بازار، گروه انرژی: ۲۰۲۰، برای بازیگران بازار گاز سال خوبی نبود. تازه ترین گزارش‌های منتشر شده از سوی سازمان بین المللی انرژی نشان می‌دهد که تقاضای جهانی گاز در سال ۲۰۲۰ حدود ۱۰۰ میلیارد متر مکعب یعنی حدود ۲.۵ درصد کاهش یافت. این بزرگترین افت ثبت شده برای مصرف این سوخت بوده است. آنگونه که در این گزارش آمده بحران Covid-۱۹ و تقاضا در بازار سرمایه گذاری در این صنعت را متوقف کرده است. البته آنگونه که پیش بینی‌ها نشان می‌دهد وضعیت بازار در سال ۲۰۲۱ به سطح قبل از کرونا بازخواهد گشت.
«الکساندر نواک» معاون نخست وزیر روسیه که نسبت به بهتر شدن وضعیت تقاضا در بازار بسیار امیدوار است همچنین پیش‌بینی کرد که تقاضا برای گاز طبیعی در جهان برای مدت زمان طولانی همچنان رشد خواهد داشت و منابع انرژی تجدید پذیر جایگزین آن نخواهد شد.
به گفته او، افزایش قیمت گاز به خاطر سرمای زمستان در اروپا و آسیا، منجر به افزایش صادرات زغال سنگ روسیه شده، چرا که از آن برای نیروگاه‌های برق استفاده می‌شود.
شکنندگی بازار گاز ادامه دارد
هرچند که سال ۲۰۲۱ به دلیل افزایش تقاضای ناشی از فصل زمستان وضعیت قیمت‌ها در بازار تا حدودی بهتر شده اما شکنندگی بازار همچنان ادامه دارد. سازمان بین المللی انرژی پیش بینی می‌کند که تقاضای بازار جهانی به سطح قبل از کرونا و به اندازه سال ۲۰۱۹ باشد اما همچنان بی اعتمادی و نااطمینانی در بازار وجود دارد. به عبارت دیگر بهبود وضعیت کاملا به عوامل مختلفی از جمله تعویض سوخت، کندی جهش صنعتی یا هوای معتدل بستگی دارد.
رشد حدود ۲.۸ درصدی تقاضای گاز
انتظار می‌رود که تقاضای جهانی گاز طبیعی در سال ۲۰۲۱ (حدود ۱۱۰ میلیارد مترمکعب) ۲.۸٪ رشد کند که کمی بالاتر از کاهش ۲۰۲۰ است، بنابراین پیش بینی می‌شود که امسال وضع بازار گار به سطح قبل از کرونا بازگردد و تقاضا تقریبا معادل سال ۲۰۱۹ باشد. جااب است که بدانید که تقاضا برای گاز در سال ۲۰۱۰ یعنی بعد از بحران مالی سال ۲۰۰۹ حدود ۷.۵ درصد رشد کرد.
بهبود تقاضای جهانی گاز در سال ۲۰۲۱ احتمالاً توسط بازارهای سریع در آسیا، آفریقا و خاورمیانه پشتیبانی خواهد شد. بازارهای بزرگ تر باید شاهد بهبود تدریجی باشند و برخی ممکن است در سال ۲۰۲۱ به سطح ۲۰۱۹ خود نرسند
کدام کشورها بازار گاز را نجات می‌دهند؟
سازمان بین المللی انرژی بازارهای نوظهور عامل اصلی رشد تقاضا در سال ۲۰۲۱ اعلام کرده است. بهبود تقاضای جهانی گاز در سال ۲۰۲۱ احتمالاً توسط بازارهای سریع در آسیا، آفریقا و خاورمیانه پشتیبانی خواهد شد. بازارهای بزرگ تر باید شاهد بهبود تدریجی باشند و برخی ممکن است در سال ۲۰۲۱ به سطح ۲۰۱۹ خود نرسند.
احتمال رشد ۲۵ درصدی قیمت گاز
سال گذشته پیش بینی شده بود میانگین قیمت گاز طبیعی به پایینترین حد در بیش از ۲۰ سال گذشته نزول کند و چنین اتفاقی هم افتاد. میانگین قیمت اسپات گاز طبیعی در سال ۲۰۲۰ حدود دو دلار و سه سنت به ازای هر واحد MMBtu بود که پایینترین میانگین قیمت سالانه از زمان آغاز رصد آمار توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۱۹۹۷ بود. اما کاهش تولید نفت به معنای کاهش عرضه گاز طبیعی مرتبط با تولید نفت است. این امر روند عرضه را محدودتر کرده و عاملی در بهبود قیمت گاز طبیعی در اواخر سال ۲۰۲۰ بود. انتظار می رود روند بهبود قیمت گاز طبیعی در سال ۲۰۲۱ بهبود پیدا کند و به دو دلار و ۵۰ سنت در هر واحد MMBtu برسد که به منزله رشد ۲۵ درصدی در مقایسه با سال ۲۰۲۰ خواهد بود.
میانگین قیمت اسپات گاز طبیعی در سال ۲۰۲۰ حدود دو دلار و سه سنت به ازای هر واحد MMBtu بود که پایینترین میانگین قیمت سالانه از زمان آغاز رصد آمار توسط اداره اطلاعات انرژی آمریکا در سال ۱۹۹۷ بود
سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز نزولی شد
فشار مالی یکی از دلایل ادامه روند نزولی ساختاری در سرمایه‌گذاری بالادستی است. بودجه‌ها در بخش بالادستی نفت و گاز باز هم در سال ۲۰۲۰ کاهش یافتند و کارشناسان انتظار دارند هزینه این بخش در سال بعد فقط ۳۰۰ میلیارد دلار باشد که ۳۰ درصد از حجم سرمایه‌گذاری سال ۲۰۱۹ و ۶۰ درصد از اوج سال ۲۰۱۴ کمتر است. انتظار می‌رود تقاضا در آسیا به سرعت رشد کند، اما پروژه‌های جدید LNG تولید متوقف شده‌اند و ممکن است بین ۵ تا ۷ سال برای بهربرداری آنها زمان نیاز باشد. همچنین روزنامه نشنال در گزارشی به نقل از، مؤسسه نروژی ریستاد انرژی اعلام کرد که بیش از ۷۵ درصد پروژه‌های جدید بخش نفت و گاز به ارزش ۴۷ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ مورد تأیید واقع نشده‌اند، زیرا شرکت‌های انرژی به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا هزینه‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های اکتشاف و تولید را کاهش داده‌اند.
انتظار می‌رود از مجموع سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در سال ۲۰۲۰، ۲۷ میلیارد دلار به پروژه‌های دریایی و ۲۰ میلیارد دلار دیگر به پروژه‌های نفت و گاز در خشکی اختصاص یابد. این در حالی است که مجموع سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید نفت و گاز در سال گذشته میلادی ۱۹۷ میلیارد دلار بود که ۱۰۹ میلیارد دلار آن به پروژه‌های دریایی و ۸۸ میلیارد دلار آن به پروژه‌های خشکی اختصاص یافته بود.
اوپک گازی تشکیل می شود؟
تولیدکنندگان بزرگ بازار گاز، هیچ‌گاه در جهت ایجاد یک کارتل تلاش نکرده‌اند. در سایه قراردادهای بلندمدت، آنها برای رشد تولید تلاش می‌کنند. سازوکار تعیین قیمت گاز براساس قیمت جهانی نفت نیز همواره به ثبات تقاضا کمک کرده، اما به نظر می‌رسد با همه‌گیری ویروس کرونا و آینده نامعلوم آن، زمان ایجاد یک اوپک گازی فرا رسیده است. البته قطری‌ها چندان تمایلی به تشکیل این کارتل جدید ندارند. هرچند آنها نیز خواهان افزایش قیمت‌ها هستند.
در این کارتل جدید، رقابت و همکاری در کنار هم وجود خواهد داشت. ایجاد یک اوپک گازی می‌تواند سرمایه‌گذاران و تأمین‌کنندگان مالی پروژه‌های جدید را به سوی صنعت گاز سوق دهد. اگر قیمت گاز همچنان کاهش یابد، بسیاری از پروژه‌های در حال توسعه، غیر اقتصادی و زیان‌ده خواهد شد. چنین شرایطی یک کابوس بزرگ برای این بازار خواهد بود.
قطری‌ها به عنوان رهبر تولیدکنندگان کم هزینه بازار از سقوط قیمت‌ها هراس چندانی ندارند، چراکه آنها با داشتن ذخایری عظیم در میدان گنبد شمالی و دارابودن برنامه‌های توسعه برای افزایش تولید ال‌ان‌جی در دو دهه آینده، همچنان رهبری این بازار را در دست خواهند داشت. هرچند سایر تولیدکنندگان با آینده نامعلومی روبه‌رو هستند.
نظر شما