‌کند. البته یارانه پرداختی به بنزین معمولی خیلی بیشتر از این حرف‌هاست. بر اساس آخرین گزارشی که شرکت پخش و پالایش اعلام کرده، این روزها به طور متوسط ۷۲ میلیون لیتر بنزین در کشور سوخته می‌شود که طبق گفته‌های رضایی مدیرکل برنامه‌ریزی این شرکت، ۷۰ درصد آن (حدود۵۰ میلیون و ۴۰۰ هزار لیتر) مربوط به سهمیه دولتی ۱۵۰۰ تومانی  بوده و ۳۰ درصد  آن (معادل   )به قیمت آزاد ۳ هزار تومانی فروخته می شود. به عارت دیگر می توان ادعا کرد که دولت هم اکنون چیزی حدود۲۹۱ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان یارانه به بنزین پرداخت می کندکه تقریبا می‌توان گفت ۲۰۰ میلیارد تومان کمتر از یارانه گازوییل است که هیچ تلاشی برای واقعی شدن قیمت آن صورت نگرفته است.