بازار؛ گروه استانها: تولید سیب در کشورمان در چند سال گذشته جایگاه مناسبی در رتبه‌بندی جهانی داشته است، تا جایی که در سال ۹۶ ایران با تولید ۱۵ تن در هر هکتار رتبه سوم تولید سیب در جهان را کسب کرد. پرواضح است، که بازار داخلی کشش چنین تولید قابل‌توجهی را ندارد و نیاز به صادرات برای حفظ اشتغال و تولید سیب در کشور ضرورتی غیرقابل‌اجتناب است، اما سال‌ها است، صادرات این محصول با مشکلاتی مواجه بوده و این مشکلات در سال جاری نه‌تنها کمتر نشده که با درخواست وزیر صمت مبنی بر ممنوعیت صادرات بیشتر نیز شده است.
موضوع مهم امروز این است که باغداران بر روی صادرات محصولات سیب تولیدی کشورمان، حساب ویژه ای بازکرده اند و عدم صادرات می تواند به درآمدهای آنان لطمات هنگفتی وارد سازد. صدماتی که این روزها به دلیل شرایط دشوار اقتصادی می تواند قابل توجه باشد.
برای بررسی وضعیت تولید سیب در کشور و نیز چگونگی عرضه این محصول در بازار با مجتبی شادلو رئیس هیئت‌مدیره تولیدکنندگان سیب کشور به گفتگو نشستیم.
* میزان تولید سیب در کشور به چه میزان بوده است؟
طبق اعلام وزارت جهاد کشاورزی در رابطه با تولید سیب در ایران امسال چیزی حدود ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تن تولید داشته‌ایم، در سال‌های اخیر تقریباً تولید نرمالی راداریم و ازنظر نیاز بازار هیچ مشکلی وجود ندارد.
* سهم دماوند به‌عنوان قطب تولید سیب در کشور از این میزان چقدر بوده است؟
اگرچه ما متأسفانه امسال در شهرستان دماوند به خاطر شرایط اقلیمی که در زمان گل‌دهی درخت به وجود آمد افت قابل‌توجهی را در شهرستان دماوند داشتیم، ولی درمجموع سهم شهرستان دماوند در تولید سیب ایران در صورتی کاملاً باردهی داشته باشد چیزی حدود هشت درصد است.
در شهرستان دماوند به خاطر شرایط اقلیمی که در زمان گل‌دهی درخت به وجود آمد افت قابل‌توجهی را در شهرستان دماوند داشتیم، ولی درمجموع سهم شهرستان دماوند در تولید سیب ایران در صورتی کاملاً باردهی داشته باشد چیزی حدود ۸ درصد است
طبق برآوردهای صورت گرفته تولید سیب به‌طور میانگین چیزی حدود ۴۰ درصد نسبت به سال‌های گذشته افت داشته است.
* آمار کاهش تولید سیب چطور احصا شده است؟
آمار احصا شده نقطه‌به‌نقطه بوده است چراکه برخی باغات که در موقعیت دیر گل ده بودند، وضعیت نرمال داشتند و با افت تولید همراه نبوده‌اند، اما مواردی که در نقاط زود گل ده قرار داشتند، افت تولید سیب آن‌ها تا ۷۰ درصد هم رسیده است.
در حال حاضر بازار جوابگوی ارسال محصول نیست، یعنی مصرف‌کننده کم است و بسیاری از باغداران و کسانی که محصول را بر روی درخت خریداری و جمع‌آوری و ذخیره کردند، برای میادین عمده‌فروشی که گلوگاه ارتباط و فروش محصول به خرده‌فروشی هستند، محصولات را ارسال می‌کنند. اما ممکن است فروش یک‌بار ماشین تا چندین روز هم طول بکشد.
* دلیل کاهش مصرف سیب در کشور چیست؟
علت کم شدن مصرف سیب عدم برگزاری محافل و مجالس به علت مشکلات کرونایی است، هم‌اکنون برگزاری جلسات بیش از ۱۰ نفر، برگزاری سمینارها و گردهمایی‌ها و مجامع ممنوع است و رفت‌وآمدهای خانوادگی هم کاهش‌یافته است، همه این عوامل دست‌به‌دست هم داده‌اند، تا مصرف به شکل چشم‌گیری کاهش یابد.
علت کم شدن مصرف سیب عدم برگزاری محافل و مجالس به علت مشکلات کرونایی است، هم‌اکنون برگزاری جلسات بیش از ۱۰ نفر، برگزاری سمینارها و گردهمایی‌ها و مجامع ممنوع است و رفت‌وآمدهای خانوادگی هم کاهش‌یافته است، همه این عوامل دست‌به‌دست هم داده‌اند، تا مصرف به شکل چشم‌گیری کاهش یابد
محدودیت‌ها و مشکلات کرونایی مصرف سیب را در ایران به میزان چشم‌گیری پایین آورده و خسارت واردشده به باغداران زیاد بوده است. مشکل دیگر باغداران نیز قیمت بالای نهاده‌ها در سال ۹۹ بود، که سبب شد کل مایحتاج تولید، اعم از ادوات کشاورزی، مکانیزاسیون و همین‌طور نیروی انسانی قیمت متغیر و توام با تورم داشته باشند و هزینه تولید متفاوت با هرسال باشد و تا سه برابر افزایش قیمت را تجربه کنیم.
همین‌طور در ادامه این روند شاهد افزایش هزینه تولید و هزینه جمع‌آوری بودیم، مایحتاج جمع‌آوری شامل سبد پلاستیکی، کاغذ گراف پوشال و نیروی انسانی و حمل‌ونقل کالاها نیز افزایش داشت که درمجموع این هزینه‌ها درنهایت باید بازار جوابگو باشد. هم‌اکنون عرضه و تقاضا در بازار فروش سیب نامتوازن شده است، در حال حاضر عرضه زیاد اما تقاضا کم است، که وضعیت ممکن است، بدتر هم بشود.
* به‌غیر از بازار و نابسامانی آنچه عواملی سبب ورود خسارت به تولیدکنندگان سیب کشور شد؟
پایدار نبودن بازار و عوامل طبیعی از دیگر موارد خسارت به باغداران بوده است، باغداران از این طریق همیشه دچار خسارت و آسیب بوده‌اند و اکنون اگر موانع صادراتی برطرف شود، اوضاع به شکل بهتری تغییر می‌کند چراکه ما در ایران فرصت‌های صادراتی محصولات باغی خوبی داریم، اما وزیر صمت یک ماه پیش نامه‌ای به دولت زد که صادرات سیب ممنوع شود.
باغداران از این طریق همیشه دچار خسارت و آسیب بوده‌اند و اکنون اگر موانع صادراتی برطرف شود، اوضاع به شکل بهتری تغییر می‌کند چراکه ما در ایران فرصت‌های صادراتی محصولات باغی خوبی داریم، اما وزیر صمت یک ماه پیش نامه‌ای به دولت زد که صادرات سیب ممنوع شود
البته خوشبختانه با پیگیری مردم، مجلس و متصدیان این دستور ناپخته و غیرمنطقی که صادرات سیب را فلج کرده در حال لغو شدن است، نیمی از سیب ایران فرصت صادرات را دارد و اگر صادر نشود، ترافیک بازار را سنگین و رکود بازار را بیشتر خواهد کرد، چراکه کار میوه و تره‌بار موضوع عرضه و تقاضا است و قیمت قطعی ندارد و این امکان وجود ندارد که بخواهیم محصول را مدت زیاد نگهداری و یا سلیقگی عمل کنیم. لذا امیدواریم با تلاش همه متصدیان موانع صادراتی رفع شود، تا کمک‌حالی برای دولت ازنظر درآمد ارزی باشد و هم تولیدکنندگان را راضی کند، در غیر این صورت وضعیت باغداری با مشکل جدی روبرو خواهد شد.
* نحوه توزیع سیب‌های تولیدی کشور چگونه است؟
چیزی حدود ۷۰ درصد به سردخانه‌ها و ۳۰ درصد باقی‌مانده توزیع و بخشی هم در بخش صنعتی و کارخانه پخش می‌شود. اما از ابتدای فصل پاییز تاکنون ما حداقل باید حدود یک‌سوم از این محصول برداشت‌شده را عرضه می‌کردیم، اکنون ازنظر زمان‌بندی یک‌سوم برداشت را پشت سر گذاشتیم، ولی هنوز ۲۰ درصد کمبود عرضه داریم که ناشی از عدم کشش بازار است، باید در جهت روان‌سازی صادرات سیب قدم برداریم.
نظر شما