شکیبا کولیوند؛ بازار: روستاها کانون تولید هستند به نحوی که متناسب با نیازها و توانمندی اقتصادی می‌توان به ایجاد سایر صنایع و خدمات مرتبط با اقتصاد روستا برای استفاده حداکثری از ظرفیت تولیدی و اشتغال‌زایی روستایی در آن‌ها پرداخت.
در واقع روستا موتور محرکه سایر صنایع و جریان اقتصادی است که می‌تواند علاوه‌بر توانمند کردن بخش خصوصی به تحول‌آفرینی در حوزه تولید و اشتغال‌زایی با استفاده از ظرفیت‌های موجود منجر شود.
با این حال باید برای ارتقا توانمندی ها و اینکه در بخش کشاورزی روستاها نه تنها جهش تولید را شاهد بود بلکه دست واسطه ها را نیز کوتاه کرد برنامه منسجمی داشت که پیش از رسیدن به این موضوع بهتر است نگاهی به وضعیت روستاهای همدان در حوزه کشاورزی بیندازیم.
روستاهای استان همدان همواره از ظرفیت‌های بسیاری در بخش کشاورزی برخوردار بوده اند به نحوی که چه در زمینه تولید محصولات زراعی و باغی و یا حتی در زمینه تولید محصولات شیلاتی، عسل و غیره حرف برای گفتن دارند و بدین‌سان زمان آن رسیده تا زنجیره تولید را تکمیل و تولید را به بازار فروش مناسب وصل کرد.
استان همدان با ۱.۲ درصد وسعت و ۲.۴ درصد جمعیت کشور ۴.۴ درصد تولیدات بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است
در این راستا از جمله توانمندی‌ها و مزیت‌های استان همدان می‌توان به موارد بسیاری اشاره کرد به نحوی که این استان با ۱.۲ درصد وسعت و ۲.۴ درصد جمعیت کشور، ۴.۴ درصد تولیدات بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
همچنین از مجموع ۱.۹۵ میلیون هکتار وسعت استان همدان ۹۰۷ هزار هکتار وسعت منابع طبیعی، ۷۰۸.۵ هزار هکتار سطح زیر کشت محصولات زراعی و باغی و ۲۶۹ هزار هکتار سطح اراضی آیش است و از مجموع ۷۰۸.۵ هزار هکتار سطح زیرکشت استان همدان ۶۳۵ هزار هکتار سطح زیرکشت اراضی زراعی و ۷۳.۶ هزار هکتار سطح زیرکشت باغی است.
بخش کشاورزی استان همدان با ۱۱۵ هزار بهره‌بردار با توان تولید پنج میلیون تُن انواع محصولات کشاورزی ۲۶ درصد از اشتغال مستقیم و ۲۴.۳ درصد از ارزش‌افزوده استان همدان و ۳.۷ درصد از ارزش‌افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
امتیازها به همین جا ختم نمی شود و بخش کشاورزی استان همدان دارای رتبه نخست در بیش از ۲۰ فعالیت تولیدی، زیربنایی و صنایع تبدیلی در استان‌های هم‌جوار و منطقه غرب کشور بوده و ۲۷.۳ درصد از کل تولیدات بخش کشاورزی منطقه را به خود اختصاص داده است.
دارا بودن رتبه‌های برتر کشوری در تولید محصولاتی چون سیب‌زمینی با تولید ۹۸۰ هزار تُن (رتبه نخست)، سیر با تولید ۵۴ هزار تُن (رتبه نخست)، گردو با تولید ۵۰ هزار تُن (رتبه نخست)، جو با تولید ۲۰۰ هزار تُن (رتبه چهارم)، انگور با تولید ۳۲۰ هزار تُن (رتبه دوم)، یونجه با تولید ۴۰۰ هزار تُن (رتبه سوم)، گیاهان دارویی با تولید ۱۴ هزار تُن (رتبه سوم) و گندم با تولید ۵۳۲ هزار تُن (رتبه ششم) نشان از این دارد که استان همدان در بسیاری از محصولات قطب محسوب می‌شود و این داشته‌های کشاورزی می‌تواند برای استان ارمغان اشتغال مولد و درآمد را داشته باشد.
از سویی دیگر سرانه تولید استان همدان برابر دو هزار و ۵۷۲ کیلوگرم محصول کشاورزی در سال بوده درحالی که متوسط سرانه کشور برابر یک‌هزار و ۴۳۰ کیلوگرم است.
بخش کشاورزی استان همدان با توجه به جایگاه و سهمی که در تولیدات کشاورزی و اقتصاد استان دارد، به‌عنوان یکی از ۶ استان برتر در تأمین امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود
بخش کشاورزی استان همدان با توجه به جایگاه و سهمی که در تولیدات کشاورزی و اقتصاد استان دارد به‌عنوان یکی از ۶ استان برتر در تأمین امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود.
از دیگر داشته‌های بخش کشاورزی همدان می‌توان به وجود مراکز علمی مرتبط و بستر مناسب برای توسعه تحقیقات و آموزش کاربردی بخش کشاورزی اشاره کرد؛ اما با این توانمندی‌ها جای سوال وجود دارد که چرا همچنان شاهد نارضایتی کشاورزان همدانی از خالی ماندن جیبشان و تنها زحمت در مسیر تولید هستیم و از سویی همان محصولاتی که از کشاورزان با قیمت پایین خریداری می‌شود، با قیمت بالا به دست مصرف‌کنندگان می‌رسد؟
دلایل متعددی برای رقم خوردن این وضعیت مطرح است اما به هر حال باید گفت در این مسیر طرح «روستابازارها» قدمی برای حل این مشکل است به‌نوعی که براساس سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی، روستابازارهای شبکه‌های تعاونی به‌منظور عرضه مستقیم محصولات تولیدی اعضای شبکه (تمام زیربخش‌های کشاورزی) برای مصرف‌کنندگان و با قیمت مناسب ایجاد شده است.
در این بازارروستاها صندوق‌های خُرد زنان روستایی، شبکه‌های تعاونی و اتحادیه‌ها، محصولات تولیدی، فرآوری، تبدیلی و تکمیلی خود را به دست مصرف‌کنندگان می‌رسانند و نیز از طریق شبکه‌های تعاون روستایی سایر استانها محصولات کشاورزی تبادل می‌شود.
در این بازارهای محلی یا غرفه‌های فروش محصولات کشاورزی، دامی، طیور و عسل عرضه می‌شود و واسطه‌گری به‌صورت کامل حذف شده که قیمت تولید و عرضه تفاوت چندانی باهم ندارد
در این بازارهای محلی غرفه‌های فروش محصولات کشاورزی، دامی، طیور و عسل عرضه می‌شود و واسطه‌گری به‌صورت کامل حذف شده و قیمت تولید و عرضه تفاوت چندانی باهم ندارد.
ابتدای ماه گذشته بود که معاون توسعه تعاونی‌ها و تشکل‌های سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران با بیان اینکه حذف واسطه باعث افزایش سود کشاورز و روستایی و کاهش قیمت برای مردم شهر می‌شود، از ایجاد تعداد ۵۱۸ روستابازار در کل شهرهای کشور خبر داد و گفت با این روند می توان تولیدات روستایی را به دست مردم شهرنشین رسانده و به فروش برسانند.
بررسی ها بیانگر آن است که هم‌اکنون چند استان در اجرای این طرح وارد شده‌اند و حتی استانی چون اصفهان، طبق گفته رئیس سازمان تعاون روستایی این استان در ۱۲۸ فروشگاه زنجیره‌ای استان عرضه محصولات کشاورزی را فعال کرده است و برای اجرای طرح روستابازار ۳۴ پایگاه فعال دارد و در چهار روستای استان اصفهان نیز بازارهای محلی تا پایان امسال راه‌اندازی و اجرایی می‌شود.
به این رویدادها که دقیق می شویم متوجه خواهیم شد که حال زمان آن رسیده تا استان همدان به عنوان یکی از استان ها که در زمره تولیدات کشاورزی و محصولات باغی و زراعی حرف های زیادی برای گفتن دارد، در این مسیر گام های جدی بردارد تا با اجرایی کردن طرح «روستابازارها» در همدان، شاهد رفع مشکلات تولید و مصرف‌کنندگان در این حوزه باشیم.
ناگفته پیداست در امتداد این روند، نه تنها جهش تولید و فروش مناسب محصولات را شاهد خواهیم بود بلکه واسطه ها و دلالان در این بین دستشان از بازار همدان در زمینه محصولاتی چون گوشت، تخم مرغ، میوه‌جات و غیره کوتاه شده و می توان مسیر را برای ورود به عرصه گردشگری روستایی و گردشگری سلامت نیز هموار کرد.
نظر شما