تهمینه غمخوار؛ بازار: « امروزه کارشناسان لجستیک را صنعتی استراتژیک می دانند که روند به کارگیری فناوری های نوین و تلفیق آن ها با روش های سنتی به همراه زنجیره تامین محصول یا خدمات موجب شکل گیری روابط و فرآیند های نوینی در این صنعت شده است.»، این مطالب گزیده ای از گفته های «میثم عباسی» است.
مشاور و فعال حوزه صنعت ضمن بیان این موضوع که آغاز عصر دیجیتال و گسترش هرچه بیشتر بسترهای اینترنتی و ارتباطی سریع و نوین در سطح بین الملل مشهود است و مدیران زنجیره های تامین و لجستیک باید به فکر بازآفرینی و توسعه امکانات خود جهت امکان پاسخ گویی مناسب به نیاز های عصر دیجیتال باشند، معتقد است که تلاش های صورت گرفته به صورت سنتی برای ایجاد مزیت رقابتی و افزایش سرعت تحویل، منجر به پیشرفت های زیادی در فناوری لجستیک شده در حالی که بنادر، فرودگاهها و گمرکات به عنوان قطب های مهم در زنجیره تأمین، بیش از پیش در فشار قرار گرفته اند تا با استفاده از فناوری پاسخگوی نظام روبه رشد تقاضا در سطح جهان همگام باشند.
متن گفتگوی خبرنگار بازار با «میثم عباسی»، مشاور و فعال حوزه صنعت و مدیر فناوری خانه اقتصاد و تجارت ایران و ترکیه را در خصوص اهمیت صنعت لجستیک در سراسر جهان را در ادامه میخوانیم:
* افزایش نوآوری‌های تکنولوژی موجب ایجاد موج‌های بزرگی در صنایع مختلف می‌شود و در این میان صنعت لجستیک و زنجیره تامین می‌تواند یکی از بخش‌های تحت تاثیر باشد. بر همین اساس و در جهت سودآوری بیشتر، شرکتهای فعال در این حوزه و زنجیره تامین باید با بهره‌گیری از نوآوری‌های لازم همواره هوشیار بوده و با پیشرفتهای فناوری خود را سازگار سازند. از نظر شما این صنعت تا چه اندازه موجب توسعه تجارت کشورها در سراسر جهان می شود؟
آغاز عصر دیجیتال و گسترش هرچه بیشتر بسترهای اینترنتی و ارتباطی سریع و نوین در سطح بین الملل کاملا مشهود است. در این میان، صنعت لجستیک نیز یک بازار عظیم است که ارزش مالی آن بیش از چهار میلیارد دلار در سراسر جهان تخمین زده می شود و بر طیف گسترده ای از بخش های تجاری از جمله تجارت الکترونیک، صنعت پوشاک و موارد مربوط به اجتماعات انسانی نظیر کشاورزی اثر گذار است.
تاریخ بشر موارد زیادی از تاثیرات لجستیک بر سرنوشت جوامع و کشورها را مشاهده کرده و به همین دلیل همواره کشوری که از توان لجستیک بالایی برخوردار بوده، نسبت به رقبایش برتری داشته است.
امروزه با رشد دهکده جهانی شاهد سفارش یک کالا و یا درخواست ارائه خدمت از کشورهایی هستیم که چندین هزار کیلومتر فاصله دارند که از آن جمله می توان به سفارش تجهیزاتی از مبدا چین برای مقصدی نظیر زیمباوه اشاره کرد. طبیعی است که در این میان، فاکتورهایی نظیر سرعت و امنیت در تحویل یک مزیت محسوب می شوند و فناوری می تواند به خوبی این موارد را برآورده سازد.
اینگونه به نظر می رسد که تا سال ۲۰۳۰ شاهد شکل گیری زنجیره های تامین نوینی خواهیم بود که تکیه زیادی بر روی سیستم های هوشمند و عدم دخالت انسان دارند و این موضوعی است که موجب شکل گیری شرکت های نوپا و استارتاپ هایی در این حوزه شده و خواهد شد که در ادامه منجر به حاشیه راندن غول های سنتی این صنعت در صورت عدم تطبیق پذیری به موقع با واقعیات رشد فناوری، می شوند.
تا سال ۲۰۳۰ شاهد شکل گیری زنجیره های تامین نوینی خواهیم بود که تکیه زیادی بر روی سیستم های هوشمند و عدم دخالت انسان دارند
بر همین اساس، مدیران زنجیره های تامین و لجستیک باید به فکر بازآفرینی و توسعه امکانات خود جهت امکان پاسخ گویی مناسب به نیاز های عصر دیجیتال باشند. تلاش های صورت گرفته به صورت سنتی برای ایجاد مزیت رقابتی و افزایش سرعت تحویل، منجر به پیشرفت های زیادی در فناوری لجستیک شده در حالی که بنادر، فرودگاهها و گمرکات به عنوان قطب های مهم در زنجیره تأمین، بیش از پیش در فشار قرار گرفته اند تا با استفاده از فناوری پاسخگوی نظام روبه رشد تقاضا در سطح جهان همگام باشند.
براساس گزارش های موسسه PWC تا سال ۲۰۲۵ مفاهیمی نظیر شهرهای هوشمند دارای رشد بسیار سریع خواهند بود. طبیعی است سیستم حمل و نقل و تامین کالا که از سیستم های هوشمند استفاده می کند جزء لاینفک چنین شهرهایی خواهد بود.
سیستم حمل و نقل و تامین کالا که از سیستم های هوشمند استفاده می کند جزء لاینفک شهرهای هوشمند خواهد بود
صنعت لجستیک در آینده بیش از پیش از سیستم های دیجیتالی بهره خواهد برد، موضوعی که باعث کاهش خطا، افزایش سرعت و کیفیت در زنجیره تامین خواهد شد. شرکت های زنجیره تامین برای کاهش هزینه های ناشی از پرسنل و حوادث بیش از پیش به سمت استفاده از راهکار های هوشمند در ساختار خود حرکت می کنند.
* از دیدگاه شما چه فناوری هایی بیشترین تاثیر را از جمله کاهش هزینه ها و به کارگیری نیروی کار انسانی، برنظام تامین و ارائه کالا در آینده نزدیک و در سطح جهانی و در شرکتهای مختلفی که از تجارت الکترونیک استفاده زیادی می کنند، خواهند گذاشت به طوری که صنعت لجستیک وارد فاز جدیدی شود؟
از دیدگاه من، در خصوص فناوری هایی که بیشترین تاثیر را بر این صنعت خواهند گذاشت و تغییرات شگرفی را رقم خواهند زد، می توان به این موارد اشاره کرد: اتوماسیون و سیستم های رباتیک، فناوری RFID و اینترنت اشیا، ردیابی لحظه ای محصول، هوش مصنوعی، بهبود فرآیند های مدیریت و کنترل، حمل و نقل هوشمند و خودکار بدون دخالت انسان و پردازش ابری
فرآیند های اتوماسیون صنعتی که از نرم افزارهای داده محور مستقل از انسان برای بهبود بهره وری عملیاتی در ماشین آلات استفاده می کنند، برای صنعت تدارکات نیز کاربرد دارند. سیستم های رباتیک امروزه دامنه وسیعی از فعالیت هایی که به طور سنتی بر عهده انسان بودند را انجام می دهند از برچسب گذاری بسته ها تا ساده سازی سیستم های مرتب سازی انبار و آماده سازی سفارش در فروشگاه های اینترنتی.
بندر روتردام که یکی از بزرگترین بنادر جهان است را می توان همزمان پیشرفته ترین بندر جهان و پیشرو در به کارگیری فناوری های نوین نیز دانست. هم اکنون فرآیند های تخلیه بار در ترمینال های کانتینری این بندر از سیستم های کاملا خودکار و هوشمند استفاده می کنند که موجب کاهش هزینه، افزایش سرعت و کاهش خطا شده اند. بر اساس برآورد های وال استریت ژورنال بهره وری بندر روتردام با استفاده از اتوماسیون هوشمند خود بیش از ۳۰ درصد افزایش یافته است.
کاربرد های سیستم های رباتیک نیز در صنعت لجستیک دارای طیف بسیار وسیعی هستند. این امر به ویژه در مورد فرآیند های با مبدا تجارت الکترونیک نیز صادق است که برای تأمین رشد سریع خرید و فروش های آنلاین نیاز به افزایش سرعت و کارایی احساس می شود.
یکی از نمونه های عینی به کارگیری رباتها در صنعت سفارشات الکترونیکی را می توان در شرکت آمازون یافت. این شرکت در سال ۲۰۱۲ با خرید انحصار ربات کیوا توانست مدت زمان پردازش سفارشات اینترنتی را به ۱۵ دقیقه برساند موضوعی که ممکن است برای یک نیروی انسانی تا ۷۵ دقیقه طول بکشد. بر اساس برآوردها آمازون توانسته است با استفاده از سیستم پردازش انبار رباتیک خود هزینه ها را تا ۲۰ درصد کاهش دهد.
آمازون توانسته است با استفاده از سیستم پردازش انبار رباتیک خود هزینه ها را تا ۲۰ درصد کاهش دهد
* اینترنت اشیا یک مزیت برای صنعت انبار و تدارکات محسوب می شود و بیش از پیش سرعت نوآوری در حوزه حمل و نقل را افرایش داده است. این فناوری امروزه تا چه اندازه در حال تغییر دادن این صنعت است؟
با ظهور اینترنت اشیا ( IOT )، این ایده که «همه چیز به هم متصل است» در حال تبدیل شدن به واقعیت می باشد. اینترنت اشیا یک مزیت برای صنعت انبار و تدارکات بر اساس پردازش های مربوط به موجودی کالا و حمل و نقل آن محسوب می شود.
ترکیب تگ های RFID با فناوری ردیابی ماهواره ای موجب ایجاد یک شبکه ردیابی کالا به صورت آنلاین و برخط شده اند که امکان تعیین وضعیت و آگاهی از محصول را در هر مرحله از انبار و حمل و نقل زمینی، هوایی و دریایی فراهم می سازند و در نتیجه ضریب امنیت حمل و نقل را نیز افزایش داده اند. موضوعی که هم برای تامین کنندگان عمده محصول و هم خرده فروشان امری حیاتی محسوب می شود.
* تاثیر هوش مصنوعی و حمل و نقل هوشمند و خودکار بدون دخالت انسان در بهبود فرآیند های مدیریت و کنترل در این صنعت و زنجیره تامین چیست؟
هوش مصنوعی نه به عنوان یک ابزار بلکه به عنوان یک انقلاب در عرصه بین المللی تمامی روابط اجتماعی، صنعتی و فرهنگی را تغییر خواهد داد و فرآیند های تجاری نیز از این قاعده مستثنی نیستند. این فناوری، به عنوان واقعیت دنیای مدرن به سرعت در حال گسترش در ابعاد مختلف صنعتی و تجاری و همچنین نظام حمل و نقل و تامین کالا می باشد. هوش مصنوعی ابزاری است که می تواند در پردازش کلان داده ها و آمارهای بسیار حجیم زنجیره تامین محصولات به کمک شرکت ها بشتابد.
فرآیند های کنترل و مدیریت انبارها و گمرکات در کمترین زمان ممکن در کنار مدیریت و کنترل پرسنل و تجهیزات با نهایت دقت از جمله دیگر قابلیت های هوش مصنوعی می باشد در عین حال توانایی تشخیص کالاهای تقلبی از اصل و کنترل تراکنش ها از جمله دیگر قابلیت های هوش مصنوعی در نظام تامین کالا به شمار می رود.
شرکت های لجستیک به مدد پتانسیل های ذاتی خود و عدم وجود مقررات محدود کننده نظیر مقررات محدود کننده شهری در زمینه استفاده آزمایشی از تجهیزات حمل و نقل خودران و بدون راننده در حوزه حمل و نقل پیشتاز بوده اند. در نتیجه، بسیاری از عملیات های لجستیکی در حال حاضر به سمت استفاده از تجهیزات بدون دخالت انسان از لیفتراک های هوشمند گرفته تا کامیون های کوچک و بدون راننده پیش می روند.
شرکت های لجستیک به مدد پتانسیل های ذاتی خود و عدم وجود مقررات محدود کننده نظیر مقررات محدود کننده شهری در زمینه استفاده آزمایشی از تجهیزات حمل و نقل خودران و بدون راننده در حوزه حمل و نقل پیشتاز بوده اند
بر اساس گزارش نیویورک تایمز، استارتاپ هایی نظیر OTTO به عنوان پیشتازان عرصه استفاده از ماشین های خود راننده باربری به شمار می روند. مسئولان شرکت OTTO اعتقاد دارند روند استفاده از کامیونت ها و ون های خودکار تحویل کالا ممکن است سریعتر از خودرو های خودران شهری گسترش یابند.
هم اکنون بازار خودرو های حمل و نقل کالای هوشمند و بدون راننده توجه غول های خودروسازی جهان را نیز به خود جلب کرده است و شرکت هایی نظیر تویوتا و نیسان طرح هایی کانسپت در این زمینه ارائه داده اند. اما حمل و نقل هوایی با استفاده از ربات های پرنده نیز همزمان در حال طی کردن مراحل پیشرفت خود می باشد و شامل طیف وسیعی از خدمات از ارسال مرسولات پستی و سفارشات اینترنتی تا تاکسی هوایی است. پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ شاهد به کار گیری در مقیاس عملیاتی ربات های باربری هوشمند در سطح بین المللی خواهیم بود.
* نظر شما در رابطه با پردازش ابری به عنوان گامی نوین در افزایش اشتراک اطلاعات در شرکتهای جهانی لجستیکی چیست؟
برنامه های رایانش ابری این پتانسیل را دارند که گزینه های کارآمد و انعطاف پذیری گسترده ای را برای صنایع فراهم سازند که صنعت لجستیک و تامین کالا نیز از این قاعده مستثنی نیستند. امروزه به مدد پتانسیل پردازش های ابری امکان ساخت پلتفرم های تجاری جدید فراهم شده است. شرکت فلکسپورت را می توان جزو شرکت های پیشتاز در بهره گیری از پردازش های ابری در صنعت لجستیک به شمار آورد.
این شرکت که به تازگی فعالیت های خود را در نیویورک، هنگ کنگ و آمستردام گسترش داده است، پنل هایی با داشبورد و رابط کاربری آسان و کاربر پسند را برای کاهش هزینه های معاملات، افزایش شفافیت و برآوردن اولویت مصرف کننده های در حال رشد برای بهینه سازی گزینه های تحویل به کار گرفته است.
* در مجموع آینده صنعت لجستیک را چطور پیش بینی میکنید؟
صنعت لجستیک در دهه آینده دچار تحولات ساختاری خواهد شد و تا ۲۰ سال آینده، یک دگرگونی کامل در فرآیندها و تعاریف را مشاهده خواهد کرد.
از نظر من، این صنعت بیش از پیش به سمت استفاده از سیستم های خودمختار پیش خواهد رفت. فناوری های هوشمند که بدون دخالت انسان قادر به تصمیم گیری و انجام یک وظیفه هستند، به یکی از ارکان لجستیک بین المللی تبدیل خواهند شد.
همچنین ما مقوله انرژی را نیز باید در این صنعت دخیل کنیم. در آینده استفاده از سوخت های فسیلی به شدت کاهش خواهد یافت و صنعت لجستیک نیز از این امر مستثنی نیست، مخصوصا در زمینه ترانزیت زمینی شرکت هایی نظیر ولوو همگام با مباحثی نظیر محیط زیست و گرمایش زمین گام هایی اساسی برای باز تعریف انرژی های مورد استفاده در خودرو ها برداشته اند و ناوگان حمل و نقل و کارگو از جمله کامیون های کشنده و تریلی ها نیز در مواردی نظیر ساختار قوای محرکه و نحوه هدایت دچار دگرگونی شده و به سمت استفاده هرچه بیشتر از انرژی الکتریکی خواهند رفت.
نظر شما