بازار؛ گروه بین الملل: در میان اخباری که پیرامون عادی سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی این روزها به چشم می‌خورد، مباحث امنیتی و سیاسی بر دیگر موضوعات و جوانب روابط تل آویو و ابوظبی سایه افکنده است.
در واقع تا کنون در سایه برجستگی مسائل سیاسی، توجه به تاثیرات اقتصادی و تجاری عادی سازی روابط امارات با رژیم صهیونیستی به حاشیه رفته و کمتر به آن پرداخته شده است، در حالی که عادی سازی اخیر روابط با تل آویو تاثیرات اقتصادی قابل توجهی در منطقه خواهد داشت و این واقعیت را نمی توان نادیده گرفت.
در این میان، انتظار می رود که همزمان با عادی سازی روابط ابوظبی و تل آویو، روابط تجاری امارات و ایران نیز خواه ناخواه تحت تاثیر قرار گیرد.
ایران در کنار برخی دیگر از کشورهای اسلامی، عادی سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی را محکوم کرد و طبیعی است که با ورود تجار و بازرگانان صهیونیستی به بازار تجاری و اقتصادی امارات، روابط اقتصادی امارات و جمهوری اسلامی ایران نیز تحت تاثیر قرار گیرد.
ایران در میان شرکای عمده اقتصادی امارات
براساس آمار رسمی، طی حداقل سه دهه گذشته جمهوری اسلامی ایران همواره در میان شرکای تجاری عمده امارات متحده عربی قرار داشته است، اگرچه به استثنای سال ۱۳۹۵، تراز تجاری ایران با امارات همواره با حجم بیشتر صادرات از امارات به ایران به نفع ابوظبی بوده است.
آمار سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ حاکی از آن است که ایران مقصد ۳ تا ۴ درصد از کل کالاهای صادراتی امارات به خارج از این کشور بوده‌اند و در مقابل امارات نیز حدود ۲ درصد از کل کالاهای مورد نیاز خود در سال ۲۰۱۸ را از ایران وارد کرده است.
مهمترین صادرکنندگان کالا به امارات به ترتیب شامل کشورهای چپن، هند، آمریکا، ژاپن و آلمان هستند و ایران برای حضور در بازار امارات ناگزیر به رقابت با این کشورهاست.
در عین حال بیشترین صادرات ایران به امارات شامل میعانات گازی، نفت گاز و دیگر محصولات نفتی و مشتقات پتروشیمی بوده است و به طور کلی ۱۰ محصولی که بیشترین صادرات ایران به امارات را تشکیل می‌دهند، محصولات نفتی و پتروشیمی هستند. البته این وضعیت برای دیگر شرکای تجاری امارات نیز وجود دارد و محصولات نفتی، پتروشیمی و معدنی بیشترین حجم مبادلات تجارت خارجی امارات را تشکیل می‌دهند.
در این میان میوه تره بار، شیرینی، شکلات و مواد لبنی و سایر موادغذایی در رده هفتم تا داوزدهم واردات کالا در امارات قرار دارند.
با این حال صادرات ایران به امارات هم در گروه مواد نفتی و پتروشیمی و هم در گروه موادغذایی قرار دارد و در این ارتباط ما شاهد تنوع صادراتی ایران به امارات می‌باشیم.
بازشدن پای دشمن سرسخت در بازار امارات
تا تیرماه ۱۳۹۹، صادرات کالا از ایران به امارات روند روبه رشدی را تجربه کرده و به گفته «فرزاد پیلتن»، مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران، صادرات به امارات در سه ماهه ابتدایی سال ۱۳۹۹ با حدود هشت درصد افزایش از ۹۰۰ میلیون دلار در مدت مشابه سال قبل، به یک میلیارد دلار رسید.
در میان افزایش صادرات ایران به امارات آن چه قابل توجه است، افزایش صادرات محصولات کشاورزی و موادغذایی به این کشور است. به گفته فرشید فرزانگان، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات، طی سالهای ۹۷ و ۹۸ ما شاهد افزایش ۱۶درصدی صادرات محصولات کشاورزی به امارات بوده‌ایم و انتظار می رود تا این روند رو به رشد در سال ۹۹ نیز ادامه داشته باشد.
با وجود پیش بینی مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران برای افزایش صادرات محصولات کشاورزی به امارات در سال ۱۳۹۹، اما حال به نظر می‌رسد که یک رویداد سیاسی عملی شدن پیش بینی افزایش صادرات محصولات کشاورزی ایران به امارات را تحت الشعاع خود قرار دهد.
در اواخر تابستان امسال امارات متحده عربی با فشار آمریکا از برقراری روابط رسمی با رژیم صهیونیستی خبر داد و روابط دو طرف به سرعت پیش از پایان کار دولت ترامپ در کاخ سفید رنگ و بوی معاملات تجاری و بازرگانی به خود گرفت. به گونه‌ای که کمتر از دوماه پس از اعلام روابط رسمی تل آویو و ابوظبی، بازار محصولات کشاورزی دوبی میزبان محصولات کشاورزی تولیدی از سوی رژیم صهیونیستی شد.
رژیم صهیونیستی فاقد محصولات و تولیدات نفتی و پتروشیمی است و ایفای نقش آن‌ها در بازار امارات متحده عربی علاوه بر حوزه‌های فنی و تکنولوژیک، به احتمال زیادی بر بازار محصولات کشاورزی متمرکز خواهد بود که مزیت نسبی اقتصادی در فلسطین اشغالی به شمار می رود.
گزارش تصویری از یک بازار میوه در دوبی نشان می داد که چگونه خیلی زود سیب‌ها و مرکبات تولید شده در فلسطین اشغالی به امارات رسیده‌اند. این در حالی است که تا کنون ایران یکی از مهمترین و اصلی‌ترین تامین کننده میوه‌های مورد نیاز اماراتی‌ها به شمار می‌رفت.
همچنین «آویر گندلمان»، سخنگوی نخست وزیر رژِیم صهیونیستی در نیمه آبان‌ماه پس از نشست‌های مشترک با مقامات اماراتی با انتشار تصاویری در حساب توییتری اش نوشت که اینها میوه، خرما و سبزیجاتی با برچسب پرچم ما در بازارهای امارات متحده عربی هستند. سخنگوی نتانیاهو در ادامه افزود: برای اولین بار میوه، خرما و سیزیجات اسرائیلی در حالی که با پرچم های اسرائیل برچسب گذاری شده اند وارد سوپرمارکت های امارات شدند و بهترین محصولات ما همچنان وارد بازارهای امارات خواهند شد.
براین اساس می‌توان انتظار داشت مواد غذایی و کشاورزی تولید شده در فلسطین اشغالی بعد از این بخشی از بازار مصرفی امارات را بدست گیرند و به صورت طبیعی این موضوع بر میزان فروش و صادرات محصولات کشاورزی ایران به امارات تاثیر خواهد داشت. در واقع با ورود محصولات کشاورزی فلسطین اشغالی به بازار امارات جا برای حضور موادغذایی ایرانی در امارات به صورت طبیعی محدود خواهد شد، بویژه آن که به احتمال بیشتری در سایه گرمی روابط سیاسی تل آویو و ابوظبی، تجار صهیونیستی با امکانات و فراغ بال بیشتری در بازار امارات حضور خواهند داشت.
سایر تهدیدات اقتصادی صهیونیست‌ها برای حضور ایران در امارات
در کنار تهدیدات امنیتی و سیاسی متاثر از حضور صهیونیست‌ها در امارات متحده عربی، اما تردیدی نیست که تهدیدات اقتصادی آن‌ها نیز علیه تجارت خارجی تهران و ابوظبی قابل توجه است و این حضور تهدیدآمیز علیه ایران تنها به بازار محصولات کشاورزی و موادغذایی محدود نخواهد شد، بلکه مقامات صهیونیستی و عوامل تجاری آن‌ها بیشترین تلاش خود را صرف محدود کردن و ایجاد موانع در تجارت روبه رشد ایران و امارات خواهند بکار خواهند بست.
ایران در حال حاضر در مسیر تجارت خارجی خود با امارات با موانع عمده‌ای از جمله فقدان شبکه منظم ارتباطی دوجانبه، عدم تامین امنیت تجار و ایرانیان مقیم امارات و سلب اقامت آنان، فقدان مرکز تجاری ایران در امارات، عدم صدور گواهی مبدا برای کالاهای صادراتی به مقصد ایران، محدودیت‌های بانکی و تبادلات ارزی روبروست که پیگیری همه این اهداف نیازمند تقویت دیپلماسی سیاسی دو سوی خلیج فارس است که انتظار می رود عملی شدن این هدف نیز با مانع تراشی شرکای غربی و صهیونیستی امارات مواجه شود.
ایران و امارات همچنین برای تقویت تجارت خارجی خود نیازمند توافقات مهم معدنی، صنعتی و سرمایه گذاری هستند و دستیابی به این اهداف تنها در صورت دارا بودن دیپلماسی فعال میان دو طرف امکان پذیر خواهد بود، اما جای هیچ تردیدی نیست که مراکز دیپلماتیک رژیم صهیونیستی با حضور در امارات بیشترین تمرکز خود را بر اعمال محدودیت برای حضور ایرانی‌ها بکار خواهند بست و از این منظر عادی سازی روابط امارات و رژیم صهیونیستی علاوه بر تهدیدات سیاسی و امنیتی، تهدیدات اقتصادی قابل توجهی نیز متوجه جمهوری اسلامی ایران و تجار ایرانی خواهد کرد که نیاز است تا پس از این در تهران با چشم باز تحولات مرزهای جنوبی خلیج فارس را زیر نظر داشت.
نظر شما