آثار منفی استقراض دولت از بانک مرکزی برای اقتصاد

به گزارش بازار، مرتضی عمادزاده، کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به تبعات زیانبار اقتصادی استقراض دولت از بانک مرکزی اظهار کرد: بهترین شیوه تامین کسری بودجه در ایران به ویژه در شرایط کنونی فروش اوراق مشارکت به مردم است که تنها جابه‌جایی منابع ایجاد می‌کند، به این معنا که نقدینگی جمع‌آوری و به دست سیاستگذاران و دولت می‌رسد.

وی افزود:‌ فروش اوراق قرضه یک حرکت ضد تورمی است چون تقاضا را کاهش می‌دهد و نقدینگی را از میان مردم خارج می‌کند. عمادزاده با انتقاد از طرح استقراض از بانک مرکزی به عنوان یکی از گزینه‌های محتمل برای تامین کسری بودجه دولت، خاطرنشان کرد:‌ در وضع کنونی کار عاقلانه و صحیحی نخواهد بود که بحث استقراض از بانک مرکزی مطرح شود و در شرایط فعلی کشور ما تامین منابع بودجه به منظور تامین کسری آن از محل فروش اوراق مشارکت یا سایر اوراق مالی زیان کمتری دارد و موجب می‌شود تا نقدینگی و پول از دست مردم خارج و فشار تورمی را کاهش دهد.

کارشناس مسائل اقتصادی در خصوص پیش‌بینی از استقبال مردم برای خرید اوراق مشارکت، تصریح کرد:‌ اوراق مشارکت سود ثابت سالانه دارد و اگر نرخ سود مناسب تعیین شود به نظر می‌رسد که با استقبال مردم مواجه می‌شود و می‌تواند در حل مشکلات دولت موثر باشد. آنچه مسلم است باید نرخ سودی بالاتر از نرخ مصوب سود بانکی برای این اوراق تعیین شود تا استقبال مردم را به دنبال داشته باشد.

عمادزاده خاطرنشان کرد: البته اگر دولت موفق شود که با نرخ سود مناسب، نقدینگی را برای تامین کسری بودجه خود جمع‌آوری کند از این کار سود بالایی خواهد برد؛ البته بازپرداخت اصل و سود این اوراق مشارکت به عهده دولت بعدی است و شاید از این منظر هم دولت دغدغه کمتری دارد. از نظر تجربی و علمی بهترین شیوه تامین کسری بودجه، فروش اوراق مشارکت است که فشار تورمی ایجاد نمی‌کند و موجب افزایش پایه پولی نیز نمی‌شود.

وی با اشاره به اظهارات رییس کل بانک مرکزی و هشدارهای او درباره استقراض از بانک مرکزی برای تامین کسری بودجه، خاطرنشان کرد:‌ به نظر می‌رسد در چند ماه باقی مانده از عمر دولت، بانک مرکزی باید از خود استقلال نشان دهد و به هیچ عنوان زیر بار استقراض به دولت نرود. البته امکانات صندوق توسعه ملی نیز مطرح است، اما آن هم تبعات تورمی دارد و مقاومت بانک مرکزی به معنای آن خواهد بود که بانک مرکزی به رسالت خود به درستی عمل کرده است.

کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد:‌ انتشار اوراق مشارکت با نرخ سود مناسب در وضع کنونی اقتصاد ایران بهترین راهکار برای جبران کسری بودجه دولت است وسایر روش‌ها می‌تواند اثار زیانبار بسیاری برای اقتصاد ایران به همراه داشته باشد.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر تحت فشارهایی در نهایت استقراض از بانک مرکزی انجام شود چه تاثیری بر نرخ تورم خواهد داشت؟ اظهار کرد:‌ یکی از مهمترین آثار استقراض، افزایش حجم نقدینگی است و یکی دیگر از آثار زیانبار نیز این است که تعادل در بازارهایی مانند بازار ارز به هم می‌خورد که می‌تواند تبعات منفی بر قیمت سایر کالاها به دنبال داشته باشد.

عمادزاده با بیان اینکه در سال های اخیر نرخ‌های تورم بسیار بالا تجربه شده است، عنوان کرد:‌ نرخ کلی تورم ممکن است با هرگونه بحث استقراض افزایش یابد که البته به آن ابرتورم نیز اطلاق می‌شود چون اگر ظرف سه سال متوالی، مجموع نرخ تورم از ۱۰۰ درصد عبور کند، می‌توان نام آن را ابرتورم نامید.

وی با بیان اینکه اقتصاد ایران سال‌ها است که درگیر تورم‌های بالا است، تصریح کرد: سیاست‌های پولی و مالی مناسب در کنار انظباط مالی از افزایش نرخ تورم جلوگیری می‌کند؛ بنابراین باید در این زمینه کاملا محتاطانه عمل شود.