رامین کیانی؛ بازار: تابلوی شلوغ بورس. این تابلو که اطلاعات مختلفی را در خود جای داده است، گاهی اوقات سهامداران و افرادی را که به آن نگاه می‌کنند، سردرگم نگه می‌دارد اما دانستن اطلاعاتی که روی این تابلو به نمایش گذاشته می‌شود، اطلاعاتی حیاتی هستند تا سهامداران با کمک آن بتوانند بهترین سرمایه‌گذاری را داشته باشند و استراتژی سرمایه‌گذاری خود را به نسبت تغییرات روی تابلو، تغییر دهند. به همین منظور برای اطلاعات کسب کردن از نحوه تابلوخوانی به سراغ کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه، محمدمبین شفیعی ناطق رفته‌ایم تا بتوانیم از اطلاعات روی تابلو بیشتر اطلاعات کسب کنیم، مطالب زیر اظهارات این کارشناس بورسی است.
تابلوی معاملات بورس چه اطلاعاتی را به نمایش می‌گذارد؟
در تابلوی بورس ایران موارد زیادی از جمله اولین قیمت، آخرین قیمت، قیمت پایانی، بازه هفته و بازه سال سهام، تعداد و حجم معاملات روی یک نماد، میانگین حجم نماد، تعداد برگه سهم نماد و شناوری آن سهم یعنی میزان سهمی که دست معامله‌گران خرد است و از معامله‌گران درصدی آن شرکت، آن را جدا می‌کند، مورد بحث قرار می‌گیرد. علاوه بر این، ارزش بازار یک نماد، نسبت p/e یک نماد معاملاتی و گروه معاملاتی مربوط به نماد از موارد دیگری هستند که روی تابلوی بورس به نمایش گذاشته می‌شوند. جدا از آن، وقتی در روز معامله می‌کنیم، یکسری از معامله‌گران حقیقی در بازار داریم و دسته‌ای دیگر معامله گران حقوقی هستند که میزان معاملات، حجم معاملات و تعداد معاملاتی که این دسته در روز انجام داده‌اند در قسمت فروشنده و خریدار به ما نشان می‌دهد.از موارد دیگر سابقه نماد است که به ما نشان می‌دهد این نماد در روزهای گذشته چگونه مورد معامله قرار گرفته است که و با کلیک برروی سابقه یک نماد ریز معاملات روزهای گذشته آن نماد به نمایش گذاشته می‌شود. این تابلو همچنین سهامداران حقیقی و حقوقی و میزان سهم آن‌ها در شرکت را به ما نشان می‌دهد. اطلاعات حقیقی و حقوقی روزهای گذشته را می‌توان روی تابلوی معاملات دید. از این گذشته، این تابلو پورتفوی شرکت سرمایه‌گذاری و نمادهای هم گروه را در پایین هر صفحه در اختیار مخاطبان قرار می‌دهد.
اگر قیمت پایانی یک نماد برای ما عددی باشد که با قیمت آخر متفاوت باشد برای سهامداران مهم است. به عنوان مثال، اگر قیمت پایانی یک نماد صفر تابلو باشد و معامله در مثبت پنج انجام شود یعنی عده‌ای در صف خرید فردا این نماد را معامله می‌کنند پس احتمالا یکسری اهدافی دارند و برخی از مسائل پشت آن نماد در حال رقم خوردن است
نحوه انجام معاملات را چگونه از روی تابلوی معاملات بفهمیم؟
در یک معامله، معامله گران حقیقی و معامله گران حقوقی داریم. معامله‌گران حقوقی را نمی‌توانیم تعیین رفتار کنیم چون این دسته از معامله‌کنندگان به جهت حاکمیت در آن شرکت برای یکسری هزینه‌ها مانند حقوق از جایی دستور به آن‌ها رسیده است تا سهمی را خریداری کنند یا بفروشند و به هر صورت ما به عنوان معامله‌گران خرد این بازار نمی‌توانیم اهداف معامله‌گران حقوقی از معامله یک شرکت را متوجه شویم اما معاملات اشخاص حقیقی قابل فهم هستند چون به طور کلی حقیقی‌های بازار سرمایه یک سهم را می‌خرند که سود کنند و یا آن را می‌فروشند که زیاد نکنند در نتیجه اگر ما بتوانیم شدت و قوت و چگونگی حقیقی‌ها در بازار را دریابیم، می‌توانیم بفهمیم که معاملات و افراد با چه پالسی یک سهم را مورد معامله قرار داده‌اند.
وقتی افراد قصد دارند سهمی را روی تابلو بررسی کنند، دقت کنند که همیشه نسبت p/e آن سهم حداقل با توجه به آن محاسباتی که به ما نشان داده می‌شود، از گروه متعلق به آن سهم کمتر باشد. سهامداران همیشه باید چک کنند که یک توازنی بین سهامداران حقیقی و حقوقی باشد چراکه اگر تمام سهامداران این سهم اشخاص حقوقی باشند برای سهامدار خرد خطرناک است
مهم‌ترین مطالبی که سهامداران باید روی تابلوی بورس به آن‌ها توجه کنند، چیست؟
مهم‌ترین چیزی که ما از تابلو خوانی می‌خواهیم، حجم معاملات است که در تابلوی بورس نشان داده می‌شود و این نکته مهم است که حجم روزانه معاملات چه میانگینی با حجم آن نماد در ۳۰ روز معاملات دارد. به فرض، اگر حجم معاملات ۲، ۳ یا ۴ برابر بیشتر از میانگین حجم معاملات باشد یعنی آن نماد توسط معامله‌گران مورد توجه قرار گرفته است و افزایش این حجم یعنی برخی از افراد به وسیله پول و سرمایه خود به این نماد توجه کرده‌اند. بنابراین، اولین نکته‌ای که باید روی تابلوی بورس پیگیری کنیم، حجم معاملات است که باید در بررسی های هرروزه ما قرار بگیرد.
مورد دیگری که معامله‌کنندگان باید روی تابلوی بورس مورد بررسی و توجه قرار دهند، معاملات یک نماد توسط معامله‌گران حقیقی یا حقوقی آن نماد است. اگر معامله‌گران حقیقی معامله را داشتند باید بررسی کرد که سرانه خرید رکدام از حقیقی‌ها چه عددی بوده است چراکه برگه سهمی که افراد حقیقی در آن سهم خریداری کرده‌اند را در قیمت پایانی آن نماد ضرب کنیم و بر تعداد معامله‌گران روز سهم تقسیم کنیم، می‌تونیم حدس بزنیم که هر شخص حقیقی چقدر این نماد را خریداری کرده است که فروشندگان هم به همین ترتیب محاسبه می‌شوند و اگر میزان سرانه خرید حقیقی بالاتر از فروششان باشد یعنی میانگین حقیقی‌ها پول بیشتری را وارد یک سهم کرده‌اند و به نظر قدرت خریداران بیشتر از فروشنده‌ها است. این مسئله در روزهایی صدق می‌کند که حجم معاملات افزایش چشمگیری داشته است.
زمانی که سهامداران قصد دارند سهمی را مورد بررسی قرار دهند، می‌توانند به میانگین حجم و حجم مبنا هم توجه کنند. گاهی اوقات پیش می‌آید که میانگین حجم یک نماد از حجم مبنای آن کمتر است و این نشان دهنده این است که نماد مورد نظر در حرکتش می‌تواند دچار کندی شود و معامله‌گران را اذیت کند
اختلاف قیمت پایانی و قیمت آخر یک نماد نشانگر چیست؟
اگر قیمت پایانی یک نماد برای ما عددی باشد که با قیمت آخر متفاوت باشد برای سهامداران مهم است. به عنوان مثال، اگر قیمت پایانی یک نماد صفر تابلو باشد و معامله در مثبت پنج انجام شود یعنی عده‌ای در صف خرید فردا این نماد را معامله می‌کنند پس احتمالا یکسری اهدافی دارند و برخی از مسائل پشت آن نماد در حال رقم خوردن است.
وقتی افراد قصد دارند سهمی را روی تابلو بررسی کنند، دقت کنند که همیشه نسبت p/e آن سهم حداقل با توجه به آن محاسباتی که به ما نشان داده می‌شود، از گروه متعلق به آن سهم کمتر باشد. سهامداران همیشه باید چک کنند که یک توازنی بین سهامداران حقیقی و حقوقی باشد چراکه اگر تمام سهامداران این سهم اشخاص حقوقی باشند، مناسب نخواهد بود چون اهداف خاص خود را دارند و اگر تمامی سهامداران یک سهم حقیقی شوند، با توجه به اینکه هرکدام از معامله‌گرا اهداف خاص خود را دارند، باز هم نمی‌توان گفت که وضعیت سهام مناسب است و این نسبت متوازن سهامداران است که شرکت می‌تواند واکنش خوبی را در بازار سرمایه از خود نشان دهد.
زمانی که سهامداران یک نماد را برای بررسی انتخاب می‌کنند ابتدا باید ارزش مارکت نماد را مورد بررسی قرار دهیم که اگر ۳۰ هزار میلیارد ریال به پایین باشد یعنی آن سهم کوچک است و اگر خلاف آن باشد، سهام شرکت یک سهام بزرگ محسوب می‌شود اما اگر این میزان ۳۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال باشد، سهام یک سهام متوسط است که می‌توان بسته به استراتژی نوع معاملاتی سهام را از بین این سه سهام انتخاب کرد.
ما به عنوان معامله‌گران خرد این بازار نمی‌توانیم اهداف معامله‌گران حقوقی از معامله یک شرکت را متوجه شویم اما معاملات اشخاص حقیقی قابل فهم هستند چون به طور کلی حقیقی‌های بازار سرمایه یک سهم را می‌خرند که سود کنند و یا آن را می‌فروشند که زیاد نکنند در نتیجه اگر ما بتوانیم شدت و قوت و چگونگی حقیقی‌ها در بازار را دریابیم، می‌توانیم بفهمیم که معاملات و افراد با چه پالسی یک سهم را مورد معامله قرار داده‌اند
صف‌های پایدار و ناپایدار را چگونه از روی تابلو تشخیص دهیم؟
اگر بازار سرمایه در یک روند صعودی قرار گرفته باشد، صف‌های خرید پایدار و صف‌های فروش ناپایدار هستند که عکس این موضوع هم اتفاق می‌افتد یعنی اگر حالت بازار نزولی باشد، صف‌های فروش پایدار و صف‌های خرید ناپایدار هستند برای اینکه بتوانیم پایداری صف‌ها را بسنجیم، می‌توانیم بررسی کنیم که میزان صف نمایش داده شده روی تابلو چند برابر حجم میانگین یا حجم مبنای سهم است که اگر این عدد بالا بود، می‌توان فهمید که صف پایدار خواهد بود و در غیر این صورت، نشان دهنده صف پایدار نیست.
زمانی که سهامداران قصد دارند سهمی را مورد بررسی قرار دهند، می‌توانند به میانگین حجم و حجم مبنا هم توجه کنند. گاهی اوقات پیش می‌آید که میانگین حجم یک نماد از حجم مبنای آن کمتر است و این نشان دهنده این است که نماد مورد نظر در حرکتش می‌تواند دچار کندی شود و معامله‌گران را اذیت کند.
شناوری خوب بین ۱۵ تا ۲۰ درصد سهام شرکت است اما اگر این شناوری بیش از این مقدار باشد، می‌تواند برای معامله‌گران اذیت‌کننده باشد و انگار حجم زیادی از سهام دست بازار است و تا جهت گرفتن عرضه و تقاضا نوسان زیادی خواهد داشت.
زمانی که سهامداران یک نماد را برای بررسی انتخاب می‌کنند ابتدا باید ارزش مارکت نماد را مورد بررسی قرار دهیم که اگر ۳۰ هزار میلیارد ریال به پایین باشد یعنی آن سهم کوچک است و اگر خلاف آن باشد، سهام شرکت یک سهام بزرگ محسوب می‌شود اما اگر این میزان ۳۰ تا ۶۰ هزار میلیارد ریال باشد، سهام یک سهام متوسط است که می‌توان بسته به استراتژی نوع معاملاتی سهام را از بین این سه سهام انتخاب کرد
بهترین منبع برای تابلوخوانی چیست؟
اگر بخواهیم منابعی را برای بررسی تابلوی معاملات بورس معرفی کنیم، اولین سایت، سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران است که سهامداران در این سایت می‌توانند علاوه بر مشاهده آمار بازار، نمادهای منتخب و پربیننده را ببینند. اکثر نمادهای پربیننده را نمادهای بزرگ تشکیل می‌دهند ولی گاهی اوقات یک سهام کوچک در میان نمادهای پربیننده قرار می‌گیرد که نشان دهنده این است که این نماد توسط عده زیادی از معامله‌گران دنبال می‌شود و این دنبال شدن می‌تواند حرکاتی را در نماد رقم بزند.
علاوه بر این در سایت سازمان بورس اوراق بهادار تهران می‌توان بحث فیلترنویسی را دنبال کرد و جدا از آن اطلاعات کامل برای هر گروه یا سهم را مشاهده کرد.ب ا این حال باید دقت شود که تابلوخوانی باید در کنار تحلیل تکنیکال استفاده شود و تابلوخوانی صرف می‌تواند ریسک زیادی را به همراه داشته باشد.
نظر شما