مریم یاوری؛ بازار: حال تیمچه‌های فروش فرش اصفهان مدت‌هاست که خوب نیست، فرش‌های کرک و ابریشمی که با عشق و با دست هنرمندان این شهر در نقش لچک ترنج، اسلیمی، شکارگاه یا شاه عباسی شکل گرفته‌اند، سال‌هاست که روی هم انبار شده و کمتر کسی توان خرید آن را دارد.
حجره‌های فروش فرش از میدان نقش جهان تا خیابان حکیم از رونق افتاده‌اند، حجره داران نمی‌توانند دل به کار بدهند و از روی عادت صبح حجره را باز می کنند و کمتر از سه ساعت آن را تعطیل می‌کنند، گویی آنها تاب بی رونقی بازاری که روزی برای خود بر و بیایی داشته را ندارند.
کاهش ۳۰ درصدی بافندگان فرش در اصفهان
کارگاه‌های تولید فرش اصفهان نیز شرایط خوبی را سپری نمی‌کنند، نائب رئیس اتحادیه تولیدکنندگان فرش اصفهان در این باره به خبرنگار ازار می‌گوید: در شهر اصفهان حدود ۳۷ هزار و ۵۰۰ بافنده داشتیم که در دو سال اخیر ۳۰ درصد از این هنرمندان دیگر در این عرصه فعالیت نمی‌کنند.
سعید عصاچی با بیان اینکه تولید فرش به سه روش تولید فرش خانگی، تولید فرش در کارگاه‌های تا ۱۵ نفر قالیباف و تولید فرش در کارگاه‌های تا ۵۰ نفر قالیباف انجام می‌شود، اضافه می‌کند: باید توجه داشت طی دو سال اخیر تعداد کارگاه‌ها حدود ۲۰ درصد کاهش یافته ضمن اینکه آماری از میزیان کاهش تولید فرش در منازل نیز نداریم.
افزایش ۷ برابری قیمت مواد اولیه
او عمده مواد اولیه مورد نیاز برای تولید فرش در اصفهان را ابریشم و کرک می‌داند و ادامه می‌دهد: تا دو سال گذشته عمده نیاز ابریشم اصفهان از کشور چین تامین می‌شد که در این مدت با افزایش بیش از هفت برابری قیمت این محصول در بازار طی سه سال اخیر رو به رو بوده‌ایم.
نائب رئیس اتحادیه تولید کنندگان فرش اصفهان با بیان اینکه تعرفه واردات ابریشم به کشور از ۱۵ درصد به ۲۶ درصد افزایش یافته است، اضافه کرد: از این رو در حال حاضر قیمت هر کیلوگرم ابریشم از ۳۴۰ هزار تومان به بیش از دو میلیون تومان رسیده است.
او اضافه می‌کند: البته در حال حاضر عمده ابریشم مورد نیاز از کشورهای ازبکستان، هند و کره جنوبی وارد کشور می‌شود.
تا دو سال گذشته عمده نیاز ابریشم اصفهان از کشور چین تامین می‌شد که در این مدت با افزایش بیش از هفت برابری قیمت این محصول در بازار طی سه سال اخیر رو به رو بوده‌ایم
عصاچی با بیان اینکه عمده پشم و کرک مورد نیاز برای فرش دستباف اصفهان نیز وارداتی است، ادامه می‌دهد: این محصول نیز در گذشته هر کیلوگرم ۲۸۰ هزار تومان بوده و امروز به یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان رسیده است.
او شیوع کرونا را از دلایل تعطیلی کارگاه‌های تولید فرش می‌داند و می‌گوید: از سوی دیگر باید توجه داشت که بافندگان فرش که در دورانی هنرمند شناخته می شدند و امروز مورد بی مهری قرار گرفته و این بی مهری‌ها منجر شده تا نسل جوان قالیبافان را به عنوان یک هنرمند باور نکنند و حتی به مادرانشان نیز اجازه قالیبافی ندهند.
هر بافنده فرش روزانه ۶۰ هزار تومان مزد دریافت می‌کند
نائب رئیس اتحادیه تولید فرش اصفهان با باین اینکه دستمزد هر بافنده فرش در اصفهان روزانه ۶۰ هزار تومان برآورد شده است، می‌افزاید: شرایط اقتصادی فعلی انگیزه هشت سال فعالیت با ۶۰ هزار تومان دستمزد را ایجاد نمی‌کند.
او که معتقد است عدم صادرات فرش طی دو سال گذشته نیز عامل مهم بی رونقی در بازار فرش بوده است، ادامه می‌دهد: در این زمینه بیش از آن که تحریم‌ها آسیب زننده باشد قوانین مصوب برای صادرات و بازگشت ارز به کشور آزار دهنده بود چرا که این قانون فرصت رقابت فرش ایران با فرش کشورهای نپال و هند در بازارهای جهانی را از ما گرفت.
عصاچی در ادامه با اشاره به پیگیری‌های صورت گرفته برای ثبت یک روز به نام بافندگان فرش در تقویم ملی اشاره می‌کند و می‌گوید: سال‌هاست به دنبال انجام این کار هستیم اما هنوز موفق نشده‌ایم.
بیش از آن که تحریم‌ها آسیب زننده باشد قوانین مصوب برای صادرات و بازگشت ارز به کشور آزار دهنده بود چرا که این قانون فرصت رقابت فرش ایران با فرش کشورهای نپال و هند در بازارهای جهانی را از ما گرفت
بی رونقی در ۶۰۰ حجره فروش فرش اصفهان
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف نیز در این ارتباط به خبرنگار بازار می‌گوید: در حال حاضر بیش از ۶۰۰ صنف فروش فرش دستباف در اصفهان داریم که همه آنها دارای پروانه کسب نیز هستند.
رحمت الله تجدد با بیان اینکه عمده فروشندگان فرش دستباف در بازار حکیم فعالیت دارند، ادامه می‌دهد: باید توجه داشت که صنف فرش دستباف اصفهان تنها صنفی است که عمده آنها در یک بازار فعالیت دارند.
او که از حال ناخوش فروش فرش در اصفهان سخن می‌گوید، می‌افزاید: وضعیت کسب و کار به دلیل اینکه صادرات نداریم و تحریم هستیم، خوب نیست.
افزایش تقاضای خرید فرش دست دوم در اصفهان
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف اصفهان تنها فروش فعلی فرش در این شهر را اندک خرید فرش برای جهیزیه و یا خانه جدید می‌داند و می‌گوید: در این زمینه باید بگویم خریداران فرش دست دوم بسیار زیاد شده‌اند و در این زمینه تقاضای زیادی داریم به صورتی که از هر ۱۰ خریدار هشت نفر دنبال فرش دست دوم هستند.
او که معتقد است فروش فرش در بازار اصفهان به اندازه قرص مسکن برای فعالان این صنف تاثیر دارد، ادامه می‌دهد: بازاریان بازار حکیم مدت‌هاست که ساعت ۱۰ سرکار می آیند و ساعت ۱۳ در حجره با می بندند و می روند و کسب و کارشان رونقی ندارد.
خریداران فرش دست دوم بسیار زیاد شده‌اند و در این زمینه تقاضای زیادی داریم به صورتی که از هر ۱۰ خریدار هشت نفر دنبال فرش دست دوم هستند
تجدد نبود گردشگر را از اصلی‌ترین دلایل کاهش فروش فرش در اصفهان می‌داند و ابراز می‌کند: بیش از ۱۱ ماه است که گردشگر نداشتیم و مغازه های توریستی آسیب زیادی دیده‌اند.
تعطیلی ۱۵ واحد فرش توریستی فروش در اصفهان
او از فعالیت ۳۵ واحد فروش فرش دستباف توریستی در اصفهان اشاره می‌کند و می‌گوید: در این زمینه ۳۵ فروشگاه داریم که ۲۰ فروشگاه اجاره‌ای است و به دلیل ناتوانی در پرداخت اجاره‌ها تاکنون ۱۵۵ واحد تعطیل شده‌اند.
رئیس اتحادیه فروشندگان فرش دستباف اصفهان با بیان اینکه در گذشته فرش اصفهان کشورهای خلیج فارس از جمله بحرین، کویت، قطر، ترکیه و عراق صادر می‌شد، اضافه می‌کند: این در حالی است که کرونا و تحریم دست در دست هم دارند و صادرات این محصول را در سال ۹۹ به صفر رساندند.
صادرات فرش به ۴ درصد رسید
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان در خصوص صادرات فرش در اصفهان به خبرنگار بازار می‌گوید: صادرات فرش سال‌هاست که روند نزولی داشته و امروز می‌توان گفت میزان صادرات فرش به چهار درصد رسیده است.
منوچهر طلایی با بیان اینکه فرش کالایی گران قیمت است و برای فروش آن در بازار بین المللی نیاز به زمان بیشتری داریم، ابراز می‌کند: در این زمینه باید توجه داشت که سلایق کشورهای اروپایی و کشورهای عربی متفاوت است و برای فروش محصولات خود مجبور هستیم اجناس را در ویترین قرار دهیم تا سلیقه خریداران را شناسایی کنیم.
صادرکنندگان فرش ارز می‌خرند و به دولت می‌دهند
او با بیان اینکه از سال ۹۵ تاکنون درگیر فرش‌هایی هستیم که در حال بازگشت به کشور هستند، ادامه می‌دهد: قانون بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور برای صادرات فرش مشکل آفرین شده است و از این رو بسیاری از فرش‌هایی که صادر شده هنوز به فروش نرفته اما صادر کنندگان مجبور هستند بدون فروش کالا و بازگشت سرمایه ارز بخرند و به دولت تحویل دهند.
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان با بیان اینکه در صورت عدم فروش فرش مجبور به برگشت آن به کشور هستیم، اضافه کرد: سرمایه بسیاری از صادر کنندگان فرش در خارج از کشور بلوکه شده و این امر نیز عامل مهمی در کم شدن صادرات است.
قانون بازگشت ارز حاصل از صادرات به کشور برای صادرات فرش مشکل آفرین شده است و از این رو بسیاری از فرش‌هایی که صادر شده هنوز به فروش نرفته اما صادر کنندگان مجبور هستند بدون فروش کالا و بازگشت سرمایه ارز بخرند و به دولت تحویل دهند
او با بیان اینکه در این بین افراد سودجویی نیز وجود دارند که فرش را در خارج از کشور از دیگر کشورها خریداری می‌کنند و به فروش می‌رسانند، اضافه می‌کند: این امر منجر به کاهش سفارش فرش در کشور شده است.
طلایی با تاکید بر اینکه تولید فرش در کشور از حمایت دولتی برخوردار نیست، ادامه می‌دهد: این در حالی است که افراد زیادی در این زمینه شاغل هستند و فرش با دلار آزاد تهیه می‌شود.
او با اشاره به حذف جایزه پنج درصدی صادرات فرش در کشور از سال ۹۰ تاکنون می‌افزاید: در گذشته برای صادرات فرش جایزه ای در نظر گرفته بودند که این امر مشوقی برای صادرات فرش بود که قطع ناگهانی این جایزه بدون پرداخت آن به صادر کنندگان آسیب زیادی به صادرات این محصول زد.
دبیر اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف اصفهان با اشاره به تعلیق کارت برخی از صادرکنندگان فرش اصفهان اضافه می‌کند: این امر در حالی است که در دیگر کشورها از سیاست دمپینگ استفاده می‌کنند و این در حالی است که در کشور این روش برعکس است.
کاهش کیفیت تولید فرش در ایران عامل کاهش صادرات
او که معتقد است دولت باید به صنعت فرش دستباف نگاه متفاوتی با صنعت پتروشیمی و ... داشته باشد، اظهار می‌کند: باید تسهیلاتی برای صادرکنندگان فرش در نظر گرفته شود چرا که بی رونقی در بازار فرش منجر به بیکاری افراد زیادی خواهد شد.
طلایی از دیگر دلایل کاهش صادرات فرش را کیفیت پایین تولید فرش می‌داند و می‌گوید: باید توجه داشت که استفاده از مواد اولیه نامرغوب تولید فرش را نیز تحت تاثیر قرار داده و این امر در آینده برای فرش دستباف ایرانی آسیبی جدی خواهد بود و این کیفیت سوء تبلیغ برای فر ایرانی است.
فرش دستباف ایران، بیانگر پیشینه تاریخ، فرهنگ و تمدن ایرانی است و در حاشیه ماندن این محصول در بازار بین المللی آسیبی جدی است که برای جبران آن باید تاوان زیادی پرداخت شود و از این رو همه باید دست در دست هم دهند و تا اوضاع بدتر از آنچه هست، نشده راهی پیدا کنند تا آبروی فرش ایرانی در بازار جهانی مانند قبل حفظ شود.
نظر شما